Logo DBNL
Trou moet blijcken. Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer 'de Pellicanisten'. Deel 5: Boek E (1994)

Trou moet blijcken. Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer 'de Pellicanisten'. Deel 5: Boek E

(1994)–Anoniem Trou moet blijcken–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[Josep ende Maria]



illustratie

Die personages van Tspel

Josep  
Maria  
Gabriel / Den Engel  
Begeert  
Lust vrowen met drie off vier kindren
Voetstre  
Baltasar  
Melchior coningen met drie knechten
Jasper  
Herodes Coninck met sijn knechten  
Annas prince Der priesteren  
Misverstant  
  Twee scriftgeleerden
Doling  
  Lanck 970 Regulen

+Een Spel Van Sinnen Van Josep ende Maria

Josep
 
Hellaes waertoe heb ick mijn begeeven slecht
 
tot een Eerlick howelick meenden ick mijn te begeven recht
 
maer doer onversienicheijt geraek ick in sneeven slecht
 
waer doer mijn hart onstelt is
25
te trowen een maghet van ons geslacht // goet
 
doer aenprijsing heb ick ten Laesten geacht // goet
 
haer getrowicheijt heb ick verwacht soet
 
maer haer eer dunct mijn gevelt // is
 
alsoo sij sonder mij doende met een vruchte omhelt // is
30
Ick ben onnosel als dheer weet inden saeke // oick mede
 
die In ontrowicheijt haer niet heb willen raeken // oick mede
 
en nu ben ick beanxst haer bevrucht te genaeken // oick mede
 
waer doer mijn gemoet gequelt is
 
nochtans en ben ick niet van meening haer te bescame
35
die noch in goeden aensien is te berooven van fame
 
haer te trowen mijn nochtans geensins soudt betame
 
ter oorsaecke Die vermelt is
 
alsoo sij sonder mijn toedoen met een vruchte omhelt is
 
tkint dat sij sal baren en ben ick niet off die vader
40
nochtans meenen alsoo ons vrienden alle gader
 
en ick en darft niet openbaeren om te scowen een quader
 
sij nu als mijn huisvrow getelt is
 
haer Leelickheijt te bescaemen wat can mijn baten toch
 
nochtans haer ontrowicheijt is te haeten noch
45
daerom soo wil ick haer Liever heijmelick verlaten och
 
ons eere hooge toe gespelt is
 
alsoo sij sonder mij toe doen met een vruchte omhelt // is
 
becommert hier mee sijn altoos mijn gedachten schier
 
waer ick gae waer ick stae bij dagen en nachten / hier
50
ick weet geen remedie om mijn droefheijt te versachten
 
ick in doots noot mijn gestelt gis
 
hier neder om wat te rusten ick mijn stellen // mach
 
altoos doer haer bescaemtheijt ick mijn niet quellen // mach
 
tis Lelick datmen in eeren sijn saeken niet vertellen / mach
55
ick haer doer cracht gevelt gis
 
alsoo sij sonder mijn toedoen met vrucht omhelt is
 


illustratie

 


illustratie

+
Gabriel Die Engel
 
Josep davidts soone en wilt niet vreesen niet te trowen // nu
60
mariam de maget schoone die Liefste huisvrowe // u
 
want dat huwelick droevich en sal niet berowen / u
 
die als een heeft die is verheeven
 
op haer onnoselheijt en suverheijt moecht ghij vrij bouwen // vast
 
hoe wel u vervreemt des bevruchtheijts aenschowen // Last
65
Doer haer gratie over vloedelick ter neder donvrij // past
 
en is Den boom Die Draecht dat Leven
 
Josep en wilt die maget maria niet begeeven
 
Die Maget heeft ontfangen doer cracht des heijligen geests
 
sij sal baren een soon siet doer dies niet bedeest
70
die sal werden van dhemelsche Inwoonders bemint en gevreest
 
hem alle volmaectheijt beneeven
 
hij is voor alle beghinne bijden vader geweest
 
Jesus te noemen sijn naem als salichmaeker niet en eest
 
want hij sijn volck vanden quetsuer der sonden geneest
75
warom wilt ghij Dan beven
 
Josep en wilt die Maget mariam niet begeeven
 
siet een maget sal sonder twijfel werden bevrucht
 
sijn naem sal Emanuel sijn tot hem den toevlucht
 
en beduijt godt is met ons verhoort der benouden gesucht
80
soo heeft den propheet ghescreeven
 
Dus sijt voor haer oneerlickheijt niet beducht
 
van een suvere maget en mach niet sijn een quaet gerucht
 
want een suver vat en compt niet uuijt een onsuvere Lucht
 
wilt haer Deuchtsaem aencleeven
85
Josep en wilt den suvere maget mariam niet begeven
 
Twerck Der genaeden nu wert in haer volbrocht
 
Daer toe sij vercoosen die niet anders dan dheer heeft gesocht
 
niet onsuvers off onreijn Die oijt heeft gedocht
 
alle boosheijt uuijt haer hert verdreeven
90
met haer heeft Die cracht des heijligen geests gevrocht
 
sij sal vertreeden met haer voeten dat helsche gedrocht
 
en beletten op den onnooselen den geweldigen tocht
 
op dat die niet en sneeven
 
Josep en wilt Die maget mariam niet begeeven
Joseph ontwaekende
 
Och hadt ick toch wat Langer inden soeten slaep gebleven
 
ick was ontslaepen soo vast niemant con mijn wreckken
 
maer mijn Jaloerheijt werden doer goodts engel beweesen
100
+en dat godtlijcke secreet heeft hij mijn gaen ondeckken
 
dus wil ick mijn ten dienst des suivere magets streckken
 
is hij heijlich die van haer suvere Lichaem sal werden gebaert
 
mijn eijgen sotheijt sonder blijck wil ick selfs begeckken
 
want haer onnooselheijt en suverheijt genoch is verclaert
105
en haer reijnicheijt sal voorts bij haer wel werden bewaert
 
godt toegeeijgent sijn tempel ick niet onsuveren wil
 
dus keer ick weer tot haer in als nu onbeswaert
 
ick sal godt Laeten met sijn werck begaen en swijgen stil
 
en gaen al tvolck voorbij sij niet weetende het gescil
Begeert
 
Wij hier malcanderen ontmoeten seer selde Lieve nichte
 
waer wilt ghij gaen wandelen met dit cleijne wichte
 
doe ick u creech int gesichte ick was verwondert seer
Lust
115
Mijn Lieve nichte wij en gaen niet alte veer
 
want Loopen wij vert Lang is Die weederkeer
 
tkint is mijn moijlick teer / Dat mijn wel is Leet
 
 
 
Natuer Beesten vogelen vischen Jae boomen cleet
 
met huit pluijmen schobben scorsen soomen weet
120
maer die menschen te scroomen weet gebooren naect
 
onnosel sonder wetenscap ter werlt geraect
 
een mensch cleijn die anderen niet dan gescreije en maect
 
nae tgeen dat hem best smaect te grijpe met Idone
 
Die niew gebooren tot alles haer vertoonen
125
seer onbequaem / alleen onnoselheijt tot heur verschoonen
 
+ons hulp werden sij gewoone allenskens metter tijt
 
heur Lieflickheijt nochtans een moederlick hert verblijt
 
alsmen heur bakert suijcht wiecht tis Jolijt
 
men geen moijten mijt om heur gerijff te doen
130
waer toe tmaect mijn bedeest dat wij dees kinderen voen
 
als Die mensch veel perijckele over thooft hanct nae bevroen
 
tswaertste dat ons can over coomen ben ick gedachtich
 
beveelt godt die sorch / hij is huer te bewaren machtich
 
Eer Eenich Leijt over compt / sijt geensins clachtich
135
godt can haer stieren / voeden / en in als versterken
 
wij coonen anders niet doen dan mede werken
Hier coomen uuijt Drie coningen
Baltesar Melchior Jasper
Baltesar
140
Nu sijn wij binnen Jerusalem die vermaerde stadt // groot
 
al waer ons hoop is te vinden tvermaerde scat // groot
 
een sterre ons openbaerde Dat bloot / in onsen Lande
 


illustratie

 


illustratie

+
Melchior
145
Om den niewen coninck te Doen ons offerhande
 
in Judea gebooren / soo wij daer aff hebben tverstande
 
met ons costelick pant / soo sijn wij hier gecoomen
Jasper
 
In onsen contreije Die selfde sterre vernoomen
150
dus wij hem te vereeren int minst niet en scromen
 
