Trou moet blijcken. Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer 'de Pellicanisten'. Deel 5: Boek E

[p. 220]

[Die Heijlige Kerck tegen Heresije]

[p. 221]

⁺Alle personages onder Latijnsche Namen Dees Spels gestelt Bequaemen

Ecclesia / als moeder ende voester der goden

Fides / Tgelooff haer dochter getrowe

Caritas / Die Lijefden met verdienst overvloede

Spes / Die hoope en den goodts vreesenden getrowe

Homo / Een Soon / Diemen sicht in deucht vercowen

Cupiditas / Die begeert die tot swerlts hoocheijt strect

Heresis / Die Daer Doet die goden benouwen

Persecutio / Tot vervolch der oprechten verwrect

Punitio / goodts straff die den boosen hoochmoet begect

Die baniere

 

Den mensch sietmen sijn voester verlaeten

 

heresijen aen vaten Doer hoocheijts begeert

110

Die hem deet tgelooff en Lijefden seer haeten

 

Dien hij boven maeten quelt van sinnen gekeert

 

Deur persecucij / meent hij sal werden vermeert

 

Die hier hebben geleert te draegen godts Jock soet

 

Maer tblat is averexs tegens hem ongekeert

115

want selfs geturbeert valt hij onder den voet

 

Deur punici goodts Die Den sijnen hulp Doet

 

 

 

Lanck 1098 Regulen met prolooch ende conclusij

+ [53v]

[p. 222]

⁺Een Spel Van Sinnen

Ecclesia

 

En schijn ick niet geheel van mijn brudegom verlaeten

 

die mijn heeft tot sijn alder Lijefste bruijt verkooren

 

sal thooft tlijchaem / wel Langer moogen desperate

 

truerich vergeeten gelijck off hij mijn Duijfken haete

125

sal ick niet haest verneemen tgeluijt in mijn ooren

 

compt dien ick heb vercoosen voor u ist al te vooren

 

nu sult ghij nae dat suer eewlick smaeken tsoet

 

op u vianden sal nu uuijtborsten u bruijdegoms thooren

 

een vreemde sentencij / sullen sij moeten aenhooren woet

130

die nu haer best doen / u te verdruckken onder den voet

 

nae mijn Lieff haeck ick als Die heeft verlooren certeijne

 

alle goet wiens vruecht Droefheijt smoren Doet

 

sal hij mijn hier moogen Langer Laeten alleijne

 

nu Die Lelij verdruckken onder den doornen moet

135

die haer voetsel trect uuijt den Levenden fonteijne

Caritas      Fides

 

Mijn Lieftste moeder      Vinden wij u dus weijnen hier

Spes      Caritas

 

Godt is u behoeder      Hij heeft u dat toegeseijt

Fides

 

Crenct u dus niet siet / wel van gemoet goodts alleijne fier

 

die u altijt hebt bewaert vroom en reijne schier

Spes

 

Een coostlijcke croon met peerlen wert u gebreijt

Fides

 

Hout toch corrage al sciet u groot Leijt

 

en wilt u selven niet cleinmoedich vermare

Spes

 

Gheen arbeijt noch moijten en sal u brudegom sparen

150

van Libanus hout heeft hij al sijn Rosbaer bereijt

 

deur u Lijefden sal hij Daer op coomen varen

 

op dat hij met u mach werden eenpare

 

dus Laet met bloemkens u bedde werden bespreijt

Charitas

155

Mirrh specerijen / ende andre costelickheijt

 

brengt hij overvloedich / tot sijnder Liefsten gerive

 

dus roept alreede compt toch mijn Lieff u vermeijt

 

mijn Duve mijn Cipres druve / waer toe ghij verbeijt

 

ick verwonder mijn waer ghij soo Lang moecht blive

Spes

 

Van bloemkens en Roode Roosen wert u een crans gebreijt

 

compt Dochter van sion / siet hoe die is gedraijt

 

van Thijm en cipres / vioelkens en maggeleijne

Charitas

165

Droocht off u wangen op dat ghij niet siet bescreijt

 

u voetsel trect uuijt die Levende fonteijne

+ [54r] 54

[p. 223]

 

[p. 224]

 

[p. 225]

⁺

Fides

 

Als Dan sullen wij al verblijt int gemeijne

170

in sijn wijnkeldren sal den bruijdegom ons Leijden

 

wij sullen tbruijtsbet / net / met bloemkens bespreijden

 

als gespeele getrowe

Ecclesia

 

Och prince mocht ick op tbeloofde bowen

175

niet Langer en soutmen mijn hooren queelen

 

mocht ick sien u hooft met fijne mirch douwe

 

voor dies te Lijden en soude mijn niet berowen

 

want doer dien Mirch soude ghij mijn wonden heelen

 

Liet ghij mijn selfs hooren tgeluijt van u keele

180

den grendel aff gedaen / ick soudt mijn doer openen

 

mocht ick van u goeden roock helpen Deelen

 

ick souden mijn vorsien al sout ick dien als Lieff steelen

 

ghij bent mijn en ick u / dus en behoor ick u niet te coopene

 

ghij muecht wel wat ontbeeren want ghij hebt veele

185

om een weijnich en sult ghij niet maeken quereele

 

ghij neempt ten besten dat van dies steelt u Lijefste greine

 

och mocht ick met u sijn in thoff / vol goutbloemkens geele

 

die ghij gunt haer voetsel / uuijt den Levende fonteijne

Spes

190

Hij compt haest wij hebben van hem gehoort die seijne

 

niet Lange en sult ghij u Lijefste Derven

Ecclesie

 

Och sout ick Langer desolaet moeten swerven

 

droefheijt souden wel haest mijn thert doerkerven

195

sijn blijden coomst wanneer sal Dien gescien

Charitas

 

Och spoeijen wij ons tsaem terstont op die bien

 

en Laet ons gaen / buten / op den hoochden sien

 

off hij niet en compt machtich aen rijden

Ecclesia

 

Ghij fides darentusken muecht Den mensch Leeren mijden

 

heresijen / Die deur practijck / hem bestaet te bestrijden snel

 

doer sijn valsche Leere

 

Ist u mogelick wilt hem van dies bevrijden wel

205

tis hertelick mijn begeere

 

och gedwaelt mocht ghij hem ten rechten baen keere

Fides

 

Ghij mensch wilt niet tot tquaet degenereren

 

deur noeswijsheijt Laet u verstant niet failleeren

210

wilt u selfs niet broede

 

als een swack riet bekent u selfs teere

 

en begeeft u onder u voetster vol alder eere

 

op dat sij u mach behoeden

Homo

215

Mijn dunct ghij raet mijn als den overvroeden

 

gelijckwijls off ick mijn selven niet sow coonen bewaeren

 

die soo ick mijn Laet duncken in als ken wel hervaeren

 

vrowen hulp ick cleijn acht nae veel heur advijsen

+ [54v]

[p. 226]

⁺

Fides

 

Anders soo mach ick u met goede reeden bewijsen

 

verlaet ghij haer // soo sult ghij Leelick dwaelen

 

bij haer is ons tlijden crijsti tot verdienst sonder faelen

 

bij haer wertmen gerecht vaerdicht van sonden bevrijt

225

alleen is sij Doer dwelck ontfangt voor tgeneraele

 

sijn sacrijfici ons scepper almachtich gebenedijt

 

alleen haer werck verdienstelick te doe heeft sij credijt

 

alleen bij haer sijn dees Lijefdens werken crachtich

 

alleen is sij tlichaem crijsti / al wert sij benijt

230

alleen wert sij recht verhoort / als sij is clachtich

 

om haer heeft crijstus geleeden den doot verachtich

 

haer reijnicht hij dat sij is suver en onbevlect

 

sij is sheeren rust plaets haer is hij gedachtich

 

met sijn scaduwe voor tonweer hij haer bedect

235

tot haer diffencij sijn oick sijn Armen uuijtgestrect

 

haer gelooff is alleen tbeloofde gespaert

 

dus ghij verdwaelden weest uuijt den slaep ontvrect

 

⁺en keert u tot den rechten / wech die u is verclaert

Homo

240

Bij haer dunct mijn dat ick nochtans niet sal werden vermaert

 

ick sing mijn oude propoost en blijff daer bij

 

dus ick gae voorts Leven nae mijn eijgen fantazij

Fides

 

Dees mensch heeft hem gestelt Jegens mijn pertij

245

die mijn was bevolen / is vert van mijn geweeken

 

dit claech ick u eerbaere bij avontuer off ghij

 

mijn dienst bij andre Imploeijeerden beeter om spreeken

Ecclesia

 

Och nu mijn oogen / over dwangen Tranen Leeken

250

nu hij voor fides oprecht / en mijn hem vervaert

 

tot sijn salicheijt en staet niet mijn bidden en smeeken

 

hellaes kindren / dien ick doer tevangelij heb gebaert

 

dien ick in u Jonckheijt neerstich heb bewaert

 

als een voorsuchtich moedere

255

nu seer mijn thert Inwendich te meer row beswaert

 

nu ghij mijn u toont als Den ondangbaren aert

 

en soect een ander behoedere

 

