Beschouwing der Weetenschappen en Konsten, en derzelver weldadigen invloed op de vorming en het geluk van den Mensch, en de bevordering van den bloei des Staats; in eene Redenvoering, tot sluiting van derzelver werkzaamheden, in de Maatschappy Felix Meritis, in April 1800 voorgesteld, door G. Ryk. Te Amsterdam, by J.F. Nieman, en te Leeuwarden, by A.R. Fink. In gr. 8vo. 46 bl., en de Voorrede XXIV bl.
De Leeraar ryk las, by zekere gelegenheid, in felix meritis een stukje voor, dat hy den naam gaf van den augurkjes-smous; en dit gaf aanleiding, dat deze zyne Beschouwing der Weetenschappen, enz. nu het licht ziet. Vele Leden, namentlyk, dier beroemde Maatschappye waren met dien augurkjes-smous maar weinig te vreden; zy meenden, dat het de welvoegelykheid en 's mans bediening kwetste, dat hy over dat onderwerp geredend had, en waren aan enen en anderen, zo zy meenden, scherpen trek in dat stuk geërgerd. Wy hebben dien augurkjes-smous niet gezien; en daar het, naar ons inzien, op de wyze van behandeling eniglyk aankomt, kunnen wy niet beöordelen of deze Leden gelyk hadden al of niet. De Leeraar verlangde intusschen maar naar gelegenheid om aan de Maatschappy, of liever aan hare aan zynen smous geërgerde Leden, door ene andere Redenvoering, meer naar hunnen smaak ingericht, vergoeding te kunnen doen. Die gelegenheid kwam spoediger, dan hy zich had voorgesteld; hy had gene drie dagen om zich tot deze Redenvoering, die nu het licht ziet, voor te bereiden. Het had moeite in om dit stuk voor te lezen, zo zeer was men nog over het voorlezen van den smous verbitterd. Toevallig had men ook voor dien avond twee Spreekbeurten begeven; en daar de andere Redenaar van dien avond zyne Voorlezing waarschynlyk in het licht geven zou, zo wilde de Leeraar ryk, op verzoek zyner Vrienden, ook de zyne publiek maken.
Wat nu dit stukje betreft: wanneer wy achter het woord konsten op den tytel zetten, gelyk de Leeraar zelve doet, als hy zyne stof opgeeft: en wel in het byzonder van die, waaraan de werkzaamheden dezer verdienstelyke Maatschappy zyn toegewyd; zo heeft de Lezer van het onderwerp berichts genoeg. Voords noemt de Schryver deze Redenvoering zelve: een kind onder zo veel spoed als moeijelykheden geboren; en wy voegen hier alleen maar by, dat, hoe vluchtig dit stukje dan ook zy opgesteld, ook de zulken, by wien des Redenaars augurkjes-smous onbekend en onbesproken is, hetzelve met genoegen kunnen lezen.
Auteursrechtvrij