Die gebooren is Den vroomen coninck van Israhel
Baltesar
 
Over dat huis van Jacop sal hij hebben tbevel
 
en dat bevrijden van alle overlast en gequel
155
al Die hem sijn Rebel vernielen ten gronde
Melchior
 
Maer waer hij gebooren is wie sal ons vermonden
 
Die niet in conincklijcke palaijsen en wert gevonden
 
Iemant onser werden uuijtgesonden om dat best te verstaen
Jasper
 
How page wilt sonder vertoeven gaen
 
achtervolgende neerstich ons alder vermaen
 
als ons goet onderdaen sonder Lang uuijt te bliven
Baltesar
165
Alder eerst gaet bij geenen wiven
 
en vrijmoedich haer te vraghen wilt u verstijven
 
off theur om ons te gerijven met antwoort pas geeft
Bode
 
Eerbaren Deuchtsaeme aen u versoeken beleeft
170
tgeselschap Der Eedelen dat mijn gesonden heeft
 
offet u pas geeft heur vrage te beantwoorden
Begeert
 
Sulck beleeft versoeck ick seer selden hoorden
 
sulcxs garen te Doen / ter stont u reeden mijn becoorden
175
ick sal heur beantwoorden bewaert ghij die kinderen
Lust
 
Dat sal ick wel doen om t'versoeck niet te behinderen
 
groote meesters te beantwoorden is een stout onderwinden
 
van condicie ick mindre / wert haest van verwe Rode
Begeerte
 
Wat belieft u mijn heeren / waer toe ben ick ontbode
Baltasar
 
Waer is gebaert Die nijewe coninck der Joden
 
Darbeijt hebben wij niet ontvloden om hem te soeken
Jasper
 
Ons De waerheijt te seggen wilt u vercloecken
Melchior
 
Nae dwaerheijt begeerich valscheijt wij vervloeken
 
ontrent in deser hoeken most hij sijn gebooren
+
Begeerte
 
Ick heb noijt van sulcke niewe mare conen hooren
 
dus vrees ick u gedaen te hebben moijten verlooren
 
noijt van te vooren gehoort sulcke niewe maren
Baltasar
 
Int oosten hebben wij sijn sterre nochtans sien verclaeren
Melchior
 
Doer dien heeft hij ons sijn geboort willen openbaren
 
hier toe strect ons vergaren / in deesen quartier // siet
Begeerte
 
Vanden niewen gebooren conincxs soon en weetmen te spreeken hier niet
Jasper
 
Die ster is verscheenen nochtans ick Dat versier // niet
 
in soodanigen manier siet // men noijt ster Desgelijcke
Begeerte
 
Hier is wel mompeling dat een maecht niet seer rijcke
 
onlancxs gebaert heeft een soon off die tijding is outentijke
 
en can ick niet doen blijcken / van hooren seggen ick spreeke
Melchior
210
U Reden die waerheijt niet en is besweeken
Begeerte
 
Dat werden noch vertelt van deeser weecke
 
dan tis een praetgen der Leeken / hoe dat buijten op tvelt
 
herderkens hoedende / van dengel goodts werden vertelt
215
vanden wonderlijcke geboorten daer ghij aff vermelt
 
beneffens Dengel gestelt een ander engelsche scare
 
en songen Gloria godt inden hoochsten met stemme clare
 
vreede den menschen op Daerde sonder besware
 
oft Leugen is off ware / Ick niet affirmeeren can
Baltesar
 
Dwaerheijt tondersoecken sulcxs selfs Leeren // can
Begeerte
 
Men seijt dat sij gingen om tkint te doen eeren / an
 
sulcxs drong haer begeeren / an // en dat sij tkint vonden // cleijn
225
in een open stal met onnoosele Doeckskens bewonden // reijn
 
die soon des vaders uuijt dhemel neder gesonden // cleijn
 
dit is tvermonden pleijn / wilt dies nemen ten besten
Melchior
 
Om tselfden te weeten coomen wij uuijt oosten ten westen
230
en verhoopen tot onse meeninge te coomen ten Lesten
 
verstaende de reste tsal ons al seer verblijden
 


illustratie

 


illustratie

+
Begeerte
 
Niet anders van dien te weeten ick belijde
235
meer dan ick weet sal ick wel te spreeken mijde
 
om mijn selfs te bevrijden van Logentaele
 
verder en weet ick u niet vander saeken te verhaelen
Herodes Met Sijn Lijfknecht
ende Den Voirgaende
Herodes
 
Want beduijt dat aldaer al tvolck over hoop // is
 
men moet eenich nijewe maer aldaer verspreijen
 
want hoe Langer hoe meer aldaer den toe Loop // is
 
wat beduijt dat
245
mijn dunct niet dat Iet sonders aldaer te coop // is
 
Deen off Dandere moet aldaer ijet sonders verbreen
 
wat beduijt dat
 
men moet
 
ghij getrowe knecht gaet en hoort / sonder verbeijen
250
wat aldaer te Doen is Daer nae heb ick verlangen
knecht
 
Wat is hier toch te Doen / hoe is hier dus veel volcxs in tgereije
 
onder tvolck wat beduijt deesen gedrange
Begeerte
255
Idre wil dit vreemt volck sien met begeert bevange
 
hier gecoomen sij vragen nae den niew gebooren // nu
 
Coninck Der Joden / tschijnt ons een vreemt gesange
 
ons Dunct sij hebben gedaen arbeijt verlooren // nu
knecht
260
Dat is wat vreemts voor een coninck om hooren // nu
 
heer coninck tsijn vreemde gasten al uuijt den oosten
 
nae een niew gebooren coninck sij coomen hier spooren // nu
 
+tscijnen eerbare mannen niet vanden boosten
Herodes
265
Wat hoor ick nae een ander coninck te vragen vanden snoosten
 
moeten sij weesen / nu Laeten sij bij mijn coomen // hier
 
want sulcke Tijdinge en mach mijn geen sins vertroosten
 
wat vande waerheijt is / moet werden vernoomen // hier
knecht
270
Eersaeme heeren bij sijn Magisteijt / wilt niet scroomen // hier
 
u te representeeren hem belieft u selfs te spreeken // wel
Jasper
 
Sulcxs Doen wij seer garen als Den vroomen hier
Melchior
275
Gegroet moet u magesteijt sijn u geen welvaert ontbreeken sel
+
Herodes
 
Waer toe is u coomst / alhier / wilt ghij mijn van trijck verstoten fel
 
u meeninge verclaert / ons sonder te Liegen
Jasper
 
Aen ons niet sal bevonden werden // eenijge gebreecken // fel
 
die daer soecken een kindeken Leggende in den wiege
Baltasar
 
Wij sijn niet gecoomen om ijemant te bedriegen
285
waer gebooren is den Joden coninck is ons vragen
Melchior
 
Wij gecoomen om hem taenbeeden / wij conden niet eerder vliege
 
dat wij dus Lang verbeijt hebben / ons een mishaegen
Jasper
290
Inden oosten den sterre wij claer scijnende saegen
 
darom soo hebben wij den reijs terstont aenvaert spoedich
Herodes
 
Mijn verscrict dat ghij hier aldus nae hem gaet vragen
 
geheel Jerusalem soe sijn / dit vermaect woedich
295
tverwondert mijn dat ghij oock dat alsoo verclaert moedich
 
daer is noijt van gehoort / hoe edel is dafcoomste // sijn
 
wie is Den Jongen coninck in dit quartier voedich
 
een coninck Der Joden moet Immers vanden vroomste // sijn
Baltasar
300
Dat te verclaeren wij vanden bescroomsten // sijn
 
maer tis te Doergronden in der propheeten boeken
Herodes
 
Soo Laet ons dan niet Leusich vanden Loomsten // sijn
 
maer beroepen den wetgeleerden / om dat tondersoeken
305
dus met mijn te hove te coomen wilt u vercloecken
 
en ghij mijn knecht terstont beroept den geleerden des wet
 
voorts ghij omstanders Idre keert in sijn eijgen hoeken
 
donderwijsing te geschieden niet sal werden belet
 
Wet geleerden ende bode
Princen der priesteren
 
Die prince Der priesteren / en scrijben bij een gesang
 
ghij bode wilt dit aendienen sijnen magesteijt bequaem
 
om te doen dienst hem aengenaem / die ons sal vinden bereijt
Bode
315
Den propheeten boecken heeft hij mijn geseijt
 
op dat den texst werde uuijtgeleijt / dat ghij brengen souden
Schriben
 
Dat ons vermanende wij hebben dat wel onthouden
 
den texst sullen wij ontwinden nae ons cloeck verstant
 


illustratie

 


illustratie

+
tw Wetgeleert
 
Tis niet noodich om dien te Loopen sij sijn hier bijder hant
 
die geleerde van tlant sullen dien beduijden
Bode
325
Ick gae dan tot den coninck verbeijt hier ghij Luijden
 
op den dach van huijden inden wet men geen geleerder vindt
schriftgeleerden phariseen
 
