De Tijdspiegel. Jaargang 9

[p. 1]

Aan den lezer, op den eersten dag van het jaar 1852.

Wij verwachten, naar zijne belofte, nieuwe hemelen en eene nieuwe aarde, in welke geregtigheid woont.
2 Petr. III: 13.

In welk eene stemming begroet gij, lezer! den nieuwen tijdkring? Ziet gij met bittere teleurstelling terug op het jongst verstreken maandental der nog jeugdige tweede eeuwhelft, dat weder in menig land van het beschaafd en Christelijk Europa zóó rijk was aan ellende en jammer, aan tweedragt in Kerk en Staat, aan vergoten bloed, - te arm aan waarachtig volks- en menschenheil, aan levend Christendom, aan onderlinge liefde? Zijn uwe verwachtingen en uitzigten van de onbekende toekomst met een somber floers overtogen? Heeft de beangstigende twijfel der moedeloosheid uw hart geschokt, en wanhoopt gij, in den tijd, waarin zooveel van vooruitgang gesproken en met vooruitgang gedweept wordt, aan den werkelijken vooruitgang van het menschelijk geslacht op de baan der ontwikkeling, in de waarheid, in de vrijheid, in de liefde?

Voorzeker het is u, bij den aan vang van het pas ontsloten tijdperk, als treedt gij onder de breede, statige zuilenrij eens eerbied wekkenden tempels; gij ontbloot onwillekeurig het hoofd; gij gevoelt u gedrongen tot plegtigen ernst; gij herroept aan uw geheugen de duizend en nogmaals duizend proeven van menschelijke broosheid, vergankelijkheid, nietigheid, onregt en zonde, die het heengespoede tijdvak alweder heeft opgeleverd, - in den kleinen kring, waarin gij uwe plaats vindt, - in den ruimeren, dien gij met meer of minder helderen blik kunt overzien. Gij hoort het magtig bruisen, het geweldig klotsen van den rusteloos voortgedreven stroom, die het geslacht der menschen sedert zestig eeuwen medevoert, de klaterende echo der laatste golfslagen dreunt u nog in het oor, en gij vraagt: zullen de baren andermaal stijgen en tot eenen verdelgenden stortvloed aanwassen, of zal er liefelijke kalmte volgen na den fellen orkaan?

De mensch gevoelt zich eigenaardig opgewekt, bij het omslaan eener nieuwe

[p. 2]

bladzijde van het levensboek (den eersten dag des jaars) zich tot profeet der toekomst te verheffen; hij wil, naar het woord des dichters, een woord, te vaak misbruikt, en misduid:

In 't voorleden

Ligt het heden

In het nu wat worden zal.

reeds vooruit zich den waarschijnlijken of vermoedelijken inhoud van het nieuwe hoofdstuk (het geheele jaar) voorstellen?

En is het niet verkondigd, en ligt daar geen diepe zin en groote beteekenis in, mits het regt verstaan worde, dat de toekomst den Christen, den geloovigen, den vertrouwenden, den hopenden toebehoort?

Wèl hem, bij wien deze overtuiging vast geworteld is in de ziel.

Kind des stofs en des oogenbliks! Wilt gij nu reeds uw oordeel uitspreken over het afgesloten jaar, en den evenaar houden, of het der menschheid gewin dan verlies heeft aangebragt? Vermeet het u niet, waag het niet dat hooge standpunt in te nemen, dat beslissend vonnis u aan te matigen. De stift der geschiedenis zal de daden en de feiten opteekenen in hare gedenkrollen, de opgewonden geestdrift en de hartstogtelijke verguizing zullen verdwijnen, gelijk de neveldampen voor het zonlicht wegtrekken, waar de onpartijdige geschiedvorscher tot de roerselen van der menschen daden doordringt, en den schijn van het wezen leert onderscheiden; - een later geslacht zal regtvaardiger vierschaar spannen dan gij: - de geschiedenis der wereld is het oordeel der wereld.

Kind des stofs en des oogenbliks! Waagt gij thans reeds te voorspellen, wat de ingetreden tijdkring zal baren, nu gij naauwelijks de eerste shreden hebt gezet op de nieuwe baan? Som dan slechts ettelijke der hoofdgebeurtenissen en merkwaardigste verschijnselen op, die gij u aan den laatsten avond van het verstreken jaar kondet te binnen brengen, en vergelijk ze met de verwachtingen, die aan zijnen eersten morgen u de ziel vervulden. Bepaal wat er geworden is van de berekeningen des staatsmans, 't zij hij die gebouwd had op de lessen der geschiedenis, gerigt op het heil des volks, 't zij hij een doemwaardig verbond had gesloten met baat- en heerschzucht, en een juk van slavernij gesmeed voor den hals van vrije burgers. Bepaal wat er geworden is van de bespiegelingen des wijsgeers, die het kunstig opgetrokken gebouw zijner streng ineenpassende stellingen en gevolgtrekkingen niet als het ijdele spinneweb verbroken, maar getoetst, bewonderd en aangenomen zag. Bepaal wat er geworden is van de droomen van den menschenvriend, - den waren, en den schijnbaren, - die de armoede wilde wegnemen, de gevangenissen ontvolken, de straf afschaffen, de misdaad uitroeijen, de ongelijkheden gelijk maken, de menschheid hervormen, de wereld herscheppen, de aarde in een Eden verkeeren. Bepaal eindelijk wat er, bij de ginds en elders toenemende lichtschuwende en -uitblusschende magt des bijgeloofs, bij de mokerslagen van het ongeloof tegen de tempeldeuren der Christelijke waarheid, bij den afgrond door de ligtzinnigheid gedolven, bij de onchristelijke en tegenchristelijke rigting van veel, wat verderfelijk op den tijdgeest werkt, - bepaal wat er geworden is van het biddend uitzigt des Christens op de komst van zijnen Heer en de uitbreiding van Diens rijk?

Kind des stofs en des oogenbliks! Breek niet te spoedig en te ligtvaardig den staf over uwen tijd! Waan niet, dat

[p. 3]

gij met juistheid zoudt kunnen voorzien, naar welke zijde de weegschaal zal overhellen.

Neen - niet slechts terug, of voorwaarts, kind van den Hemelschen Vader, door uwen Heer tot het burgerschap van den hemel bestemd en geroepen! omhoog uw blik en uw hart! Toen de doffe nagalm der laatste klokslagen van het weggespoede jaar in de plegtige, geheimzinnige stilte van den nacht wegstierven, hebt gij wel een' traan van aandoening gewischt van de wang: gij dacht aan uwe verijdelde verwachtingen, - aan uwe geliefde dooden, - aan uwe eigene scheidens- en stervensure. Toch waren u die laatste klokslagen geen doodengelui voor waarheid en vrijheid, geen kanongebulder van dwingelandij voor geest en geweten, geen sein der noodkreten van beangsten, die voor het verlies hunner oorspronkelijkste, heiligste en dierbaarste regten sidderden; - neen! wekstemmen waren het u, om den blik en het hart hemelwaarts te heffen; roepstemmen om u voortaan te scharen en te blijven scharen onder de strijders voor licht en waarheid, geregtigheid en vrijheid. Voorwaarts dan met opgerigten hoofde, in de overtuiging dat God met ons en Christus in ons zal zijn, en eens, gewisselijk, de tijd zal aanlichten, waarop alle wanklanken dezer wereld en dezes levens zich oplossen in het volmaakte akkoord der Christusbelijders, in de heilige en ondeelbare drieeenheid: geloof, hoop en liefde!