Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1781

J. Anderson, Verhandeling over den leevendigen Kalk, en eene beschryving van de verschillende zoorten van Mergelaardens, benevens derzelver gebruik. Uit het Engelsch vertaald. Te Campen, ter Drukkerye van J.A. de Chalmot, 1781. Behalven het Voorberigt, 235 bladz. in gr. octavo.

Nuttig te zyn voor het Metzelwerk en voor den Landbouw is het groote bedoelde van den Heer Andersen in deeze Verhandelinge; en men heeft dezelve ook met dat oogmerk in 't Nederduitsch gemeen gemaakt. - Het eerste gedeelte behelst eene naauwkeurige beschryving van de Kalk in 't algemeen, en van verscheiden Kalkstoffen in 't byzonder; met aanwyzing van 't geen men omtrent dezelve in agt heeft te neemen, om ze tot een voldoenend Ciment, dat den vereischten wederstand aan de Lugt en het Water kan bieden, te bereiden. Onze Autheur hier mede den Metzelaar de behulpzaame hand, op eene leerzaame wyze, gebooden hebbende, doet zulks

[p. 227]

voorts, in de tweede afdeeling, desgelyks aan den Landman, met hem onder 't oog te brengen, hoe de Kalk op veelerleie wyzen zeer nuttig is, tot het bemesten van Landeryen; en hoe men zig, ten meesten voordeele, naar den onderscheiden aart der Landen, van de Kalkstoffen, als een heilzaamen Mest kan bedienen. Ter duidelyker onderrigtinge in deezen handelt hy eerst enkel van de Kalk, als eene geschikte stof ter bemestiginge; en vervolgens ook van andere Kalkstoffen, welken met nut gebruikt kunnen worden; als daar is het Kryt en de Mergel, zo Aardals Schulpmergel, benevens het Schulpzand en het Gruis van Kalksteen. Met betrekking tot dit alles geeft hy den Landman de noodige regels aan de hand, volgens welken hy, met deeze verschillende Kalkstoffen, naar den onderscheiden aart der Landen, zyne Akkers ter meerdere vrugtbaarheid heeft te bemesten. De naauwkeurigheid der behandelinge, ter ontvonwinge van den aart en de werking der Kalkstoffen, zo ver men dezelve kan nagaan, bevestigd door duidelyke proefneemingen, maakt dit Stukje, buiten den dienst, welken het den Metzelaar en den Landman kan doen, ook gevallig voor de Natuuronderzoekers in 't algemeen, welken het ter verdere navorschinge van dit onderwerp kan strekken.