Van mijn kinsheijt off den scriftuer heb ick bemint
 
altoos is geweest mijn onderwint / den gront te weeten
Schriben
 
Neerstich heb ick doergront al den propheeten
 
mijn derff ick mijn wel vermeeten / dien wel te kennen
schriben 2
 
Stil Ick sie Den coninck herwaerts te wennen
335
bij hem soo bennen alle Die vreemde gasten
 
mijn verlangt wat hij ons te Doen sal belasten
 
Herodes Met Den Wetgeleerden
Herodes
 
Nu moeten wij u geleerden te werck stellen
340
wilt u alhier ter neder in dit perck stellen
 
wij moeten u wat sterck quellen / ter Lijefden van dese heeren
Pariseen
 
Tot u gebieden wij ons obedient verneeren
 
wat is varder tbegeeren / van u hooge Magesteijt
Herodes
 
Ons is hier nieuwe maren van crijsto verbeijt
 
die als een cleijn kindeken screijt / gebooren ter aerden
 
nu wilden wij wel dat ghij ons alhier verclaerden
 
waer chrijstus die vermaerden soude gebooren waerden
Schriftgeleerden Derst
 
Is mijn onthouden goet soo souden vercooren werden
 
die plaetse des gebooren / verde en is die van hier niet
 
tot bethleem in Juda al ist onder u gebiet
 
een cleijne stadt tbediet wilt wel doergronden
Schriben tweede
 
Daer heb ick bij den propheet micheas een tegge vonden
 
dien ick u sal vermonden / wilt tverstant vaeten
 
En ghij betleem Eprata Die scijnt verlaeten
 
in den Dusenden van Juda boven maten een heer scepper groot
360
die sijn sal in Israhel sal mijn uuijt u bloot
 
uuijtgaen / Dien ick duutganck anboot van tbegin der eewicheijt
+
Pharijsen
 
Als off hij wilde seggen met breeder besceijt
365
uuijt u betleem wert verbeijt een vorst die regeren sal
 
mijn volck Israhel / dus hij niet verneeren // sal
 
dienmen eerwaerdich eeren sal / onder den princen van Juda
Herodes
 
Tis wel uuijt dien ick genoch van sijn geboort verstae
370
en ick betleem gerae sijn geboort plaets te weesen
Schriben 1
 
Belieft u magesteijt dat wij noch verder Leesen
 
hoe dat hij wert gepreesen / die hier sijn sal machtich
Herodes
375
Neen want tis genoch ick ben u woorden gedachtich
 
ghij altesaemen eendrachtich / inden texst te verclaeren
Phariseen
 
Dheer der heerscaren wil den coninck gesont bewaeren
 
sonder eenich beswaeren / in een Langdurich Leven
Schriben
 
Dheer wil voerspoet / in alle sijn affaren geven
 
ons coninck verheeven tot allen tijden
Schriben 2
 
Van tegenspoet en ongeval wilt den coninck bevrijden
385
en helpt hem strijden // o heer sijn vianden verneert
Herodes
 
Gaet al in vreeden // voldaen ons begeert
 
tot dat ghij wert ontbooden / dan weeder keert
Baltasar
390
Soo wij conen verstaen / wij sijn niet ten rechten haeven
 
het waer schier tijt dat wij ons opten reijs begaven
 
om noch verder te draven tot dat wij coomen ter rechter // baen
Melchior
 
Ick ben gereet om sonder Langer vertreck mede te // gaen
395
seer weijnich overlaen met eenijge bogage
Jasper
 
Wel an dan op reijs met een goede corage
 
ick met mijn page sullen u beswijcken niet
Herodes
400
Sulcxs goeder geselscap sout ick ontwijcken // niet
 
maer soo u mach blijcken / niet ist mijn geleegen
 
hoe wel ick oick om tkint taenbeeden sij genegen
 
als van hem sal werden vercreegen // al mijn rijck en macht
Melchior
405
Wij sijn nu op den reijs Langer wert bij ons niet gewacht
 
+alleenlick ons gedacht om te vorderen ons reijs
 


illustratie

 


illustratie

+
Herodes
 
Nochtans eer wij scheijden voldoet toch mijn eijs
410
becommert is mijn gepeijs / met den sterre dien u is vertoont
 
hoe Lang ist geleeden mijn toch niet en hoont
 
inden Landen daer ghij woont / dat ghij dien hebt aenschawen Lest
Melchior
 
Ontrent veerthien off vijfthien maenten nae mijn onthowen // best
415
ick can mijn niet toe betrowen / best // te seggen stont en ure
Jasper
 
Tselfden te Doen / soudt ick oick quaelick avonture
 
over ons was sij geduren Een Lang termijn
Herodes
420
Gaff hij dan andre sterren veel meerder schijn
 
in sijn verdwijn soo dat ghij dien werden waer
Baltasar
 
Ons voorvader balam geprofeteerde claer
 
hadden int openbaer over Lang vanden selven sterre
425
en hij was soo uuijtneemende / soo dat hij gesien wert verre
 
dus sonder eenich merre / maecten ick mijn vaerdich
Melchior
 
Enoch in deerste werlt / allen Loffwaerdich
 
een prophecij aerdich / vanden selfden verbreijt heeft
Jasper
 
Dus men over Lang dien bij ons neerstich verbeijt heeft
 
Jae een wacht toe bereijt heeft om daer op te merken
 
om datmen niemant souden senden aldaer ter percken
 
waer datmen den stercken Jongen coninck souden vinden
Herodes
 
Nu trect heen en soect tot bethleem dit kinde
 
en als ghij den beminde hebt gevonden cleijn
 
soo keert toch weeder hier al te samen int gemeijn
 
mijn offerande certeijn / sal ick hem offeren // oock
Melchior
 
Tselfde te Doen wij u magesteijt presenteeren // oick
 
op dat ghij hem muecht vereeren oick / nae u vermogen
Herodes
 
Nae u wedercoomst sal ick te verbeijden poogen
445
dus siet toe dat ick niet blijff bedroogen / twaer u schulde
Jasper
 
Te geschieden sulcxs ongelijck en sal ick niet dulde
 
die beloften niet vervulde / was een man van eeren noijt
Baltasar
450
Nu A Dieu op dat dees reijse ons geluckkich verfroijt
 
en ons sinnen verstroijt mogen stellen in rusten
+
Herodes
 
Goede reijs verleen u godt mijn sal te volgen Lusten
455
want begeerte noijt en bluste ennen haer Lust effectueert
Melchior
 
Siet den heer bevolen heer coninck hooch geert
Herodes
 
Eij tijlick wederkeert / met den aldereersten toch
Jasper
 
Eer wij gaen A Dieu heer coninck moet ick u / seggen // noch
 
voor alle helsche gedroch / moet dheer u bescermen
Herodes
 
Gaet al in vreeden / Dheer sal over u ontfermen
465
Och knecht hoe is mijn hart / ontstelt / gequelt /
 
dees tijdinge mijn smert ick salt besuren moeten
knecht
 
Heeft u met droefheijt tgeen is vertelt / omhelt
Herodes
470
Och knecht hoe is mijn hart ontstelt / gequelt
knecht
 
