Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 4

[p. 182]

Kunst- en letternieuws.

Dezer dagen verscheen te Gent en in Den Haag, bij de uitgevers J. Vuylsteke en Martinus Nijhoff, een nieuw boek van Prof. J. Vercoullie, dat op het gebied der Nederlandsche taalkunde als eene echte gebeurtenis mag begroet worden.

Wij bedoelen de tweede uitgave van het Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal.

De eerste uitgave verscheen in 1890 en nam dadelijk eene eereplaats in naast het gelijksoortig werk van Prof. J. Franck van Bonn.

Deze tweede uitgave is eigenlijk veel meer dan een verbeterde herdruk, het is een schat van nieuwe taalkundige rijkdommen, door den hoofdman der Zuid-Nederlandsche taalkunde in de laatste jaren met eene verbazende werkkracht verzameld en nu aan het publiek van Noord en Zuid en aan de germanisten van het buitenland aangeboden.

Het Woordenboek zelf is zorgvuldig overzien, verbeterd en aangevuld.

Doch geheel nieuwe gedeelten zijn er aan toegevoegd, die op zichzelf eene onschatbare aanwinst zijn voor onze Nederlandsche taalkunde.

Men vindt er immers, als aanhangsels op het eigenlijk Woordenboek, een etymologischen inventaris der Nederlandsche taal, benevens de lijsten der Grieksche, Latijnsche, Fransche, Engelsche en Duitsche woorden, die in onze taal bestaan, en de lijst der Fransche woorden, die aan de Germaansche talen zijn ontleend.

De inventaris vooral is leerrijk.

Verdeeld in Eigen goed en in Ontleend goed, geeft hij ons

[p. 183]

de opsomming der Nederlandsche woorden volgens hunnen oorsprong. Het Ontleend goed in 't bijzonder leert ons welke Nederlandsche woorden ontleend zijn aan het Keltisch, het Grieksch, het Latijn, het Fransch, het Italiaansch, het Spaansch, het Duitsch, het Skandinaafsch, het Friesch, het Slavisch, het Magyaarsch, het Ziganisch, het Hebreeuwsch, het Jodenduitsch, het Arabisch, het Perzisch, het Turksch, het Indisch, het Chineesch, het Maleisch, het Afrikaansch, het Australisch, het Amerikaansch, enz.

Ook de overzichtstafel der Indo-Germaansche talen, die den geslachtsboom dezer spraken voor iedereen bevattelijk maakt, zal diensten bewijzen.

Wij voegen er niets meer bij. Goede wijn behoeft geen krans, zegt het spreekwoord.

Volksbelang, 3 Dec. '98.

_**_*

In de drukkerij A. Siffer verscheen: Bellerophon, symphonisch en lyrisch gedicht door Isidoor Albert, getoondicht door Mario Van Overeen.

_**_*

Uit dezelfde drukkerij komt Het Witte Boek, tooneelspel in drie bedrijven, door Omer Wattez. Fraai boekdeel, groot 8^o, op zwaar papier met perkamenten overgevouwen omslag. Prijs voor de inschrijvers: 2,50 fr. In den handel: 3 fr.

_**_*

Eerstdaags verschijnt: Schema's en Wenschen, als bijdrage tot de practische kennis der nieuwere paedagogiek (cultuurhistorische trappen, concentratie, formeele leertrappen, ‘opbouwend’ onderwijs) door Pol Anri. Een boekdeel van 275 blz. aan 2,50 fr.

_**_*

Bij Roels, gezusters, Henegouwstraat, Gent, is verschenen: Avondzon, een lied, gedicht van J.P. Heye, muziek van Edward Criel. Het is de eersteling van een veel belovenden jon-

[p. 184]

gen toondichter. Deskundigen heeten het werk zeer verdienstelijk. Prijs: fr. 1,50 netto.

_**_*

Met einde December 1898 verschijnt in den algemeenen boekhandel Ad. Hoste te Gent de eerste aflevering van Wilde Rozen, gedichten van Karel Bogaerd: een schoon boekdeel van 250 bladz., in 10 wekelijksche afleveringen van 24 bladz. aan 30 c. ieder, betaalbaar na de 6^de en 10^de aflevering.

Enkel 9 afleveringen zullen worden aangerekend, daar de 1^ste kosteloos wordt gezonden aan elk die ze zal willen aanvragen, bij brief of postkaart, gestuurd aan den uitgever, Ad. Hoste, te Gent, of den schrijver, K. Bogaerd, Willebroeckkaai, te Laken.

