Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1807

Catechismus ten gebruike voor de Jeugd van alle Christelijke Gemeenten; door Jacob Vernes, Predikant. Uit het Fransch. Te Amsterdam, bij P. den Hengst en Zoon. 1807. In 8vo. 194 Bl.

Het woord alle op den titel heeft eene bepaalde beteekenis; de Schrijver bedoelt alleen de Roomsch-Catholijken, Lutheranen, en Hervormden. Maar zal dan nu de, zich noemende, alleen zaligmakende Kerk dit leerboek toereikend houden? zal zij het eveneens uitleggen als de Protestant? of zal deze zich schikken naar een aantal bijvoegselen? gesteld al eens, dat en Hervormde, en Lutheraan, en Roomsch-Catholijke het boekje, zoo als 't is liggende, zou willen onderschrijven; waaraan wij hierendaar nog zouden twijfelen. De Schrijver veroorlooft nog nader en bijzonder onderrigt

[p. 602]

bij ieder dier Christen-genootschappen, indien men dit noodig vinde; en gesteld dit leerboek werd aangenomen, zoo hield voorzeker (zoo al niet ieder van die Gezindten) de Roomsch-Catholijke dit noodig; en wat is men dan met zoodanig een algemeen leerboek gevorderd? Dat men de geschilpunten uitvoeriger en meer opzettelijk zal behandelen? Dit is in ons oog het onvermijdelijk gevolg. Bij het doorbladeren van dit boekje vonden wij ook niets bijzonders; dit algemeene heeft ieder, en welligt beter, in zijn leerboek. Wij wenschen hartelijk éénheid in de Kerk; maar waartoe vereeniging, zoo lang men gezind is zich al aanstonds weder te scheiden? Komt eenmaal de regte vereeniging tot stand, dan zal het algemeene leerboek ook vrij wat korter zijn. Een godsdienstig leerboek voor den Protestant en Roomsch-Catholijken? - met hetwelk zich beiden vergenoegen kunnen? - Nu ja, wij zijn toch Christenmenschen onder malkanderen, en hebben toch het zelfde geloof! - behoudens ieders bijzondere uitlegging evenwel; maar juist wegens die bijzondere uitlegging komt het algemeene leerboek nog wat vroeg. - Maar waartoe zoo vele woorden; - juist omdat het een leerboek voor alle Christelijke Gemeenten is, zal denkelijk wel geene enkele Gemeente hetzelve gebruiken. De Protestant moet zijnen grondregel vaarwel zeggen, of de Roomsch-Catholijke dien aannemen, eer men aan één leerboekje voor beiden denken kan; en zoo lang dit het geval niet is, zijn zoodanige boekjes voor den nadenkenden van weinig belang. Derzelver verschijning verdient toch opmerking. - Dat men dezen Catechismus met dien ten gebruike van al de Kerken des Franschen Rijks vergelijke. Eerwaarde vernes! gij komt indedaad met uw boekje nog wat vroeg.