[Nummer 1]
Een paar woorden ter introductie van ts·Tijdschrift voor tijdschriftstudies
De redactie
Ter gelegenheid van het honderdjarige bestaan van Country Life zond de bbc vorig jaar een documentaire uit over dit Engelse tijdschrift. Een uur lang was de beeldbuis het domein van be-mantelpakte vrouwen met parelketting en mannen in driedelige Schotse ruit en wax-coat. Country Life is een blad voor snobs, daar deed niemand moeilijk over. Het blad werd in 1897 opgericht voor de groeiende upper-middle-classes, die zo welvarend werden dat zij een aristocratische levensstijl konden aannemen waarin het buitenhuis centraal stond. De dagen van het British Empire zijn voorbij, maar Country Life bestaat nog, en illustreert dat de maatschappelijke scheiding in Engeland in stand is gebleven. De dag dat de Engelse samenleving egalitair wordt, zal Country Life ophouden te bestaan.
Het besef dat tijdschriften iets vertellen over de maatschappij waarin ze verschijnen, of tenminste over de redacties die ze samenstellen en de doelgroep waarvoor ze worden geschreven, wordt onder wetenschappers steeds sterker. De laatste jaren is het tijdschrift als historische bron en als object van onderzoek een steeds belangrijker plaats gaan innemen. De geesteswetenschap heeft steeds meer aandacht voor maatschappelijke groepen en bewegingen, in plaats van voor de grote mannen der geschiedenis. De gewone man (m/v) heeft het gewonnen van de historische (anti-)held. Waar het historische individu het best tot leven komt in briefwisseling, dagboek of memoires, krijgen grotere groeperingen een gezicht in tijdschriften. Zelfs een schijnbaar tegengestelde trend als de opkomst van de biografie, zou zonder tijdschriftstudie minder levendig zijn. Veel levensbeschrijvingen zijn voor een groot deel gebaseerd op publicaties van en over deze personen in tijdschriften.
Het levendige karakter van de tijdschriftstudie in Nederland kwam onder meer tot uiting in de grote belangstelling die bleek te bestaan voor de studiedagen die in 1994 en 1995 georganiseerd werden door de Projectgroep Tijdschriftstudies. Uit een enquête die door het bestuur van de projectgroep in het najaar van 1995 onder de belangstellenden werd gehouden, kwam naar voren dat er vooral behoefte bestond aan een nieuwsbrief die als overkoepelend orgaan zou kunnen dienen voor de vele en diverse soorten onderzoek die ‘tijdschriftstudie’ heten. In oktober vorig jaar kwam de daartoe uitgenodigde redactie voor het eerst bijeen. Het resultaat is het eerste nummer van ts·> dat voor u ligt.
ts·Tijdschrift voor tijdschriftstudies zal zich richten op de tijdschriftstudie in Nederland. De aandacht zal uitgaan naar onderzoek dat vanuit verschillende vakgebieden wordt verricht en waarin het tijdschrift als object, danwel als bron van onderzoek fungeert. Alles tussen dagblad en jaarboek komt daarbij in aanmerking en ook de tijdspanne is ruim. Alleen de ondergrens staat vast: de vijftiende eeuw, toen de uitvinding van de boekdrukkunst het uitgeven van tijdschriften in principe mogelijk maakte. De aandacht zal echter vooral uitgaan naar latere perioden, omdat distributieproblemen