Crijste Die soo veel hebt voor u bruijt willen Lijden

 

wanneer sult ghij u alder Lijefste bevrijden

260

van dit swaer gequellen

 

ist u plaijsier datmen haer dus Lang benijden

 

off moet sij haer noch een wijltijts voegen ten strijden

 

Jegens Lucifers gesellen tis een swaere Last

Fides

265

U hoop wilt vastelick op u bruijdegom stellen vast

 

ghij weet voor certeijn tgelooff sal u mogen baten

Ecclesia

 

Och bruijdegom mijn vianden ter neder te vellen past

 

het Lelijtgen onder den dooren / wilt niet verdruckken Laten

+ [55r] 55

+ 200

[p. 227]

 

[p. 228]

 

[p. 229]

⁺

Homo

 

Niet Langer als tot noch toe sal ick mijn Laeten broeden

 

nae een ander meester sijn Leering is mijn verlangen

 

wat sout mijn een out simpel slecht vrouken conen behoeden

275

niet Langer als tot noch toe sal

 

ick ben begeerich nae dees nijewicheijts overvloeden

 

tis verdrietich in een toon altijt te singen tgesange

 

niet Langer als

 

nae den Leering van een ander meester is mijn verlangen

Caritas

 

Merct ghij niet u Woorden fenijnich doer thelsche slangen

 

hoe dat sij u voetster verstooren wiens hert row clooft // scier

Ecclesia

 

Hellaes mijn kinderen wort ghij van wijsheijt berooft // scier

285

versmaet ghij den Levenden fonteijn / en tserpent ghij gelooft hier

 

maect ghij u rancken vanden wijngaert affgesneeden

Homo

 

Wat plaijsier is bij u Die altijt bent tonvreeden

 

die werltsche vruecht soect tis recht dat hij u haet

Ecclesia

 

Och sullen die voeten haer Lichaem vert reeten

 

doer dit verdriet beswijken mijnen Leeden

 

nu mijn eijgen broot mijn nu dus op thooft slaet

 

die geestelijcke cracht Inwendich ontwijct nu quaet

Caritas

 

Vertrect van hier boeswicht u moeder beswijct nu

 

gesusters compt haest eert valt te Laet nae u moeder kijkt / nu

Fides      Charitas

 

Hebt ghij nu u werck volbrocht      Ghij boos villeijn

Spes      Fides

 

Ghij valsch verradere      Ghij die hebt verstoort

Caritas      Spes

 

U Moeder goet      Die u heeft bemint

Fides      Caritas

305

Haer vruecht ontknocht      Hebt ghij als een puteijn

Spes      Fides

 

Ghij boos versmaedre      Hebt ghij nu u werck volbrocht

Caritas      Spes

 

Ghij boos velleijn      Ghij valsch verradere

Fides      Caritas

 

Des helsch gedrocht      Is int gemeijn

Spes      Fides

 

Des boosheijts een vadre      Nae wien ghij alleen hoort

Caritas      Spes

315

Vol valscheijt pleijn      Doer begeerte blint

Fides      Caritas

 

Hebt ghij nu u werck volbrocht      Ghij boos villeijn

Spes      Fides

 

Ghij valsch verradre      Ghij Die hebt verstoort

Caritas      Spes

 

U Moeder goet      Die u heeft bemint

+ [55v]

[p. 230]

⁺

Ecclesia

 

Och kinderen coompt mijn hier wat nadre

325

en wilt u bedructe moeder over ent stellen soet

 

is tegen mijn geopent wijt tafgront der hellen woet

 

mijn dunct sathan is ontbonnen voortgecoomen

 

om deur sijn quaet fenijn u beminden heer te vellen woet

 

en hij heeft tswerlts boos gespuijs tot hulp genoomen

Spes

 

Weest getroost moeder / goodts macht can sathan weder betomen

Charitas

 

Pacientlick wilt het cruis een wijltijts Draegen

Fides

335

Tot niet sullen vergaen als stoppelen doer tvier donvroomen

 

op dat u viandt hem niet verblijt Ent nu u claegen

Spes

 

Beveelt den wraeck u bruijdegom hij sal sorch draegen

 

sijn slinker hant sal hij stellen vast onder u hooft

340

en duer tgewelt sijns rechterhants nae u behaegen

 

sal werden des viants macht geheel verdooft

Ecclesia

 

Coompt binnen nu op dat den heer van sijn graci wert gelooft

Homo

345

Alle dingen behoort te hebben sijn eijsch

 

sijn eijsch eijscht oick mede alhier die aerden

 

daerden bewoonen wij behangen met den vleijsch

 

des vleijsch Lusts hebben gevolcht veel vermaerden

 

vermaerden / haer voetstappen denck ick Taenvaerden

350

taenvaerden den wech / dien sij sijn ingetreeden

 

ingetreeden wensch ick dat Iemant mijn dien verclaerden

 

verclaerden mij Iemant hoochheijts wech ick waer te vreeden

 

daer toe dwingt ghij mijn begeert / op den aerden memorie

Cupiditas

355

Reden is datmen thert nae hoocheijt siet streckken

 

deur mijn pricklen can ick daer toe wel verwreckken

 

want een Ider begeert op den aerden memorie

 

⁺dies ben ick oick bereijt u den wech tondeckken

 

hoe dat ghij sult mogen verheeven / werden tot alle pleckken

360

Jae soo dat den geleerden / u sullen stellen in haer historie

Homo

 

Ontluijct toch mijn dees raets dees costelijcke ciborie

 

op dat ick beken den middel om te coomen tot glorie

 

als den vaillanden

365

want tot dien strect geheel mijn Intencie

 

daer doer met neerst geeff ick u audiencie

 

en streck daer toe het binnenste van mijn verstanden

Cupiditas

 

Daer op soo reijct tot mijn uuijt beijde u handen

370

op dat ghij wert gebonden / met begeertens banden

 

soo sal ick mijn van u verseekert weesen wel

 

nu hier verbeijt ick hael die u dat sal voor Leesen wel

+ [56r] 56

+ 200

[p. 231]

 

[p. 232]

 

[p. 233]

⁺

Cupiditas

375

Dees sal u wel / middelen bij hoopen breet uuijt gemeeten

 

Diemen wel behooren te achten als groote secreeten

 

en dat u best aenstaet / moecht ghij verkiesen uuijt desen

Homo

 

Mijn begeert strect / om oick vanden vermaerden te weesen

380

mocht ick sonder groote moijten tot hoocheijt geraeken

persecutio

 

Soo sult ghij dan Inden Eersten niet vergeeten te weeten

 

u te simuleeren om allenskens daer toe te genaeken

 

want daer deur sijnder veel in hoocheijt geseeten versleeten

385

want sij waren suptijl en doerbeeten

 

andre conden heur Intencij niet smaeken

Homo

 

Nae hocheijt is alleen al mijn haeken versaeken

 

wilt ick dat daer off sout wennen mijn sinnen

Persecutio

 

Hoort dan op dat ick eens mach beginnen

 

tonderwinnen Een middel dwelck hebben geuseert

 

gehanteert den wapenen al Die toorloch beminnen

 

verwinnen poochden sij heur viandt met wapenen gekeert

395

verneert als die waren / sij werden vereert

 

en hebben eewich memori deur dees vercreegen

Homo

 

Dees middel voor den vroomen die niet en degen

 

wel conden omgaen is seer bequaem geweest

400

maer te oorloogen ist mijn niet wel geleegen

 

want ick altijt souden blijven bedeest

Cupiditas

 

Ghij most nochtans schoenen op een ander Leest

 

geenich doots pericule en most ghij u ontsien

405

gelijck veel romeijnen / Die niet en wilden ontvlien

 

al mochten sij dats perijkel sulcxs achten sij blame

 

als cocles Scevola / scipio / en ander niet om tellen

 

die heur eijgen Leemen tegen den doot wilden stellen

 

om haer borgeren wel varen / en glori van heur name

Homo

 

Tot sulcken Last vindt ick mijn niet bequaeme

 

ick heb geen muts op den doot / want ick nae tleven haeke

Cupiditas

 

Twaer fijn cont ghij sachtelick tot hoocheijt geraeken

415

daer behoort altoos te werden om gedaen pijn

Homo

 

Met veel swaericheijt sout ick niet garen belaen sijn

Persecutio

 

Soo Loop ick Daer binnen om een ander moet dan gegaen sijn

Cupiditas

 

Or sa wilt ghij wel Doen / nae dit vermaen fijn

 

gelijck ander wel die deur wetenschap hebben bestelt

 

dat alsnoch niet uuijt smenschen memori gedaen fijn

+ [56v]

[p. 234]

