Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1783

[p. 280]

Jani Petersen Michell, M. Dr. De Synchondiotomia pubis, Commentarius. Amsteledami, Typis, A.J. van Toll, 1783. In 8vo. m.f. 260 pp.

Schoon wy met zekerheid kunnen veronderstellen, dat de Inhoud deezer Verhandeling, aan hun die zig op de verbetering hunner kunst toeleggen, niet meer onbekend is; doordien de schrandere Schryver, reeds voor meer dan twee Jaaren, het zelfde onderwerp, in eene Dissertatio Inauguralis heeft behandeld, en de voor- en naadeelen deezer zo veel gerugtsmaakende Konstbewerking, met de mogelykste onzydigheid, heeft onderzogt en beoordeeld; van welke Verhandeling, vervolgens, de Geleerde Voegen van Engelen, in zyn algemeen nuttig Tydschrift, niet alleen eene Nederduitsche Vertaaling heeft geplaatst, maar dezelve nog bovendien met eenige byvoegzelen, door den Schryver aan hem medegedeeld, vermeerderd heeft. - Schoon Verhandelingen, die, gelyk deeze, reeds met algemeene goedkeuring zyn bekroond, en met ongemeene gretigheid by de geleerde wereld zyn ontvangen, geene meerdere aanpryzing benoodigd hebben, - zo vertrouwen wy tog dat het onzen Leezer niet onaangenaam zyn zal, wanneer wy, met weinige, van deeze tweede uitgaave, die nu eigentlyk tot het Plan van onze beoordeeling behoort, gewag maaken; te meer, daar deeze tweede uitgaave door verscheiden nieuwe Waarneemingen zo wel, als door de bygevoegde Historie der Synchondrotomie, aanmerkelyk is vermeerderd.

De Verhandeling zelve is in drie Afdeelingen gesplitst. In de eerste, welke wederom in twee Hoofddeelen verdeeld is, geeft ons de geleerde Schryver eene volledige Historie, zo wel ten aanzien van de uitvinding deezer Konstbewerking, als ook ten opzigt der gedaane Operatie zelve. - En even hierdoor heeft de Heer Michell niet alleen eenen zeer grooten dienst aan zyne Leezeren gedaan, maar hy heeft ook teffens aan den onzydigen beoordeelaar een bewys van zyne groote beleezenheid en moedeloozen iever gegeeven. - In de tweede Afdeeling onderzoekt hy de eigentlyke nuttigheid deezer Konstbewerking zelve. - Alles, wat eenigen invloed op de beslissing hiervan kan hebben, word met de grootste nauwkeurigheid in overweeging genoomen.

[p. 281]

In het eerste Hoofddeel word de Vraag onderzogt, of de Konst de natuurlyke verwydering van het Bekken mag volgen, en of ons de Natuur de Synchondrotomia pubis aanwyst. In de beantwoording deezer Vraage, vinden wy veele nauwkeurigheid van denkbeelden; en de Schryver toont klaar aan, in welke gevallen, en onder welke omstandigheden, deeze natuurlyke verwydering van het Bekken plaats heeft. - In het tweede Hoofddeel word de Vraage voorgesteld: of namentlyk het maakzel van het Bekken deeze Konstbewerking toelaat; en of dezelve, zonder naadeel van de Baarende, kan ondernoomen worden.

Hierop toont de Schryver, zo het ons voorkomt, zeer klaar aan; dat, behalven de menigvuldige nadeelige gevolgen deezer Operatie, dezelve ook in die gevallen, waar de Sectio Caesarea vereischt word, nutteloos is. - In het derde Hoofddeel overweegt de Heer Michell: of de tot hiertoe gemaakte Waarneemingen deeze Konstbewerking begunstigen.

Het vierde Hoofddeel bevat een Onderzoek, of de Proesneemingen, op doode Ligchaamen en Dieren genoomen, de nuttigheid der Synchondrotomie in moeielyke Verlossingen bewyzen. - In het vyfde Hoofddeel word de gewichtige Vraage beoordeeld: of men, namentlyk, de gevallen zoude kunnen bepaalen, in welke de Synchondrotomie dienstig zy, en in plaats van de Sectio Caesarea zoude kunnen in 't werk gesteld worden? - Alle deeze opgenoemde Onderwerpen behandelt de kundige Schryver, met zo veel oordeelkunde, met zulk eene juistheid en onzydigheid, dat iemand, die de zaaken wel inziet, en de bygebragte bewyzen wel doordenkt, met den Heer Michell zal moeten toestemmen, dat de nuttigheid der Synchondrotomie op verre niet zo nuttig is als men misschien aanvanglyk gedagt hadt, dat de gevallen, waarin dezelve te pas komt, en die hier onzes bedunkens zeer nauwkeurig worden opgegeeven, zeer weinige zyn; en eindelyk, dat men deeze Konstbewerkinge, in die gevallen, waarin de Hysterotomie word vereischt, als zeer gevaarlyk moet afraaden.

In de derde en laatste Afdeeling zoekt de Schryver eenige vooroordeelen, ten aanzien van de Hysterotomie uit den weg te ruimen. Ten dien einde toont hy in de eerste plaats aan, in welke gevallen deeze Operatie te pas komt. In de tweede plaats onderzoekt hy, of het gevaar van deeze Konstbewerking inderdaad zo groot is als men

[p. 282]

gemeenlyk gelooft; hy toont aan, dat in de eerste plaats het maakzel der deelen zo veel gevaar in deeze Operatie niet aanwyst. Ten tweeden bewyst hy, uit de Waarneemingen van een menigte zeer beroemde Schryvers, dat deeze Operatie met eenen gewenschten uitslag is agtervolgd; - en dan, in de derde plaats, wederlegt hy zeer bescheiden, dog teffens zeer voldoende, de bewyzen, waarmede men de doodelykheid deezer Operatie heeft tragten aan te toonen; en trekt eindelyk, uit dit alles, zodanige gevolgen ten voordeele deezer Konstbewerking, als waaruit men klaar kan zien, dat, indien men niet in het algemeen voor deeze Operatie afgeschrikt was, (en dit is juist zol als wy 'er altoos over gedagt hebben,) indien dezelve menigvuldiger geschiedde, men zig overtuigd zoude vinden, dat de Hysterotomie inderdaad eene minder gevaarlyke Operatie is, dan men in het algemeen denkt.