_**_*

Ontvangen: de eerste aflev. van Lübke's Geschiedenis der beeldende kunsten, vert. door Weissman, nieuwe uitgave met platen in 52 wekelijksche afleveringen à 35 centiemen per aflev., te Gent bij Ad. Hoste, en bij alle soliede boekhandelaren.

Nutteloos den lof te maken van dit standaardwerk dat in handen van alle ware kunstliefhebbers is of moet zijn. Het is het klassiek werk in Duitschland en is vertaald in alle beschaafde talen. Ook het Willems-Fonds gaf er van in 1875 een bewerking door J. Vuylsteke.

Deze goedkoope uitgave stelt het in 't bereik van alle belangstellenden.

_**_*

Dezer dagen verschenen de Gedenkbladen van Willem Rogghé met portret en inleiding door Max Rooses. Het is de geschiedenis der Vlaamsche en vrijzinnige beweging te Gent in de laatste 60 jaren (Gent, J. Vuylsteke, fr. 4,75).

[p. 185]

Inhoud van Tijdschriften.

(W., M., 2M., 1/2M. = wekelijks, maandelijks, tweem., halfm.)

Taal en Letteren (Den Haag, Haagsche Uitgeversmaatschappij, M., 9 fr.). Dec. '98, o.a.: Een schrijftaal? - Hagendevelt; - Vlaamse krijgstaalkunde; - recensies, bibliogr.

Het Belfort (Gent, Siffer, M., 6 fr.), Dec. '98, o.a.: over lettercritiek; - over synoniemen; - van Sinte Brandane; - bellettrie; - kroniek en boekennieuws.

De Natuur (Utrecht, Broese, M., geïll., 8 fr.), Dec. '98, o.a.: afzonderen van welriekende bestanddeelen uit bloemen; - fotografie; - Hollandsche tabak; - melkproducten; - sterrenkundige mededeelingen; - recensies en correspondentie.

De Violier (Antwerpen, Lange Nieuwstr., 1/2M., geïll., 2 fr.), Dec. '98: belletrie, kronieken, tooneelnieuws.

La Belgique coloniale (Brussel, r.d. Trône, W., geïll., 7 fr.), Dec. '98, o.a.: camps militaires; - pomme de terre au Congo; - le café de Libéria; - la science de l'acclimatement; - les révoltés de l'Ést; - à travers revues et journaux; - bulletin commercial; - nouvelles congolaises.

Weekblad voor Dames (Amst., Antwerpen-Gent, C. Glorieux W., geïll., 6 fr.), Dec. '98, o.a.: wandel-, visitekostumes, bal- en schouwburgkostumes, ijstoilet, kinderkostumes; - geknipte patronen voor jaquette, lijf voor visite, kostume voor tweejarig knaapje.

Ons Tijdverdrijf (Amst.-Antwerpen-Gent, C. Glorieux, W, 6 fr.), Dec. '98; grappen, woordspelingen, belletrie.

Nieuwe Belgische Illustratie (Antwerpen, R. Wachtelaar, W., geïll., 8 fr.), Dec. '98, o.a.: belletrie (de Roomsch-Koning, zijn stiefmoeder, wandelingen door Haarlem) en platen (zichten van Haarlem, portretten, afdrukken van schilderijen).

Hygiënische Bladen (Amst., J. van Rossen, M., 10 fr.), Dec. (11 en 12) '98, o.a.: De vrouwenquaestie en de intellectualiteit; - toename van kanker; - kleeding; - hygienische grondslagen d. Israëlit. wetgeving; - kroniek, varia.

Le mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin, M., 8 fr.), Nov. '98, o.a.: alimentation du poitrinaire; - causes de la diminution de la natalité; - la peste à Vienne; - documents, chronique, bibliogr.

[p. 186]

Revue Universitaire (Brussel, F. Larcier, M., 8 fr.), Nov.-Déc. '98, o.a.: Discours de rentrée de G. De Greef; - peintres italiens du XVI s.; - religion, magie et spiritualisme.

Revue bibliographique belge (Brussel, O. Schepens, M., 3 fr.), in ieder n^r chronique, bibliogr. belge, périodiques belges, bibliogr. étrangère, périodiques étrangers, annonces. Dit n^r (30 Nov. '98) is numéro d'étrennes 1899.

De Vlaamse School (Antw., J. Buschmann, M., geïll. 10 fr.), Aug.-Sept. '98 o.a.: Edm. van Hove; - Karel Doudelet; - Ndl. Gotieken in 't buitenland; - belletrie, boekbeoordeelingen; - vele mooie platen.