Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 6

[p. 51]

Kunst- en letternieuws.

Bij de firma Martinus Nijhoff te 's Gravenhage is de 1^e afl. verschenen Het Oude Nederlandsche Lied, Wereldlijke en Geestelijke Liederen uit vroegeren tijd, teksten en melodieën verzameld en toegelicht door F. Van Duyse (35 afl. à 1.90 fr.).

Het werk wil zijn een aanvulling van dr. Kalff's Het lied in de Middeleeuwen ons brengende namelijk de teksten en melodiën, en zal, wat het geestelijk lied betreft, een zekeren gids hebben in de studies van Prof. Acquoy, door wien de handschriftelijke en gedrukte bronnen aangeduid en de teksten der mooiste geestelijke liederen besproken zijn.

Zoo krijgen we eindelijk een Nederlanhschen Liederschat.

_* * _*

De bekende Vlaamsche toonkundige, de heer Leo Van Gheluwe, bestuurder der Brugsche muziekschool, heeft zijn ontslag aan het gemeentebestuur gezonden.

De heer Van Gheluwe is zich met zijne familie te Schaarbeek (Brussel) gaan vestigen.

Karel Mestdagh werd tot zijn opvolger benoemd.

_* * _*

Van de bekende handleidingen bij Hölzel's aanschouwingsplaten voor de studie der moderne talen, heeft Joh. Kesler-Sluys eene Nederlandsche bewerking gemaakt. Het 1^e deel: De Lente is verschenen (50 c.).

_* * _*

Dezer dagen verscheen het eerste deel van De Rederijkers in Nederland, hun invloed op letterkundig, politiek en zede-

[p. 52]

lijk gebied door Prudens van Duyse, uitgegeven op last der Kon. Vlaamsche Academie door Frans de Potter en Fl. van Duyse. (Gent, A. Siffer, 208 blz.)

Dit eerste deel behandelt de volgende onderwerpen: oorsprong en ontwikkeling der Kamers, Landjuweel en Haagspel, rhetoricale kunstbegrippen, taal en prosodie, kunstvakken buiten het tooneel, geestelijke spelen, gemengde spelen, wereldlijke spelen en zangspelen.

_* * _*

Zoo even verscheen de eerste aflevering van een Iepersch oud-liedboek, teksten en melodieën uit den volksmond opgeteekend door Albert Blyau en Marcellus Tasseel (Gent J. Vuylsteke).

Al de liederen dezer eerste aflev. zijn ‘tellingen’, 't is te zeggen dat zij te Ieperen en omstreken gezongen worden bij het vervaardigen van de kant door de speldewerkende vrouwen, gebogen op hun kantwerkkussen, en dat zij dienen om rhythmisch te werken.

De teksten zijn verzameld ter plaatse door den heer Albert Blyau, ten tijde dat hij leeraar was aan het College te Ieperen. De heer Marcellus Tasseel heeft de melodie van ieder lied opgeteekend. Ook wat de muziek betreft, is die zeer eigenaardige verzameling van hooge beteekenis.

Ongetwijfeld zal zij door de talrijke beoefenaars en liefhebbers onzer oude volksliederen in Noord en Zuid, en ook in den vreemde, vooral in Duitschland, met groote nieuwsgierigheid en waardeering onthaald worden.

De uitgave geschiedt in vier afl. van 4 of 5 vel à fr. 2.50.

_* * _*

Van de geïllustreerde Geschiedenis der Vlaamsche letterkunde van het jaar 1830 tot heden, door de heeren Coopman en Scharpé, verscheen de derde aflevering, bevattende o.a. portretten van Conscience, Theodoor van Ryswyck, Vleeschou-

[p. 53]

wer, Mev. Courtmans, Snieders en Nolet de Brauwere (Antwerpen, Nederlandsche Boekhandel).

_* * _*

Het eerste stuk van De handschriften van Jan van Ruisbroec's werken, door Willem De Vreese, bevat de beschrijving van 59 handschriften van onzen grooten mysticus. Het tweede deel zal ook de inleiding, enz. geven (Uitgaven der Kon. Vlaamsche Academie).

_* * _*

Ibsen heeft te Kristiania zijn gouden feest als tooneelschrijver gevierd; den 26ⁿ September 1850 is zijn eerste werk Kjämpehöjen (Hünenhügel) daar vertoond.