Heer coninck ghij hebt bij u genoch gelt / getelt
 
bent ghij beanxst Lijffgaerden ghij sult huren moeten
Herodes
475
Och knecht hoe is mijn hart ontstelt / gequelt
 
dees tijdinge mijn smert / ick sult besuren moeten
knecht
 
Versoecken bijstant sult ghij van u gebueren moeten
 
maer wat sal toch soo danijgen cleijnen kint aenrechten
Herodes
 
Tsijn vreemde prasagia ick sal niet Lang hier duren moeten
 
een sterckere sal mijn wel haest hier coomen bevechten
knecht
 
Men sal tspul heer coninck wel in tbeghin beslechten
485
en scickken dat wij mogen hebben ruun hem te vooren
 
geeft mijn commissij om aen te nemen vroome Lansknechten
 
dat cuijken beanxst sal wel inden dop smooren
Herodes
 
Gaet heen en wilt bij provisij nae faveur en gunst spooren
490
op dat ick mach staen in der gemeente goede gratie
 
wilter veel met groote beloften becooren
 
want meest mijn op den borst stoot des gemeents Indignatie
 
belooft previlegie van grooter estimatie
 
al soudtmen dien heur weijnich conen behouden
knecht
 
Laet dat op mijn staen ick sal versoeten u blamatie
 
ghij muecht dat vastlick op mijn betrowen
 


illustratie

 


illustratie

+
Herodes
500
Nae den wedercoomst der vreemder ick verbeijen / sal
 
ongeraeden was mijn met heur op den reijs te tijen
 
sij wederkeerende als om hem te eeren ick mijn bereijen // sal
 
mijn Indignacie te verthoonen sal ick wel mijen
 
en houden vroo / als off sijn geboort mijn waer tot verblijen
505
op dat ick alle quaede suspicie sal affweeren
 
quaede affectie sal ick voor een wiltijts besueren
 
wat mijn te Doen staet sal den tijt Leeren
 
met een beveijnst hart / moet ick noch geven tlaveijt
 
den cans ongeraeden te verpeuteren haest // nu
510
tot dat ick dhanden open heb om te grijpen den beuijt
 
doer beveijnstheijt can ick dien geraeken naaest // nu
 
anders sonder mijn simulacie sij souden sijn verbaest // nu
 
en verbergen dat kint / buijten mijn begeeren
 
hoe wel mijn gramschap doer nijdicheijt wert geaest // nu
515
wat mijn te doen staet / sal den tijt Leeren
 
Wat coninck beneffens hem een ander souden gedoogen
 
off gelijden sijn kinderen van trijck te bliven versteeken
 
als hij dien kinderen te vernielen souden vermogen
 
en tot sijn selfs distructie den anderen opqueeken
520
hij moet tondre off tsal mijn aenden macht gebreeken
 
ter wijl hij noch Jonck is hij niet en can verweeren
 
ter tijt toe dat ick mijn oopen sie sal ick vrientlick spreeken
 
wat mijn te Doen staet sal best den tijt Leeren
 
Een prins van grooter macht sal Die heijmelick werden gevoet
525
hoe sal die werden groot geacht als hij onbekent / is
 
sonder voorstant / hoe can hij voor mijn cracht werden behoet
 
een hooch beroemen menich tot een torment / is
 
maer ick moet simuleeren soo Lang hij absent // is
 
ten Laesten simulacij sal in fureur verkeeren
530
Ick mach daer niet op slappen off mijn rijck op een ent // is
 
wat mijn te doen staet sal den tijt best Leeren
Baltasar      Melchior
 
Die tijt die slijt      Sij Loopt haestich voort
Jasper      Baltesar
535
Sonder weder keer      Sij niet en vertoeft
Melchior      Jasper
 
+Noch ons en verbeijt      Hoe wel wij ons spoijen
Baltesar      Melchior
 
Die Dach verlopt subbijt /      Den avont compt aen boort
Jasper      Baltesar
 
Al moeten wij gaen veer      Die tijt die slijt
+
Melchior      Jasper
 
Sij Lopt haestich voort      Sonder weder keer
Baltasar      Melchior
 
Die son sijn wij quijt      Die maen geeft confoort
Jasper      Baltasar
 
Dat is ons begeer      Men tlicht behoeft
Melchior      Jasper
550
Tscijnsel sij verspreijt      Tis Laet nae mijn bevroen
Baltasar      Melchior
 
Die tijt die slijt      Sij Loopt haestich voort
Jasper      Baltasar
 
Sonder weder keer      Sij niet en vertoeft
Melchior      Jasper
 
Noch ons en verbeijt      Hoe seer wij ons spoen
Baltasar
 
Van betleem en sijn wij nu niet vert nae mijn vermoen
 
als wij van Jerusalem een groot stuck weechs gepasseert / sijn
Jasper
 
Een goet geleijtsman souden wij wel hebben van doen
 
doer wien wij mochten den rechten wech geleert // sijn
Melchior
 
Tis seeker Licht weer mach hier ijet beters begeert // sijn
565
tis Immers soo Licht oft hooch dach waer
Baltasar
 
Wonder siet toch wonder wat star sie ick Daer
 
tis Den selfden kints sterre dien ick in ons Lant // sach
Jasper
570
Die selfden ist dien ick oick heb gesien voirwaer
 
anders niet Doergronden mijn verstant // mach
Melchior
 
Doer sijn claerheijt ist over tgeheele Lant // dach
 
siet toch dien allenskens voor ons heen Driven
Baltasar
 
O goede godt wat al u moogende handt // mach
 
Laet toch dees u sterre ons geleijtsman bliven
Melchior
 
Dien vrijlick te volgen mogen wij ons wel verstijven
580
sij is ons rechte noortsterre dus anwijst ons compas
Jasper
 
Doer midlen wilt ghij heer de dwalende gerijven
 
als sij u soon soecken noijt Iemant Lang dwaelende en was
Baltesar
585
Laet wij dien volgen en ras aentreeden wat
 
sonder twijfel die sal ons Daenwijsinge Doen coonen
 


illustratie

 


illustratie

+
Melchior
 
Doer tgesicht verheucht ick Loop Licht en gevoel geen gras
590
sulcken geleijtsman / en sal den passaerts niet hoonen
Jasper
 
Holla / die ster blijft staen souden alhier wel woonen
 
dien wij soecken met alsoo groote begeerlickhede
Melchior
595
In desen vervallen scuer soutmen hier conincxs soonen
 
off eenich coninck soecken dat waer te bescreijden
Baltasar
 
Wat die ster ons sal aenwijsen moeten wij verbeijden
 
goodts teijckenen sijn te gelooven als warachtich
Jasper
 
Siet sij daelt op den stal neer sonder van daer te sceijden
 
hier binnen moet sijn die soone goodts almachtich
Baltasar
 
Clopt daer an op dat sij niet verschieten voordachtich
605
Iemant sal ons Den gelegentheijt verhaelen
Melchior
 
Holla holla is Hier Iemant binnen wonachtich
 
die coome voort en doet aenwijsing die dwaelen
 
off verleene ons Logijs wij mogen dat wel betaelen
Josep      Baltasar
 
Wie clopt daer -       Doet oopen vrient
Jasper      Josep
 
Wilt niet schroomen      Tis alsoo Laet
Baltasar      Jasper
615
Die maen schijnt claer      Tsijn al goede Luijden
Josep      Baltasar
 
Ist Immers waer      Recht wert u aengedient
Jasper      Josep
 
Van verre Landen wij coomen      U Reden ick vaet
Baltasar      Jasper
 
Tis soo ghij mient      Coompt wilt ons toch beduden
 
off wij ter rechter plaetsen geraect sijn
Josep
 
Goeden avont mijn vrienden volendt den dach van huden
625
u believen en begeeren nu bekent maect mijn
Baltasar
 
Wij u belasten dat ghij ons Die waerheijt niet missaect // fijn
 
ist alhier dat een Jonge soon gebooren is van een maecht
Josep
630
Sulcxs te seggen sout bij u mogen gelaect sijn
 
want tis tegen naturen Loop Daer ghij nae vraecht
Melchior
 
Alle dinck is mogelick dat dalmogende godt behaecht
 
dat sulcxs soude gheschieden over Langs voorseijt is
Jasper
 
Sonder Lang vertreck op dat ghij niet en wort beclaecht
 
ons beantwoort is hij hier binnen die Lang verbeijt is
+
Josep
640
En moet ick niet Liegen soo sal ick seggen dat mijn geseijt // is
 
vanden engel des heeren / als ick haer meenden te verlaeten
 
die tot mijn sprack Josep van dees maecht niet versceijt // fris
 
vanden heijligen geest bevrucht warom soutmen haer haten
Baltesar
645
Hoe compt dat ghij u hier onthout als den Desperaten
 
in een open scuer hebt ghij geen beter herberch gesocht
Josep
 
In Davidts stadt mosten wij compareeren nae keijsers mandaten
 
dus heb ick den swangere maget alhier gebrocht
650
al de harbergen waren vol / en al heb ick naerstich gewrocht
 
en hebbe maer een cleijne teer penninck conen overwinnen
 
ten Laesten hier neer te slaen heb ick bedocht
 
die Rijcke gingen voor / ick en condt anders geen herberch vinnen
Melchior
655
Is nu die moeder / met Dat Lieve kint hier binnen
 
soo Laet ons in coomen / op dat wij den coninck groeten
Josep
 
Ghij sijt ons wellecoom / maer hoe compt ghij daer inne
 
die plaets is out en enge / en valt bij nae onder die voeten
Baltasar
 
Des kints Lijefflickheijt cant al versoeten
 
hem ter Lijefden coomen wij uuijt verre Landen hier
Melchior
 
Den niewen gebooren coninck wij versoecken moeten
665
geheel Devotelick met onsen offeranden hier
Jasper
 