425

⁺heur naemen dwelcken altoos in dhistorijen werden vermelt

 

virgilius // Cicero / Ovidius sijn noch getelt

 

onder den Levenden / al sijn sij doer doots Lanci gesneeft

 

indien ghij al sij oock u verstant / constich quelt

 

tot hoocheijts eer als sij geraect ghij als ghij uuijtgeeft

430

u cunsts waer duer gepreesen / Een man eewich Leeft

Homo

 

Noch wilden ick wel / dat ghij mijn een ander form bescreeft

 

sout ick moeten altoos mijn quellich met scrijven wrijven

 

mijn tijt verdrijven gelijck sij hebben gedaen

435

mijn nachtrust breeken / mijn gepeijnsen verstijven

 

in tgeen dat ick niet en can begrijpen / noch verstaen

 

hoe soudt dat moogen in sijn werck gaen

Cupiditas

 

Hebt ghij nergens moet toe soo ben ick met u belaen

440

soudt ghij wel coonen op eenich materij neen seggen

 

en dat u pertij voorwerpt haest wederleggen

 

soo soudt ick u noch vinden eenich raet

 

coent ghij alleen u eijgen opinij wel stijff driven

 

en u selven daer toe van versceijden materij gerijven

445

dan sout ghij noch moogen coomen tot hooger staet

Homo

 

Dees middel Loet mijn seer an boven maet

 

want tliegen vermaect / den menschen geest

 

waer doer dees middel ick alder Liefts aenvaet

450

die niet can Liegen die Leeft als een beest

Cupiditas

 

Wel behaecht u desen form aldermeest

 

soo ist voor tbest dat ghij u begeeft onder heresie

Homo

455

Om hem te spreeken ben ick bedeest

Cupiditas

 

Hij sal u best Leeren te houden u pertije

 

en ghij moet sijn Leer volgen / om ijet te bedijen

 

wandt doer sijn Lering / doet ghij u selven baet

Homo

 

Ick bidt u gaen wij tsaem en weest ghij mijn advocaet

Cupiditas

 

Gaet al eer die gesusters hier coomen in gestreeken

 

ick volge en sal niet blijven in gebreeken

Fides

 

Hoe heeft den mensch aldus mijn geheel besweeken

Charitas

 

Waer toe compt hij aldus deur quaede begeert verblinde

Spes

470

Den put des Levens is hij wetens ontweeken

Fides

 

Hoe heeft den mensch mijn geheel besweeken

+ [57r] 57

[p. 235]

 

[p. 236]

 

[p. 237]

⁺

Cupiditas

475

Sot is hij die hem selfs van alle graci gaet versteeken

 

sotte begeerte hem geheelick tot niet verslint

Fides

 

Hoe heeft den mensch mijn geheelic besweeken

Caritas

480

Waer doer compt hij aldus deur quaede begeert verblint

Cupiditas

 

Hij boven salicheijt swerlts hoocheijt bemint

 

en hij meent gerustich tot hoogen staet te raeken

Fides

485

Den ondergang van Lucifer en den sijnen hij niet en versint

Caritas

 

Sijn voorvaders / deur dies mosten tlijden craeken

Fides

 

Nabucdonosar senacherib sachmen nae tselfden haeken

490

olophernes en onder Dheijdens een soo groot getal

Cupiditas

 

Over heur goodts straff heeft men ghesien sulcxs Laeken

Caritas

 

Ick sie den mensch coomen ick hoop hij hem bekeeren sal

Cupiditas

 

Ick nu vertreck soo sorcht ghij niet dat ick u opset verneeren sal

Homo

 

⁺Altoos ben ick al even onrustich met begeerten banden blijff ick gebonden

 

tot hoocheijt te coomen blijft altoos Lustich sonder Lang te dreggen

Caritas

 

Och mensch ick hoor ghij staet / op een wancle brugge

 

op een santgront stelt ghij u fondacie

Fides

 

Ghij neempt een swaer werlts pack op u rugge

505

en verstoet u moeders soete Jock met blamacie

Charitas

 

Doer haer compt nochtans alle recreacie

 

als een Leevende fonteijn / geeft sij alleen versoetsele

Fides

510

Buten haer en is geen welvaren / tot eenich spacie

 

daerom keert weder onder haer behoetsele

 

andren sal u geheel dat helsche broetsele

 

verslinnen en brengen u naem tot scanden

Caritas

515

Straff volcht altijt het swaer misdoetsele

 

Legt van u dees quaede begeertens banden

Fides

 

Ghij slacht dunct mijn den cleijn van verstanden

 

en coont ghij niet bij exemplen genoech Leeren

520

hier hebben geweest menich uws gelijck te Lande

 

waer sijn gebleven al die groote potentaten en heeren

 

die tot hoocheijt strecten al haer begeeren

+ [57v]

+ 300

[p. 238]

 

⁺daerom Laet u te recht van ons onderwijsen

Caritas

 

Wilt u toch voor sulcke afgrijselickheijt ijsen

 

want op u heeft gewet den viandt sijn tanden

Homo

 

Coom ick Juijst hier / dat ghij mijn sult aenranden

530

ick mocht wel gegaen hebben den wech hier beneven

Caritas

 

Coomt eert toch u moeder den heer sal u geven

 

een groote naem / die altoos eewelick sal Duren

 

Abraham Isac Jacop Die in shemels vruecht Leven

535

Loth david / Job heur naem hier bekent is tot dees uren

 

tot deesen wech willen wij u ootmoedich sturen

 

dees heur memori en sal met den werlt niet Enden

 

dus siet voor u / wilt ghij niet u boosheijt besuren

Fides

540

Quaede begeert volcht int Lest swaer Elende

Charitas

 

Wilt ghij Leven wilt u begeeven onder ons benden

 

en toont u vroom als den vaillanden

Homo

545

Om mijn broot te bidden aen den arm den manden

 

dien u volgen achtmen te gaen verlooren

Fides

 

Godt almachtich heeft hier ter aerden alleen vercooren

 

een duijfken twelck hij toegeseijt heeft niet te verlaeten

550

alleen onder haer vleugelen sal hij tgesucht verhooren

 

schuilt onder haer vlercken scout die u haeten

 

steect niet nae dwerltsche hoocheijt tanvaeten

 

Corondathan Abiron wat is haer gebuert

 

doen sij onbehoorlick te vercrijgen hoocheijt vermaeten

555

die aerden is overmits aen tween gescuert

 

den doot heeft haer verslonden sij hadden misbeurt

 

met siel en Lichaem sijn sij gedaelt tot shelsche branden

Homo

 

Ick Loop van hier want u propoost begrijpt niet mijn verstanden

Spes

 

Ons moeder die altoos voor den heeren sorch draecht

 

dat haer soon voor haer is vluchtich sij beclaecht

 

off ghij hem niet cont ten besten raden sij u vraecht

 

doer u propoost verwrect tot eenijge Deuchden

Caritas

 

Och off ons reden tsemschen hert hadden geraect

 

en dat hij vanden Levenden fonteijn hadden gesmaect

 

waer doermen alleen nae shemels hocheijt haect

 

om bij den godt saligen te wesen in vruechden

Spes

 

Hoe soudt ons moeder hoer daer deur verjeuchden

+ [58r] 58

[p. 239]

 

[p. 240]

 

[p. 241]

⁺

Caritas

 

Hij souden hem selven bet van tquaet bevrijt doen

Spes

 

Want alle overvloede souden hem gebenedijt voen

Fides

 

Dan nu ist met vreesen / sal hij ons groote spijt doen

 

want hij keert hem geheel tot alle ongenechden

Caritas

 

Nochtans sal ick altoos met vlijt doen mijn beste met naersticheden

Spes

 

Dat hij sal versoeken sonder respijt / soen ten Lesten

Fides

585

Nae dat ick hoor vreden subbijt doen / hoop vesten

 

en can ick niet op hem / die soo is afgedwaelt

Caritas

 

David Manasses Die patriark bekent

 

hebben oick seer gedwaelt / in het oude testament

590

Sacheus / Mateus Petrus / waren oick gewent

 

tot den dwaelweg soo ons den scrijftuer verhaelt

 

sij bekeerden noch haer / en sij sijn in graci ontfangen

 

nae den bekeerden heeft den heer groot verlangen

 

den moordenaer aent cruis quam int Lest doer doots prangen

595

daerom soo moechmen altoos ten besten hoopen

Caritas

 

Hij Lopt verlooren Die niet Luijsteren wil nae sijn behoeder

Cupiditas      Heresus

 

Waer siet ghij gevare      Wie maect mijn onrustich

600

Slaept ghij off waect ghij      Van slaepen wanlustich

 

verwacht ick eenich avontuer dat wij profijt deen

Cupiditas      Heresis

 

Nae profijt altijt haect ghij      En ghij altijt coent nijt voen

Cupiditas

605

Met recht men nijt vroen Acht ghij alsdan voor Leure

 

dat ick met vlijt coen / nae u profijt spuere

 

mijn dunct ghij weet mijn sulcxs cleijnen dancke

Heresus

 

