Trou moet blijcken. Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer 'de Pellicanisten'. Deel 8: de boeken I, N, M en R

(1998)–Anoniem Trou moet blijcken– rechtenstatus


[sMenschen Vernuftheijt]
Een ander Tafelspel van een personage gecleet als Een Doctoor Smenschen vernuftheijt Godt segent geselschap hier altesaemen 5[regelnummer] eedel onneedel tmoet mijn betaemen om u allen te groeten bij naemen // hier in presenci Ick ben een personage seer groot van faemen om niemant te blaemen // is mijn Intenci maer om tgeselschap te verheugen doer mijn eloquensij 10[regelnummer] soo is mijn Invencij // alsoo ghij noch sult hooren want socrates plato Aristoteles al Dees Doctooren die en waeren noijt gebooren // met alsulcken verstant als ick ben want Ick smenschen vernuftheijt heet vaillant Jae te water te Lant // ben ick elck een te subtijl 15[regelnummer] want ick heb gereijst veel wijder als Mangevijl
[pagina 174]
Ga naar margenoot+mennich Dusent mijl Doer persen Doer Meden 20[regelnummer] doer Asijen Doer Egipten / kaldeen / en al die turckse steden oick Alexandrijen doer reeden / en babilonijen heb ick doer gepasseert daer en is niet een Lantschap off ick hebber verkeert Ick en ben oick niet gegenereert naest vijff dusent Jaren oick niet veel ouder geworden doer graeuhaijt van haren 25[regelnummer] voir dien sal ick gaen verclaeren / met goe adwijsen Ick was oick met Adam inden paradijse daer ick hem die verbooden spijse // hebbe doen eeten Daerom soo werden ick met hem daer uuijtgesmeeten Doen was ick geseeten // In grooter Dominacien 30[regelnummer] bij moijses tijden voor die Deluvie was ick in turbacien doen godt sprack met Lamentacien // met gruwelicker spraeke mijn berout Dat ick Den mensch oijt hebbe gescaepen eijlaken want ick Deetse versaeken // goodts ordonnanci daer tooch ick op Doer Ignorancij 35[regelnummer] en maecten Alianci // wilt dat wel Incorporeeren met die kinderen des menschen dien ick ginck Informeeren en ginck fondeeren / In Babel een grooten tooren op Avontuer off godt den mensch weer hadden willen versmooren maer verlooren // bleeff al haer timmerage 40[regelnummer] Daer was ick smenschen vernuftheijt een groote personage Ick bedreeff oick ragie / Mijn wel verstaet
[pagina 175]
Ga naar margenoot+onder Jacops soonen / die haer broeder hebben gehaet daer gaff ick Den raet // weest dit wel vroet 45[regelnummer] soo datse Joseps rock hebben besprenckt met bloet recht off Die beesten verwoet // hem hadden verslonden maer Joseph heb ick vercoft / en den rock sijn vader gesonden dit bevintmen naert oirconden // in alle mijn doctrijne daer nae tooch ick op bij Dijsralijten Inden woestijne 50[regelnummer] daer ick ten fijne // met abelheijt in ginck poten soo datse een vergulden calff hebben gegooten en hebben verstooten // goodts wet als affgodische knechten noch was ick cappiteijn / doen sijt op gingen rechten oick om te bevechten // tlant van beloften / doer haer eijgen crachten 55[regelnummer] twelck godt haer Doer toornicheijt contrarij wrachten twelck Dijsrahelsche geslachten / oick niet en ginck vroomen Int Lant van beloften en sijn oick niet gecoomen met dan uuijtgenoomen // Josophat / en kaijphat te gader dits mijn bedrijff nochtans was ick villeijn noch verraeder 60[regelnummer] maer een beveijnst versmaeder // vande evangelische wetten noch prijs ick tgeluijt van Baals Trompetten Ick stroijden mijn netten // onder Beliam den valschen propheet Ick woonde bij hem doen hij Den Esel bestreet en daer mee reet // naer Balach den coninck der moabijten
[pagina 176]
