Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 8

Verslag van het Bestuur der Afdeeling Gent.
(Juli 1901 - Juli 1902.)

Leden en Bestuur.

Verleden jaar telde onze Afdeeling 454 leden. Dit jaar hebben wij weder eene vermindering van het ledental vast te stellen.

Wij verloren II inschrijvers wegens overlijden of vertrek, 25 wegens ontslag of weigering van betaling. Daarentegen hadden wij slechts 5 nieuwe leden, wat ons ledental brengt op 423.

Onze Afdeeling beleeft een moeilijken tijd; hopen wij echter dat die crisis weldra een einde zal nemen en wij, dank aan eene krachtige propaganda, ons ledental weder zullen zien stijgen.

[p. 173]

Het Bestuur der Afdeeling was voor het dienstjaar 1901-1902 samengesteld als volgt: MM. Paul Fredericq, voorzitter; V. Van Wilder, ondervoorzitter; K. Duyckers, schatmeester; A. Van Werveke, bestuurder der volksboekerijen; J. Sanglet, secretaris; J. Bekaert, E. Cleppe, A. De Vaere, V. De Vleesschauwer, A. De Waele, F. Lemajeur, O. Proost, Osc. Roels, G. Semey, J. Van Renterghem, Pr. Vermeulen, B. Wante, A. Van Geluwe, Aug. Lamont, Aug. Hertoge, L. Willems, leden.

Volksvoordrachten.

Dertien volksvoordrachten werden door de zorgen van het Bestuur ingericht, alle opgeluisterd door de uitvoering van zang-, muziek-en tooneelstukken. Zij hadden in de volgende orde plaats:

Zondag, 3^n November 1901, P. Fredericq, hoogleeraar: De Pacificatie van Gent (met zichten).

17^n November, J. Vercoullie, hoogleeraar: Het Jubilaeum van het Willems-Fonds.

24^n November, E. Burvenich, geneesheer: De sterfte der kinderen voornamelijk onder sociaal oogpunt.

1^n December, F. Lemajeur, onderbestuurder aan de beroepsschool van Gent: Een kijkje in het Beroepsonderwijs.

8^n December, V. Van Wilder, regent bij de middelbare school: Een kijkje bij onze Noorderbroeders (met zichten).

15^n December, G.D. Minnaert, oud-paedagogisch bestuurder onzer stadsscholen: De Romeinsche wijsgeer Epictetus.

22^n December, Felix Van Eecke, onderwijzer: Inrichting der vroegere gemeenten.

29^n December, G. Semey, bouwkundige: Venetië (met zichten).

5^n Januari 1902, Johan Lefevre, onderwijzer: Vlaamschgezindheid en het Maatschappelijk Vraagstuk.

12^n Januari, Pol Anri, bestuurder van het jongensweezengesticht: Leo Tolstoï.

19^n Januari, De Zeeuw, officier van generaal De Wet, en Geyer, adjudant van den gesneuvelden generaal de Villebois-Mareuil: Beschrijving van Transvaal en episoden uit den Transvaalschen oorlog (met zichten).

26^n Januari, Alb. Blyau: De tellingen der Iepersche kantwerksters.

[p. 174]

2^n Februari, Osc. Van Hauwaert, leeraar: Destanberg en Van Peene.

Het toon-, zang- en tooneelkundig gedeelte werd vervuld door de juffrouwen Z. Bazin, M. Billiet, A. Comhaire, A. en I. Delfosse, Z. De Mulder, R. De Witte, M. Dhaenens, Elze, Rach. Merre, G. Schrans, G. Standaert, A. Van Autryve, E. Van der Haeghen, J. Van de Velde, C. Van Trappen, I. Verberckmoes en X. en door de heeren Leo Baes, C. De Clippel, J. De Mild, R. De Rycke, J. De Vos, P. en L. Dupont, Lacquet, I. Mestdagh, J. Moulinas, P. Mourman, G. Parmentier, J.S., V. Van den Hoeck, W. Van der Cruyssen en E. Vermeulen. Leerlingen van het Instituut C. De Clippel, het Kinderkoor der Liberale Werkersverdediging en de Kinderenafdeeling van het Van Crombrugghe's Genootschap verleenden insgelijks hunne hooggeschatte medewerking.

Aan allen die medegeholpen hebben tot het wellukken onzer voordrachten onze innige erkentelijkheid.

_**_*

Gedurende het dienstjaar 1901-1902 had voor de 5^e maal de prijskamp Rogghé plaats onder de leerlingen van de hoogste klasse onzer stadsjongensscholen. Tijdens de 2^e concertvoordracht werden aan de drie bekroonden hunne prijzen afgegeven met een diploma als herinnering. Ook de belooningen, geschonken aan de laureaten in de prijskampen van Nederlandsche taal, aan de zorgen van het Alg. Bestuur van het Willems-Fonds toevertrouwd, werden aan de belanghebbenden afgeleverd.

