Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1776

[p. 383]

Eene Kudde en een Herder, door J. Beets. Euangeiie-Dienaar te Hoorn. Te Hoorn, by T. Tjallingius 1776. Behalven het Voorwerk 105 bladz. in groot octavo.

HEt by alle Christenen beleden Geloofs-Artikel; Ik geloof ééne Heilige Algemeene Christelyke Kerk en Gemeenschap der Heiligen, is het onderwerp van dit Geschrift. De Eerwaerde Beets, hoewei een verkooren en gevestigd Leeraer onder de Mennoniten, heeft dit Ampt echter niet aenvaerd, dan onder voorbetuiging, van zyne zucht, om een dienstknecht te willen zyn van de Henig Algemeene Christelyke Kerk; ingevolge daer van heeft hy, naer luid van dit zyn Geschrift, zyne leerwyze en gedrag steeds indiervoege ingericht, dat hy den opbouw van en de vereninging met de Algemene Christelyke Kerke bedoelde. Het bezef dat de Practyk der Christenen, in zo vele verscheiden Gezindheden verdeeld, niet beantwoord aan hunne Belydenis van dat Geloofsartykel, heeft hem, als zodanig een Leeraer bewoogen, zyne openbare Belydenis deswegens af te leggen, of 't ook mogte dienen, om de geestlyke enigheid der Christenen te bevorderen. - Ten dien einde verklaert hy eerst, wat hy voor de Heilige Algemene Christelyke Kerk houd; en vervolgens handelt hy, over den oorsprong van zulk een Gods-Huis uit gevallene Adams Kinderen, het groote middel, door welk die Gemeente verkregens is; het verordmeerde middel, waar door dezelve uit alle Geslachten te zamen geroepen word; den genen, door wien zy samen gevoegd en verenigd word; haare overeenstemming in geloof en belydenis; hare onderlinge betrekking op den drieënigen od, en op haer Hoosd en Heer J. Christus; hare onderling verbindtenis, werkzaemheden en belangens, aen en omtrent elkander, als één Lichaem; mitsgaders de roeping en dagelyksche Practyk der Leden, zo zy, naer het oogmerk van God, en door den Geest, handelen en wanderen. Dit leid hem verder tot een onderzoek, of 'er ook, onder alle de onderscheidene Gezindheden der Christenen, zodanig ene beschreven Gemeente te vinden zy; en, dit niet zynde, wat dan de oorzaken zyn mogen, dat de ware geestlyke Leden van Christus, uit de onderscheiden Gemeenten, geen meer geestlyke gemeenschap met elkanderen houden, met aentooninge van het nadeelige hier van. Aen dit alles hecht hy ten laetste ene openhartige Belydenis, zo ten opzichte van hem zelven, als van zyn inzien, benevens dat van Godvruchtige Mannen, omtrent de voorgestelde zaken, met ene aenbieding

[p. 384]

ter vereniginge, met alle de Leden van Christus Lichaem, in dit tegenwoordige en navolgende geslacht, met zegenwenschingen ten besluite, om hun allen voor den Throon eeuwig te vergezellen, naer Openb. V. en VII - Men kan, uit deze optelling der hoofdzake, naer welker leiddraed dit Stukje geschikt is, 's Mans denkwyze in 't Godgeleerge genoegzaem afnemen; en ligtlyk bemerken, dat verscheiden uitweidingen in voorkomen, die meer behooren tot de byzodere leiding van sommige Christenen, dan wel tot de algemene onbetwiste denkbeelden der Christenen; des het vry duidelyk te zien zy, dat 's Mans bedoelde niet zo zeer betreklyk is tot de Algemene Kerk, als wel tot ene vereninging met ene zekere soort van Christenen in dezelve. Wyders zal men, op het nagaen na het Geshrift zelve, in vergelyking met de tagenwoordige omstandigheden, gereedlyk bezeffen; dat de gedachten van den Eerwaerden Beets, over ene algemene vereninging der Christenen, niet minder dan die van andere Manner over dit Stuk, aen zeer groote en tot nog onoverkomelyke zwarigheden onderhevig. - Het Leerstukder ene Heilige Algemene Christelyke Kerk is ongetwyfeld gegrond op Gods Woord; de verdeeling de Kerke in veschillende Gezindheden is buiten tegenspraek een gebrek; en de onderlinge afkeerigheid, die vele Leden dezer Gezindheden tegen elkander voeden, is zekerlyk een groot kwaad. Maar dr groote vraeg blyft, hoe is, ter uitrooijinge van dit kwaed, dit gebrek te herstellen; langs welken weg is de algemene vereninging der Christenen te bevorderen? Dit voorstel heeft zyne duistere zyden, en wy vinden niets in 't Geschrist van den Eerwaerden Beets, dat het zelve opheldert. men zal, ter bereikinge hier van op betere tyden moeten hoopen, en intusschen elkander met dit gebrek moeten leeren verdragen, in afwachting dat de tyd nadert, in welken way allen, volgens Eph. IV. 13, zullen komen tot de enigbeid des geloofs, en der kennisse van Gods Zoon, tot een volkomen man tot de mate der grootte der volbeid van Christus.

Zyn Eerwaerde heeft voorts by dit Stukje nog gevoegd, ene Narede ter gelegenheid van 't overlyden zyner jongste Dochter, op den 2 May 1776, eer dit Werkje afgedrukt was; 't welk hem aenleiding geeft tot gemoedlyke bedenkingen, die hy in 't slot nog enig verband met het voorgaende doet hebben.