_* * _*

Flandria's Novellenbibliotheek. - Wij vernemen dat eene nieuwe uitgeversmaatschappij te Gent is gesticht geworden onder den titel Flandria, om zeer goedkoope lectuur aan ons volk in zijne moedertaal te verschaffen.

De uitgevers van Flandria's Novellenbibliotheek zullen het wagen om, tegen zeer voordeelige prijzen, puikwerkjes van onze beste schrijvers op de grootst mogelijke schaal verkrijgbaar te stellen.

Te beginnen met October 1900 zal maandelijks eene novelle verschijnen. Zij zal met veel zorg in duidelijke letter op gesatineerd papier gedrukt worden en nagenoeg 40 blz. bevatten in 8^o formaat. Zooveel mogelijk zal ook het portret van den schrijver er bijgevoegd worden. Ieder bundeltje zal afzonderlijk verkocht worden 0,15 fr.

Tegen een abonnementsprijs van 2 fr. 's jaars worden al de nummertjes maandelijks toegezonden. Voor 2 fr. per jaar kan men zich dus een mooi boekdeel van 480 blz. met portretten verschaffen.

Buiten deze uitgave verschijnt nog een volksuitgave zonder

[p. 54]

portret en op minder goed papier tegen 0,10 fr. per novelle, welke men zich bij dagbladverkoopers en in dagbladkiosken verschaffen kan.

Men kan inschrijven in ieder postkantoor van 't land door 2,10 fr. te betalen voor Flandria's Novellen, Gent.

Deze week is n^o 1 reeds verschenen. Het bevat de verrukkelijke Zwitsersche novelle Brigitta van Tony Bergmann.

_* * _*

Binnen eenige dagen zal in het stadhuis van Dendermonde het borst beeld geplaatst worden van Emmanuël Hiel, vervaardigd door den heer Octaaf Maas, leeraar bij de Academie aldaar.

_* * _*

De ‘jongeren’ hebben een nieuw tijdschrift in de wereld gezonden: het heet Alvoorder(?).

De eerste afl. bevat bijdragen (verzen en proza) van René De Clercq, Karel van de Woestijne, J. van Overloop, L. van Riel, A. Deleu, Lucie en Mathilde De Vries, J. Eelen, A. Herkenrath, W. Gijssels, J. Mennekens, K. van den Oever, Herman Teirlinck, A. De Ridder, V. de Meijere, Lode Baekelmans en A. De Lattin.

Voor België is de prijs 3 fr. 60 's jaars.

Het tijdschrift is tweemaandelijksch.

_* * _*

Verschenen: Geschiedenis van den Vlaamschen taalstrijd van af Maerlant tot op onze dagen door Jef Rechts (Maldegem, Delille). Daarin komt, van eenen katholieken schrijver, eene schets der Vlaamsche beweging voor, die de schrijver opgesteld heeft met het eerlijk inzicht om onpartijdig te zijn.

_* * _*

De vierde reeks van Dr Schaepman's Menschen en Boeken (verspreide proza-opstellen) is te Utrecht bij Van Rossum verschenen.

[p. 55]

_* * _*

Verschenen: Twaalf lustige Liederen voor oud en jong, studentenwijzen en muziek van Duitsche en Noorsche meesters. Woorden, vertalingen of omwerkingen van Frans Swagers. Prijs: fr. 0,50. - Antwerpen, Gustaaf Faes.

Inhoud van Tijdschriften.

(W., M., 2M., 1/2M. = wekelijks, maandelijks, tweem., halfm.)

Taal en Letteren (Den Haag, Haagsche Uitgeversmaatschappij, M., 13 fr.), Oct. '00, o.a.: Taal en spelling; - ter overweging aan voorstanders van schema's bij 't maken van opstellen; - mededeelingen over boekwerken, bibliogr.

Hollandsche Revue (Haarlem, Loosjes, M., geïll., 16,25 fr.), Sept. '00, o.a.: M.J.P. Sprenger van Eyck; - wereldgeschiedenis; - belangrijke onderwerpen (steenkolencrisis en Limburgsche kolenmijnen, Schiedam en een industrie in gevaar, centraal bureau voor sociale adviezen; - karakterschets (Maria Ypes-Speet); - revue van 39 Ndl. en 18 vreemde tijdschriften; - het boek van de maand (De wetten der erfelijkheid door Dr. W. Koster); - boekentafel.