De heer G.D. Minnaert, voorzitter, bracht alsdan hulde aan Mevr. W. Rogghé, Mijnheer en Mevrouw M. De Weert (Prijskamp K.L. Ledeganck), en een ongenoemde (prijskamp onder de weeskinderen) voor hunne milde ondersteuningen, die toelaten deze prijskampen in te richten. Het Bestuur onzer Afdeeling voegt zijne hulde en zijnen dank bij die van den achtbaren Voorzitter van het Algemeen Bestuur.

Op de vernieuwde aanvraag door ons Bestuur aan den Gentschen Gemeenteraad gedaan, werd nogmaals de gewone jaarlijksche 3000 frank subsidie aan onze Afdeeling toegekend We zijn er den Gemeenteraad hoogst dankbaar voor.

Tijdens de talrijke bestuurszittingen onzer Afdeeling hebben

[p. 175]

wij ons onledig gehouden met het inrichten van eene tombola ten voordeele onzer volksboekerijen. De bevoegde overheid heeft ons daartoe de machtiging verleend en reeds zijn prachtige prijzen toegekomen. In de maand September e.k. zal die tombola openlijk beginnen en zullen de prijzen tentoongesteld worden in het Koffiehuis De Brouwerij, H. Geeststraat.

Wij doen een oproep tot al degenen die het wel meenen met volksonderwijs en volksontvoogding, om deze tombola door het schenken van een prijs of door het koopen van loten aan 10 c^men te steunen.

Het Bestuur heeft zich aangesloten bij het Vaderlandsch Comiteit tot viering van de 600^e verjaring van den Gulden-Sporenslag. Meerdere leden hebben op Zondag, 13ⁿ Juli, onze Afdeeling vertegenwoordigd in de grootsche betooging van Kortrijk tot het herdenken van de kloeke strijders van 1302.

Onze Afdeeling zal ook deel nemen aan den stoet, die in onze stad zal ingericht worden bij de blijde intrede der prinsen Albert en Elisabeth op Zondag, 20ⁿ Juli.

Uit het verslag blijkt dat het Bestuur, ondanks de gedurige vermindering van het ledental, zich niet laat ontmoedigen. Wij drukken hier de hoop uit, dat, met de medewerking van al de goedwilligen, wij het toekomende jaar, op een meer schitterenden uitslag zullen mogen wijzen.

Volksboekerijen.

A) Nieuwe werken.

1^o Geschenken. Het Bestuur ontving, buiten 4 exemplaren van de uitgaven van het W.-F. door het Algemeen Bestuur gezonden, In memoriam Baron de Maere d' Aertrycke (I ex.) geschonken door den heer A. Siffer, boekhandelaar en gemeenteraadslid te Gent; Geschiedenis van het Volksonderwijs te Gent 1770-1842, gift van den schrijver, den heer Des. Destanberg, onderwijzer; een aantal tooneelwerken van wijlen P. Geiregat, geschonken door den heer J. Verschueren, dagbladschrijver.

2^o Aankoopen. 583 nieuwe exemplaren van werken werden naar de volksboekerijen gezonden. Dit is echter volstrekt niet voldoende om de versleten exemplaren te vervangen en onze boekerijen min of meer te voorzien van de lectuur op alle gebied, in den laatsten tijd verschenen.

[p. 176]

B) Dienst in de boekerijen.

Geene veranderingen.

C) Propaganda.

De heer H. Keurvels, opsteller van Vaderland, die elke week de nieuw aangeworven boeken in zijn blad bereidwillig opneemt, en de redactiën van Het Volksbelang en van Het laatste Nieuws en De Vlaamsche Gazet, welke bij elke gelegenheid het nut onzer instellingen doen uitschijnen, hebben recht op onzen welgemeenden dank.

D) Catalogus.

Onze hoop een derden druk van den Catalogus van de vier Volksboekerijen uit te geven is, helaas! niet kunnen verwezenlijkt worden. De tweede druk bevat 124 bladzijden en de nieuwe, waarvoor de kopij steeds bijgehouden wordt, zal er merkelijk meer tellen; zoodat de uitgave duurder zal kosten dan den vorigen keer, en, daar tot nu toe de catalogus onder de waarde verkocht werd, het verlies van de Afdeeling weeral grooter zijn zou. Daarvoor is het Bestuur, gezien den weinig gunstigen toestand der kas, dit jaar nog eens teruggedeinsd.

Het zal niet zonder belang zijn dit jaar, evenals op het einde van het bestuurjaar 1899-1900, een overzicht te geven van het getal schrijvers, waarvan, in de tien groote verdeelingen van onzen catalogus, werken voorhanden zijn.

