Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 1

[p. 371]

Kunst- en letternieuws.

Is verschenen n^r 13 van de uitgaven van het Taalverbond, nl. een prozabundel van Reimond Stijns: Driften. Het bevat de volgende stukken: Aan de Zee, Peerken de Zwingelaar, Tout à Tinstar de Paris, Too verwoorden, Vaders Vrouw, Kermis, Moeders Zoon, Roode Phantasie; 180 biz. (Gent, Julius Vuylsteke, 1896).

Verschenen: De Cryptogamische Ziekten der Gekweekte Gewassen, door G. Staes, met 56 figuren. Prijs, fr. 1,75. - Dit werk is bekroond geworden in den wedstrijd, die door het Ministerie van Landbouw was uitgeschreven.

In den tooneelprijskamp, uitgeschreven door het David-Fonds, werd de 1^e prijs voor het drama (200 fr. en een gouden medalie) toegekend aan De Familie Wandels, drama in 3 bedrijven, door Isidoor Albert, en daar geen prijs voor het blijspel kon worden verleend, werd een 2^e prijs voor het drama (125 fr. en eene medalie) toegekend aan Broeder Jacob, drama in 1 bedrijf, door Lod. Lievevrouw-Coopman.

De eerste aflevering is verschenen van het vroeger aangekondigde Geïllustreerde Woordenhoek der Nederïandsche Taal, door R.K. Kuypers (Uitgevers-Maatschappij ‘Elzevier’). Het zal compleet zijn in 27 afleveringen van 3 vel druks, groot kwarto. Elke bladzijde bevat 3 kolommen van 115 regels. Het werk is geschoeid op de leest van Websters ‘English Dictionary’ en is gedrukt met eene fijne, heldere letter en vele afbeeldingen in den tekst.

De eerste aflevering loopt van ‘Aalbes’ tot ‘Adelaar’.

[p. 372]

In de reeks kleine volksgeschriften van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen is bij Van Looy en Gerlings, te Amsterdam, een boekje verschenen, getiteld: ‘De maatschappelijke en de rechtstoestand der vrouw in Nederland in 1896’, door M^r E. Fokker.

Van Dr. ten Brink's geïllustreerde Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde, is de 16^e aflevering verschenen. Besproken worden o.a. de Hollandsche roman der 17^e eeuw (Arcadia's, Thessalia, schelmenromans, Nicolaas Heinsius en picareske romans in zijn trant), Amsterdamsche tooneelzaken (waarbij Asselyn en Langendijk de voornaamste tooneelschrijvers zijn) en middelmatige en kleine dichters (waarin, onder meer, over Arnold Hoogvliet en H.K. Poot, gesproken wordt).

Dertien gravuren (reproducties van titels, scènes uit tooneelstukken en portretten) versieren deze aflevering.

De 6^e aflevering is verschenen van Woordenschat, verklaring van woorden en uitdrukkingen, onder redactie van Taco H. de Beer en Dr. E. Laurillard. Zij loopt van Forfeits tot Guerrefolle.

Het geheele werk wordt geraamd op ongeveer 15 afl. (Haagsche Boekhandel- en Uitgevers-maatschappij); prijs 80 cents, buiten inteekening f 1.

Van de uitgave die als titel draagt Groot Woordenboek der Nederlandsche Taal, door J.H. Van Dale, 4^e druk, door H. Kuiper Jr. en Dr. A. Opprel, is de 7^e afl. verschenen. Zij gaat van Geschitter tot Handkijker.

Verschenen: afl. 19 van het derde deel der Geschiedenis van Nederland in onzen tijd, door J.A. De Bruyne (Schiedam, Odé).

Een merkwaardig werk is dezer dagen verschenen over de geschiedenis van Noord-Nederlaud in de laatste jaren der voor-

[p. 373]

gaande eeuw, namelijk het boek Uit de dagen der Patriotten, door D^r J. Hartog (Amsterdam, van Kampen).

Pol de Mont heeft te Berlijn in het Alldeutsche Verbund, internationale maatschappij tot herleving van den Duitschen geest over de geheele wereld, eene kernachtige redevoering uitgesproken over de Vlaamsche Beweging en de Verbroedering onder de Germaansche volkeren. Een paar gedichten die hij op algemeen verlangen in het Nederlandsch voordroeg, bekwamen uitbundigen bijval.

Frans Gittens heeft weer een nieuw werk klaar voor 't tooneel. Titel: Van Blek in 't Jaar 30. Het belooft voor de Vlamingen in 't Algemeen heel belangrijk te wezen daar er de meestbekende hervormers op Viaamsch gebied van na '30 in voorkomen. Noemen we onder andere meer: de Van Rijswijcks, Conscience en Van Kerkhoven.

Van Helene Swarth (Mevr. Lapidoth-Swarth) is een prozawerkje Van Vrouwenleven verschenen, in den vorm van een langwerpig smal boekje, keurig gedrukt en met een titelplaatje als op eene Fransche romance (Amsterdam, Van Kampen).

Een prachtwerk voor den zeer geringen prijs van 4 fr. is het zeer mooi werk van den heer R. Vander Meulen, Over de liejhebberij voor boeken, voornamelijk met het oog op het boek in onze dagen, versierd met ruim 200 in den tekst gedrukte afbeeldingen, benevens 18 tusschengevoegde kunstbijlagen (in chromolithographie, houtsneden, etsen, photographie, enz.).