Ga naar margenoot+Doer beliams gaven vermaeledide De Israelijten gelijck Dipocrijten op den dach van heeden om tscat der boosheijt goodts woort hebben vertreeden hoe dits te Lang geleeden // Dit wil ick Laeten Drijven 70[regelnummer] Ick woonde bij Coninck David doen hij urias ter doot ginck scriven dattet ongewrooken soude blijven // sijt dit gedachtich Dat hij bij barsabea hadden geslaepen waerachtich Dit is mijn handeling prachtich / aldus bedrijff ick mijn cluchten Daer nae Dienden ick Jeroboam des menschen vernuften 75[regelnummer] Dattet volck versusten / Doer mijn subtijle raeden soo Datse vergulden calveren voor gooden aenbaden Dit sijn mijn Daden / Dien ick bedrijff // siet Jae mijn heeren noch en weet ghij mijn gerijff niet aen man en wijff // vliet // al van mijn Rancken 80[regelnummer] Nu fortse wie het mijn noch int ende sal Dancken op secreete bancken // Maeck ick oick goet chier Ick was oick op Jesabels camer camerier Daer blies ickket vier Datmen Naboth dede sterven om Dat achab sijn wijnbech soude beerven 85[regelnummer] hoe sout ick bederven // als ick aldus gae gebruijcken Daer nae Diendt ick in Babiloonijen / onder bels heijlige buijken Daer stelde ick mijn vuijcken // nae mijn faetzoen plat
[pagina 177]
Ga naar margenoot+Ick maecte tvolck wijs dat Bel sdaechs veertich scaepen at 90[regelnummer] en soo veel wijns rat / Tot sijnder confortaci soo hilt ick babiloonijen Lang in Dolaci maer in turbaci / brocht Danijel mijn voorstellen en ginck Den coninck Nabuchodonosor al mijn Listen vertellen soo Datmen bel ginck quellen // en met den viere ginck verbranden 95[regelnummer] met al die bels papen Die den offeranden tot haerder scanden // hadden verslonnen dus en vintmen mijns gelijck niet onder der sonnen soo datter oick wort bewonnen // onder geestelick off waerlick men gebruictet men sietet dat is claerlick 100[regelnummer] tsij int heijmelick off openbaerlick // wilt hier nae poogen die mijn raet doen vrij ongeloogen die werden bedroogen / en Int eende gehoont noch heb ick op veel meer ander plaetsen gewoont men vant mijn gepersoont // Int hoff van Assueris den coninck 105[regelnummer] Daer was ick vanden boosen Aman camerlinck met mijn hij te raede ginck / vrij onbesweecken hoe Dat hij hem tegen Mardochens soude wreeken hij Deden den coninck spreeken // vrij sonder vervloeden Ga naar margenoot+Ick creech van hem consent / om alle die Jooden te Dooden 110[regelnummer] met welcke booden // hij deden pupliceeren vroech en Laet Noch heb ick geweest In Herodes raet
[pagina 178]
Ga naar margenoot+Doen dat godtlijcke saet // uuijt Maria was gesprooten vreesende datmen hem uuijt sijn rijck soude stooten 115[regelnummer] vergaerden den genoten / cleijn ende groot Daer gaff ick Den Raet datmen die kinderkens heeft gedoot meenende Die godtheijt mijnijoot alsoo te crencken Dus weet ick te bedrijven Dat Die duvel niet en sow dencken want Doer mijn suptijl schencken // werter mennich verheeven 120[regelnummer] want ick weetet godt te beneemen en den duvel te geven Tgeen dat ick heb bedreeven // dats waerdich om te croonijcken en Dat alleen Doer mijn Lijstijge practijcken en om niet te beswijcken // alhier ter steeden soo moet ick al blijven bij mijn voirgaende Reden 125[regelnummer] doen ick al deese voirleeden // dingen hadde gaen practiseeren soo quam ick oick mee als een groot philisoof habiteeren en quam arriveeren // bijden grooten sophist Die De schriftuer noemde te weesen een antecrist Daer was ick een Arrist boven alle Arristen 130[regelnummer] want deese Die Deeden De crijstenen twisten Doer mijn subtijle Listen voirwaer geseijt soo Datse hebben verworven silver en gout planteijt en noch meer costelickheijt om tvleijs te verlichten niet dan daer ghelt off quam Dat gingen wij stichten 135[regelnummer] en gingen Leijen die schaemele wichten // om aen ons scatten te raeken
[pagina 179]
Ga naar margenoot+tscheen voor smenschen oogen wel groote saecken wie sout ons Laeken // alsulcke te poogen maer met recht soutmer wel mee geckken moogen 140[regelnummer] nu dits genoch vertoogen // voor die geen die tverstant heeft en sij Trijumpheeren al Diet aende hant cleeft niemant hem soo vaillant / geeft / en wil hem oick beronen want doer mijn is Den Antecrijst in grooter hoocheijt gecomen vergarende groote Rijckdomen // alsoot is blijckelick 145[regelnummer] en dat alleen door mijn Listen practijckelick soo Dat sij rijckelick // veel scattings heeft geplondert want ick heb bij hem geweest over De Jaren vijfhondert