De Tijdspiegel. Jaargang 69

[p. 213]

Tijdschriften.

Onze Eeuw. Maandschrift voor Staatkunde, Letteren, Wetenschap en Kunst, onder redactie van P.J. Blok, P.D. Chantepie de la Saussaye, G.F. Haspels, E.B. Kielstra, K. Kuiper, Jhr. H. Smissaert en W. van der Vlugt. Haarlem, de Erven F. Bohn.

De Januari-aflevering wordt geöpend met het eerste deel eener novelle van den heer G.F. Haspels, getiteld ‘De Stad aan het Veer’. Over den Islam en de Islam-politiek der Ned.-Ind. Regeering schrijft Mr. Dr. Th.W. Juynboll, over Doodencultus en Oud-Christelijke winterfeesten mevr. D. Logeman-Van der Willigen. Geerten Gossaert bespreekt Anatole France. Verzen zijn opgenomen van Karel van de Woestijne en Jacq. E. van der Waals.

De Gids. Onder redactie van H.T. Colenbrander, C.Th. van Deventer, J.N. van Hall, A.A.W. Hubrecht, E.J. De Meester, W.L.P.A. Molengraaff en R.P.J. Tutein Nolthenius. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon.

Eene romantische novelle van Arthur van Schendel, ‘Het Vertrouwen’, uit den tijd der Maagd van Orleans opent het Januarinummer. Dr. J.H. Holwerda verspreidt op grond van archaeologische gegevens, met anthropologische in verband gebracht, helder licht over de oudste bevolkingen van ons vaderland. Dr. J.A.N. Knuttel polemiseert tegen Dr. H.F. Wirth's boek over den ondergang van het Nederlandsche volkslied. Verzen van Hélène Swarth worden gevolgd door een novelle van Ina Boudier - Bakker. Prof. Steinmetz schrijft over het goederenvervoer bij de laagste volken en Prof. C. Winkler kondigt Prof. G. Jelgersma's boek over waandenkbeelden aan. De heer G.H. Marius beveelt betere zorg aan voor het behoud onzer moderne meesterwerken en de heer R.P.J. Tutein Nolthenius waarschuwt tegen brandgevaar in de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijs en Kunstnijverheid.

De Nieuwe Gids, [mede nieuwe serie van de Twintigste Eeuw en het Tweemaandelijksch Tijdschrift], maandschrift voor letteren, kunst, wetenschap en wijsbegeerte, onder redactie van: Dr. A. Aletrino, Dr. H.J. Boeken, Lodewijk van Deyssel, Mr. Frans Erens, Willem Kloos, Jac. van Looy, Frans Netscher. Uitgegeven te 's Gravenhage door de N.V. Electr. Drukkerij ‘Luctor et Emergo’.

De Januariaflevering begint met ‘Duczika’, een Berlijnschen roman door Herman Heyermans. Frans Erens draagt bladzijden uit zijn reisdagboek bij. ‘Het glorierijk licht’ is een studie van Stijn Streuvels getiteld. Hein Boeken wijdt een essay aan d'Annunzio, May Nora French en Mistral; Dr. K.H. de Raaf aan den zeventiend'-eeuwschen dichter Jeremias de Decker. Vier mooie gedichten worden door Aart van der Leeuw gezongen; Cornelis Veth maakt een opmerking over het lezen en de beeldende kunst. Dr. G.J. Grashuis geeft een interessante aankondiging van Thieren's werk over astrologie en Barger's vertaling van Swedenborg's ‘Gemeenschap tusschen ziel en lichaam’.

De Beweging, algemeen maandschrift voor letteren, kunst, wetenschap en staatkunde, onder redactie van H.P. Berlage Nz., T.J. de Boer, Albert Verwey, Is.P. de Vooys. Amsterdamsche Boekhandel, Amsterdam.

Albert Verwey opent het Januarinummer met een reeks epigrammen: ‘Nieuwe Woorden’. H.P. Berlage Nz. ontvouwt grondslagen en ontwikkelihg der

[p. 214]

architektuur. Prof. Is.P. de Vooys bepleit de noodzakelijkheid der arbeidersbeweging. Dr. C.G.N. de Vooys handelt over spreken en schrijven in Noord- en Zuid-Nederland. Albert Verwey bespreekt Jan Prins, G. Gossaert en P.N. van Eyck, Prof. T.J. de Boer Georg Simmel's ‘Philosophische Kultur’.

Stemmen des Tijds, Maandschrift voor Christendom en Cultuur. Onder redactie van Dr. W.J. Aalders, Mr. A. Anema, Mr. P.A. Diepenhorst, Dr. P.J. Kromsigt, Dr. J.C. De Moor, P.J. Molenaar, Dr. E.H. Renkema, Mr. V.H. Rutgers, Dr. J.R. Slotemaker de Bruine, Dr. J.Th. De Visser, Dr. B. Wielinga. Utrecht, G.J.A. Ruys.