Geen fraaier Nieuwjaar- of St-Nikolaasgeschenk kan men uitdenken dan dit verrukkend boek over de boeken.

Bij J.G. Robbers te Amsterdam is verschenen in twee deelen ‘Gods gunsteling’, roman van den Engelsch schrijvenden Hollander, Maarten Maartens. De vertaling is bewerkt door Mevrouw Willeumier.

[p. 374]

De heer J. Valkhoff te Amsterdam heeft uitgegeven, ‘Illusie’, oorspronkelijke roman van M.J.L. Van Hoorn. Bij den zelfden uitgever verscheen ‘Geen savante’, vier novellen van Th. Meerendonk.

Een merkwaardige uitgave voor al wie in den Bijbel helang stelt heet The sacred Boohs of the Old Testament (Leipzig: Hinrichs). Ze geeft met de noodige ophelderingen den Hebreeuwschen tekst, gereconstrueerd naar de uitkomsten der moderne critiek. De verschillende bronnen, waaruit ieder Bijbelboek is opgemaakt, de inlasschingen, enz, zijn zeer aanschouwelijk in verschillende kleuren voorgesteld. Reeds zijn tien boeken verschenen zonder inachtneming der kanonieke volgorde. Dezer dagen kreeg men de Genesis van C.J. Ball, gedrukt in acht Kleuren (fr. 9,40).

De uitgevers Van der Veyt en Mehler te Zwolle zullen in 't licht geven De Gtschiedenie der Zuidafrikaansche Republiek (Transvaal), aan het volk verteld, door C.J. Van der Loo. De uitgaaf geschiedt in vijf, ten hoogste zes afleveringen, elk van 32 bladzijden 8°, aan dertig cents per aflevering.

Door de uitgevers zal een gedeelte der winst worden gestort in het ‘Taalfonds tot hehoud en bevordering van het Hollandsch als volkstaal in de Boeren-Republieken van Zuid-Afrika’, opgericht in Januari 1896.

Men meldt dat over kort het laatste gedeelte der verzamelde prozaschriften van Julius Vuylsteke het licht zal zien.

Van Leo Leefson is verschenen: Fabelen voor de Jeugd, 1^e deel, 2^e geheel op nieuw bewerkte uitgave (Brussel, J. Lebègue en C^ie); 60 blz.

Eene Levensschets van Li-Hung-Chang, door Chr. Nuys is dezer dagen verschenen in de reeks ‘Mannen en vrouwen van Beteekenis in onze dagen.’

[p. 375]

Binnen kort verschijnt: Zelfhulp en Werkmansbeweging door R. Schrijvers, met een aanbevelingsbrief van Kanunnik. C. de Harlez (2,50 fr. bij den schrijver, Leuven).

Verschenen bij A. Siffer, Gent: De Gouden Vlinder, roman-legende door H. De Marez, met penteekeningen van A. Van Neste (3,00 fr.).

Eerlang zal door de firma A.W. Sijthoff een geïllustreerd werk uitgegeven worden: Onze gouden eeuw, de Republiek der Vereenigde Nederlanden in haren bloeitijd, door Prof. Dr. P.L. Muller. Een exemplaar van het eerste deel is aan de Koningin-Regentes namens schrijver aangeboden.

Inhoud van Tijdschriften.

Elseviers geïllustreerd Maandschrift, XI. Schetsen uit Parijs tijdens het bezoek van den Czaar, door W.O.J. Nieuwenkamp; De Watergeuzen (ontwerp voor een Nederl. Opera) (slot) door Joh. H. Been; Moeders kind, van R. Stijns, dat voorkomt in zijn bundel Driften; 't Was beter zoo, door Toppy; Hoe Jan Tuppelaer beroemd werd, door Maurits Smit; Schetsen uit New-York, door H.M. Krabbé; Buitenlandsch Overzicht; Uit de Studeercel en Nederlandsche Verzenen Nederlandscli proza.

In deze laatste rubrieken bespreekt t(en) B(rink) de Liederen van Bredero, uitgegeven door F. Buitenrust Hettema (uit ds Zwolsche Herdrukken), M.E. De Breul van Oosthuijzen, door Mr. W.G.F.A. van Sorgen en Mea Culpa door Cyriel Buysse.

De Toekomst n^r 14. Redevoering, door den heer schepen De Ridder uitgesproken bij de jongste uitreiking der spaarprijzen; 13^e les over scheikunde uit den Extension-leergang, van Dr. Ad. Van den Berghe, een paar boekbeoordeelingen (over Zaadkorrels, door L. Van Ankum en Grepen uit de Methodiek van het zangonderwijs, door W. Zijlstra) benevens de gebruikelijke Kroniek.

[p. 376]

Het Belfort, XI. Taal, Taalkunde en Geschiedenis, door Edward Poffé; het vervolg van de studie over Louis Couperus, door Hendrik De Marez; De zucht naar glorie in de kunst, door Alleene; Middelnederlandsche handschriften in Engeland, door L. Scharpé; Een Keltisch woord op Dietschen bodem, door J. Claerhout; Volkskunde van Bruinswijk, door Johan Winkler; een Gedichtje van Hilda Ram en een van J.-A. van Droogenbroeck; De Achttiende October 1896 in de Koninklijke Vlaamsche Academie, door Willem de Vreese; Plechtige zitting in de Koninklijke Vlaamsche Academie, door X; De Koninklijke Vlaamsche Academie en de liberale Partij, door Willem De Vreese; Boekennieuws en Kronijk.