Isser wat profijts hier ghij sijt selfs in tijts voer die deure

610

daerom is hier in mijn gelooff seer crancke

Cupiditas

 

Ghij en verwerpt niet doude versufte ranke

 

en tis nimmermeer goet datmen u doet

Heresus

615

Wast oijt tot mijn baet

Cupiditas

 

Veel tijts in trowen wat wilt ghij maeken

Heresus

 

Jae tprofijt onder De voet

Cupiditas

 

Is dit mijn danck bij gans bloet

 

sonder mijn en hadt ghij niet geweest broet

Heresus      Cupiditas

 

Heb ick oijt gevolcht u raet      Soudt u dat conen rowen

+ [58v]

[p. 242]

⁺

Heresus

 

Soo behoor ick dan aff te neemen voor u mijn hoet

Cupiditas

 

Off ghij dat doet off niet smaect mijn even soet hoort dit ontfowen

630

al mach ick dies wel mijn dat bij exemplen te verclaeren toe betrowen

Heresus

 

Wat sal mijn dan gescieden

Cupiditas

 

Al dat heur is hervaren      Heresus

635

dien ghij hebt bedroogen //      Die doet ghij benowen

Cupiditas

 

Wie sijn hier oijt deur mijn geweest int beswaren

Heresus

 

⁺Eeen ijder weet om dat ick u niet verclaere

640

maer mijn dunct ghij wilt mijn met woorden versteeken

Cupiditas

 

Met recht wandt ghij mijn oneer wilt wijt vermaren

 

waer deur ick sach u garen den hals breeken

Heresus

645

Lucifer met den sijnen / meenden duer u te werden geleeken

 

sijn scepper gelijck hij daelden ras / ter helschen afgront

 

met onwijsheijt deur u soo hebben heur cans verkeeken

 

adam en Eva onnooselheijt heeft haer besweeken ter stont

 

begeerten sondich heeft heur feninich doerwont

650

en werden vanden engel verdreven tis u tot blame

 

doer u aenden verboden appel dorsten stellen heur mont

 

ghij waert doorsaeck / ghij muecht u dees scaeme

Cupiditas

 

Maer segt mijn snerkert hoe can ick raemen

655

dat sij wilden weesen / als goden seer wijs con ick thert

 

hoe staet ghij dus en draelt / blijft altijt dus fame

 

maect ghij hier sulcxs wat veel ick stoot u om vert

Heresus

 

Ick moet dat u seggen want ick sie dattet mennich smert

660

die u gewelt niet hebben conen wederstaen

Cupiditas

 

Svijcht stil ghij hebt oick mennich verdriet onder u stert

 

maer ick wilt voor dees tijt niet eens ondeckken gaen

Heresus

665

En ghij om kiven behoort niet te coomen ter baen

 

nae tprofijt dat ghij bij brengt wil ick mijn streckken

Cupiditas

 

U ooren nae tgeen dat ick bij breng vaet dan mijn vermaen

 

en meent altijt niet dat ick met u geckke

670

siet daer compt een fraij personage wilt u met hem uuijtrecken

Homo

 

Hij heeft wel groote moijte soo ick bevin

 

die met groote meesters Iet te Doen heeft

 

Dan eeten sij Dan slaepen sij dan sijn sij niet in

675

hij heeft

 

wiens saeck niet wert beneersticht in tbegin

+ [59r] 59

+ 400

[p. 243]

 

[p. 244]

 

[p. 245]

 

⁺want men blijft haer slaeff soo Lang men Leeft

 

hij heeft wel

680

die met groote

 

hij moet daer nochtans meden doer die hem begeeft

 

sijn saeck te vorderen daer hij is mede belaen

Cupiditas      Heresus

 

Doersiet ghij hem wel      Hij is seer fiere

Cupiditas

 

Dees heb ick tot u gehoorsaemheijt geraen

 

dus wilt toch een weijnich u weesen bestieren

 

tis een persoon die u dient / hij draijt als een giere

 

want hij is uuijt nature wel opiniatre

Heresus

 

Ghij moet wel hem hebben doersocht hoe muecht ghijt versieren

 

ick sie altijt wel hij heeft een goede snatre

Cupiditas

 

Heerlick wandt certeijn sijn woorden clatren

695

gelijck den donder / doer hem sult ghij sijn vereert

 

want hij heeft een proost als eenen patre

 

tis goet faetzoen waer hij een weijnich gefaetzonneert

Homo

 

Ick heb veel van heresie horen seggen die nae begeert

700

den texst seer grondelick can uuijtleggen somen wil hooren

 

ick hoop hij sal mijn sijn Leering maken wijs en vroet wel geleert

 

maer hij hout al wat te Lang in dreggen mijn ooren

 

want duer tvertreck soo sout begeert in mijn versmoren

 

en doer vrees dat ick sow werden gebroet

705

holla mijn dunct dat sie Diviseeren den vercooren

 

Ick gae tot haer / Meesters sijt beijde gegroet

Cupiditas

 

Hoe siet ghij dus verbaest off ghij hadden doervroet

 

den geheelen dach al die hagen en doren heet

Homo

 

Ghij hebt Lang vertoeft Daerom verwoet

 

waer ick u Souden vinden mijn gaen te spooren Weet

 

spooren want men mach met recht nae sijn welvaren

 

twelvaren verachten / dat te doen Den dooren weet

715

die dooren Doer eijgen werck / heur geckheijt verclaeren

 

verclaeren wilt mijn nu / sonder die waerheijt te sparen

 

sparen wilt niet den middel tot hocheijts graet

 

want allen begeerten nae hoocheijt staet

Heresus

720

Vertoeft mijn hier wij sullen hier op vergaren

 

op wat mijn te doen staet sal ick eerst houden raet

Cupiditas

 

Ick heb Lang u woort gehouden hij socht excuse

 

ick wilde sijn verhoort sonder eenich refuse

725

en beloofde dat ghij hem souden blijven getrowe

 

twas Lang voor een Doofmans doer hij was van huise

+ [59v]

[p. 246]

 

⁺hij woude van hier ick hil hem bij sijn mouwen

 

soude ghij nu eenichsins in sijn dienst verflowen

730

soo soude ick over u dagelicxs hooren groote clachte

Homo

 

Neen op mijn woort muecht ghij vrij wel bouwen

 

ick ben een spruijt / van een al te goeden telge

Cupiditas

735

Al spreeck ick u toe vrij moedich onsachte

 

ghij moet u dat voor dees tijt niet belgen

Homo

 

Sulcke reden can ick nochtans quaelick verswelgen

 

en souden mijn wel haest tot gramschap verwreckken

Cupiditas

 

Men moet somtijts malcander tquaets ondeckken

 

dus om een cleijntgen u niet verstoort

 

en hout u stemmich heresus compt voort

Heresus

745

Op dat ghij bij ons moecht crijgen confoort

 

die deur begeerlickheijt / tot hoochheijt sijt becoort

 

een middel om tot dien te geraeken sal ick u wesen selven

 

gelijck ghij van te vooren wel hebt op het Lang gehoort

 

past slechs op u haspelen / als die clock op elven

750

en wilt den cruijthoff u moeders / wel onderdelven

 

die rest sult ghij metter tijt wel gewaer worden

Homo

 

Ick vrees dat ons opstel haer wel sal openbaer werden

 

die haer met macht wel sal stellen daer tegen

Cupiditas

 

Cleijne packken en salmen niet Dencken dat swaer worden

 

een pluim en mach niet als Loot swaer weegen

 

Ick ben u hulp die u den Last sal helpen draegen

 

ghij sult daer wel doervroeten / wat is sij van machte

760

als ghij u wil sult hebben nae begeert vercreegen

 

ghij sult van tvoorleeden niet eens maeken clachte

Homo

 

Ick bidt u wilt een weijnich op mijn saeken achten

 

op dat ick mach comen tot hoochheijts opperste graden

Heresus

 

Weest niet betruert wilt alleenlick vruecht verpachten

 

⁺wij sullen u seer wel ten besten nae vermogen raeden

Cupiditas

 

Ghij sult ten Laesten in / dhoocheijts fonteijne baden

770

dan belect wel u Doen / op dat ghij niet wert bescaempt

Heresus

 

Ghij sult ons bedancken / van ons groote weldaden

 

veel sijnder deur dees seer hooch geweest befaemt

 

manes / menander / simon magnus in het oost sijn vernaempt

775

novatus / Donatus / int suijen sijn wel bekent

 

pricillien / vigilance / abaillart / in het weste versaemt

 

pelagius / wijcleeff / hus waren in tnoorden Diligent

+ [60r] 60

+ 500

[p. 247]

 

[p. 248]

 

[p. 249]

