De Tijdspiegel. Jaargang 45

[p. 430]

Nieuwe uitgaven en vertalingen.

De heer P.F. van Vloten heeft den tweeden jaargang van zijn Gids voor de Rechterlijke macht in het Koninkrijk der Nederlanden in het licht gegeven.

In de keurige uitgaaf vindt men natuurlijk alles, wat een behoorlijke gids omtrent zetels van rechterlijke collegiën, dezer leden, die der balie, enz. moet bevatten, maar nieuw en zeer dienstig zijn de alphabetische lijsten ook in dezen jaargang op bladz. 32 en 49, waar alle straten, enz. der steden Rotterdam en Amsterdam zijn te vinden, met aanwijzing van wijk, bevolkingsbureau en kantongerecht, waartoe zij behooren, eene aanduiding, die dikwerf zoozeer gewenscht wordt ook door hen, die deze steden niet bewonen.

Eene naamlijst van alle notarissen naar alphabetische rangorde hunner standplaatsen, met opgaaf van hun adres, voor zoover zij te Amsterdam gevestigd zijn, geeft groot gemak, zoodat men wenschen mag, dat die adresvermelding zich later ook over Rotterdam uitstrekke.

Eene zeer uitgebreide geographische woordenlijst, 94 bladzijden groot, besluit het werk, met aanwijzing onder welken rechtszetel elke plaats hoort en of er een telegraafkantoor, een post- of telephoonkantoor is, enz.

De heer Van Vloten geeft beide, multa en multum, eene bijeenzameling van al wat in en buiten de practijk, dus ook voor niet juristen of niet ambtenaren, bij rechtspraak of behandeling van zaken onmisbaar is.

Het zou misschien aanbeveling verdienen, dat bij het tarief voor huurcedulen, met een enkel voorbeeld, de verhouding werd aangegeven, naar welke de totale huurprijs wordt berekend, voor contracten, die over verschillende jaren loopen, die met obtie jaren, enz, dewijl de gids niet alleen aan deskundigen ten leidsman moet dienen.

Eene opmerking mag evenwel niet achtergehouden worden, namelijk deze, dat de plaatsnamen worden gespeld ingevolge de nieuwe ook van regeeringswege aangenomen spelling, door de Kon. Academie van Wetenschappen bepaald en door het Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid voorgeschreven, zoo meldt eene nota in het werkje.

Deze spelling is niet door de regeering aangenomen; alleen het Ministerie van Waterstaat, enz. heeft haar voorgeschreven, doch is op heftig aandringen van sommige gemeenten voor vele dier namen er weer van afgeweken, zoodat dit Ministerie gedeeltelijk slechts de lijst volgt.

Dr. Winkler heeft in dit tijdschrift niet alleen gewezen op de schromelijke verwarring, door die afdeeling der Academie gesticht, doch in eene geeselende critiek bewezen, dat de Academie eene ontaalkundige, eene hoogst onhistorische lappendeken heeft geweven.

Overigens mag eene woordenlijst met ambtenaren dier standplaats wel niet

[p. 431]

met andere namen vermelden dan gespeld, zooals de wettelijke bepalingen ze aangeven, zijnde o.a. voor de rechterlijke ambtenaren de wet van 9 April 1877 in verschillende lijsten, en deze wet spelt op de oude, in de geschiedenis gewortelde wijze. Ook de kieswetten en andere bevatten de oude, alleen juiste spelling.

Mr. A.H. Verster.

Twee zusters (Ester's Ehe) door Hermann Heiberg, naar het Hoogduitsch, door Mevrouw Brugsma - Haenenberger, Schiedam, H.A.M. Roelands.

Esther zou trouwen met Mr. Ernst Martellier, maar weinige dagen voor dat het huwelijk zou gesloten worden, gaf zij hem zijn afscheid. Reeds lang had zij erover gedacht, overtuigd als ze was geworden van zijn zelfzuchtigen aard; en daarin had ze niet misgezien.

Wie was Esther? Eene der twee dochters van Mevrouw de Wed. Mendelsohn; een meisje en later eene vrouw van een sterk karakter, een rein en edel hart, ook onder vele moeilijke dagen. Ze had eene stille liefde voor Wolf Rochau, een jongman met groote gaven, maar soms wel wat al te onbedacht en voortvarend; en, o geluk, ze vond wederliefde.