Ontfangen sal hij uuijt onse handen hier
 
den gaven dien wij hebben hier mede gebrocht
 
nu treet ons voor / op dat hij eerbiedich wert versocht
Baltesar
 
+Is dese Jonge maget van haer vader die moeder
Josep
 
Dit is die reijne suvre maget ick ben haer behoeder
 
sij mijn om te behoeden vanden engel goodts bevoolen // is
Melchior
 
Is dit soete Lieve kindekijn geworden ons broeder
 
die in desen vervallen scuer verhoolen / is
Josep
 
Desen soon ons gegeven sonder dolen is
680
buten mans toe Doen wonderlick is godt in sijn werken
Jasper
 
Die geleijtsterre die onder beijden tswerlts poolen is
 
doet ons goede aenwijsinge soo wij coonen bemerken
Baltasar
685
Dees niew gebooren coninck sal trijck van Israhel versterken
 
hoe is toch genoemt dit Lieve kindeken Eersaeme
 


illustratie

 


illustratie

+
Josep
 
Een onnosel kindeken sidt ghij alhier ter percken
690
Jesus Doen hij werden besneeden was sijnen name
Melchior
 
Jesus dat is salichmaeker / tis sijn naem bequaeme
 
hoe wert genaemt die reijne suvere maecht
Josep
695
Maria
Jasper
 
Een naem seer groot van fame
 
een morgensterre schoon die alle menschen behaecht
Baltasar
700
Heer Jesus voor u Doolende scaepkens sorch draecht
 
al sijt ghij cleijn u en ontbrect tverstande niet
Melchior
 
Ghij sijt alleen die coninck van Israhel onversaecht
Jasper
705
Heere Jesu voor u Doolende scaepkens sorch draecht
Baltasar
 
Verwint den wolff die ons Lange heeft voor gejaecht
 
op datmen hem doer u macht tot schanden siet
Melchior
710
Heere Jesus voor u Doolende scaepkens sorch draecht
 
al sijt ghij cleijn u en ontbrect het verstande niet
Jasper
 
Nu Dit kint ootmoedich u offeranden biet
 
voor ons en ons nae saten als coninck verheeven
Melchior
 
O heere cleijn van waerden ons offeranden siet
 
want niet en is ter aerden datmen u can geven
Baltasar
 
Ick u offer heer als den verwerver des eewich Leven
720
een clompe gout / tot onderhout neemt in waerden // dat
 
dit is mijn verlicht gelooff in tbinnenste des herten gescreven
 
die gave des wijsheijts en dat vermaerde scat
 
des vurige Lijefde u Diender ter aerden plat
 
dees u aenbiet alst meest dat hij u geven / can
725
tot u Lijefden voetsel wilt toch aenvaerden dat
 
op dat ghij in hem en hij in u voorts altijt Leven / can
 
gout ick u offer dat een machtich coninck verheven / can
 
coninck boven alle coningen ghij alleen wert bekent
 
dese gave eijscht ghij van ons / dees wil ick u geven / dan
730
neempt toch int goede van cleijne waerde ons present
Melchior
 
Als warachtich godt soo offer ick u wierooke
 
Laet die soete guer tot u mogentheijt op stijgen
735
+alle helsche stanck moet verdwijne die soeticheijt ontloke
 
u Loff en eere en Laet mijn tonge niet verswijgen
 
ons gebeeden als wieroock Laet een soete geur crijgen
 
voor u godtlick aenschijn daer ghij nae hebt verlangen
 
altoos in u Loff geduerich soo dat wij nae ons naem hijgen
740
met devootijge gebeeden en Liefflijcke gesangen
 
die soeticheijts des wieroocxs wilt tot plaijsier ontfangen
 
op dat die stanck ons sondichs Levens voor u aenschijn volent
 
en niet Langer en blijve onder des viants bedwangen
 
neemt toch int goede van cleijne waerde ons present
Jasper
 
Mirre die bitter is inden mont als galle
 
nochtans om te conserveeren geen beter medecijn
 
ick u Devotich offer wiens godtheijt int aertsche dalle
 
aengenoomen heeft ons menscheijt onderworpen Lijden en pijn
750
Laet dees Mirre uuijt bijten al dees sondts fenijn
 
die ons natuer soo schandelick heeft bedurven
 
ons aengebooden onder een valsch Deuchdelick scijn
 
doer Mirre Des gecnuestheijt Laet gracij werden verwurven
 
tquaet verbeeten op dat Die Leeden bij nae versturven
755
tot gesontheijt crijgen een salichmaeker medecinament
 
en niet geheel en vergaen / doer des doots inslurven
 
neempt toch int goede van cleijne waerden ons present
Maria
 
Mijn siel maect groot den heer wiens wil is volwrocht
760
doer mijn sijn diensmaecht en den godtlijcken cracht machtich
 
die machtigen verstooten / Dootmoedigen heeft hij bedocht
 
die Rijcken gedaelt dhongerende is hij gedachtich.
 
Israhel sijn diender is onder sijn bescherming wonachtich
 
soo hij belooft heeft abraham en sijnen sade
765
over den wille goodts / waerom sal ick sijn clachtich
 
die mijn tot sijn dienst versocht heeft doer genaede
 
nu mijn een goodts soon ontfangt den weldaden
 
dwelcmen u Devootich offert ongeschent
 
als een prins en coninck groot daer toe beraden
770
neempt toch int goede van geen cleijn waerde haer present
Baltasar
 
Ghij moet oick sijn gegroet maria vol van gratien
 
nu is Die heer met u / Die hier sijt gebenedijt
Melchior
775
Die godt is en was heeft nu als mensch bij u habitacie
Jasper
 
Ghij moet oick sijn gegroet niaria vol van gracien
Baltasar
 
U gebenediding verheft der vrowen nacie
780
doer den vrucht uws Lichaems / dwelck ons al verblijt
 


illustratie

 


illustratie

+
Melchior
 
Ghij moet oick sijn gegroet Maria vol van gracien
 
nu is die heer met u die hier sijt gebenedijt
Josep
 
Mijn genaedige heeren die nacht sal verloopen subbijt
 
ghij moede en mat waer sult ghij wat rusten mogen
Baltasar
 
Die knecht niet beeter dan sijn heer hier neer stel ick mijn met vlijt
790
wilt mijn hier om wat te gerusten doogen
Melchior
 
Nae beter rust plaets wie soude toch Lusten mogen
 
ick stel mijn hier neder met een seer groot plaijsier
Jasper
795
Ende ick met blijschap ende vruechde sal hier te rusten pogen
 
want weder op den reijs soo moeten wij schier
Josep
 
Dat soete Lieve kint om te schowen alle dangier
 
sal ick weder inden cribbe Leggen op dat hoijken sacht
800
sijn moeder en ick sullen wat rusten op een bankjen bij tvier
 
godt verleene mijn heeren altesaemen goeden nacht
Gabriel Die Engel
 
Ghij devotige herten die bij den heer slaept
 
en slaept niet Langer inden diepen slaep der sonden
805
+ontwaect / in geen ander pat te wandelen u vruecht raept
 
tpat der deuchden / dattet padt ten hemel wert bevonden
 
keert niet weder tot herodes met alder boosheijt verbonden
 
den wech nae dat Aertsche Jerusalem treet besijden
 
op dat u voorspoet doer quaet geselscap niet wert verslonden
810
herodem metten boosen wilt ver sichtelick mijden
 
die heur gereet maeken om den gesalfden te bestrijen
Jasper
 
Holla Tis hooch dach mijn heeren tis tijt dat wij rijsen
 
uuijt den slaep der sonden en ons weder op wech maken
Baltesar
 
Dhemelsche vader en dees sijn soon moet wij eerst prijsen
 
die ons Doert Licht sijns heijligen geests heeft doen ontwaken
Melchior
 
In mijn diepen slaep heb ick gehoort des engels aensraeken
820
die ons vermaenden dat wij niet weder tot herodem soude keren
 
maer verkiesen een ander wech om thuis inden hemel te geraeken
 
want herodes goodts viant / soect sijn soon te verneeren
Baltasar
 
Tselfden heb ick gehoort soo willen wij obedieeren
825
onder tgebot goodts en een ander wech verkiesen dan
Melchior
 
