Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1800

[p. 455]

Memorie van Bedenkingen van de Commissie tot de Kerkelyke Zaaken, voor de Nederduitsche Gereformeerde Gemeente binnen deze Stad, op het Ontwerp van Schikkingen, over de onderscheidene Kerkgebouwen binnen de Stad Amsterdam, &c. aan de Municipaliteit dezer Stad. Te Amsterdam, by J. ten Brink, Gerritsz., 1800. In gr. 8vo. 43 bl.

Gecommitteerden tot de Kerkelyke Zaaken, voor de Nederduitsche Gereformeerde Gemeente binnen Amsterdam, maaken, in deze Memorie, zeer gewigtige bedenkingen op het ontwerp van schikkingen, over de onderscheidene Kerkgebouwen binnen gemelde Stad. Zy zeggen, te moeten berusten in het besluit van het Vertegenwoordigend Lichaam der Bataafsche Republiek, dat alle de Kerkgenootschappen in de beschikking over de Kerken moeten worden erkend, en zich dus te moeten laaten welgevallen, dat de Hoogduitsche Joodsche Gemeente, Portugeesche, Engelsche Episcopaale, de Hernhutsche Broederschap, het Genootschap der Vrienden, de Armenische en Grieksche Gemeente, ook deelen in schikkingen over Kerken, die toebehoorden aan eene Gemeente, die, by hunne oprichting of aankomst hier te lande, reeds bestond. - Maar zy willen dan evenwel onderscheid gemaakt hebben tusschen de Oude en Nieuwe Kerken, O.Z. en N.Z. Capellen, die het alleenlyk zyn, welke, ten tyde der Hervorming, binnen Amsterdam aan het Gereformeerde Kerkgenootschap zyn overgegaan, en alle de overigen, die vervolgends, by vergrooting der Stad, en vermeerdering der Gemeente, voor dat Kerkgenootschap aangebouwd zyn; terwyl het niets afdoet tegen deze gegronde onderscheiding, dat de aanbouw dier Kerken uit Stads kas bekostigd is; als zynde zulks, uit hoofde van de toenmalige gesteldheid van zaaken, geschied by wyze van gifte of schenking, onbepaald, zonder eenige voorwaarde. Verder oordeelen zy het strydig met de Publicatie van het Uitvoerend Bewind, die alleen spreekt van Kerkgebouwen en Pastoryhuizen, dat ook andere huizen, welke aan de Kerkgebouwen als verbonden en annex zyn opgegeeven, mede onder eene tauxatie gebragt zyn. - Zy vinden ook geen grond ter waereld, om orgels, banken, stoelen,

[p. 456]

stooven, kussens, koperwerk, en zelfs de lezenaars, onder zulk eene tauxatie te brengen; als zynde dit alles van laater tyd, en het onbetwistbaar eigendom van het Gereformeerd Kerkgenootschap. - Vooral verzetten zy zich allersterkst tegen de stelling van Stads Thesaurieren, omtrent de Fondsen, of Rentegeevende Effecten der Kerken, die zy als aan de Stad vervallen willen beschouwd hebben: - waartegen zeer gewigtige bedenkingen ingebragt worden. De overige aanmerkingen, over de grafsteden, regenbakken, over eene voorgeslagene schikking, wegens de Kerk op het Beggynenhof, zyn van dat groot belang niet. Men mag billyk hoopen, dat de zaak der Kerken, met den aankleeve van dien, zoo hier als elders, door redelyke schikkingen, ten gevolge van het naauwkeurigst onderzoek door geheel onpartydige richters, tot wederzydsch genoegen, zonder overhaasting moge belust worden.