Maar ook Martha, hare oudere zuster, had Wolf lief; zij, met hare diepgevoelende ziel, en ze kon, ook met den besten wil, niet langer tegen Esther vriendelijk zijn.

Eene beminnelijke en edele vrouw vinden wij in de moeder der beide meisjes, Mevrouw Mendelsohn; voor haar is ieder aanzoek eene zaak van strijd en zorg, met het oog op het toekomstig geluk of ongeluk van hare kinderen.

Eene nobele figuur vinden wij in Karel Rochau, Wolf's ouderen broer, die met onpartijdigheid de zaak met de moeder bespreekt; hij heeft zich voorgenomen, om zijn broeder geldelijk bij te staan, want men wenschte geen gebruik te maken van het kapitaal, dat het meisje bezat.

Zware, bijna onweerstaanbare tegenstand vond het voorstel bij Mevrouw de Wed. Rochau, Wolf's moeder; zij kon er niet overheen, dat het meisje van Joodsch bloed was, al waren er ook al twee geslachten overheen gegaan.

Ze meende in haar Bijbel daartoe het verbod te vinden; kon ze het niet verhinderen - haar huis en hart zouden van nu af voor haar zoon gesloten zijn.

Zoo gingen dan Wolf en Esther den rozengaard van het huwelijk in; wat zou het worden?

En Martha - was het verveling, was het zinnelijke lust, was het soms met de nevengedachte hare zuster te beschamen? Het een en ander zal wel hebben saamgewerkt. Diep en wonderlijk zijn vaak de bewegingen van het vrouwenhart.

Martha begon werk te maken van Martellier en het kostte haar niet veel moeite hem, op zijne manier, verliefd te maken, terwijl ook zijzelve zich opdrong, dat ze van hem hield. Diep geërgerd en bedroefd was Esther over dezen stap van Martha, waarin zij niets dan ellende zag.

Keeren wij tot haar en haar Wolf terug. Met toomeloozen ijver had Wolf zich aan het werk gezet. Zeer gewaardeerd beambte in eene bankierszaak, schreef hij over dat onderwerp een boek, dat veel opgang maakte; ook ging hij zelf zaken doen en won tienduizend bij tienduizenden thalers met speculaties; maar nu keerde de kans hem den rug toe, en met het

[p. 432]

erfdeel van Esther erin gestort, bleef hem nog dertig duizend mark te betalen. Juist in die dagen werd hij door het bankbestuur tot directeur benoemd. Tot welke verwikkelingen dit alles aanleiding gaf, verzwijgen wij, maar zijne onkreukbare eerlijkheid kwam onder deze omstandigheden in vollen luister uit. Esther bleef onder dit alles kalm en wist door vriendelijke woorden den moed bij haar man levendig te houden; ook als Wolf wel eens knorrig was, wist zij, door een tijdelijk zwijgen, hem te doen gevoelen, hoe verkeerd hij deed, en berouwvol beleed hij schuld. De liefde vermocht ook hier alle dingen.

Intusschen beklaagde Martha zich te laat over haar onberaden stap; haar kindje was haar eenige troost. Welk een ontzettend hartstochtelijk karakter zij had, blijkt uit een paar ontmoetingen onder vier oogen met Wolf; maar we mogen niet alles beschrijven.

Eene allerliefste verschijning is Regine van Teck, een nichtje van de Rochau's, een zingend vogeltje op een schoonen zomerdag, een wildzang, die, in haar oordeel over de mannen, alles zegt wat haar voor den mond komt, toch altijd geestig en rein. Maar ook in ernstige zaken was zij ernstig en verstandig en aan het ziekbed van Esther eene dienende engel. Ook zij vindt den rechten Josef.

We kenden den auteur uit eene reisbeschrijving, waarin hijzelf als reiziger optreedt; en het genot, den humor maar ook den ernst van het leven schetst op geestige en aanschouwelijke wijze. Hem is het gegeven iets goeds voort te brengen, omdat hij een blik geslagen heeft in het menschelijk leven en der menschen hart met hunne behoeften en nooden, hunne zwakheden en uren van ideale verheffing. De aandachtige, eenigszins ontwikkelde lezer en lezeres zullen dit gevoelen, en in de lezing een genot vinden en eene aansporing tot oefening in zelfverloochening en levenswijsheid.

De uitgave laat niets te wenschen over; de druk is ruim en helder, en de vertaling vrij van alle germanisme.

H.

Tépé.