Ick con quaelick ontwaeken doer dengelsche Leeren
 
bij herodes den wech des salicheijts men verliesen can
+
Jasper
 
Toude geselschap soeckende soo bevrijesen dan
 
die wateren der genaeden / men niet over geraeken mach
Baltasar
 
Wel an int gereije op dat wij dees tijt niet verliesen van
835
dien een beter wech weet doude wech hij versaeken mach
Melchior
 
Goet geselschap gevonden quaet geselscap men Laken mach
 
herodem wij niet en soeken en quaede beloften vergeeten
Jasper
840
Tot ons bederff nae ons wedercoomst hij haeken mach
 
tberout mijn dat wij een ure bij hem hebben versleeten
Josep
 
Mijn heeren wilt ghij dus op den reijs / die niet en hebt onbeten
 
hoe nae siet ghij wel dat ghij in een sober convent sijt
Baltasar
 
Al u gelegentheijt en vereeijsch der saeken wij wel weeten
 
tis ons genoch dat wij ons godt hebben bekent blijt
Melchior
 
Ghelooft van u weldaden ons heer die hier present sijt
850
reijst met ons en blijft hier int beloofde Lant
Jasper
 
U dancken wij heere dat ghij niet onse elent mijt
 
om tegen den helschen wolff u scaepen te doen voorstant
Josep
855
Die goede godt bewaere u voor tgewelt des viant
 
die heere verleene / dat wij inden hemel malcander mogen sien
Baltasar
 
Als die vader sal versoent sijn doer dit costelick pant
 
waer hij niet gecoomen tsoude niet mogen geschien
Melchior
 
Nu a dieu soete kindeken wij begeeven ons op de bien
 
A Dieu Maria maget en van dit kindeken die moeder
Baltesar
 
A Dieu roos van Jerico u mach geen vruecht ontvlien
Jasper
 
Nu adieu soete kindeken wij wij moeten op die bien
Melchior
 
Den godtlijcken genaeden houden wij al int gemien
 
a Dieu getrowe Josep dees machets behoeder
Baltasar
 
Nu a dieu soete kindeken wij moeten op die bien
Jasper
 
A Dieu maria maget en van dit kindeken die moeder
Baltasar
875
A Dieu Josep doer Jesum geworden ons broeder
 
wij reijsen voort sonder Langer te beijen
Josep
 
A Dieu hoe wel van dit geselschap qualick is te sceijen
Herodes
880
Tgemoet // verwoet // is mijn // een deel // geheel
 


illustratie

 


illustratie

 
+niet en pasten die vreemde gasten tachtervolgen mijn bevel
 
die ick nochtans sonder crackkeel Liet passeeren vrij
 
hoe vast / sulcxs belast beloofden te wederkeeren sij
885
maer thertelick begeeren mijn is scandelick bedroogen
 
tfij dat soo oude grijse mannen soo hebben geloogen
 
die soo schoon waren / voor oogen en treften niet haer woort
 
waer sal ick nu verneemen van dees niewe conings geboort
 
tnest al verstoort die vinck ontvloogen is
890
ick mach wel seggen Een owen vos bedroogen / is
 
hij niet meer in mijn vermoogen is / ick heb die cans verkeken
 
en heeft niet mogen baeten / mijn Lavenijtich spreeken
 
wijsheijt heeft mijn besweeken / doen ick deesen vreemden heer
 
niet van verts en volchden over weijden en beemden fier
895
te vergeefs op een vreemden scier men betrowen mach
 
mijn op huer wedercoompst men vastelick bowen sach
 
dat mijn wel berouden mach / want mijn failleert / dat
 
en tegen mijn wil sijn sij gegaen een ander verkeert // pat
 
grotelick mijn perturbeert dat en ben mijn raet ten ende
900
ick wilde dat heur Lefebre quarteijn scende
 
die niet herwerts en wende doen sij hebben gevonden
 
dat kint tot bethleem / daer ick heur selfs heb gesonden
 
mijn oogen sijn verbonden met blintheijt groot
 
hadt ick met heur getrockken tkint waer nu al doot
905
ten sout sijn moeders schoot / niet Lang beseeten // hebben
 
tfoij die vreemden die Trow en eer soo vergeeten // hebben
 
en heur tijt versleeten hebben in mijn te bedriegen
 
ick peijnsde niet dat soo treftige mannen soude Liegen
 
maer tkint uuijt den wiegen / sij nu hebben gestolen
910
op dat die woonplaets voor mijn sal bliven verhoolen
 
dit doet mijn doolen dus knecht mijn reden verstaet
 
en roept bij een ten hooff te coomen den breeden raet
 
ick moet consuleeren op mijn staet die sorgelick gestelt is
 
als een niewe coninck om mijn te verdrijven int velt is
915
waer doer mijn hart gequelt is ick scier beswijcke
 
niet garen waer ick gestooten uuijt mijn rijcke
Schriben 1
 
Die heer beschermen moet u hooge magesteijt
Tweede Scriftgeleerde
920
U mogentheijt heer coninck werde vert verspreijt
 
op dat u Loff werde verbreijt over verre Landen
Herodes
 
Tis wel geseijt compt morgen weer / daer is wat ander voor handen
 
u nijewen coninck Doen offranden den omgeseten
+
Deerst Schriben
 
Wij van geen ander coninck dan van u en weeten
 
wie souden hem vermeeten voor coninck op te werpen
Herodes
930
Men weet vanden nijewgebooren coninck in steeden en dorpen
 
te pochhen en te snerken wat sal daer uuijt rijsen
Twede Scriftgeleerde
 
Die niet van u geslacht is hoe can hem die coninck bewijsen
 
tis ons een affgrijsen / datmen daer aff vermaen doet
Herodes
 
Ghij Leest Immers dat die profeet heur sulcxs verstaen doet
 
mijn geslacht dan tonder gaen moet / dat Immers claer // is
Deerst Schriftgeleerde
 
Soo sout Landt vol oorlochs sijn dat openbaert is
940
+die Last ons te swaer is / men moet terchste verhoede
Tweede Scriftgeleerde
 
Tbegin der quaeden is tegen te staen / nae mijn vermoede
 
anders metten bloede / souden dat veel becoopen moeten
Herodes
945
Wat raet daer toe men niet ten besten hopen moeten
 
die saeken heel verloopen moeten / gerestatueert // sijn
Deerst Scriftgeleerde
 
Dhoomoet van veele souden wel haest te rugge gekeert // sijn
 
moch dat cuijken inden dop verneert sijn niet uuijt gebroet
Herodes
 
Tis al uuijt den dop en wert int heijmelick opgevoet
 
een ander raet waer goet / daer in gevonden ten besten
Tweede Scriftgeleerde
 
Soo moetmen dan eert vluck is dat vernielen in die neste
955
soo dattet ten Lesten niet ons over thooft en wast
Herodes
 
Tselfden in tijts te doen heb ick oick gepast
 
en hebbe al belast datmen verneemen soude
 
ten wat huise hij gebaert is / maer ick betrouden
960
mijn te vergeefs op doude / en mijn hoop heeft gemist
Deerst p
 
En wort sijn geboort plaets niet gegist
 
ten wat stede ist dat hij souden gebooren sijn
Twede Scriftgeleerde
965
Die profeet seijt dat bethleem daer toe souden verkoren fijn
 
en nu is tverhooren mijn dat oick soo mompelt gemeent
Deerst Scriftgeleerde
 
Daer moet een raet in gehouden sijn al souden die werden beweent
 
op dat tavontuer verleent eenijge remedie goet
Dtwede Scriftgeleerde
 
Tegen die swaerste siecte men duijterst remedie Doet
 
weet ghij nu een Remedie wilt die verclaeren
 


illustratie

 


illustratie

+
Deerste Scriftgeleerde
975
Doet heer coninck door placcaet tot betleem vergaren
 
boven die een en onder die twee Jaren allen den kinderen
 
op sware peene simuleerende die te willen behinderen
 
weest dan een onderwindere van een feijt seer wreet
Herodes
980
Hoe sout ick dan coomen wreeken mijn Leet
 
mijn noch dat verbreet in mijn uterste noot
Tweede Scriftgeleerde Deerste Scriftgeleerde
 
