Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1798

Iets over de stad Washington, in het landschap Columbia, in Noord-America, welke thans gebouwd wordt, om, met den jaare MDCCC, ten zetel te dienen der Vereenigde Staaten in America.

Wegens de Stad Washington hebben wy, den aanleg betreffende, niet alleen een beschryvend Verslag,

[p. 274]

maar ook een wel uitgevoerd Plan of Platte Grond diens Werks, gegeeven^(*). De Berigten desaangaande liepen tot Jan. 1793. Van tyd tot tyd hebben wy uitgezien na bescheiden, wegens den voortgang van dat Werk, op een zo grootsch plan aangelegd. Eenig laater verslag troffen wy aan, in een Journal of an Excussion to the United States of North America, by henry wansey, F.A.S. in den Jaare 1796 uitgekomen: schoon deeze Reiziger die Stad, uit bekrompenheid van den tyd, tot zyne Reize bestemd, niet bezogt hebbe, deelt hy ons deeze bekomene narigten mede.

De geheele platte grond van de Stad Washington bestaat uit meer dan vier duizend Acres. De grond, de middelbaare hoogte genomen, is veertig voeten hooger dan het water der Riviere, en nogthans kan een Stroom van versch water, Watt's Branch genaamd, tot op eene halve myl van de Stad gebragt worden, tot de hoogte van veertig voeten boven het waterpas der Stad zelve, 't welk zeer gemaklyk zal weezen voor alle waterleidingen, en handwerken.

Veele Huizen zyn reeds gebouwd, en een vry schoon Hotél, welks bouw meer dan dertig duizend Dollars kost.

De Stad is nu verdeeld in duizend twee honderd en zes en dertig Loten, ter bebouwing. Elk Lot bevat den grond om drie of vier Huizen te stichten, volgens de algemeene regels, die in agt genomen moeten worden om ze gelykvormig te maaken. De diepste Loten zyn twee honderd en zeventig voeten, zeventig breed, aan de Straaten uitkomende. Een Square heeft van twintig tot dertig Loten in zich. De waarde van ieder Lot is van veertig tot twee honderd Ponden Sterling.

In de Stad Washington zal eene Universiteit worden opgerigt; daar zal de Munt, de Tol, de Schatkamer, weezen; daar zullen de Opper-gerigtshoven, de Verblyfplaatzen voor de Afgezanten, zyn; met één woord, alle Gebouwen ten openbaaren dienste.

De Stad zal gebouwd worden, naar een plan gemaakt voor ieder Straat, van een fynen witten Steen, gelyk aan Portlandschen. Elk Huis zal veertig voeten hoog zyn van

(*) Zie onze Algem. Vaderl. Letteroef. voor 1793. Mengelw. bl. 497. De keurige Afbeelding, daar geplaatst, is ook, afzonderlyk, by onze Boekhandelaars te bekomen.

[p. 275]

den grond tot het dak, in alle hoofdstraaten; die van zeventig tot honderd voeten wyd zyn. De eerste of hoofdstraat werd aangelegd naar eene naauwkeurig genomene Meridiaan, tot dat einde getrokken door Mr. ellicot, welke loopt door het Capitool, de Zetel der Wetgeevende Magt, op eene hoogte, van waar de Straaten, als zo veele straalen, in onderscheide rigtingen loopen. Dit ziet derhalven over de geheele Stad heen. Van daar kan men waarneemen elk Schip dat ter Haven in of uitgaat, en elken wagen of paard, over de brug ter Stad inkomende. Een der Straaten, Pensylvania geheeten, is vier (Engelsche) mylen lang.

Het Huis van den President zal ook gebouwd worden op een opgaanden grond, hebbende een verrukkend watergezigt, en tevens op het Capitool ziende, en de voornaamste gedeelten van de Stad; desgelyks het middenpunt zynde van andere Straaten, als straalen daar uit voortkomende.

Alle de groote toegangen, en zulke Straaten als onmiddelyk op openbaare Plaatzen uitloopen, zyn van honderd en dertig tot honderd en zestig voeten wyd; aan ieder zyde met wandelplaatzen met boomen beplant, en een rydweg in het midden. Elke Straat zal aangelegd worden naar de afmeeting, ingerigt volgens den eersten Meridiaan. 'Er zyn Gelastigden benoemd, om toe te zien dat alle deeze schikkingen en bepaalingen wel in agt genomen Worden. - Ik heb menigmaal by my zelven gevraagd, of dit Plan niet te grootsch is, naar den tegenwoordigen stand der dingen.

De oorspronglyke Ontwerper deezer Stad was de groote washington zelve. Het vooruitzigt van eene Vredebreuk met Engeland, en andere zaaken van dringende aangelegenheid, heeft onlangs den voortgang van dit Werk niet weinig gestremd. Hoe voordeelig de ligging ook moge gekoozen, hoe fraai het plan moge gemaakt zyn, zal, schoon de weg tot de grootheid dier Stad als afgebaakend is, het nogthans jaaren lang, even gelyk andere groote onderneemingen der Americaanen, als 't ware een Lichaam zonder Ziel zyn. Veel hunner plans loopen zeer in het bespiegelende, en zyn in de uitkomsten niet van die noodzaaklykheid, welke zo dikmaals kragt en klem byzette aan de volvoering van groote plans in Europa. Door de Straaten van andere Americaansche Steden wandelende, trof my menigmaal dit denkbeeld, - allerwegen het voorkomen van een breeden omvang, waar in veel aan te

[p. 276]

vullen valt! - Niettemin moet men bekennen, dat hunne Plans niet ongeevenredigd zyn aan het sterk toeneemen der Bevolking.

De Handwerklyke Kunsten maaken slegts geringe vorderingen in de Vereenigde Staaten van America. Hier van valt de rede van zelve in 't oog: zy besteeden hun meeste aandagt en grootsten vlyt aan den Landbouw, die in den tegenwoordigen stand der dingen hun de grootste voordeelen aanbrengt. - De Americaanen in deeze Staaten zyn vlytig, maatig, beleefd, verpligtend; doch men klaagt dat zy in den Handel langzaame Betaalers zyn.