I.	Maatschappelijke Wetenschappen:	170 schrijvers.
II.	Staathuishoudkundige Wetenschappen:	104 schrijvers.
III.	Wiskundige Wetenschappen:	16 schrijvers.
IV.	Natuurlijke Wetenschappen:	249 schrijvers.
V.	Stielen en Ambachten:	50 schrijvers.
VI.	Wetenschappelijke Mengelingen:	50 schrijvers.
VII.	Schoone Kunsten:	61 schrijvers.
VIII.	Letterkunde:	1462 schrijvers.
IX.	Geschiedkundige Wetenschappen:	663 schrijvers.
X.	Werken van gemengden inhoud:	42 schrijvers.
		________________
	Te zamen	2867 schrijvers.

Wij geven hieronder, met de statistiek van de lezers en lezeressen, die onze boekerijen gedurende het afgeloopen bestuurjaar bezochten, een overzicht van het getal aldaar voorhanden zijnde werken, ingedeeld in de tien opgegeven afdeelingen. Vele exemplaren zijn in slechten toestand en moeten dit jaar en het volgende, gedeeltelijk met de opbrengst van de Tombola, door nieuwe vervangen worden.

[p. 177]

Statikstiek vande Volksboekerijen.

	GETAL WERKEN
ZETEL van de VOLKSBOEKERIJ N^r	Maatschappelijke Wetenschappen	Staathuishoudkundige Wetenschappen	Wiskundige Wetenschappen	Natuurlijke Wetenschappen	Ambacten	Wetenschappelijke Mengelingen	Schoone Kunsten
1. Lakenmetershuis	112	58	6	158	15	50	39
2. Van Wittenberghestraat, 15.	96	68	6	95	24	36	32
3. J.-F. Willemsstraat, 7.	86	54	7	118	13	41	23
4. Kasteellaan, 23	95	81	6	116	37	45	17
	___	___	__	___	__	___	___
	387	261	25	487	89	172	111

	GETAL WERKEN				NIEUWE LEZERS EN LEZERESSEN
ZETEL van de VOLKSBOEKERIJ N^r	Letterkunde	Geschiedkundige Wetenschappen	Mengelingen	Te zamen	Nieuwe lezers	Nieuwe lezeressen	Te zamen
1. Lakenmetershuis	1564	423	94	2519	158	54	212
2. Van Wittenberghestraat, 15.	1247	356	83	2043	127	74	201
3. J.-F. Willemsstraat, 7.	1190	320	77	1929	65	22	87
4. Kasteellaan, 23	1214	340	88	2039	145	37	182
	5215	1439	342	8530	495	187	682

	LEZERS EN LEZERESSEN			ONTLEENINGEN
ZETEL van de VOLKSBOEKERIJ N^r	Lezers	Lezeressen	Te zamen
1. Lakenmetershuis	360	145	505	7795
2. Van Wittenberghestraat, 15.	326	216	542	12926
3. J.-F. Willemsstraat, 7.	165	95	260	10556
4. Kasteellaan, 23	454	231	685	7845
	1305	687	1992	39122

[p. 178]

Rekening over het dienstjaar 1901-1902.

Ontvangsten.
Aandeel in de bijdragen der leden		Fr. 1599.50
Toelage van het Gemeentebestuur		Fr. 3000.50
Bijzondere gift der Familie Fredericq		Fr. 100.50
Verschillende ontvangsten		Fr. 490.07
Batig slot van verleden jaar		Fr. 18.85
	___________
Totaal der ontvangsten	Fr. 5208.42

Uitgaven.
Bibliotheken.
Aankoop van boeken	Fr. 1139.52
Binden van boeken	Fr. 539.40
Bezoldiging der bedienden	Fr. 1866.40
Huur van lokalen	Fr. 450.40
Verwarming, verlichting, onderstand.	Fr. 278.61
Verschillende uitgaven	Fr. 106.29	Fr. 4379.82
	__________

Voordrachten.
Onderhoud der zaal	Fr. 150.29
Piano en begeleider	Fr. 133.29
Piano Société des auteurs et compositeurs de musique	Fr. 60.29
Verschillende uitgaven	Fr. 252.60	Fr. 595.60
	__________

Bestuur.
Vergoeding aan den Secretaris	Fr. 100.60
Bodeloon	Fr. 200.60
Verschillende uitgaven	Fr. 168.92	Fr. 468.92
	__________	___________
	Totaal der uitgaven	Fr. 5444.34
		__________
	Tekort	Fr. 235.92

De Ondervoorzitter,

V. Van Wilder.

De Schatbewaarder,

K.D. Duyckers.

De Voorzitter,

Paul Fredericq.

De Secretaris,

J. Sanglet.

De Bestuurder van de Volksboekerijen,

A. Van Werveke.