Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787

[p. 143]

De Leere der Ellende, Verlossinge en Dankbaarheid in 't Paradys geopenbaard, en door de Aards- Vaderen geloofd; ontvouwd, door wylen Juffr. Cornelia Broedelet. Te Utrecht by A. van Paddenburg, 1786. Behalven het Voorwerk, 486 bladz. in gr. 8vo.

Het oogmerk van wylen Juffrouw Broedelet, in dit Geschrift, was, na te spooren, hoe de kundigheden, welken ons het Euangelie ontvouwt, nopens de zaligmaking des Zondaers door een Middelaer, reeds in het Paradys voorgedragen, vervolgens door alle tyden heen, zo voor als na de Zondvloed en vervolgens onder de Wettische bedeeling, levendig gehouden, en door de Geloovigen erkend zyn geworden: 't welk in dit stuk gebragt word tot op den dood van Vader Jacob. Zy heeft dit onderwerp met veel oplettendheid, naer hare denkwyze, behandeld, en ene gemoedlyke stichting getracht te wege te brengen; 't welk haer arbeid welgevallig zal maken in de oogen van velen, die zich met hare denkwyze kunnen verenigen. - Dan 'er zullen ook veelen gevonden worden, die oordeelen dat zy het stuk wat sterk getrokken heeft. Men vind Christenen, die te laag denken van de Godsdienstige kundigheden zelfs der voornaemsten, onder de bedeeling des Ouden Verbonds; maer men vind 'er ook aen de andere zyde, die de Schriften van dien tyd lezen, met kundigheden, welke zy uit de Euangelileer ontleend hebben, en dezelven dan naer die kundigheden verklaren; waer door zy ligtlyk gevaer loopen van den Aertsvaderen kundigheden toe te schryven, die bykans de kundigheden der Christenen onder 't Euangelie evenaren; 't welk dan ook wel eens aenleiding geeft, tot ene vergezogte verklaring van deze en gene Godspraken. En hiervan is Juffrouw Broedelet, (hoe achtenswaerdig zy ook anders geweest zy,) naer ons inzien niet vry te spreken. Men oordeele deswegens uit hare opmerking op een gedeelte der Godspraek van vader Jacob Gen. XLIX. 11^b: hij wascht zijn kleet in den wijn, ende zijnen mantel in wijn- druijven- bloedt.

‘Door dit kleed, (zegt zy,) moet men verstaan de menschelyke natuur van den Messias, welke hy als een kleed zou aandoen, met zyne Goddelyke Natuur vereenigen, en in welke de volheid der Godheid lichaamelyk

[p. 144]

zou woonen. Kol. 2:9. Dit kleed zyner menschelyke Natuur was bevlekt, niet door eigen schuld, want hy was heilig, onnozel, onbesmet, Heb. 7. Maar, door de toegerekende schulden zyner uitverkoorenen; want dien, die geene zonden gekend heeft, heeft hy (namelyk God) zonden voor ons gemaakt. 2 Kor. 5:21. Hiervan zoude hy zyne menschelyke natuur zuiveren en afwasschen door den wyn, daar door verstaande zyn bloedig lyden, gelyk de wyn ten teken van zyn bloed in 't H. Avondmaal wordt voorgesteld. Door dit bloed, dat hem door zyn ziels - en lichaamslyden zou uitgeperst worden, zou hy de toegerekende schulden, die op hem lagen, afwasschen en wegneemen, en zo heiligde hy zichzelven; maar dit zou ook ten nutte zyn van zyne uitverkorenen, op dat die geheiligd mogten zyn in waarheid. Joann. 17. Daarom wordt 'er ook by gedaan, en zynen mantel in wyn-druiven-bloed. Door deezen mantel, in onderscheiding van zyn kleed, word te kennen gegeeven de uitverkoorene gelovigen, dewelke met den Heere Christus worden vereenigd, en al het geene hy gedaan en geleden heeft, ook hun wordt toegerekend, hebbende alzo gemeenschap met hem, gelyk een mantel gemeenschap heeft met den genen, dien dezelve omhangen is: nogthans onderscheiden van het kleed zyner menschheid, die hem 't naast eigen was, en tot eenen Persoon vereenigd; maar echter als een ruimer bovenkleed, dat tot zyn geestelyk lichaam behoorde, en dewelke hem zyn tot heerlykheid en sieraad. Zie Jer. 11. en Jes. 62. 3. En gelyk een man in zynen mantel zich roert, wandelt, werkt en lydt, alzo zou Christus zyne gemeente aandoen; dat hy in haar tegenwoordig, krachtig werkzaam zou zyn, en zo is hy in hun, en zy zyn met hem. Gelyk de Hogepriester, het voorbeeld van Christus, in zyne kleederen, en met den Mantel des Ephods omhangen, het heilig Priesterwerk deed en zyn dienstwerk verrigtte, welk werk dan ook al het volk werd toegerekend. En gelyk de Hogepriester met deeze kleederen bekleed zynde, en met den Mantel des Ephods omhangen, niet alleen gezalfd werd met de H. zalfolie, de gaaven des Geestes, maar ook besprengd met het bloed des zondoffers, om hem en zyne kleederen te heiligen, waarin hy en zyne kleederen als afgewasschen en heilig werden aangemerkt: zo zou ook Christus niet alleen door zyn bloedig lyden zich zelven heiligen van de schulden, die op hem lagen, maar ook zynen Mantel, de gemeinte

[p. 145]

Gods; met welke hy vereenigd het Priesterwerk zou verrichten, en dus dit kleed met hem geheiligd worden: waarom hy zelf in zyn Hogepriesterlyk gebed zeide, Joh. 17:19: Ik heilige my zelven voor hun, op dat ook zy geheiligd mogen zyn in waarheid. En dit wordt te kennen gegeeven, als Jakob zegt, dat hy zynen Mantel wascht in wyn-druiven-bloed. Zynde zyn lichaams, en voornaamlyk zyn Ziels lyden, 't geen met den dood eindigde; en gelyk het bloed der offerdieren uitzypelde uit het offerbeest, zo stortte hy zyn bloed uit, en het vlood uit zyne zyde, na dat hy den Geest gegeeven had, wanneer zyne zyde met een speer doorsteken werd; en zo wordt hier, daar te voren van wyn gesproken was, nu gezegd wijn druiven-bloed, om te kennen te geeven. 1.) Dat de toespeling is op rooden wyn, ter aanduiding van zyn bloed. 2.) Ook om uit te drukken de persing van den Heere Jezus in zyn lyden en bloedvergieting, gelyk de wyn uit de bezien geperst wort; welk hy te gemoete ziende zeide: Hoe word ik geperst, tot dat het volbragt zy, Luk. 12:50. Waardoor de kracht zyner heilverdiensten, en de gaaven des Geestes, die by edelen wyn vergeleeken worden Jes. 55:1. voortkomen.’ - Een ieder, die wat bezadigd denkt, kan niet wel twyffelen, of hy vind hier veel, daer Vader Jacob vermoedelyk nimmer aen gedacht zal hebben.