Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1793

De Pleitende Practisyn, of Manier van Procedeeren, in de Steden en te Platten Lande, in de Provincie van Holland en Westfriesland, gebruiklyk; bevattende een Compleet Formulier Boek van alle judicieele Acten en Instrumenten, betreklyk tot dagelyks voorvallende Questien, voor de Rechtbanken in de Steden, Dorpen, hooge en vrye Heerlykheden, zo in Crimineele als in burgerlyke zaaken, geventileerd wordende; en, onder anderen, in twee volledige Processen, in cas van Dissolutie en Defloratie, voor dezelve gediend hebbende; zeer dienstig en van noodzaaklyk gebruik voor alle jonge Practisyns, welke zich op de practyk voor hooge en laage Rechtbanken zoeken toe te leggen; sedert lange jaaren byeen verzameld door een kundig Rechtsgeleerde, vervolgens met sommige ophelderende Annotatien verbeterd, en byzonder met volkomen uitgewerkte Pleit - Memorien, daar toe dienende, vermeerderd, door Mr. p.l. kersteman, Professor Honorair en Doctor der beide Rechten. Te Amsterdam by J.B. Elwe, 1792. In gr. 8vo.

Mr. kersteman, een Schryver zyns handwerks, gelyk hy te meermaalen, in zyn onlangs uitgegeeven Leeven, voorkomt, die zich, reeds voor lang, bekend gemaakt heeft, door verscheide meer en min uitvoerige Werken, de beoefenende Regtsgeleerdheid betreffende, als het Regtsgeleerd Kweekschool, of Sleutel der Crimineele Practyk; de Hollandsche Pleitzaal; de Academie der jonge Practisyns; de Proeceptor der jonge Notarissen; de Secretary der Hollandsche Voogdyen; de Regtsgeleerde Catechismus; de Oefenschool der Notarissen, enz. ontvouwt in den breeden Tytel deezes daar by passenden Werks genoegzaam den inhoud, en ontheft ons van eene breedere opgaave: alleen merken wy op, dat de Gevallen, hier behandeld, op de wyze in den Tytel vermeld, XXXI in getal zyn,

[p. 605]

gevolgd van een Kort Uittrekzel van het Vlotrecht. - In een kort Voorberigt geeft de Uitgeever te verstaan: ‘Toen my, voor een geruimen tyd, door een zeer kundig Rechtsgeleerde, om te examineeren, ter hand gesteld werd, een uitgeleezen Collectie of Verzameling van judicieele Instrumenten, weleer in Processen voor de Rechtbanken ten Platten Lande, in de Provincie van Holland gediend hebbende, bespeurde ik wel aanstonds dat verre de meeste van die Schriftuuren onverbeterlyk en naar de kunstregelen der Practyk opgesteld waren; maar ik ontdekte ten zelfden tyde, dat 'er nog veel aan ontbrak, om deeze separate stukken, als een Compleet Formulier Boek, door den druk wereldkundig te maaken, aangezien de toegezondene Schriftuuren zich alleen bepaalden tot het geen ieder Practisyn voor zyn Meester ingeleverd hadt, zonder van die van zyn Party het minste gewag te maaken: om dit defect weg te neemen, heb ik deeze Verzameling met Nieuwe Instrumenten aangevuld, vooral in zulke zaaken, welke ik, sedert den Jaare 1769, als Advocaat zelf bediend heb gehad, en vervolgends dit Werk hier en daar met zodanige Annotatien verrykt, welke het tot vaste regelen voor jonge Practisyns noodzaaklyk zullen maaken: ondertusschen heb ik reden van te vertrouwen, dat men dit Compleet Handboek van judicieele Instrumenten, waar aan zeer bedreevene Rechtsgeleerden den eersten grond gelegd hebben, als een meesterstuk, of liever als een voorlichtende Fakkel voor de Rechtspleeging ten Platten Lande, zal beschouwen.’

Wy kunnen 'er niets uit ontleenen; de aart deezes Werks is zodanig, dat het, om ten Fakkel te dienen, geheel moet voorlichten. Waarom wy allen, die baat gevonden hebben by de andere Regtsgeleerde Schriften des ouden en ongelukkigen kerstemans, raaden, zich ook dit Kunstryk Formulier-Boek, 't geen, volgens 's Opstellers eigen getuigenis, ‘zonder vergrooting, een schat van wel uitgewerkte judicieele Schriftuuren, ten opzigte van allerlei materien van zaaken,’ behelst, eigen te maaken.