nijemant hem seer en verwondert // van mijn fors beraen want ick was altijt Die oversten van al die daer waeren 150[regelnummer] al quaemender groote schaeren van meesters doctoren prelaten presijdenten Raetsheeren van alle staeten ofte Legaeten / tsij van wat scienci datse soude mogen sijn / nijemant gaff hem audiencij dan doer exsperiencij // die sij aen mijn hebben bevonden 155[regelnummer] want ick smenschen vernuftheijt hadt alsulcke gesponnen twelck ick onverwonnen // mijn noijt en Liet ontvallen want ick niet en acht op al smenschen callen waer dattet mijn sout mogen smallen // aen mijn eijgen renten
[pagina 180]
160[regelnummer] Ga naar margenoot+want ick ben Dominateur over alle conventen groote accidenten // gingen sij doer mijn concquisteeren want ick Draech die sloetelen / van tgeen dat sij admitteeren dat hielt ick in eeren / doer mijn is den antecrijst op die aerden Als een godt / Daerom hij oijt vergaerden 165[regelnummer] ruijters te paerden // sijn sijn Dissipulen Jent en groote meenichten van heeren sijn mijn ontrent Die ongeschent / beneffens goodts Dienst verheffen haet haer een Igelijck verstaet aldoer beseffen // saet wantet ons beijden onneffen / gaet / wiltet wel ontcnoopen 170[regelnummer] daer is een swarte cat tuschen ons beijde geloopen wat baetet geroopen // wij moetent Lijen In tlicht sijn gecoomen all ons boverijen want Doert benijen // wij vanden anderen sullen moeten sceijen wantmen ons nergens meer soo vrijelick verbeijen 175[regelnummer] dus in alle contreijen // moeten wij soecken plaetsen en den bal wil niet meer vant Dack caetsen want die Mallaetschen // pleegen wij oick te geneesen maer sij en willen van ons niet meer geholpen weesen Die Ons hier vortijts preesen / nu met ons geckken 180[regelnummer] want sij Doer Die schriftuer oick Dingen ontdeckken en die menschen ontwreckken // al onse cluchten soo Dat ick nu voortaen wel mach suchten
[pagina 181]
Ga naar margenoot+want die evangelische geruchten ons gaen mineeren 185[regelnummer] nu voorts eer ick van deesen Antecrist ginck passeeren ginck ick vrientlick van hem begeeren een beede op dat ick hem sow gedencken in alder stede twelck hij mijn garen dede // en sconck mijn sonder smerten die beste uuijt die waerande vol Levender herten 190[regelnummer] tot mijnder perten die ick in tswerls secreet sow helpen vangen met die selfste Jaeger die hem sow mooghen aenhangen sonder verstrangen / nae sijn eijgen behaegen soo ben ick terstont in sijn boscage gaen Jaeghen en heb Doersteeken Doerslaegen // hier int saijsoene 195[regelnummer] een van die Eedele herten coene die hij mijn als Doene // garen ginck schencken om dat ick hem daer bij soude gedencken soo heb ick sonder swencken vriendelick aen hem oorlof genomen en ben met haeste herrewaers gecoomen 200[regelnummer] als post van roomen // om het minste misbaer want ick smenschen vernuft haet dat noijt dat is waer soo coom ick hier naer / In Desperaci Nu vrienden neempt Danckelick mijn presentaci die ick tot Deeser spaci / hier hebbe gebrocht 205[regelnummer] onthout wel tgeen dat ick u hier heb ontknocht
[pagina 182]
Ga naar margenoot+want Die babiloonische crocht / Lange tijt heeft gaen dolen en al het geen dat goet te Doen hadde bevoolen dat hielt ick verhoolen // Doer mijn suptijle treecken 210[regelnummer] maer nu hoortmen over al van ons raesen en spreecken Nu sietmen uuijtbreecken // dat wij Lange tijt hebben gaen bedecken Dus ghij Princen altsaemen Ick moet vertreckken want hier ter pleckken // niet en is mijn blijven Ga naar margenoot+en al tgeen dat ick hier heb gaen bedrijven 215[regelnummer] wilt niet verstijven // en mijn niet en beclaecht Tis quaelick te spreeken Dattet alle man behaecht weest wel bedaecht // en wilt niet Doolen hier meede sijt altsaemen Den heer bevoolen finis 220[regelnummer] Lanck 204 Regulen	margenoot+ [81v] margenoot+ [82r] 82 margenoot+ [82v] margenoot+ [83r] 83 margenoot+ 100 margenoot+ [83v] margenoot+ [84r] 84 margenoot+ [84v] margenoot+ [85r] 85 margenoot+ [85v] margenoot+ 200