De Tsjerne. Jaargang 22

[p. 441]

[Nummer 12]

Durk van der Ploeg / Ofskie fan de grand old man

It mei dan miskien hwat op in tafallichheit lykje, mar yn it earste nûmer fan De Tsjerne, jannewaris 1946, is de earste bydrage fan redakteur D.A. Tamminga; it nei de natuer weromwizende gedicht De Pionier. Gjin tafallichheit, dan (foar my alteast) in publikaesje mei symboalyske eftergroun, om nei twaëntweintich jier redakteurskip fan Douwe Tamminga fêst to stellen dat hy yn de Tsjerne-rounte in great pionier west hat, greater as hwa ek. Hy wie 36 doe't er (nei in tiid hweryn oars net as illegale publikaesjes forskine koene) mei Fedde Schurer as eksponint, Freark Bergstra, Jan Piebenga en Anne Wadman De Tsjerne, as fuortsetting fan it illegale tydskrift Rattelwacht, fan 'e groun holp. Gjin literaire wyldemannen, mar troch de oarloch koartwjukke skriuwers en dichters dy't in mienskiplike wurkpleats stiften en dêrmei romte joegen oan in kommende generaesje dy't der winliken al wie. Nou is Douwe Tamminga dan 58 en de literaire grand old man fan De Tsjerne wurden, dy't yn elts gefal twa generaesjes oerlibbe hat as redakteur. Op himsels in nijsgjirrich gefal en it sil nei alle gedachten net wer in redakteur slagje sa'n perioade út to tsjinjen. De generaesjes komme en gean nou hurder sa 't liket en skriuwers en dichters binne nou gauwer âld en dat proses sil him nei alle gedachten fuortsette, miskien ta heil fan de literatuer.

Ik soe hjir graech neijer yngean wolle op de kwaliteiten fan Douwe Tamminga as einredakteur en tydskriftlieder yn 't algemien, as ik mar de kâns seach der in ridlik byld fan to jaen. Fedde Schurer hat him yndertiid de literaire planolooch fan De Tsjerne neamd en ik leau net dat der better kwalifikaesje mooglik is, al moat ik der oan tafoegje dat er mear is as inkeld planolooch, en mear as in man mei in boekhâlderlik oanfielen foar systeem en oarder. Sûnt it jier 1960 ha ik him kennen leard as in libben en biweechlik tydskriftlieder, dy't mei syn idéen en idéalen oaren faek ynspirearre hat.

Dit tydskrift hat foar Tamminga mear west as in hannebynder dat elke

[p. 442]

moanne alwer yn elkoar past wurde moast en trij, fjouwerkear lêzen waerd mei bioardieling, korreksje en revyzje. In heidens kerwei, dêr't er nea foar omlein hat. As ien De Tsjerne goed lies wie dat Douwe Tamminga dy't mei it geduld fan in muonts ek faek de tael fan de bydragen noch op 'e helling loek en mannich taelflater forbettere. Net dat er in hantsjekiker is. Hy hat net witten hwat er yn febrewaris 1955 oanhelle doe't er it samlerskip oerkrige fan Jan Wybenga. En de trettsjin jiergongen dy't hy bioardere hat lige der net om. En dan tink ik binammen oan projekten lykas it Noarwegen-nûmer (1956), Israël-nûmer (1961), Katalonië-nûmer (1963), Dy Tsiende Maeije (1965), Lichte Muze-nûmer (1966), Theun de Vries-nûmer (1967); de steapels korrespondinsje, rompslomp mei oersettingen, it lizzen fan de kontakten en alles hwat der fierder oan fêst siet. Gâns redakteuren en meiwurkers hat er kommen en gean sjoen. Greate bilangstelling hat er hawn foar oankommend talint. Elk débút (hoe biroerd ek) wie er bliid mei en it waerd fan him stimulearre by eventueel werom stjûren fan it ôfkarde wurk. Nea waerden jonge skriuwers en dichters fan him ôfstegere. Hy wie in saeklik tydskriftlieder dy't alle bigryp foar in oar opbringe koe, as it net oer de hege skuon gyng, hwant ek syn lulk wurden is artistyk. Koartom (it mei dan hwat frjemd klinke yn dizze tiid) in man mei erudysje en net fan it plechtsteatige soarte.

Der is de lêste jierren hiel hwat foroare yn de redaksje fan De Tsjerne. Wie yn 1964 de gemiddelde leeftyd fan de redaksje ryklik 55 jier, yn 1968 is dat ryklik 30. In forjonging dy't nei alle gedachten ek sprekke sil út de wize hwerop de redaksje yn de takomst fierd wurde sil.

Wy stean der nou mei ús trijen as broekjes foar. Dêrby sil it fral opkomme foar Leo Popma, dy't wy hjir forwolkje as de nije redakteur dy't it wurk fan Tamminga oernimme sil. Wy hoopje mei ús trijen dit stik wurk fuort to setten en tidigje dêrby op de meiwurking fan in brede rounte fan Fryske skriuwers, dichters, kritisy en essayisten, sadat De Tsjerne in mienskiplike wurkpleats bliuwt.