De Natuur (Utrecht, Broese, M., geïll. 8 fr.), Oct. '00, o.a.: Reuzen in hun soort; - Transvaal en de goudmijnen van Witwatersrand; - nieuwste hulpmiddelen voor zeer hooge temperaturen; sterrenkundige mededeelingen; - recensie en correspondentie.

Dietsche Warande en Belfort (Gent, Siffer. M., 8 fr.), Oct. '00, o.a.: Wij willen wettelijke regeling der landpachten als in Ierland; - Fransche kunst, enz. in den verloftijd; - bellettrie; - boekennieuws, tijdschriften en kroniek.

De Violier (Antwerpen, Lange Leemstraat 499, 1/2 M., 2 fr.), Oct. '00: bellettrie, tooneelnieuws, kroniek.

La Belgique coloniale (Brussel, r.d. Trône, W., geïll., 7 fr.), Oct. '00, o.a.: l'empire des Chines; - souvenirs du Katanga; - journées historiques; - lignes télégraphiques du Congo; - nouvelle orientation en matière d'agriculture tropicale; - nouveaux pactes coloniaux; - à travers revues et journaux; - bulletin commercial; - nouvelles congolaises.

Weekblad voor Dames (Amst.-Antwerpen-Gent, C. Glorieus, W., geïll., 6 fr.), Oct. '00, o.a.: modeberichten, seizoenkostumes, dameshandwerk; - feuilleton; - geknipte patronen voor kostuum voor 12jarigen knaap, rolpantalon voor wielrijdsters.

Ons tijdverdrijf (Amst.-Antwerpen Gent, C. Glorieux, W., geïll., 6 fr.), Oct. '00: grappen, woordspeling, bellettrie.

[p. 56]

Hygiënische Bladen

(Amst., J. van Rossen. M., 10 fr.), Oct. '00, o.a.: nieuwe voedingsmiddelen; - onderzoek van drinkwater; - kroniek, bibliogr., varia.

Le mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin, M., 8 fr.), Sept. '00, o.a.: X^e congrès d'hygiène; - l'hygiène à l'exposition de Paris; - documents officiels; - chronique; - bibliogr. - société médicale belge de tempérance.

Revue bibliographique belge (Brussel, Schepens, M., 3 fr.), in ieder n^r: chronique; - bibliogr. belge; - périodiques belges; - bibliogr. étrangère; - périodiques étrangers; - annonces.

Ons Woord, Tolk der Antw. Onderrvijsvereeniging Diesterweg (Antwerpen: Melsen, M., 2 fr.), Nov. '00, o.a.: onderwijs in Belgie onder 't Fransch Beheer; - het Fransch in onze lagere scholen; - een herstellingsoord voor Belglsche onderwijzers; - kijkjes, werkzaamheden, bibliogr.

De Vlaamsche School (Antw., Buschmann, M., geïll., 10 fr.) 9, '00, o.a.: Nederlandsche Gotieken; - Karel Rousseau; - bellettrie; - bibliogr. - nieuws; - vele mooie platen.

De Turner (Antw., Montignystr., 44, 1/2 M., 2 fr.), Oct. '00: turnbelangen in de school en in de vereenigingen.

Neerlandia, orgaan van het Algemeen Nederlandsch Verbond (Uitgeversmaatschappij Nederland, M., 2,75 fr.), in ieder nr: mededeelingen over de afdeelingen van het Verbond; - nieuws uit de verschillende streken van Groot Nederland.

Letterkundig Overzicht (Antw., Ndl. Boekhandel, 2 M, 2 fr.) in ieder n^r: Ndl. boeken in Holland en België verschenen; - Fransche boeken in België verschenen; - voornaamste boeken uit Frankrijk, Engeland en Duitschland.

L'Humanité Nouvelle (Parijs, Reinwald, M., 12 fr.), Oct. '00 o.a.: les apologistes du crime; - l'évolution du roman russe; - boxers et sociétés secrètes; - chroniques (théâtre, littérature, sciences, philosophie); - livres et revues.