Met een studie over Christendom door Dr. J.R. Slotemaker de Bruine wordt de Januari-aflevering geöpend. De dichter Boutens wordt door Dr. H.T. Oberman besproken. Mej. K.S.S.K. besluit haar novelle ‘Twee Heldinnen’. Prof. Dr. J. Domela Nieuwenhuis verdedigt de vergeldingsleer in het strafrecht. De heer J. Jac. Thomson beschouwt in een ‘literair keur-overzicht’ de kunst van Aart van der Leeuw, G. Gossaert en A. Roland Holst.

De Ploeg, geïllustreerd maandblad van de Wereld-bibliotheek. Redactie: L. Simons, directeur; Louis Landry, secretaris. Uitgaaf der Maatsch. voor goede en goedkoope lectuur, Amsterdam.

In het Januarinummer geeft Is. Querido een karakteristiek van Mr. J.N. van Hall. De heer W. Sibmacher Zynen schrijft over muziek. Verzen zijn er van Nico van Heuvel.

Onze Kunst, geïllustr. maandschrift voor beeldende kunst; hoofdredacteur Dr. P. Buschmann Jr.; rubriek Ambachts- en Nijverheidskunst onder redactie van de ‘Nederlandsche Vereeniging voor Ambachts- en Nijverheidskunst’, redactie-commissie S.H. de Roos, Jac. Ph. Wormser, H. Fels, Jac. van den Bosch, Marg. Verwey, secretaresse. Uitgave der naamlooze vennootschap ‘Onze Kunst’ Antwerpen, voor Nederland: L.J. Veen, Amsterdam.

In het Januarinummer toont de heer F. Schmidt-Degener in een uitvoerige, met 20 reproducties geïllustreerde studie aan, dat de allegorie van Rembrandt in het Museum Boymans te Rotterdam geen betrekking heeft op den vrede van Munster, maar op de eendracht der stedelijke schutterijen onder leiding van Amsterdam en een voorstudie is voor De Nachtwacht. De heer A. Boeken wijdt een studie aan drie renaissance-gebouwen in het Noorden: de Kanselarij te Leeuwarden en de Raadhuizen te Franeker en te Bolsward.

Het Huis, Oud en Nieuw, maandelijksch prentenboek, gewijd aan huisinrichting, bouw- en sierkunst. Uitgave van Ed. Cuypers, arch., Amsterdam.

Een uitvoerige en rijk geïllustreerde beschrijving van het Heilige-Geest-of-arme-Wees-en-Kinder-huis te Leiden wordt in het Januarinummer door Dr. A. Beets aangevangen. De redactie geeft gevel- en plattegrond-teekeningen van de middelbare technische school te Dordrecht.

De Natuur, populair geïllustreerd maandblad, gewijd aan de natuurkundige wetenschappen en hare toepassing, onder redactie van Dr. Z.P. Bouman. Utrecht, J.G. Broese.

Met een plaat van het Noorderlicht op hooge breedte wordt het nummer van 15 Januari geöpend. Over het intime leven der zwammen verhaalt de heer D.J. van der Ven in een fraai geïllustreerd artikel. Hoe zonnestralen gebruikt worden om mechanische kracht voort te brengen, beschrijft de heer M. van der Boon. Over kemphanen handelt de heer J. Daalder Dz.. Hoe autogeen lasschen gaat, vertelt Dr. Z.P. Bouwman, en hoe men vruchten mooi, gaaf en lekker krijgt, zegt de heer J. Baron. De bereiding van zwavelzuur wordt door den heer H.J. Prins, scheik. ing., uiteengezet en het winnen van terpentijn door den heer D. Stavorinus. Ten slotte vangt Dr. H.W. Woudstra een opstel aan over de physische chemie der metalen en legeeringen.

[p. 215]

De Levende Natuur, onder redactie van E. Heimans en Jac. P. Thijsse, uitgave van W. Versluys te Amsterdam.

In het nummer van 1 Januari beveelt de heer G. Wolda meerdere zorg aan voor de cultuur van in 't wild levende vogels. De heer J.J. de Jong deelt iets mede over het fret en het fretteeren. Dr. A.C. Oudemans beschrijft een op Madagaskar voorkomenden boktor, de heeren J.Th. Henrard en G.H.H. Zandvoort beschrijven adventiefplanten in Nederland.

In het nummer van 15 Januari vervolgt de heer G. Wolda zijn wenken over cultuur van in 't wild levende vogels door het ophangen van nestkastjes. De heeren J. en W. te Haarlem geven een beschrijving van heremietschelpen en de heremietkrab. De heer A.C. Tutein Nolthenius geeft aan eierenverzamelaars een wenk hoe hun eieren te monteeren. Het paddestoelenjaar 1911 in Kennemerland wordt behandeld door mej. Catr. Cool. Dr. M.A. van Andel vertelt nog iets over de veulenmilt.

De Hollandsche Revue, geredigeerd door Frans Netscher en uitgegeven door Vincent Loosjes te Haarlem.

De karakterschets is gewijd aan den heer P.H. van der Ley, Directeur van de Rijkskweekschool te Haarlem.