Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1778

[p. 145]

Mengelwerk, tot fraaye letteren, konsten en weetenschappen betrekkelyk.

Zedig onderzoek, van waar de verreezen Heiland zyne kleederen bekomen heeft, met welken hy aan Maria en de overige verscheenen is.

Het heeft al lange myne opmerking verdiend, dat 'er in zo eene vindingryke Eeuw, als wy thans beleeven, niet de een of ander is opgestaan, die opzetlyk zyne bedenkingen gemaakt heeft, over de kleederen van den verreezen Heiland, naardien 'er bykans niets is, of het word 't voorwerp van nyvere Bybelminnaars overdenking. Het is waar, dat dit Stuk wel dikwerf 't onderwerp in Godvrugtige gezelschappen geweest is; maar het bleef altoos by vraagen, zonder dat 'er iets wezenlyks op geantwoord wierd: dit heeft my bewoogen myne gedagten deswegens voor te draagen.

Dan, wy verstouten ons niet, om met volkomen zekerheid deeze vraage te beantwoorden; wy geeven alleen onze bedenkingen op, ter beproevinge in hoe verre zy aanneemelyk zyn of niet; mogelyk word hier door de weg gebaand, om iets anders en beters der geleerde waereld mede te deelen.

Zou de Heere Jesus ook verscheenen zyn in Hoveniers kleederen? om dat Maria meende, toen de verreezen Heiland by haar stond, dat het de Hovenier was, Joh. XX, 15; van welken ook kleederen in den Hof kunnen geweest zyn, die de Heiland dan kon aantrekken. Laat een Manicheen gevoelen dat Hy zulk eene veranderde gedaante, 't zy in kleeding als anderzins, had aangenomen, wy voor ons gelooven dit niet. Maria giste zulks maar, om dat zy hem, in den vroegen morgenstond, in 't voorjaar, in den Hof ontmoetede, wanneer 'er in de Hoven veel te doen valt. Vorders denk ik, schoon de Heiland, als God aangemerkt, regt had tot alles, en dus ook tot de kleederen van den Hovenier, dat hy als Mensch dezelven niet konde naasten. - Daarenboven zoude hy mo-

[p. 146]

gelyk aan den Hovenier en anderen, gelegenheid tot onbetaamelyke gedagten gegeeven hebben.

Zou Hy dan ook naakt verscheenen zyn? Dit geloove ik nog minder; want, schoon Hy zich met een verheerlykt Lichaam aan zyne vrinden vertoond hebbe, zou nogtans de zedigheid zulks verbieden. En alhoewel de zaligen, in de stoorelooze eeuwigheid met geene natuurlyke kleederen zullen bekleed zyn, zo kan zulks in deezen tot geen bewys strekken; naardien Maria en de overige, aan welken Hy verscheenen is, hier nog in een staat van onvolmaaktheid, niet geheel bevryd van ongeregelde driften, enz. leefden, daar, in de gewesten der onsterffelykheid, zelfs al wat schaduw van zonden heeft, verre zal geweerd zyn. Is Hy dan ook verscheenen met zyn doodgewaad, waar mede hy begraven was? Ganschlyk niet. Dit behoeft geen bewys in 't geheel; naardien Johannes ons aantekent, dat Petrus en een ander Discipel, welke waarschynelyk Johannes geweest is, die uit zedigheid zyn naam verzwygt, gelyk hy elders meer doet, de doeken zagen leggen in het graf, gelyk ook de zweetdoek, ςονδάριΟν, of 't kleed, waar mede Jooden en Grieken gewoon waren het hoofd of aangezigt te bedekken, Joh. 20. 5-7. Ook zou dit geen gewaad geweest zyn, om daar mede zo lange op aarde te verkeeren.

Heeft Hy dan ook wonderkleederen aangehad, welken door zyne of des Vaders alvermogen op nieuws geschapen waren? Neen! De Almagtige verandert wel de geschapene dingen, maar schept niet meer nieuwe: dit is door zyne onbeperkte magt op den eersten dag, of in den kring der zes eerste dagen van 's Werelds Morgenstond, volbragt.

Heeft de Voorzienigheid, of zyne beminde vrinden ook kleederen in den Hof verzorgd, om zyne verheerlykte naaktheid te dekken? Dit schynt my ongegrond; want wat het eerste betreft, zy moest ze op nieuws geschapen hebben, dit is even wederlegd; of zy moest ze van den een of ander den Heiland hebben toegevoegd; maar hier tegen zou kunnen gelden, het geen wy in de eerste aanmerking hebben bygebragt. En wat zyne vrinden betreft, hoe konden die kleederen voor hem in den Hof verzorgen, daar zy nergens minder, dan op zyne opstandinge, dagten?