⁺

Homo

780

Och quaem ick toch tot den selfden graet ongescent

 

en dat ick fides en caritas mocht druckken tonder

 

die heur schichten op mijn scerp hebben getent

 

ick soude certeijn wel bedrijven groot wonder

Heresus

785

Wij sullen oick verwilligen / hij sicht als een donder

 

persecutio en hij sal in dees saeck ons wel hulp doen

 

en hij sal wel haest / ick sie u van dies een vermonder

 

deur sijn gesicht verbaest cruijpen in haer sculp doen

Cupiditas

790

Wat sal moogen tegen hem een arm vulp doen

 

dees sullen wij met ons tween gaen soeken

Heresus

 

Terwijls gaet ghij boven Legt binnen ons diep sinnige boeken

Persecutio

795

Een ijder mach wel raemen hoe out ick ben van daegen

 

bij tgetal deur mijn gecrenct waer doermen mijn beclagen

 

als Die heb gehenct / Dat Caim abel heeft verslaegen

 

in tswerlts begintsele

 

dat Jacop most swerven / voor Esaw sijn broeder

800

sijn vaders Lant derven / en sijn een cuddes behoeder

 

op Labans erven / bescickkende Tbeesten voeder

 

twas al mijn vintsele

 

Josep vercoopen den knechtgens Israhel tleven

 

met haer geboort tontstropen davidts voor sauls beeven

805

en voor Abselon tvereeloopen / en most elders hem begeeven

 

en was geen behintsele

 

ontellicke veel heb ick deur anxst doen sweeven

 

 

 

Noch heb ick al meer aengericht / datter veel niet is vergeeten

 

het dooden sacharie het vervolgen der propheeten

810

noch grouxlicxs ten baen gebrocht te hebben is mijn vermeeten

 

dus ben ick tot een grouwel swaere

 

met scarpe swaerden herodes knaepen doersmeeten

 

tot betleem tweejaerige kinderen daer geseeten

 

row heeft daer die moederlijcke herten doerbeeten

815

dien hij Daer hadden doen vergaeren

 

deur Den Tirannie Neronis domitiani wel in noot

 

die ick aendrong / sijn vervallen en scandelick gedoot

 

andre gegeeselt gesteent verjaecht men verboot

 

Andre tlant veel Jaren

820

duer mijn sachmen als Lewen den wolff scaep verscueren

 

 

 

Doen men meende dat nu vreede was in fluere

 

en datmen Jegen haer niet mosten doen op verbeuren

 

doen most ick het nest al weder versteuren

 

mijn macht dee ick wel bescreven

825

want ick stong terstont met heresus voor die deure

 

den Logentael vercierden wij met waerheijts geure

 

al wat tot vreede strect achten wij voor Leure

+ [60v]

[p. 250]

 

⁺ons opijni mostmen verbreen

830

dus ginck Asien Afrijken en bij nae Eropa verlooren

 

die heresen boven / den waerheijt hebben vercooren

 

en hebben nu Mahomet en andre afgoden geswooren

 

dus conen wij hele nacien misleijen

 

en tgeheele crijsten geloove tot niet verdooven

835

blijven wij Lang in fleur / wij gaent al te boven

Cupiditas

 

Hoe hebben wij alhier persecutie hooren Laeken

Heresus

 

Een dapper gast is hij geweest ten velden

Cupiditas

 

In sijn vreetheijt heeft hij een seer goet vermaeken

 

hoe hebben wij persecuti hooren caeken

Heresus

 

Niemant mach tverhael van sijn vroome feijten Laeken

845

alhoe wel die suerkens veeltijts haer Daden mercken

Cupiditas

 

Hoe hebben wij alhier persecuti hooren caeken

Heresus

 

Een dapper gast is hij geweest te velde

Cupititas

 

Sprect hem toch aen al sonder schelden

 

ick vermaen u dies mits ghij daer toe sijt geneegen

Heresus

 

Weest gegroet compangon hoe sietmen u dus selden

Persecutie

 

Doorsaeck van u Innich vragen wilden ick dat ghij vertelden

persecutio

 

Hebt ghij mijn noodich is Leet u gheschiet mij dat ontbint

Heresus

860

Tgelooff en Liefden wilden wij dat ghij tonder velden

 

ghij hebt daer een hant off / geen beter meester men vint

Cupiditas

 

Helpt ghij ons tis gewonnen spul / en al voor die wint

 

den cans en sullen sij ons niet ontleggen coonen

Persecutie

 

Ick maek mijn gereede ghij tsaem voor heen beghint

 

tot soeken occasij op datmen maeken vasten breggen coonen

Ecclesia

 

Hellaes / hellaes hoe sietmen den tijt verloope

870

doer hoope soo mach ick mijn wat verquickqen

 

verstrickken soude anders mijn hert doer trueren

 

want ick ben noch van hulpe benope

 

gesoopen wert tonnoosel bloet tot mijn verscrickken

 

men hickken mijn vleijs en Ingewant / sij versceuren

875

verbeuren dunct haer an mijn en moghen sij niet

 

en tieren als verwoet

 

op dat sij mijn met dusdanich Lastich verdriet

 

sullen verdruckken en vertreeden onder Den voet

+ [61r] 61

[p. 251]

 

[p. 252]

 

[p. 253]

⁺

Spes

 

Moeder truert niet ons heeft den heer in sijn behoet

 

hij is ons hulp ons schilt / ons vasten stadt

 

boven op een steenrots / tegens alle gewelt

 

wel vast is Dien gefundeert

885

Tot ons vertroesting versien van als overvloet

 

geen viant en mach dien beclimmen hoe sterck off rat

 

een poort des herboort / heeft fides propijs gestelt

 

om niet te werden geopresseert

 

bequaem mach daer den viandt werden gevelt

890

en in tgeheel sult alles blijven ongeledert

 

een blockhuis heeft Lijefden daer vast geordonneert

 

⁺met borstweeringe doer paciencia gevonden

 

Lansien / spietsen / slachswaerden des godtlijcke woort

 

sijn scarp geacneert

895

verneert waer duer ons vianden ter hel gesonden

 

soo sullen wij voort Leven in vruechdelick accoort

 

hier coomen mijn gesusters in goede Eendracht

 

op als sullen wij ons wijslick beraeden

 

deur goodts macht sal gekneust werden sviants macht

900

haer Listige aenslaegen sullen ons niet scaeden

Fides

 

Ten wat weege / mach ons moeder sijn gedwaelt

 

met Spes ons suster / om haer te verjolijsen

 

ons is terstont Doer Loffwaerdigen verhaelt

905

hoe dat den viant voor seeker compt ongefaelt

 

om ons te bevechten / hoe mach verdriet rijsen

 

tis nodich heur in tijts te sijn geadverteert

Caritas

 

Den voetstappen alhier haer pat ten recht wijsen

910

mijn dunct aen tspoor / dat sij derwaerts sijn gekeert

Fides

 

Ick heb haer in tooch en sij scijnt geturbeert

 

den snoff moet sij al wech hebben soo ick can bemerken

Charitas

915

Haesten wij ons bij haer / op dat haer row cesseert

 

ons troost in noot sal haer geheel versterken

Fides

 

Ghegroet moeder u sien wij hier ter perken

 

als versuft / hoe sijt ghij aldus onstelt

920

siet ghij voor eenich ongemack beducht

Spes

 

Idle sorch haer Inwendich thert quelt

 

deur wanhoop schijnt schier / dat haer hoop helt

 

nu sij van Dapparaet des viants hoort het gerucht

925

maer wij belooven Den Last hulp wij niet versaegen

Ecclesia

 

En mach ick mijn staet met recht niet beclaegen

 

van sijn eijgen huisgenooten wie cant gewelt verdragen

 

sal een eijgen vleijskelick kint sijn moeder haeten

+ [61v]

+ 600

[p. 254]

⁺

Spes

 

Doer voorsichticheijt / sullen wij wel affkeeren die plagen

 

maer tkermen / en sal ons Langer niet mogen baeten

Fides

935

Ten hande sullen wij moeten ons wapenen vaten

 

om wederstaen die nae goet vermaen geensins en vraegen

Ecclesia

 

Wapent dan mijn soudeniers met haer Rijncraegen

 

des rechtvaerdicheijts / fides maect vaerdich u schilt

940

sullen wij den slach tegen partij wagen

 

ghij spes u hooft wel versiet van een goet hellemet

 

charitas Deelt uuijt ons Inwoonders met herten milt

 

slachswaerden des Evangelij op dat wert belet

 

tgewelt der vianden hier noodich tvierich gebet

Fides

 

Ons Ider wel versien sijn gereet op ons hoefslach net

 

den sorch Laet op ons staen / en wilt niet verscrickken

 

alle Ding soo dat behoort sullen wij wel beschickken

Cupiditas      Heresijs

950

Wij sijn int gereij      Wij sijn al vaerdich

Homo      Persecutio

 

Ick ben oick gereet      Ick stae al op mijn heet

Cupiditas      Heresis

 

Ick ben wel versien      Ick heb mijn wel bedocht

Homo      Persecutio

 

Ick heb oick niet vergeeten      Toont u dan stout en cloeck

Cupiditas      Heresis

 

