Tirade. Jaargang 35 (nrs. 332-337)

[p. 75]

Leo Vroman

Naar veel vroeger

Met het groeien van de jaren
die mijn toekomst verminderen
wordt mijn liefde voor jonge kinderen
wel een pijnlijk dierbare.

Zoveel wordt immers in de knop gebroken
dat ik hun machteloos ontluiken
waarin de zachte grond nog is te ruiken
van hun achteloos ontloken einde
zoendichtbij kan zien beginnen
te razen in hun warmgelopen lijven
om eeuwig en heel nauw bijeen te blijven.

Hun volle hoofdjes waarin wonderen
der natuur zich al verzinnen
proberen zich van boven en van onderen
van buiten naar binnen
en van binnen naar buiten
met andere wonderen te uiten.

Als maden en als rijkdoorvoede wormen
die het aas inschikkelijk tot zich neemt
zijn onze woorden die de kindergeest vervormen
ons denken dat zich van zijn bron vervreemdt
snijdend met versplinterende normen
en ons klein zoet binnenbeest vermijdend.

[p. 76]

 

Ik durf met kinderen haast niet te spreken

 

omdat elk antwoord op een kinderlijke vraag

 

arm is bij hun rijkdom vergeleken

 

aan rede en aan redelijke gebreken

 

en hun tot woestijn maakt arm en vaag

 

als onze logica zichzelf is gebleken.

 

 

 

Daarom schrijf ik sinds vandaag

 

aan hen die net nog niet goed lezen

 

en denk er graag een op mijn schoot

 

 

 

om daar de warmte kuis en traag

 

gul als de aarde voor te wezen

 

samen in de nachtvorst van de dood

[p. 77]

Afwachten

O laat straks toch de warme wijn
die uit gewijde wonden vloeit
niet in de nacht verborgen zijn
als morgen de woestijn weer bloeit

waar je per ongeluk gelekte
vlees nog een oase is
voor opgevrolijkte insekten
en menselijke droefenis

waar maden en gemengde mieren
je openstaande mond versieren
en vlindertjes in valse kleuren
dansen op je groots gebeuren
daar groeit zelfs eventjes wat groen
en beter kan geen lichaam doen
voor het in stuifzand onder gaat
en mee uit zand bestaat.

Moordend geloof in geld en god
moet daar je buik voor openscheuren
om in slierten valse kleuren
het zo lichamelijk Gebod
uit te spellen voor het rot?

O laat dan toch die warme wijn
je openstaande mond versieren
want beter kan geen lichaam doen

dan in het zand verborgen zijn
voor maden en gemengde mieren
en voor je bloeiend groen.

[p. 78]

Robert Anker en Gemma Nefkens, Tirade, Herengracht 613, 1017 ce Amsterdam, Netherlands

Beste mensen,

Jullie ook de tweede maal verkeerd geadresseerde brief kwam ten slotte toch terecht. ‘9365 East Street 13th’ en geen zip code is zoiets als deze brief sturen naar Tiradegracht, 613 Heren, Amsterdam

Nu een antwoord op die vragen (twee gedichten, afwachten en naar veel vroeger, zijn ook ingesloten), als daar nog tijd voor is.

Het eerste gedicht dat ik mij herinner te hebben gelezen was geloof ik of van Goethe of van Charivarius, een soort berijmde vaderlandse geschiedenis; iemand - misschien ik zelf wel - hoopte daardoor mijn belangstelling voor een van de twee op te wekken hetgeen aardig mislukte. Ik weet alleen nog dat het boek een olijfgroen hard kaft had en wel prettig aanvoelde, linnenachtig. Daarna kwam geloof ik Piet Paaltjens waar ik nog steeds dol op ben, natuurlijk. Ook een lekker degelijk kaft. Pas veel later, toen ik Tineke... maar sommige mensen willen dat ik niet zo veel over haar praat. Goed dan, toen ik begon te bestaan, kwamen Nijhoff, Achterberg en enkele gedichten van anderen (Rilke) aan de beurt die ik allemaal probeerde na te bootsen omdat iets beters onmogelijk leek.

De volgende vraag is geloof ik zoiets als: wanneer ik toen zo oud was als nu, wat zou ik nu dan lezen van toen, of omgekeerd? Allebei, denk ik. Ik vind dat moeilijk hoor. De vraag Wat is er met u gebeurd? (onderstreept) is veel makkelijker te beantwoorden: we waren daarnet in de lift, en troffen daar een jong stel in zo'n ruzie dat ze elkaar geluidloos toespraken; hij eindigde met zijn onderlip f-achtig en toen zijn hele mond oe-achtig dus dat was wel ernstig. Verder is er niet veel met mij gebeurd, maar toch genoeg om niet meer te weten hoe anders ik nu ben dan toen ik nog niet wist hoe ik was. Als ik mij nu aan mijzelf als kleinkind iets zou willen laten lezen dan zou ik mij als kleinkind mijn eigen Love, Greatly Enlarged laten lezen, dat zou heel wat tijd bespaard hebben. Dag hoor,

vredig 1991 (+)!!

Leo Vroman