Waert mijn saeck heer coninck ick smeet haer alle gaer doot
985
nae mijn advijs bloot / die wech moetmen betreden
Tweede Scriftgeleerde
 
Dan sult ghij veel moeders maeken tonvreeden
 
donnoosele bestreeden tegen heur sculde
Deerste Scriftgeleerde
990
Die een moet met den ander gedulde
 
op datmen geen coninck en hulde daer toe gerechticht niet
Herodes
 
Wel aen dan cort van beraet achtervolcht mijn gebiet
 
en bescict dattet alsoo geschiet doer een straff placcaet
995
morgen aenden dach eert mach vallen te Laet
 
op dat hij die wert gehaet geraect int voetsant
 
noijt soo danigen daat gesciet int geheele Lant
Gabriel Dengel
 
Ontwaect Josep en slaept niet Langer sonder sorge
1000
verdriet voor die duer / die wil u niet Langer borgen
 
voor den dach van morgen / soo neempt die moeder goet
 
waer over ick u gestelt heb als een behoeder goet
 
met het kint u broeder soet en in egipten vlucht
 
want tis tijt dat ghij sijt voor herodes gewelt beducht
1005
een quaede gerucht salmen tgeheele Lant doen hooren
 
dat perijcule onderworpen / niet en is die niew geboren
 
dus met den uuijtvercooren hout residencij // Daer
 
tot dat ghij van mijn crijcht ander Intelligencij // daer
 
tot des kints Diffencie claer want heroedes soeken sal
1010
dit kint te vernielen daer toe hij hem vercloeken // sal
Josep
 
Hoe Lieflick waer ick aldaer ontwaekende
 
maer die tijding des engels ben ick Laekende
 
Liever godt wat Leijt is ons naekende
1015
vrees mijn geperturbeert heeft
 
+Den Reijs nae Egipten sout ick wel sijn staekende
 
nae sijn eijgen vaders Lant die mensch altoos haekende
 
want wat gaen wij in een vreemt Lant maekende
1020
wat gelts men haest verteert heeft
 
nochtans wij moeten op den reijs want dengel dat begeert heft
Maria
 
Lieve Josep toch goede corrage hout
 
godt sal ons wel sturen hem dat vast toe betrout
1025
in ons armoet sal hij ons wel versien menichfout
 
die ons soons Loff vermeert heeft
 
wel aen Laet ons reijsen eert bliven ons berout
 
mijn soon sal ick in mijn schoot bergen tegen den cout
 
op dat die seegen goodts over ons overvloedich dout
1030
die ons met sijn dienst vereert heeft
 
verheeven heeft hij grootelick Die haer vermeert heeft
Josep
 
Nu Laet ons dan wandelen / den droevige paden
 
ick met ons boggage / ghij met u kindeken gelaeden
1035
eer dat wij vervallen in groote droefheijt ofte scae
 
des kint Jonckheijt mijn gedeert heeft
Maria
 
Wel gemoet soo ben ick tot den reijs beraede
 
beveelende ons ganslick in goodts goede genaede
1040
die ons sal versien met sijn groote weldade
 
soo die engel ons geleert heeft
 
Laet ons vluchten uuijt Lant daer die coninck verkeert Leeft
Hier Leestmen Tplaccaet
Bijden Coninck
1045
Herodes doer den godtlijcke gracie verheven
 
in israhel coninck der Jootscher Landt daer beneven
 
van alle Domleggende plaetsen deser contreije
 
Die heur tot onsen diensten dagelicxs bereijen
 
alle Die geene die daer staen onder onsen protexie
1050
en deesen hooren Leesen Saluijt en dilexie
 
Alsoo tot onsen kennisse gecoomen is
 
dat binnen bethleem voor seeker vernoomen is
 
een seeker groot getal binnen desen twee Jaren
 
der soonen gebooren te sijn en wel bij paren
1055
een Idre te vereeren belieft sijn magesteijt
 
en ter oorsaeck van dien wert alhier verbreijt
 
Idre moeder met haer soonen te werden besceijden
 
binnen betleem om sijn giften te verbeijden
 
dachtentwintichsten Decembris toecoomende
 


illustratie

 


illustratie

 
+daer Idre compareeren moet niet scroomende
 
al waren maer die soonen een dach out
 
waerschouwende Dat niemandt een soon thuis en hout
 
tuscken deesen dach en twee Jaren verloopen
1065
in dit quartier gebooren off sij sullen dat moeten becoopen
 
want men sal daer op doen goede Inquisitie
 
+Iemant hoe hij gestelt is thuis te blijven men doet prohibitie
 
want niemant van wat qualiteijt hij is wert uuijtgesondert
 
off thuis van dovertreeder sal werden geplondert
1070
en van alle gracien en previleegen werden gepriveert
 
al waer maer een halff ure nae dien geexpireert
 
dus sij een Idre gewaerschout bij dees Instituacie
 
op dat niemant vervalle in sconings indignacie
 
belastende ende beveelende allen onsen officieren
1075
die Daer staen tot onsen gebiet over deesen quartieren
 
rijgoreuselick te procedeeren tegen den overtreeder
 
want niemant excuiseert wint regen noch onweeder
 
siecte crancte ongedisponeertheijt hoet mach hieten
 
want ons Magesteijt wil dat Idre gaven geniete
1080
Aldus verordonneert Tjerusalem binnen onsen hove
 
bij Advijse vanden hoogen Raet dien men moet Love
 
op den twintichsten des voorscreven maent
 
niemant buijten dees geexcipieert te sijn en want
 
maer Idre scict hem Tachtervolgen dit mandament
1085
Blijcklick onderteijkent
 
Herodes
Begeert
 
Wat muijs heeft nu over touter geloopen
 
off isser een slack / met gemack / over twarmoes gelopen
1090
waer toe werden wij geroopen Tot betleem binnen
Lust
 
Lieve gebure Dat gesciet al uuijt minnen
 
dat wij aen sconings groote gaven sullen betinnen
 
dus ist tijt dat wij beginnen ons wat te spoeden
Voestere
 
Dat coningen veel gaven geven is weijnich vermoede
 
wiens herten weijnich versaet werden met den goede
 
soo men Lichtelick can bevroeden / heurder ondersaeten
Begeert
1100
Sij weeten beter van te hebben dan van te geven te praeten
 
tis meest brengt op tot onderhouding heurder staeten
 
twaer wonder souden dees koijen bij dhoornen geven
Lust
 
Wij moeten nochtans op die bien wel scerpelick bescreven
 
+die bevonden sal werden te sijn thuis gebleeven
 
mach wel anxstelick beven / voor scarpe executie swaer
Voestere
 
Sulder niet gescieden peijnst ghij anders executie // daer
1110
der giften vrees ick dat sal sijn eenijge diminutie // daer
 
dutgedructe executie claer / mijn Iet quaets Inbeelt
Begeert
 
Daer sout haest volcxs genoch sijn alsmen ijet uuijtdeelt
 
waer toe niemant tabstineeren men soo scerpelick beveelt
1115
het seer weijnich versceelt daer en mach gebreck // sijn
Lust
 