En Let niet op eenich gescreij      Sij sijn straff waerdich

Homo      Persecutio

960

Haer macht wel sijn Leet      Haer groote hoochmoet

Cupiditas      Heresis

 

Wij sijn int gereij      Wij sijn oick vaerdich

Homo      Persecutio

 

Ick ben oick gereet      Ick stae al op mijn heet

Cupiditas      Heresis

 

Waer toe dit verleij      Quijt u nu toch aerdich

Homo      Persecutio

 

Mijn voeten sijn heet      Den Igelick hem dan speet

Cupiditas      Heresis

970

Wel an gelijck op die bien      Sij sijn overtijt versocht

Homo      Persecutio

 

Nu wil ick mijn cloeck vermeten      Ghij moet aenden voorsten heeck

Cupiditas      Heresis

 

Wij sijn int gereij      Wij sijn oick vaerdich

Homo      Persecutio

 

Ick ben mede gereet      Ick stae al op mijn heet

Cupiditas      Heresis

 

Ick ben van als versien      Ick heb mijn wel bedocht

Homo      Persecutio

980

Bij mijn en is niet vergeeten      Toont u dan stout en cloeck

Heresus

 

Laet ons eerst een van allen doen versoeck

 

off wij haer nergens en coonen verspien

 

op dat wij haer op het bequaemsten overvallen

Persecutio

 

Laet ons Leggen Laegen Ider neempt tot een seijn vrij dees deel

+ [62r] 62

[p. 255]

 

[p. 256]

 

[p. 257]

⁺

Homo

 

Ick hoop den aenval sal wel haest geschien

Heresijs

 

Ick vrees wij sullen dat baersjen gallen

Fides

 

Met Lagen dunct mijn heeft den viant ons omringelt

 

dat hij Deur gewelt ons niet en omringelt

995

doet ons heer bijstant

Charitas

 

Haer gewelt can u mogentheijt beletten

 

doet haer selven vallen / in duijtgespreijde netten

 

tot haer Eewige scandt

Spes

 

Al haer boos op set en voorneemen is Idel

 

den heer sal aendoen haer gewelt een brijdel

 

ons sal niet sweeren hooft off tant

Fides

1005

Ghij en coent niet vergeeten u ondersaeten

 

en vreect u an al die haer met boos gewicht aenvaten

 

ghij helpt haer haest aen een cant

Ecclesia

 

Dat ghij ons in noot sult bij staen hept ghij ons toegeseijt

1010

daerom u machtich in wapen haest bereijt

 

tegen ons gemeen viandt

Spes

 

Dalmogende heer sal haer groot getal vernielen

 

inden carker des Duijsternis / gequelt haer sielen

1015

sullen sijn Doer deewijge brandt

Ecclesia

 

⁺Waer toe willen den boosen ons onnooselen bevichten

 

tschilt des geloofs weert van ons haer schichten

 

malcander getrow doer Lijefden brandt

Spes

 

Sonder Twijfel wij sullen wel behouden doverhant

Persecutio

 

Mijn dunct sij hebben van ons tgerucht al vernomen ras

 

want ick twijfel dat sij ons ter stont saegen al

1025

Laet ons haer uuijt dees hoeck tsaem overcoomen ras

 

springt alle gader uuijt den Lagen al

Heresis

 

En Laet ons ter stont een goeden cans wagen al

 

een Ider toont hem soo hij eer wil behaegen

Homo

 

Nu sult tijt sijn om te kermen en te claegen al

 

want ick haer soo cleijn als stoff sal maelen

Persecutio

 

Toont u cloeck soo compt ghij tot hoocheijt sonder faelen

Cupiditas

 

Wel an treck an Ider hanct sijn Lanci int gewechte

Heresus

 

Laet ons nu haer hoochmoet eens besien

 

en Laet ons nu een reijs om eer en prijs vechten

+ [62v]

+ 700

[p. 258]

⁺

Persecutio            Heresus

 

Verspreijt u wat hout niet soo dichte      Alarm Alarm

Persecutio            Homo

 

Ter wapen ter wapen      Als Leewen Die vechten

Cupiditas            Heresis

 

Dringt an Dringt an      Wel an Wel an

Persecutio            Homo

 

Als vroome knapen            Ghij vroome Lansknechten

Cupiditas            Heresis

1050

Die nae buit gagen wilt u Lanci rechten      Daer fides bespringt

Homo            Cupiditas

 

Ghij caritas versceurt      Laet ons niet slaepen

Homo            Fides

 

Hier wel an catijff            Alsoo niet vileijne

Persecutio            Charitas

 

Aldus salmen u Leeren      Och ghij vreemde gasten

Homo            Heresis

 

Bewaert wel u seijne      nu cost het u Lijff

Spes            Heresis

1060

Meent ghij mijn toverlasten      Meent ghij u te verweeren

Cupiditas      Cupiditas

 

U Wil ick verstrijckken met deese basten

 

ghij oude verscrimpelde babelsche hoere

Ecclesia

1065

Coompt heer op wien mijn hoop is gevesticht vaste

 

sent nu u hulp uuijt uuijt shemelsche choere

Punitie

 

Wilt ghij Jegens goodts handt oorloch voeren

 

wiens achterste ping ghij niet coent wederstaen

1070

als Die wil niet een vinger coent ghij verroeren

 

nu sult ghij in u eijgen swaerden vergaen

 

als Esechias coninck deur gewelt was overlaen

 

op eenen nacht goodts engel tgeheele Leger heeft gesceurt

 

en verslaegen als die tegen godt hadde misdaen

1075

wat wilt ghij u tegen godt stellen ghij hebt hem versteurt

 

hout Daer nu u Loon / ghij alder booste die hebt misbeurt

Homo      Heresus      Persecutio

 

Amij      Wats dat      Wat compt ons op den hals

Cupiditas      Homo      Heresus

1080

Ick Loop      Helpt mijn ick Leg plat      Ick lijt van als

Persecutio            Cupiditas

 

Wie hadt dit oijt in sijn gedachten      Nu ben ick betruert

Homo

 

Ick ben verraeden doer begeert en heresije vals

1085

eewich moet ick nu in druck versmerten is nu tspur vercleurt

Punitie

 

Nu hebt ghij u Loon ghij valsche herten

 

met u eijgen scaede / hebt ghijt wel besocht

 

in u moeders huis waert ghij brootdroncken en derten

+ [63r] 63

[p. 259]

 

[p. 260]

 

[p. 261]

 

⁺met u eijgen siele hebt ghij dat becoft

 

en hebt elendich u selven bij gebrocht

 

uuijt dat hemelsche geselscap sijt ghij gekeurt

Fides      Charitas      Spes

1095

Victori victori      Triumpen overal      Sij sijn verwonnen

 

Sij sijn verslaegen      Wat mach snerken baten      Waer sijn sij gebleven

 

Gheeft godt die glori      In taersche Dal      Heeft hij hulp gesonnen

 

Victori Victori      Triumph over al      Sij sijn verwonnen

 

Tot een eewijge memori      Sij sijn tot een val      Tafgront gebannen

1100

Die ons meenden te plagen      Hebben tleven gelaten      Ter hel bescreven

 

Victori victori      Triump over al      Sij sijn verwonnen

 

Sij sijn verslaegen      Wat mach snerken baten      Waer sijn sij gebleven

Ecclesia

 

Die Tegen godt stect / compt altoos in sneven

Fides

 

Sneeven sullen altoos sijn vianden boos

Caritas

 

Boos van herten sij hebben alle gewelt bedreven

Ecclesia

1110

Die Tegen godt stect compt altoos in sneeven

Spes

 

Sneeven Tot den doot hebben wij gesien Deerlick beeven

Fides

 

Beven oick nu voor smert en pijn als Troosteloos

Ecclesia

 

Die tegen godt stect compt altijt in sneeven

Fides

 

Sneeven sullen altoos sijn vianden boos

 

den sijnen sal sijn hulp nimmermeer ontbreecken

Persecutio

 

Mijn geeft hij consent alle gewelt te wreeken

 

voor mijn moeten u vianden al swichten

 

⁺bij een wannent vier ick goodts straff ben geleeken

 

hoe sijn die menschen soo van sinnen vergect

1125

dat sij haer stellen Jegens mijn te vichten

 

want geen middel om mijn te wreeken mijn ontbrect

 

mijn werck volbrocht / ick keer weder tot tlicht der Lichten

Ecclesia

 

Laet ons Loven met Lofsang goodts wonder wercken

1130

mercken soo machmen / ons blijscap bij sonder

Spes

 

Tonder sijn gebrocht onder Des Doots vlerken

 

Clerken die hier meenden te bedriven groot wonder

Fides

1135

Dalmogende godt heeft ons tot een plonder

 

gegeven den vianden Die ons welvaeren haeten

Charitas

 

