Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1792

Verkeering met God by byzondere gevallen en tyden, door J.F. Feddersen, Predikant aan de Domkerk te Brunswyk: ten vervolge van de Verkeering met God in de Morgen- en Avond-uuren, door Sturm en Tiede. Naar de derde uitgaave uit het Hoogduitsch vertaald. Te Amsteldam by H. Keyzer, 1790, 1791. Tweede Deel, 208 bl. Derde Deel, 200 bl. In gr. 8vo.

Men vindt in het tweede Deel Beschouwingen en Gebeden, over en by de volgende onderwerpen en gelegenheden:

I. Verkeering met God in Sterfgevallen: By het troostelooze einde eens verachters van den Godsdienst. - By het blymoedig einde eens Christens. - By den dood van een godvruchtig mensch in zyne beste jaaren. - By den dood van een godvruchtig mensch in eenen hoogen ouderdom. - By een schielyk sterfgeval. - Als iemand na langduurige smarten en zwaare rampspoeden sterft.

II. By den dood van een Christen zelven: Troost des geloofs op het sterfbed. - De dood, eene verlossing van alle kwaad. - De onsterflykheid der ziel. - De opstanding. - Het laatste oordeel. - De toekomende zaligheid. - Belydenis van geloof en trouw op het sterfbed. - Het blymoedig verlangen naar den dood. - De geruste verwachting des doods. - Gebeden voor stervenden. - Wanneer de stervende het avondmaal ge-

[p. 588]

nooten heeft. - Voorbiddingen voor stervenden. - Gebed na den dood van een Christen.

III. Verkeering met God in byzondere tyden: Op Zondag. - By de vernieuwing van het kerkjaar. - Voor het feest van Jesus geboorte. - By het besluit en begin van 't Jaar. - In den Passie-tyd. - Op vrydag voor Paasschen. - Op het feest van Jesus opstanding. - Op het feest van Jesus hemelvaart. - Op het Pinksterfeest. - Op eenen Boet- en Bededag. - Dankzegging voor den Oogst. - Op eenen openlyken Dankdag. - Voor de openlyke belydenis der zonden. - Na de openlyke belydenis der zonden. - Vóór de genieting van het heilige avondmaal. - Na de genieting van het heilige avondmaal. - Als men zyne geloofsbelydenis zal afleggen. - Na de afgelegde geloofsbelydenis. - By de eerste genieting des avondmaals. - Gebed voor ouders, wier kinderen hunne geloofsbelydenis hebben afgelegd, en voor de eerstemaal het heilige avondmaal genieten. - Dagelyksche vernieuwing van het doopverbond. - Op iemands geboortedag. - Ten gedenkdage van byzondere zegeningen van God. - Ten gedenkdage van een byzondere hulp van God. - Ten gedenkdage van groote angst en gevaar.

Het derde Deel bevat:

I. Eene voortzetting der laatste Rubriek van het tweede Deel: Verkeering met God in byzondere tyden: Opwekking in ziektens door bybelsche voorbeelden. - De troost des geloofs in ziektens. - By 't begin en den voortgang der geneezing. - Na de volmaakte geneezing. - Gebeden voor zieken. - By de ziektens van beminde perzoonen. - Dank-gebed voor hunne geneezing. - In vernedering en verachting. - In armoede. - Onder vervolging. - Onder lastering. - Onder valsche menschen. - Onder godsdienstspotters en roekelooze menschen. - Onder huislyk lyden. - Wien zyne kinderen hartzeer veroorzaaken. - Die zieke, ongezonde, en krankzinnige kinderen heeft. - By angstvallige bezorgdheid voor de kostwinningen. - By het verlies van tydelyke goederen. - By het verlies van beminde persoonen door den dood. - By het verlies van kinderen. - De weduwe. - De wees. - In eene treurige jeugd. - In eenen rampspoedigen meer gevorderden ouderdom. - In eenen lastigen hoogen ouderdom. - De verborgen leidingen van God. - By dreigende

[p. 589]

gevaaren en wederwaardigheden. - By verydelde wenschen, bedoelingen en hoop. - In landplaagen. - In het oorlog. - In eenen duuren tyd. - Wanneer 'er doodelyke ziekten heerschen. - In de verschillende jaargetyden.

II. Verkeeringen met God in verschillende tyden van den Dag: Vroome morgen-gedachten. - Vroome avond-gedachten. - Morgen-aandacht op maandag, en op den eersten dag van eene maand. - Avond-aandacht op zaturdag, en op den laatsten dag eener maand. - Aan de tafel voor den maaltyd. - Na den maaltyd. - Stichtelyke bespiegelingen geduurende den dag. - In lyden.

III. Aanhangzel, behelzende eene bespiegeling by gewigtige ondernemingen en besluiten. - Eene uitbreiding van het gebed des Heeren. - Eene uitbreiding van den plechtigen zegenwensch, dien de Hoogepriester weleer aan de Israëliten deed, Num. VI: 24-26. - Eene bespiegeling by het lyden van anderen. - Twee bespiegelingen voor reizenden, vóór de reize en na de volbragte reize, - en eindelyk, eene beschouwing by een onweder.

Voor die geenen, die dit zoort van boeken meenen nodig te hebben, zal dit Werk een aangenaam geschenk wezen. De Beschouwingen over de Werken van God in het Ryk der Natuur, door sturm; en de Verkeering met God, in de Morgen- en Avond-uuren, door sturm en tiede, hebben onder verschillende Natiën zeer veel byval gevonden; en van het eerstgenoemde werk is zelfs nog onlangs, te Venetiën, eene Italiaansche Overzetting in het licht gegeven. En de Heer feddersen, die ook reeds door andere Stukken, byzonder door zyn Leven van jesus voor kinderen, met lof bekend is, verdient zekerlyk niet minder goedkeuring, dan zyne Voorgangeren. Wy willen echter niet ontveinzen, dat wy aan die geenen, die Aandachtsboeken begeeren, liever de zodanige zouden aanraaden, die minder in den bespiegelenden toon geschreven zyn, en meer opzettelyk op zelfskennis en de betrachting van byzondere deugden aandringen, onder welke laatsten dat van marezoll vooral verdient geroemd te worden. Daaden alleen maaken ons volmaakter en dus gelukkiger, terwyl bloote bespiegeling noch nuttigheid noch verdienste heeft; en de kunst van wel te sterven is, buiten twyfel, niets anders, dan de kunst van te vooren wel te leeven.