De Tsjerne. Jaargang 17

Frysk en frjemd:

Streektael en literatuer

Fan de Stichting Groninger Culturele Gemeenschap útgeande is in rapport forskynd, dêr't in situaesjebiskriuwing yn jown wurdt fan it hjoeddeiske Grinslânsk en winsken yn formulearre wurde oangeande de takomst fan dy streektael. Der wurdt klage oer ûnforskillichheit njonken de eigen sprake by de Grinslanner. Ien konklúzje fan it rapport is: ‘Het Groninger taalmilieu als totaliteit maakt de indruk niet aangepast te zijn bij moderne levenssituaties en modern levensgevoel.’ Der wurdt pleite foar it ynfieren fan Grinslânsk op 'e legere skoallen, mear bod yn 'e parse en útjefte fan psalm- en gesangbirimingen. Mei it each op produksje en fraech wurdt de ynstelling

[p. 368]

fan in Grinzer Boekewike noch net forantwurde achte. Fierders wurdt it tige spitich neamd dat de Grinzer taelbiweging gjin wittenskiplik apparaet efter har hat. Einkonklúzje: ‘Maar zolang onbekend is, hoe regiones hun plaats in de uitdijende structuren zullen innemen, zolang moet het cultuurschennis genoemd worden, wanneer een levende taal aan onverschilligheid en minachting ten prooi wordt gelaten.’

Letterkundich museum

It Frysk Letterkundich Museum en Dokumintaesjesintrum, dat sûnt '59 bistiet en yn it Coulonhûs to Ljouwert festige is, hat in skriftke útjown, dat forslach docht fan de wurksumheden, lykas sammeljen fan literair-histoarysk materiael, útstallingen (Piter Jelles '60, Frysk toaniel '61) en oarderjen fan skinkingen. It wurk is yn stadige opbou. In oersjoch oer de jildsaken makket dúdlik, der is forlet fan partikuliere stipe. Dy freget it F.L.M. en D. dan ek; it minste is f 2,50 jiers.

Stanbyld Piter Jelles

Op it Aldehouplein to Ljouwert is it stânbyld ûntbleate fan Piter Jelles Troelstra, dy't hjirtroch as steatsman en dichter beide eare wurdt. It byld is it wurk fan de Hollânske kunstner Hildo Krop.

Produksje en utjefte

In enquête útgeande fan de Stifting It Fryske Boek dy't fan 't jier 20 fier bistiet, hat ûnder 26 skriuwers útwiisd dat 67 hânskriften op útjefte lizze to wachtsjen, dêr't de trije Fryske útjowers dy't der op it stuit binne (Laverman, Miedema, Osinga) 38 fan ûnder hannen hiene. Yn in oplage fan 10.000 eks. hat de Stifting in prospektus útjown, dêr't sa'n 500 Fryske útjeften yn neamd wurde, dy't op 't heden noch yn 'e hannel binne. * Ta gelegenheit fan de Fryske Boekewike 1962 sille û.o. trije dichtbondels forskine, t.w. de sammele fersen fan J.H. Brouwer, in earstlingsbondel oranje paraplu fan Tiny Mulder en in werprinting fan It griene jier fan D.A. Tamminga, in lyryske syklus dy't yn 'e oarlochsjierren tomûk yn Amsterdam forskynd is.

Soargje dat jo der by komme...

Utjowerij Elsevier hat bikend makke dat oant 1 desimber 1962 ta it troch har útjowne greate neislachwurk Encyclopedie van Friesland foar de helte fan de priis to krijen wêze sil yn 'e boekhannel.

In Wierumer op bisiik

De nou ek yn West-Dútsklân bikroande berneskriuwer Meindert DeJong, nou wenjend yn Grand Rapids, mar ôfkomstich fan Wierum, hat dit jier op in trip troth Europa ek Fryslân oandien. Fan dizze ‘top childrens author’, sa't de Amerikaenske kranten him neame, is it wurk The Wheel on the School yn it Frysk fortaeld.

Bilangstelling om utens

De redaksje fan it greate Amerikaenske fearnsjiertydskrift Books Abroad, dêr't prof. B. Fridsma en dr. Marten ten Hoor fan en to Frysk wurk yn bisprekke, hat to kennen jown mear oandacht jaen to wollen oan Fryske útjeften fan literair gehalte. * Yn it Hollânske moanneblêd Het Boek van Nu hat Anne Wadman in rubryk iepene, dêr't er resinte Fryske útjeften yn oankundiget en koart skôget.

D.A.T.