Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1783

De roozen en lelien.
Eene oude Historie.

In den tuin van Flora kwam dagelyks eene lieve jonge Herderin, aan welke de Godin, op verzoek van Venus, veroorlofd hadt telkens een bloempje, naar haren zin, te plukken. Dit meisje was door de Gratiën opgevoed, en hadt van elk derzelve een geschenk ontvangen, waardoor zy zig bemind maakte by alle de herders, die haar kenden.

De Roozenstruik was de geliefde van het beminlyke Meisje. - Iedere reis, dat zy door de bloemperken wandelde, stond zy een geheele poos stil op die plaats waar de roosjes groeiden. - Dan sprak zy tot lof van deze schoone bloemen, en van de Godin, aan welke de struik toebehoorde. - Met eene zagte vrouwelyke hand plukte zy iederen morgen een ontluikend wit roosje; - kuste het teder, en stak het met een glimlach op haren openen zagtelyk blozenden boezem, die daarvan eene nieuwe toverkragt ontleende.

Boven alle de bloemen van Flora, verwekte dit jalousie by de witte ruikende Lelien, die naast den roozenstruik stonden; zy, die de naaste ooggetuigen waren van de eerbewyzen, welke het lieve meisje aan de roozen deed.

Waarom - zeiden zy tegen de roozen, waarom bemint u toch deze jonge herderin meer dan ons? - Is uwe adem geurig, de onze verspreidt nog veel sterker geuren van zig - zyt gy blank als de sneeuw, wy behoeven in de verto-

[p. 133]

ning van het zuiverste wit niet voor u te wyken, daarenboven, als men u slegts aanraakt, steekt gy de menschen, daar wy, in tegendeel, ons zonder moeite laten plukken, - en, evenwel bewondert u elken morgen dit aartige meisje, daar zy ons naauwlyks een oogwenk verleent. - 't Is door uwe kunnstige vleiery, dat gy 'haar oog betovert; - maar veelligt zult gy t'eeniger tyd, wanneer zy het bedrog zal ontdekt hebben, de veragtste der bloemen zyn.

De roozenstruik sidderde in eene deftige stilte, en van elke bloem, die daar op stond, rolde een helder traantje op den grond. - Zo zwygt, onder stille tedere zugten, de onschuld, wanneer die onregtvaardig gelasterd wordt door hare benyders.

Laat ons, vervolgden de Lelien, in 't geheim tegen elkander, - laat ons morgen ons vercieren, voor dat de herderin hier komt; - laat ons dat goudgeele stof, dat ons de groote vader der natuure niet voor niets gegeven heeft, gebruiken, om daarmede onze natuurlyke witte kleur te bedekken, en wy zullen meer, dan de witte roozen, bevallig zyn in het oog der schoone. - Indien ons deze list niet gelukken mogt, wy kunnen altyd onze natuurlyke kleur weder aannemen, - dan zal zy zekerlyk verrukt zyn van onze aartige vinding.

Neen - zeiden sommige lelien, die de schoonste en beste waren; - wy kunnen de natuurlyke schoonheid nooit verbeteren.

Ja maar - antwoordden de anderen, dit middel is door de natuur zelve ons aan de hand gegeven.

Toen Blandula den volgenden morgen, naar gewoonte, by het eerste jeugdige licht der zon, in den tuin van Flora verscheen, waren reeds de lelien open, en met een goudgeele verwe vercierd; maar de roosjens sluimerden nog even, en begonden, door de komst der lieve herderin gewekt, nu eerst hunne gulle hartjes te openen.

Hoe schoon! - ô Godin! zyn uwe bloemen! - zeide zy, by de lelien stilstaande - deze lelien! ik heb dezelve nooit aandagtig bezien; - zy verrukken my! - Hoe schoon is uwe geele verw, ô lieve lelien! - hoe zagt rust op uwe kleur de gloeiende zonnestraal! hoe vreedzaam mengelt zig in het gezigt uwe kleur met het groen uwer bladeren! Ja, myne lieve roos - ontveinzen kan ik niet, dat zy my dezen morgen schooner dan gy zelve, dan gy, myne beminde, toeschynen - en welk een frisse doordringende geur! - zy is beslissende voor hare bezitters.

Kom - zeide Blandula, - dewyl ik toch altyd een roosje gekozen heb; nu wil ik eens eene dezer lelien plukken; - zy stak eene lelie op hare borst, die, met eene beledigende stilzwygenheid, den roozenstruik toegrynsde - en het meisje vertrok.

[p. 134]

De roozen sloten zig; - maar by de lelien was vrolykheid en gejuich.

Waar zyt gy nu? gy trotsche! gy die gaarne onzer aller Koningin wilde zyn? - Eenmaal toch zal de waereld wyzer worden, en ons ver boven u verheffen. - Zo sprak eene oude lelie, terwyl eene zegenryke Zophir van Flora Godlyk over de roozenstruik henen zweefde, en duizend warme zugten met zig ten hemel ophief.

