Tweemaandelijksch Tijdschrift. Jaargang 6

[p. 1]

[Tweemaandelijksch tijdschrift voor letteren, kunst, wetenschap en politiek - 6^e jaargang deel 1]

[Januari 1900 aflevering 1]

Guido Gezelle.

Het is een stil en afgelegen land, West-Vlaanderen, en als 's winters de sneeuw er valt bedekt hij wijde eenzame velden, verspreide gehuchten en oude te ruim geworden steden. Maar de akkers zijn zaailand, en in de gehuchten wonen sterke en trouwe mannen en vrouwen, en zooals in hen schatten van oude zede bewaard worden zoo zijn de steden vol schatten van heerlijke eeuwen-oude kunst. Besneeuwde akkers en het volk in de gehuchten en de kunst in de vereeuwde gebouwen omgeven nu stil en rijk den dooden Dichter. De grachtjes van Brugge weerspiegelden de omfloerste banieren uitgestoken aan de gothische gevels; de lantaren-vlammen brandden geel door het krip op vollen middag; treurmuziek klonk; stoeten met vaandels trokken zwijgend en traag kathedraal- en kerkhof-waarts; lang en langzaam sleepten en dreunden de geluiden uit de klokken over de doode stad. En de treinen stoomden van de bevolkter wereld en ontlaadden de volten van een rouwend volk.

Oude zede en oude taal - en Hij was de priester die de eene haar wijding gaf, en Hij was de kunstenaar die het instrument droeg van de andere. De taal van het doode land bleek een levende mensche-stem in den mond van dien kostbaren.

Het doode is herinnering, maar het leven is het altijd zijnde, en van het leven van het land dat dood heette toonde Hij de heerlijkheid.

Laat eerst - maar op het oogenblik toch toen ze helderst

[p. 2]

uitscheen - verwonderde ze de oogen van broeders uit andere gouwen, en juist, kort voor zijn eigen dood, klonk de bewondering ook onder ons.

Kort was onze nadering: maar als gast toch, al was het maar één enkel maal, hielp hij mêe aan onze levens-taak en toonde hij zich met ons streven één.

Anders naderde hij niet tot Noord-Nederland. Toen kwam zijn dood en onder de schatten van Brugge leeft - leeft ook in ónze herinnering - deze kostelijke kunstenaar.

Guido Gezelle, de mensch, de priester, - hoe hij zijn stil, bescheiden leven leefde, droevig en miskend, het zaad koesterend van zijn toekomstige grootheid, - zij die het weten bewaren het verhaal ervan voor de stillere uren als de smart verschrijnd weemoed wordt en de toorn niet meer wrokt tegen de zachtheid die Hij beter vond.

De sneeuw vlokt nu zacht om het graf, om de stad, om de akkers, om de gehuchten, - en een roode gloed brandt vreemd door de loodblauwe luchten over het lage land.