Laet ons Dan gelijckelick een Lijedeken aenvaten

 

met Luijder stemme soo dattet inden hemel clingt

1140

want uuijt Den hemel is gecoomen tot onser baten

 

goodts straff die altoos tboos gewelt bedwingt

+ [63v]

+ 800

[p. 262]

⁺

Spes

 

Een Ider met vroolicker herten goodts Lofsang singt

1145

deur sijn weldaden // hij is sulcxs waerdich

 

wiens straffs swaert / voor Donnooselen blinct

 

helpt mijn ick beghin / spoijt u wat vaerdich

Liedeken op die Vois
Bon Jour mon cuer

1150

Loft godt te saem // Looft hem van sijn victori

 

groot is sijn naem // Eewich soo blijft sijn glori

 

die voor ons heeft den rebellen

 

deur sijn machtige handt // doen sneven aen allen cant

 

als sij meenden Tirannelick te quellen

1155

goodts volck / wiens godt / heur dede terstont bijstant

 

en brocht tot niet alle Caims gesellen

 

dus wij sijn Loff hier vertellen

 

 

 

Coompt berch en dal // Ghij zee met den Rivieren

 

ghij voglen al // Met veel verscheijde Dieren

1160

helpt ons goodts Daden vermellen

 

die Tiranni seer wreet // heresij met Deucht becleet

 

meenden goodts gemeenten neder te vellen

 

geweldich stongen sij al tegens ons gereet

 

maer sheeren cracht / Dorst hem daer tegen stellen

1165

dus wij sijn Loff hier vertellen

 

 

 

Prijst godt den heer / dangt hem ghij aertsche scaren

 

toe scrijft hem eer // hij sal ons voorts bewaren

 

voor der bosen quaet gespelle

 

en Laet u niet verleijden // duer huer diet gelooff sceijden

1170

vanden Lijefden en moeten niet ongejecte elle

 

Jegens tgewelt // wilt goodts bijstant verbeijden

 

sijn machtige handt / sal alle cracht neer velle

 

dus wij sijn Loff vertelle

Prince

1175

Ons prince reijn // Wie can ten vollen Loven

 

in taertsche pleijn // want hij gaet dies te boven

 

tot sijn Loff clinct metten bellen

 

maect met Trompetten clancke

 

wilt van weldaet hem dancke

1180

speelt op Luijten een Liet den clockjens scellen

 

want goodts goetheijt soet // vertroost den crancken

 

ons vianden snoot // al gedaelt ter hellen

 

dus wij sijn Loff hier vertellen

Fides

1185

Ghebenedijt moet sijn Die heer en godt onser vaderen

+ [64r] 64

[p. 263]

 

[p. 264]

 

[p. 265]

 

⁺sijn naem moet sijn verheeven inder Eewicheijt

 

hem en mogen niet bedriegen eenich verradren

 

want bij hem woont alle voorsichticheijt

1190

deur sijn werken moet wij hem prijsen

Charitas

 

Ghebenedijt u scepper alle ghij heemelen schoone

 

gebenedijt hem son en maen / met alle ghij sterren

 

Looft hem see en ghij aerden dien wij bewoone

1195

want der boosen op set / can ons godt verwerren

 

sijn straff is haer een growel affgrijsen

Spes

 

Ghebenedijt den heer al ghij menschen kinderen

 

en danct hem ghij oprechten Israhelsche scaren

1200

tsviants Lijstige aenslaegen mogen u niet behindren

 

want u godt can u voorsichtich bewaeren

 

cleijn en groot wilt hem eer bewijsen

Ecclesia

 

Ghebenedijt u godt ghij ootmoedige van herten

1205

want bij den hovaerdigen heeft ter neder gevelt

 

sijn barmhertich ooch aensach ons bitter smerten

 

en heeft ons weder in ons oude staet gestelt

 

dus Laet sijn Loff uuijt ons mont rijsen

Fides      Charitas      Spes

1210

U heer is Loff      U alleen is prijs      U moet sijn Eer

Fides            Caritas

 

Die ons heeft behoet      En Trouwelick bewaert

Spes            Fides

 

Van al die ons meenden te vertreen      Ons te malen als stoff

Charitas            Spes

 

Met groot gecrijs      Was haer begeer

Fides      Caritas      Spes

 

U heer is Loff      U alleen prijs      U moet sijn eer

Fides            Caritas

1220

Te deurvroeten u hoff      Beschermt propijs

Spes            Fides

 

Sij met macht porden seer      Ghij hebt ons wel gemoet

Caritas            Spes

 

En heur doer u straff vervaert      En ons bevrijt voor groot geween

Fides      Caritas      Spes

 

U heer is Loff      U alleen prijs      U moet sijn Eer

Fides            Caritas

 

Die ons heeft behoet      En trowelick bewaert

Spes

1230

Van al die ons meenden te vertreen

Ecclesia

 

Spes fides berooft haer van wapenen groot en cleen

 

en hanct dien in goodts tempel datmen dien mach aenschowen

 

op dat alle man / die daer in compt treen

1235

den dach Deser victorie in Memori mach onthowen

+ [64v]

[p. 266]

⁺

Spes

 

⁺Tis al volbrocht / dat ghij ons hebt bevoolen

 

ick heb dien gescict te hangen recht in doogen

1240

soo wie dien aenscout / hem en sal niet blijven verhoolen

 

wat dattet is met macht tegen godt te poogen

Ecclesia

 

Alsoo heeft oick David tswaert goliath aff getoogen

 

om bewaert te sijn gelaeten bij Abijmelech inden tempel

1245

op dat den naesaten tselfden sien soude moghen

 

en weesen alleen getrowe tot een exempel

Caritas

 

Judith gelogeert binnen holofernis Drempel

 

deur heur handt verwonnen dviant dwelck sliep

1250

oick heeftse tselfden gedaen met sijn Legers wempel

 

twelck als tleger vernam dat wel haestich verliep

 

want den burgerije tot betulijen victori riep

 

tleger verloopen / Den tenten hebben Den burgers geraseert

 

en songen den heer Loff uuijt der herten diep

1255

en die weduwe Judith heeft haer godt vereert

 

met die wapnen behancsele vanden viandt verneert

 

dien sij offerden soo dat dies een Iegelick mocht aensien

 

op dat Ider mocht bedencken / hoe dat sijn Loff is verkeert

 

die hoomoedich goodts handt meenden tontvlien

Ecclesia

 

Alsoo sal tselfden deur dees wapenen geschien

 

altoos sal Dees victori bliven in gedachten

 

heur herten waren verhart gelijck een stien

 

alhoe wel Dat haer macht niet en is bij goodts crachten

1265

dien sij meenden met heur gewelt boven te gaen

 

maer sijn straffe hant mochten sij niet wederstaen

Charitas

 

Nu ist tijt dat wij fidem doen vermaen

 

om voorts te bowen goodts stadt bij ons begonnen

1270

op dat wij wel bewaert niet werden verwonnen

Ecclesia

 

Al op hier nu terstont gemaect is mentie

 

vanden opbouding Jerusalem goodts stadt

 

soo sal ick u verclaeren mijn Intencie

1275

darom geeft neerstich oudiencie

 

en doet u best Datmen achtervolgen dat

 

ordonneert eerst twaliff poorten int ront net

 

op goede fondamenten wel vast gefondeert

 

hondert vierenveertich cubitus hooch int ront siet

1280

den Muraille op een goede gront net

 

van Jaspis saphiren Smaragden geeligeert

 

van suvre witte hertsteen wilt den huijsen werken

+ [65r] 65

+ 900

[p. 267]

 

[p. 268]

 

[p. 269]

 

⁺twelcke niemant sal bewoonen dan den herbooren

1285

mitsweegen seer costelick ordonneert goodts kerke

 

in u opbouding sal u voort ons godt versterke

 

want tot sijn stadt hij dien heeft vercooren

Fides

 

O heer in haer straeten en steegen Laetmen alleen hooren

1290

Alleluija het sang Lijedeken vol genuecht

 

Laet Dinwoonders deses alleen nae u wil spooren

 

op dat ghij in haer onderdanicheijt breect Dooren

 

alleen Laet u Loven Lijefden eendracht en Deucht

Caritas

1295

Wij sullen roepen tot dees stadts habitacie

 

veel volcxs uuijt tsuijden oosten noorden / en westen

 

want dees op bouding is voor alle nacien

 

noch is hier den tijt voor heur allen tot gracien

 

vrij costeloos den woonsteeden sijn hier ten besten

Spes

 

Roept met Luijder stemme tot allen geslachten

 

op dat wij heur / Een scaepskoij mach werden vergaert

 

tot behouding heurder sielen wij heur verwachten

 

roept terstont terwijls tijt is / wilt niet vernachten

1305

goodts begeerte Laet heur werden verclaert

Fides

 

Compt al / compt al / ghij die wilt hier ter stede

 

tot dwelcken ghij genoot wert geropen geleede

 

voor alle beswaeren

1310

Daer coent ghij besitten vrije woonplaets met vrede

 

compt daermen vint regeeren Justici en reden

 

waer Deucht en vruecht bij een paeren

 