Tmach sijnder voorouders alsoo wel een bespreck // sijn
 
op avonture ick mijn derwaerts streck fijn
 
ick moet daer bij met mijn beck sijn tsout geen deech // weesen
Begeerte
 
Gaet in vreeden / ick en sal u niet inden / weech // weesen
Lust
 
Van herten sout ick vroolick indien ick wat / creech // weesen
 
en geheel onleech // weesen // in dat thuis te Dragen
Voestere
 
Wij gaen off wij gaen niet ick wets wij sullen dat beclaegen
 
want gehoort soodanichen is noijt sijn dagen
 
mijn is tot een mishaegen Dat streng gebieden
Begeert
1130
Laet ons op den bien gaen wat can daer gescieden
 
als nergens Die periculen sijn Tontvlieden
 
men salder ons villen noch sieden / wij en hebben niet misbeurt
Voestere
 
Wat weet ghij op wien den coninck mach sijn versteurt
Lust
 
Nu Laet ons gaen op dat die tijt niet wert verleurt
 
off tvaendel wert gescaet / wilt ghij Lang dralen
Voestere
 
Ick vrees wij sullen conincxs giften met ons eijgen betaelen
Begeert
 
Men mach Altoos dat quaetste ons niet voor malen
 
mienen mach falen en die maect geen regel vaste
Lust
 
Compt Die coninck compt met al sijn gasten
Herodes
 
Die tijt om mijn Leet te wreeken genaect // haest
 
een vergramt gemoet / eer / en eet / versaect // haest
 
die geweldiger gramschap die swackke smaect // haest
 
als hij niet ontwijken can
 


illustratie

 


illustratie

 
+met die noes int sandt die swackke geraect // heeft
 
als Die machtige verstoert ontwaect // haest
 
die noet des bitterheijts sal sijn geraect // haest
 
soo terstont blijcken can
1155
verbulgen gramscap ten Laesten uuijtbreeken // moet
 
den gront des herten men eens uuijtspreeken // moet
 
verborgen hoe wel nijt gramschap Lange weken // voet
 
int Lest die wel uuijtkijken can
 
Der coningen gramscap te niet geen smeeken // doet
1160
tot dat die wraeck haerder gramscap is gebleek // woet
 
om dies wille men nu die Jonge soonen doersteeken // moet
 
hoe sal ontwijcken dan
 
hij die mijn geslacht wil neemen desen rijcken // van
 
hij sal hem dat niet belachhen dat is hem geswooren
1165
compt haestelick voort wilt mijn niet beswijcken dan
 
ghij getrouwe Lijfknechten Doersteect al die niewgeboren
 
Ick beveel u op Lijff straff dat ghij niemant sparen sult
 
hoe Jonck / hoe schoon / hoe rijck / in heur bloet versmooren
 
moeten sij al gelijck / ghij niemant Laten bewaren sult
1170
want anders doende ghij u selfs beswaeren sult
 
op dat die Jonge opgeworpen coninck niet doer en sluijpt
 
al gelijck op een plaets ghij dien vergaren sult
 
siet naerstich toe Dat u niemant ontcruijpt
 
Die coninck op een verstoort sijn gramscap op memich druijpt
knechs
 
Heer coninck wij sijn int gereij nae u gebieden
 
wat belieft u Magesteijt / dat uuijtgerecht wert
Herodes
 
Op sijn alderwreetsten Laet mijn wil nu gheschieden
knecht
 
Heer coninck wij sijn in tgereij nae u gebieden
Herodes
 
Siet wel voer u Dat ghij niemant en Laet ontvlieden
 
op dat een wreeder oorloch hier duer beslecht wert
knecht
 
Heer coninck wij sijn in tgereij nae u gebieden
 
wat belieft u magesteijt dat uuijtgerecht wert
Herodes
 
Op dat een ander gouvernement niet opgerecht wert
1190
trect tot betleem binnen met alle fureur
 
en bestelt dat aldaer gedoot door tbevecht wert
 
alleen Die Jonge soonen gaet daer met wreetheijt duer
 
verwurcht vermoort Doersteect Ick geeff u cuer
 
als ghij niemant uuijtgesondert en spaert
1195
+op dat ick naemaels niet en werde geset ter Leur
 
aldus sal ick in mijn coninckrijck wel werden bewaert
+
knecht
 
Genoch heer coninck is u begeert / en wil / ons verclaert
1200
nae den selfden wij ons fel reguleeren sullen
 
en aenrechten een wreet feijt / dat ter werrelt sal werden vermaert
 
niet een soo onnoosel dat wij niet verneeren sullen
Herodes
 
Treet dan nae Den stadt en doot die mijn begeeren sullen
1205
met haer bloet vervullen anders werde ick gepaijt // niet
 
wij treeden dan toe dat onderste boven wij keeren sullen
 
trat van avonture en verkeert ongedraijt siet
knechts
 
Saa saa sa corrage corrage slae Doot slae doot
Lust
 
Moort / moort / moort / ghij mijn soon alsoo vermoort
knechts
 
Hier ghij hoeren geeft ons u kinderen naect en bloot
 
sa sa sa corrage corrage slae Doot slae Doot
Voestere
 
Help help help help help in onsen noot
Herodes
 
Haer soonen werden nu vermoort mijn dunct ick hoort
knechs
1220
Sae sae sae sae corrage corrage slae Doot slae Doot
Lust
 
Moort / moort / moort / ghij mijn soonen alsoo vermoort
Herodes
 
Dat is tloon der coningen Die sijn verstoort
1225
als gramschap duerboort veel dat besuren moeten
knechts
 
Sae sae sae en hout niet op al voort al voort
 
soo Jonge soonen niet Langer hier geduren moeten
Begeert
1230
Laet ick mijn Soon tleven doer mijn besuren boeten
 
vermoort mijn / en Laet tonnoosele kint behouden tleven
knechten
 
Wij alleenlick den soonen doden tot deser uren moeten
 
ick spaer niemant / al woutmen mijn bergen van goude geven
Voestere
 
Och och Laet mijn selfs tsal mijn niet berouden tsneven
 
als mijn cleijn kint niet vermoort wert soo wreet
Herodes
 
Die sullen inden winter niet Lange van coude beeven
1240
doer wreetheijt fel aldus gewrooken wert mijn Leet
 


illustratie

 


illustratie

+
Lust
 
Ghij Rabbouwen ghij scelm ghij mijn kinderen met voeten treet
 
dat u Die plaech scende ghij eerloose boeven
Begeert
 
U oogen uuijt te crabben mocht ick soo ben ick gereet
 
sult ghij in een ure soo veel moeders bedroeven
knechts
 
Isser noch Iemant die ons wreetheijt moet beproeven
1250
al eer wij gaen ick sie niemant tis wel dan
Herodes
 
Hoerder niemant sal voorts cost off cleeren behoeven
 
noch sullen haer ouders niet Doen eenich gequel an
Begeert
1255
Over sulcke onnooselen / men weesen soo fel can
 
sijn dit scooninxs gaven Dienmen ons belooven
Lust
 
Daer wij noijt tegen sijn geweest rebel van
 
sal die veel moeders soo Drae van soonen berooven
knechts
 
Heer coninck Tis al bescict tleven heeft wreetheijt coonen verdoven
 
tgehuijl / tgescreij / tgecrijt / tgekerm heel groot was
Herodes
 
Ghij hebt u al wel gequeeten ick moet u Looven
1265
al sulcxs te gescieden grootelicxs van noot // was
Voestere
 
Wee Wee die oijt kint Droech
knecht
 
Niet een ongedoot was
1270
al eer wij ophilden / Dies verseekert sijt
Lust
 
Och noijt moeder van kinderen soo gebloot was
 
te vooren verheucht sijn bedroeft soo subbijt
Herodes
1275
Gaen wij te hove mijn getrowen u coninck verblijt
 
sal u mildelick Loonen voor u grooten arbeijt
Voestere
 
Och ghij boose Tiran hebt ghij ons kinder tleven benijt
 
een groot getal / der vermoorden wert in Rama bescreijt
Begeert
 
Rachel haer kinderen bewenende geen troost verbeijt
 
want sij hier niet en sijn / Dus sal sij verdwijnen
 
tot dat sij ten Joncksten dagen verscijnen
 
door martirie in vruecht Dat haer nu een cleijn solaes // is
Lust
 
Tirannie der geweldigen verheucht door tpijnen
 
want tgecrij der onnooselen veeltijts haer aes is
+
Voestere
1290
Die der boosen woorden gelooft certeijn wel dwaes // is
 
met Lasteren scaede hebben wij dat te veel geproeft
Begeert
 
Sij sijn al vermoort tis verlooren getiert en geraest
 
tot der doot toe al sijn onse sielen bedroeft
Lust
 
Op heur eijgen hooft sal int eijnde slaen dat geboeft
 
dees vreetheijt / al waren sij daer toe bedwongen
Voestere
 
Niet en baet tgecrijt / die geen die troost behoeft
1300
te vergeefs werden sij deerlick vermoort dhanden gewrongen
 
dus Laet ons Idre thuis gaen en beclaegen Die Jongen
 


illustratie


Vorige Volgende

Over het gehele werk

organisaties


Over dit hoofdstuk/artikel

titels


organisaties