Ik weet niet, wat my aangaat - zeide Blandula tegen haren lievenden Celadon; - maar daar verveelt my een geur, die my overal volgt, en die ik nimmer zo sterk, als thans, geroken heb: - my dunkt het is de geur dezer lelie.

Met eenen vuurigen kus, die de jonge gevoelige herder op haren boezem drukte, rook hy van naby de geur der lelie. - Ja, myne lieve! - zeide hy - ook my walgt deze reuk, ten minste zo van naby: - ik wenschte, dat gy uw lief, zagtademend roosje, dat wy zo menigmaal gekust hebben, wederom geplukt hadt - zyt gy onvergenoegd tegen uwe lieve bloempjes?

Och neen, myn beste jongen! - ik was dezen morgen in Flora's tuin, zo als gy weet, dat ik elken dag doe; - toen stond ik gevallig stil by den leliestruik; en deszelfs levendige geur en kleur, die ik nooit te voren zo aandagtig betragt hadt, - verrukten my - ik vond ze zelfs schooner dan het roosje; - en toen heb ik, in die verrukking, het roosje laten varen, en deze leliebloem geplukt.

By toeval raakte de herder eenige oogenblikken daarna met zyne hand de lelie aan, zo dat die op den boezem van het meisje nederviel. - Toen wilde hy de bloem weder regt stellen, doch hy zag, dat zyne hand en Blandula's gloeiende boezem met eene geele verw besmet waren; en voorts, dat de schoone kleur der lelie op meer dan eene plaats geschonden was. - Hierop begonden zy moedwillig het stof van de bloem af te wryven; en ziet - al het schoone van dezelve was vervlogen; - daar bleef niets overig, dan een vuile stinkende kelk, waar aan men geene eigenlyke kleur zien kon.

ô Myne schoone! zeide Celadon, haar aanziende, - nooit is dit een werk der natuure; - zo vormt deze geene schepselen, - geene bloemen. - Indien 'er zodanige menschen waren - hoe zouden wy hen kunnen beminnen? - zelfs - hoe zouden wy hen voor onze natuurgenoten erkennen kunnen?

Neen - myne Blandula! - zo is uwe schoonheid niet, - vervolgde de herder, en drukte haare lipjens vuuriger, dan ooit te voren. - Zy zag hem aan met eene stilzwygenheid, die dikwyls het teken is van onuitspreeklyke gevoelens des harte.

[p. 135]

Ik wil voortaan liever mynen roozenstruik bezoeken, en daarvan een bleem plukken, zeide het meisje: - dan zal my deze onaangenaamheid niet weer ontmoeten.

Des anderendaags, wanneer de lelien zig wederom in hunne ontleende kleur vertoonden, ging zy die voorby, zonder daarna te zien - en trad onmidlyk naar den roozenstruik toe; die, schoon treurig, egter nog honderden schoone bloemen droeg.

Gy, myne beminde roosjes! zeide zy - u heb ik gering geagt, - ik erken myne dwaling; - door den schyn dezer lelien, door derzelver sterke geur, en gesmukte kleur, werd ik verward, en agtte de lelie boven de roos. - Maar, - gedankt zy Jupiter! ik ben van myne dwaling hersteld. - Nu heb ik gezien, dat de natuur alleen waare schoonheid geeft, en dat die aan de geduurzaamheid te kennen zy. - Meer dan te voren bemin ik u: - gy zult voortaan altyd zyn en blyven myne begunstigde onder alle de bloemen. Uwe frisse zagte reuk verveelt nimmer, en is egter sterk genoeg; - uwe blanke kleur is het zierbeeld der onschuld, en de beminlykste verw voor beminnende. - Steeds zult gy my van nu af verzellen: en altyd myn hart tot zuivere daden, en ongesmukte houdingen, opwekken: - driemaal kustte zy het roosje: - de roozenstruik boog zig voor haar onder eenen Godlyken Zephir, - en de jonge schoone vertrok. -

Zo deed zy voorts iederen dag. - Wanneer de Leliën zagen, hoe ongelukkig de uitslag hunner Kunstenary was, benydden zy, nog meer dan voorheen, het geluk der roozen, - zy poogden hunne gemaakte kleur weder af te leggen, en hun cierlyk natuurlyk wit te herstellen; doch de proeven, hier toe genomen, deeden zien, dat dit onmogelyk was; - dat zy daar door afschuuwlyk voor het oog zouden worden. - Zy behielden dan hunne geele kleur; doch de wanhoop, de wind en de regen, die in het later jaargetyde menigvuldiger zyn, deed hen zodanig verslensen, dat zy, reeds in het begin van den herfst, toen nog aan den roozenstruik menige vrolyk bloejende roos stond te pryken, van alle kleur beroofd, afvielen, en uit Flora's tuin geworpen wierden. -

O.....