Alle ghij Lidtmaten wilt u onder u hooft vergaren

 

hij ken u voor alle smert en Droefheijt bewaeren

1315

als ghij nae sijn wil Doet

 

Siet u voor ooghen den wech des Levens verclaeren

 

waer dat die warheijt Luijt / clinct als herpen snaren

 

twelck is om hooren soet

 

compt toch al ter stede // Daer ghij muecht sijn behoet

Caritas

 

Fides oprecht u onderwijst al gelijke

 

den stede geleeken bij een coninckrijcke

 

dwelck is seer groot van fame

 

compt daer al Doer mijn hulp / die u niet sal beswijken

1325

hout u opten rechten wech wilt niet aenden sijden wijken

 

het waer u tot blame

 

Abel / Noes / Abraham Isac Jacop groot van name

 

Die patriarken / Moijses / David / woonden in dees bequaeme

 

met Rijckdoms overvloet

+ [65v]

[p. 270]

 

⁺Den armen en durffen oick hier te coomen haer niet scaemen

 

in armoede sult ghij werden vertroost nae tbetaeme

 

weest al u eijgen saeken vroet

 

compt toch al ter stede / daer ghij muecht sijn behoet

Fides

 

Op eenen hoogen berch is dees vast gefondeert

 

soo datmen dien vert mach sien / geconstitueert

 

bequaem Lustich plaijsant

 

Den rechten kennis goodts wert in haer Tempel geleert

1340

waer duer dliefden goeden hoop tgelooff wert vermeert

 

bij dien is trechts schriftuers verstant

 

over haer en sal Dheresij niet crijgen Doverhant

 

want het oprecht gelooff / is Daer mede geplant

 

en sij Der Lijefden vruchten voet

1345

Matheus / Sacheus / Magdelena / geroepen in dees heur verbant

 

om te sijn alhier burgers / op dat heur sonden en scant

 

mocht uuijtgewischt sijn Doer chrijstus bloet

 

compt toch al ter stede Daer ghij muecht sijn behoet

Charitas

1350

In dees alleen / sal chrijstus den Prince een hooft sijn

 

sijn macht / sal doer swiants cracht niet verdooft sijn

 

⁺sijn volck sal hij behoede /

 

Den boosen en vermoogen niet tegen dees wiens macht sal geclooft sijn

 

want doer goodts straff / sullen sij van gewelt berooft sijn

1355

en versmoort in haer bloede

 

Al schijnt dat sij floreren in goede voorspoede

 

nochtans volcht haer smert hoe wel sij dat niet vermoede

 

wanneer sij niet en doen boet

 

Sceijt u van heur wilt Den boosen vlieden fijn

1360

maer haest u ter plaetse daer ghij muecht behoeden sijn

 

deur tgelooff seer soet

 

compt toch al ter steeden Daer ghij muecht sijn behoet

+ [66r] 66

+ 1000

Prologe

 

Laet ons toch al Loopen // om niet mogen wij coopen

1365

als wij niet mishoopen // Woonplaets in godts stat seer vast

 

deur tgelooff geroopen // Die heur Laeten Doopen

 

staen Die poorten oopen / Van tpack Der Sonden ontlast

 

doer Dwelck Tot Den doot / Men geheelick sijn vermast

 

 

 

Scout Der Sonden baen // Wilt ghij goodts straff ontgaen

1370

vaet int hert goet vermaen // Twelck u raet ten besten

 

wandelt der Lijefden paen // Wilt heresijen wederstaen

 

begeert Laet u niet verraen // Wiens staert stect int Lesten

 

door tgelooff met Lijefden // Wilt u hoop op godt vesten

[p. 271]

 

[p. 272]

 

[p. 273]

1375

⁺U Toch geensins en sceijt // van haer dwelck is bereijt

 

en vastelick toe geseijt // voer haer wercken Loon

 

haer blijct barmherticheijt Die hem op haer verbeijt

 

want sij alleen verbeijt nae Tribulaci den croon

 

deur verdienst / die haer alleen baat // van / goodts Lijefste soon

 

 

1380

Tgelooff ons en baet niet // Lijefdens maet versaet niet

 

hoop vast / en vaet niet // alsmen voor haer sijn vervaert

 

u moeder goet verlaet niet // Die u bemint en haet niet

 

Den waerheijt wederstaet niet Die teewich Leven bewaert

 

compt toch al onder haer Savegarde daer vergaert

+ [66v]

[p. 274]

 

[p. 275]

⁺Prologe

 

Dalmogende goodts handt om te Loven sijn naem

 

bequaem tmenschelijcke geslacht heeft gemaect uuijt niet

5

tgebiet is voorts // als Den vogelen tot vliegen

 

ten arbeijt soo Lang men Leven

 

 

 

Den nacht heeft hij becleet / cunstich nae tbetaem

 

te saem met Dusterheijt soo datmen den dach niet en siet

 

tgeniet is rust / als wij ons selfs niet bedriegen

10

maer tot slaep ons begeeven

 

 

 

Den tijt des Dachwercxs / en nachtrusts een termijn // bescreven

 

beneven // dies // altoos Den mensch sijn schepper moet // prijsen

 

rijsen // goodts Loff altijt moet uuijt sijnen mont

 

daer toe meest gescaepen

 

 

15

Dees Lini overtreeden / moet ons sijn tot beven

 

sneeven als wij inder wech der sonden tot affgrijsen

 

ijsen Doet ons / selff / ons werck / alst wert Duergront

 

hoe wij in deuchden slaepen

 

ons maekende selfs / eijgen quaede Lusts cnaepen

 

 

20

Ghespannen mach niet den booch weesen altoos

 

Loos Die pees op Dat hij niet en brect is dadtvijse

 

onwijse stelt die mensch // Quaede Lust Recreatie

 

tstrect hem tot blaem groot

 

 

 

Deen oefent hem in dronckenschap off Luxuri boos

25

Loos in troeren des Ellenboochs andre verjolijsen

 

brijsen sietmen andre / duer toorloch vol blamatie

 

onder een eerlijcke naem bloot

 

 

 

Noch vindtmen Die tot ijet anders onneerlicxs van faem bloot

 

bequaem bloot // heur begeeven / om vercorting des tijt

30

respijt om goet te doen dunct ons mach niet gebueren

 

dus vreemt wert tleven angestelt

 

 

 

Andre deur eijgen vernuft en verstant te saem bloot

 

nae Naem bloot / al ist dat oick Deur Dies verslijt

 

den tijt // eerlick en profijtich in cunst / Darbeijt te verleuren

35

met scaede in goet en ghelt

 

al spruijt sulcxs uuijt eijgen Lust // twert soo niet getelt

 

 

 

Tgeen waer deur den tijt onnuttlick wert versleeten

 

geheeten hoe dathet mach sijn / wert niet gepresen

 

uuijt Deese tminst scaedelicxs en meest eerlickste op tijden

40

is nochtans minst te Laeken

+ [67v]

[p. 276]

 

⁺Hoe wel niemant en behoort te vergeeten

 

geseeten op Daert bodem / sijn scepper te vreesen

 

te weesen oick hulpsaem / sijn naesten hem besijden

45

dat buijten dies is / waert om versaeken

 

 

 

Nochtans als tvleijs bros is / somtijt tot vermaeken

 

haecken moetmen / van twee quaeden nae het besten

 

vesten tverstant in tgeen dat naest mach sijn tperfect

 

en nae ons roep uuijt wijst

 

 

50

In Deerlickste Exercici behoortmen meest tontwaeken

 

Laeken machmen niet geheel / twelck in tlesten

 

ten besten van ons eijgen off gemeen profijt strect

 

wantmen altoos tbest prijst

 

hoe wel tselfden Dickmael / uuijt eijgen Lust rijst

 

 

55

Om mijn selfs onnut te quellen was in mijn dees Lust

 

rust en can ick geensins / in mijn vijff sinnen

 

vinnen // voor al eer / ick volbrocht haer begeere

 

ontstaen en mocht ick Dies Niet Lang

 

 

 

Begeerte werden doer onnutte quellage geblust

60

geplust heeft sij mijn arbeijt / met smert van binnen

 

beginnen most ick een onnutte plouch tuseeren

 

twelck moet genoomen sijn in danck

 

 

 

Een Ider denct vrij dat die menscheijt is cranck

 

ranck en bros als een riet dwelck volcht den wint

65

blint is oick Dickmael begeert / dwelck ons port voort

 

die wij veeltijts niet coonen mijen

 

 

 

Waer duer men wel ten besten / neempt twerck in cunst manck

 

dwanck heeft op ons eijgen Lust soomen bevint

 

bemint den simplen al doen sij niet soo dat behoort

70

als sij heur cleijn verstant ootmoedich belijen

 

Eijgen Lust Doet wel Den vroomen vanden planck glijen

 

 

 

Lanck 68 Regulen

+ [68r] 68

[p. 277]