Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1793

Explicatio demonstrationis Uteri praegnantis Mulieris, cum Foetu ad partum maturi, in Tabulis sex, ad naturae magnitudinem, post Dissectiones depictis; & ea methodo dispositis, ut hujus status Gravidi amplam ob oculos Ideam collocent. Cura & studio caroli nicolai jenty, A.M. necnon Rei Anatom. & Chirurg. Professoris. Impensis Autoris. Londini 1758.

Dat is:

Verklaaring en Afbeelding van den Uterus eener hoog Zwangere Vrouw, met haar voldragen Vrucht, ter baaring gereed. Door den Hoogleeraar jenty, in zes Plaaten. Te bekomen by J. Yntema, te Amsterdam, 1793.

Zes Plaaten, op de gewoone grootsche wyze der Engelschen uitgevoerd, anderhalf voet breed en twee voeten hoog, in Zwarte Kunst, te Londen gegraveerd door purcell, fisher en burgess, vertoonen het geen boven in den titel is opgegeeven. Eenige weinige Exemplaaren zyn daarvan in ons Vaderland, waarin zy, zo veel wy weeten, nooit verkogt zyn, overgekomen, en worden thans aan Ontleed en Vroedkundigen, nevens eene Latynsche of Nederduitsche Beschryving, aangebooden. Wy zouden geene moeite doen, om dit aan veelen onbekend Werk ter algemeene kennisse te brengen, zo niet de grootste en kundigste Ontleeders het beste getuigenis daarvan gaven. Hunne byzondere hoogachting voor dit pragtig, schoon en naauwkeurig, Werk dringt ons hier eene korte Verklaaring van deeze zes Plaaten te geeven.

De eerste Plaat vertoont den nog ongeopenden Abdomen eener Zwangere Vrouw, om van de ligging des Uterus agter de Buikbekleedselen een duidelyk denkbeeld

[p. 573]

te geeven. De Onderbuik puilt rondom en beneden den Navel voorwaards uit, terwyl de Lendenen ingevallen zyn, enz.

De tweede Plaat vertoont de dikte der wanden van den geopenden Abdomen, en te gelyker tyd de ontbloote, en door inspuiting gezwollen, Uterus, zo als deeze zich onder de bekleedselen voordoet, behalven een klein gedeelte van het Net, welk hier afgesneeden is. Dus ziet men hier de afgesneedene Buikspieren, die over het zwaardvormig kraakbeen liggen: de inwendige oppervlakte der dwarsche Spieren met het Buikvlies bekleed, omtrent den Borstrand: het vet met de verdeeling der Spieren, en het Vetvlies omtrent de Liesschen: een gedeelte van het Net: den omgewonden Darm: den Karteldarm: den Uterus: deszelfs regter ronden band, en de door inspuiting opgezwollen groote Vaten: de Eijernesten: de inwendige oppervlakte der regte Spieren, met het Buikvlies bekleed, enz.

De derde Plaat vertoont in den geopenden Uterus de Vrucht, zo als die onder derzelver vliezige bekleedsels lag. Het Schaambeen is hier zodanig gedeeld, en het Bekken verwyd, op dat het de Blaas, door den Uterus gedrukt, van de binnenzyde vertoont. Men kan dus in deeze Plaat zien de Maag, een gedeelte van de Lever, den Karteldarm, het dunne Gedarmte, een gedeelte van den Karteldarm, de linker trompet van fallopius met den breeden band, de zydelyke Aderen van den Uterus, de afgesneeden ronde Banden, den Uterus met deszelfs opgespootene Aderen, het bovenste gedeelte van de Placenta, aan den Uterus hangende, het Adervlies van het Lamvlies, om reden, afgescheiden, het Lamvlies, den Funiculus umbilicalis, den weinig verlengden Mond des Uterus, en deszelfs bovensten rand, de rimpels en de geopende Vagina, de Blaas, en de Inplanting van den linker Pisleider in de Blaas, enz.

De vierde Plaat geeft te zien den Foetus, in den weg geplaatst, langs welke dezelve natuurlyk gebooren word; en om aan te toonen, hoedanig de Ingewanden zaamgedrukt zyn, is het bovenste van de Borst doorgesneeden, en een gedeelte van het Darmbeen weggenomen. Dus ziet men hier het Hart, een gedeelte van de Long, de doorgesneeden Ribben, het Vetvlies, de Tepel der linker Borst, het uitwendig deel der Lever, de Maag, de onderste oppervlakte der Lever, de voeten van den Foetus,

[p. 574]

de Placenta, den Karteldarm, een deel van den regten Darm, het dunne Gedarmte, de Inplanting in den blinden Darm, den blinden Darm, de opene Aderen in de doorsnede van den Uterus, deszelfs mond zeer uitgerekt, het afgesneeden Lamvlies, de vaten van den Funiculis umbilicalis, de uitgerekte Vagina met het hoofd van den Foetus by deszelfs ingang, een gedeelte der Buikspieren, de doorsnede van het Darmbeen, om de Foetus zo veel te beter by den mond des Uterus te vertoonen, enz.

De vyfde Plaat tekent de onderste oppervlakte van het Middenrif, en de holte van den Uterus met de aanhangende Placenta. Dus verneemt men hier de afgesneeden benedenste holle Ader, den afgesneeden Slokdarm, de ringwyze Spleet der peesvezelen van het Middenrif, de twee slagäderen van den Funiculus umbilicalis, de Naveladeren, den Uterus na het wegneemen van het Adervlies, de vaten der Placenta, den uitwendigen Mond van den Uterus, de Aderen door deszelfs geheele zelfstandigheid tot aan deszelfs hals voortloopende, een gedeelte van het regter Eijernest, het Adervlies, van de Placenta afgescheiden, den afgesneeden Funiculus umbilicalis, en den inwendigen Mond van den Uterus, enz.

Eindelyk geeft de zesde Plaat ons te zien den Uterus, uit het bekken genomen, en de vereeniging van den regter Darm met de Vagina, van den agterkant gezien. Dus verneemt men hier het uitwendig vlies van den Uterus, afgerukt van het regter gedeelte, om de Aderen en Slagaderen zo veel te duidelyker te onderscheiden, ook de Eijernesten, de afgesneeden Stammen der Aderen van den Uterus, de linker trompet van fallopius, de regter Zaadslagader, de door den Uterus verspreide takken van Aderen, de Inplanting eener slagader in de Aderen, den regten Darm een weinig van de Vagina verwyderd, om derzelver zamenvoeging aan te toonen, den afgesneeden en met vlas opgevulden regten Darm, de afgesneeden takken der linker inwendige Darmbeens-slagader, tot in de Vagina en den regten Darm voortloopende, den Anus, en de Franjes van de linker trompet van fallopius.

Uit deeze verkorte Verklaaring zal hy, die een weinig kundigheids bezit, genoeg kunnen opmaaken, hoe uitmuntend naauwkeurig dit geheel Werk is uitgevoerd, en welk een licht het in deeze Weetenschap kan verspreiden.