Tirade. Jaargang 40 (nrs. 362-366)

[p. 24]

Jan Baeke

Hij is niet hier.
Zijn kabinet is een hoed van glas.
Hij neemt pen en papier
en laat zijn stoelen verwijderen.

Hij is alleen in de kamer.
Hij heeft zijn hemd zorgvuldig uitgestald
in de gesteven lucht.
Hij vraagt zich af in welke leegte
hij zijn avond wagen zal.

De vrouw voor wie hij
zijn wetten mengt
ontbreekt aan tafel.
Er komt geen geluid uit de lade.

De lucht is van stilte doortrokken.
Torricelli laat zijn hoed vallen.
Hij is tegelijkertijd beneden en doorweekt.

Hij beschrijft de vlucht van zijn kennis.
Hij schuwt de eeuw niet langer.
Het water heeft voor hem
geen geheimen meer.

Morgen zal hij bloemen kopen
en een nieuwe schemerlamp.
Hij belooft zichzelf
over zijn woorden na te denken.

[p. 25]

Boyle

 

Metaligheid, vurigheid, vochtigheid.

 

Hij tikt de woorden in een gebroken ritme.

 

Zijn stotteren is Engels

 

maar van god afkomstig

 

virtuoos als de klok van de Munster in Strasbourg.

 

 

 

Hij telt de leden van zijn genootschap.

 

Er staan vierentwintig paarden voor de deur.

 

Er kan geen toeval aan de avond zijn verbonden.

 

Hij heft het glas

 

en dankt de vierentwintig mannen hier aanwezig

 

voor de ware aard der dingen

 

en het lekkere gebak.

 

 

 

Hij schrijft de koning brieven

 

waarin hij zijn gedachten aanbeveelt.

 

 

 

‘Het wonder schuilt niet zozeer

 

in de klokken van de natuur

 

als wel in haar horloges.’

 

 

 

Hij luistert naar de slagen van de avondklok

 

naar het kabaal van lege glazen.

 

Hij neemt hun ritme op

 

in zijn gevechten.

[p. 26]

Newton

 

De maan verlaat haar baan

 

voor een plaats tussen duim en wijsvinger.

 

 

 

Op een avond in Cambridge

 

in een mathematisch verduisterde kamer.

 

 

 

Het schrijven valt hem zwaar.

 

Hij omzeilt zijn gewicht

 

door in beweging te blijven.

 

 

 

Hij vermenigvuldigt de maan

 

met zijn boeken.

 

De uitkomst spoelt dagelijks aan.

 

Wanneer hij afziet van die lessen

 

begraaft hij zijn lichaam

 

in een oude fauteuil

 

 

 

tussen gele appels

 

met Latijnse namen - Luna, Stella, Malus.

 

 

 

Wat zijn berekeningen ons influisteren

 

klopt voor koffie

 

maar niet voor roodgloeiend ijzer.

 

 

 

Zijn gedachten worden steeds hoekiger.

 

De versnelling in zijn oren

 

houdt nooit op.

[p. 27]

Lamarck

 

Hij ziet, becijfert en vertakt.

 

Hij rekent terug met duizenden jaren.

 

 

 

Hij onderzoekt de werking van de evolutie

 

aan de hand van vlaggen.

 

Roffelend op Elba, halfstok in de Rue de la Bastille.

 

Wat hem op gedachten brengt

 

die hij haar schrijft, in saaie brieven

 

(de vrouw die als een hinde is

 

maar lijdt als een giraffe):

 

 

 

‘De noodzaak tot veelvuldig reiken

 

maakt de vlaggen slank en sterk.’

 

 

 

Ze brengt haar lengte

 

in overeenstemming met haar geslacht.

 

Ze werkt haar trekken bij

 

naar het axioma van de spiegel.

 

Hij zegt dat zij haar schoonheid

 

aan de eeuwen heeft ontleend.

 

Hij zegt: ‘wij zijn het circus van de schepping.’

 

Zij legt het net van de trapeze klaar.

 

 

 

Hij werpt zich achterover

 

op zijn bed

 

om zich in overgave te bekwamen.

 

Een goed verstand, denkt hij, is aangenaam

 

zwaar is de weg der vlaggen.