Maar wat dan? Heeft de verreezen Jesus geen kleederen van den Hovenier aangehad? Is hy niet naakt verschee-

[p. 147]

nen? Heeft hy zyn doodgewaad afgelegd? Heeft Gods Alvermogen hem geene Wonderkleederen aangetrokken? Heeft de Voorzienigheid, hebben zyne beminde vrinden zyne verheerlykte naaktheid niet met natuurlyke kleederen gedekt? Blyft 'er dan niets overig? Ja; - 'er is nog iets, en dat schynt my 't gevoeglykste: dat namelyk des Heilands kleederen maar zyn geweest aangenomen kleederen, die Hy kon aanneemen en wederom a[fl]eggen. Kleederen, die niet onmiddelyk geschapen, maar alleen veranderde stoffen waren; immers, het is by de navorschers der Natuur zeker, dat alle lichaamen, ten opzigt van het gemeene weezen, eenerlei zyn. Dat het eene hard, het andere zagt, het eene steen, het andere hout is, enz. komt alleen van de verscheide figuur, gelegenheid, zamenvoeging en beweeging der deeltjes. Naardien de verreezen Jesus niet alleen een Mensch, maar ook de waaragtige God, de Schepper van de geheele natuur was; en bygevolge ook met eene volkomen juistheid de natuur der dingen kende, zo kon hy ook eenige stoffe veranderen van gedaante, en die schikken ter formeeringe van zyne kleederen. Dat men dit nu voor geen bloote gissing te houden hebbe, kan blyken uit dit volgende.

1. Die maar een weinig beleezen is, in de Schriften van 't Oude en Nieuwe Verbond, weet, dat de Engelen dikmaals in zigtbaare gedaanten gekleed verscheenen zyn. Wat men ook van hunne lichaamlykheid moge denken, dit althans erkent men gereedlyk, dat zy voor zich geene natuurlyke kleederen noodig hebben. Waar van daan hadden zy nu deze kleederen? Zekerlyk heeft de Almagtige dezelven uit reeds geschapene stoffe voor hun bereid, op dat zy te welvoeglyker voor 't sterffelyk oog zigtbaar zouden zyn; en zy hebben dan deeze kleederen by hun vertrek wederom afgeleid. Is dit nu zo met de kleederen der Engelen toegegaan, wel waarom zou men zulks ook niet van de kleederen van den verreezen Heiland mogen denken? Te meer word ik hier in bevestigd.

2. Om dat zodanige natuurlyke kleederen ook net geschikt waren voor den verreezen Jesus; naardien Hy, gelyk de Engelen, hier op aarde maar een korten tyd zogt te vertoeven. 't Waren maar veertig dagen, dat Hy die noodig had; 't Land der ruste, daar Hy na toe stond te vertrekken, kent geene natuurlyke kleederen, 't behoeft ze ook niet: daar is hette noch koude, schaamte noch ongeregelde drift.

[p. 148]

3. Vorders, kan ons gezegde nog gesterkt worden, door Jesus Thriompheerende Hemelvaart. Toen Hy met zyne Jongeren op den Olyfberg was, van welken Hy opvoer, denk ik zal niemand beweeren, dat Hy naakt was; maar redelyker besluiten, dat Hy, zo wel als zyne lievelingen, gekleed was. Hy trok ook zyne kleederen niet uit, noch wierp ze af, gelyk wel eer Elias, 2. Kon. II. 13, maar Hy voer op daar zy het zagen, met kleederen en al. Zo Hy nu kleederen had aangehad, gelyk alle andere menschen, zo zoude Hy dezelven hebben moeten vernietigen, of ten minste afleggen; vermits ze niet geschikt waren voor de bovenhemelsche Gewesten. Maar dit behoefde nu niet; wanneer hy slegts met dezelven handelde, gelyk God wel eer gedaan had met de kleederen der Engelen; door namelyk dezelven te veranderen, gelyk by de aanneeminge geschied was; dan keerde de stoffe der kleederen maar weder tot die, uit welke zy genomen waren.

4. En eindelyk, om dat op geenewyze, hoe genaamd, immers naar myne gedagten, anders betoogd, of zelfs eenigzins waarschynlyk gemaakt kan worden, van waar de verreezen heiland zyne kleederen bekomen heeft, en in 't geheel niet te vermoeden is, dat hy naakt zoude verscheenen zyn.

Zo my iemand hier op mogte vraagen, uit welke stoffe de Heiland zyne kleederen genomen heeft, zou ik hem antwoorden, met eene wedervraage, die ik meen, dat my in deezen geoorloofd is; waar uit hebben de Engelen hunne kleederen gehad; of wy al zeggen uit de Lugt, of uit eenige andere stoffe, het doet, mynes bedunkens, niets ter zaake. Het zyn aangenomen kleederen geweest, die zy konden aanneemen en afleggen; en dit meenen wy ook van de kleederen van den verreezen Heiland.

Zie daar myne bedenking; zo dezelve iemand niet mogte behaagen, die geeve iets anders en voldoenders op, 't zal my tot blydschap strekken.

j.g.