De Tijdstroom. Jaargang 2

[p. 113]

Ochtendsymphonie   R. Van Passen

Als een blauwe grot hangt de nacht, doorzichtig van dauw en sterrenlicht. Stilte, als gezinder van een harp, lijzig en ver en fijn, uit het hart van den nacht opgerezen. Luisteren en verbeiden. Zoo hangt de nacht, als een groote, blauwe grot, over de zwijgende wereld. En wat er slaapt of droomt of rustend ligt, het is alles vol tintelend verlangen naar dat ééne: het rijzen van de Zon!

Alleen het beekje zingt zijn liedje, maar heel zacht nu en gedempt, om niemand te wekken.

Als de donkerte wat ijler wordt, daarboven, kan het echter zijn prazelen niet langer bedwingen, en rinkelt blij:

- Het licht! het licht! het licht!...

De boterbloempjes langs zijn boorden schieten wakker door zijn dwaas getater:

- Wat wekt ge ons zoo vroeg! het is nog nacht! zeuren ze slaapdronken.

- Kijk, de dag licht al open daarboven! lacht het beekje, 't is uit met slapen!

- De dag??

Meteen zijn ze voorgoed wakker. Ze schudden hun kopje en spiegelen zich in het klare water: - De dag! Jochei! rinkelen ze met hun goudklokjes.

- Wie wil er parels, mejuffers? roept de dauw.

- Ik! Ik!

Al de bloempjes staan gereed, want voor hun morgenopschik hebben ze alle graag hun paarlsnoer.

- Ach, laat ons nog wat slapen... smeeken de madeliefjes, maar als ze hooren dat de parels uitgedeeld worden, doen ze gauw hun kroontje open, en lachen mee met den hoop. Het geeft een taterend plezier, in de rust van den ochtend.

- Een beetje stilte, daar benee! gromt de wilg; 't is nog klaar nacht!

- Hahaha! lacht de specht, en begint te hameren.

- Halt! weert zich de beuk, nog slaperig en lui.

- Hahaha! Wordt wakker! 't Is dag! schatert de specht en hamert voort.

[p. 114]

- Te vroeg, ezel! bromt de merel opeens van uit de hoogte.

- Wat nu? Begint gij ook? zeurt de esch.

- Tuwiet! De einder schiet vol rozen! Wiet-Tureliet! fluit de merel.

- Halalala! guitigt een lijster vol pret.

- Hou je bek, ik zie nog geen steek! jammert de slak in haar schelp.

- Kom buiten, kom bui-ten! slijpt de lijster met een zotte fiorituur achteraan.

Een leeuwerik schiet uit een korenveld de lucht in:

- Ik jubel de zonne tegen! tiert ze, hooger en hooger, als een zegezang.

- Ben ik niet mooi? vraagt de bij aan het beekje, terwijl ze haar glinsterende vlerkjes streelt.

- O gij ijdeltuit, gij mooi dingetje van goud! babbelt het beekje haar toe.

- O zonne! Ik zie den einder als een zee van vuur! juicht de leeuwerik daarboven.

- Rept u wat, gezusters! pringelt een mug, we moeten klaar zijn om te dansen in de eerste morgenstralen!

- Ach, doe me geen pijn, smeekt een lelietje-van-dalen tot een bij; zie toch hoe ge mijn smetteloos kleedje befroezelt!

- O, maar uw hartje is zoo vol honig-goud! Laat me er toch van drinken! zoemt de bij.

- Heil! Heil! De zon! De heerlijke zon! breekt daarhoog de leeuwerik uit, in een glorieuzen zang van wonne.

En meteen beginnen al de vogels hun jubelend lied.

- Turelureliet! Mijn zonne! Mijn heil! fluit de merel.

- Suskewiet! Ei, gij die het ziet, zing nu mijn lustig lied! schatert de vink.

- Goud is mijn hart, van zonnelicht doorgloeid! kweelt de wielewaal.

Ieder wil zijn geestdrift joelen, allemaal te gelijk. De lijster overhelmt al de anderen met heur wilde zaligheid:

- Ik kus u van smaksmaksmak, mijn lieveke-lie...f! tiert ze luid, en smijt heur dwaze tatering lijk wirrelende karnavalpret.

- Koe, koeroe, waar is mijn verloren liefje, koeroe? klaagt de tortelduif in de diepte van het woud. Ge moet namelijk weten dat vroe-

[p. 115]

ger, in oeroude tijden eens 'n tortel zijn wijfje verloor; dat deed hem zoo onzeglijk wee, dat hij niet ophield van jammeren en klagen:

- Koe, koe, ach waar is mijn verloren liefje, koe, koeroe?

Dat klonk zoo, altijd eender, heel dien zomer lang, een weeklacht die geen troost kon vinden. Sedert kennen de tortels geen anderen zang meer.

De specht moet er om lachen:

- Hoe romantiekerig! Hahaha!

De specht is nu eenmaal een geboren positivist.

Daar overstroomt de zon de boomen.

De zon! En opeens staan al de boomen omgloried van licht; de kruinen schijnen van zon doorspoeld; ieder twijgje zingt goudklank; ieder bladje is een wonder, en de lucht daarboven golft als een zee van majesteit. De zon! En opeens treedt alles uit de schaduw te voorschijn en gloeit als zooveel toortsen, iedere boom wordt een poëem van licht, heel het bosch rijst in goudmuziek, heel de wereld zingt haar symphonie van tierelierende klatering.

De zon! En luid en schoon galmt het vogellied. Een koor is het, van violen en cithers en harpen, van saxofonen en ratels en triangels; het schatert en schettert ondereen, het lacht en jubelt en weent. Eén zit te peuteren op een ocarina, probeert of ie de gam al kent, hapert en lacht zich zelf uit. Een ander tokkelt op een mandolien het fijnste minneliedje. Daar kweelt er een, lijk een orkest van kopermuziek. Daar droomt er een, wonderbaar en zacht, als op een viole d'amore. Een schreit, van weeldepijn of van verloren liefde, ergens in het donkere loover. Een tjuikt aldoor hetzelfde toontje, wanhopig omdat ie zijn liedeke vergeten is. Sommige doen de begeleiding, lijk cello's of orgels, heel in de diepte. Het danst en rotelt en relt van end tot end door het bosch, het klinkt lijk een tinkelend parelspel, het spat lijk goudfonteintjes, het bobelt en babbelt lijk dwaze kinderen in een zomerwei.

Nu wordt het een Spaansche stad in feest. Kleurige sjaals en bolero's, rood en geel, lachen in de zondoorgloeide straat. Groene luiken flappen open en lachende gezichten blinken in het raam. Het is één geroep en getier en gegiechel heel de stad vol. Koperen fanfaren trekken op. Trombons en bugels en klarinetten jodelen dooreen. En het volk, achteraan, danst op maat, pinkoogend om zijn eigen pret.

Dan weer is het of het bloemen regent. Alles zacht en droomerig. Een lied van innigheid. Lijk het schreien van een meisje bij een eerste

[p. 116]

liefdeleed. Ergens, in de verte, tjilpt er een, kort en hard, als het kloppen van een hamer op één enkele noot van een xylofoon. Dan loopt het vinniger door, rapraprap, in een langgerekt gewie-ter uitgejoept. En het gaat er, allerwegen, van spottend gegrijns, fiedelend gestreel, liefdejubel en zonnevreugd; het wentelt dooreen, het rotelt en leekt, het hangt lijk parelkransen te wriemelen. Janken van sirenen, klokklokken van water in flesschen, rinkelen van kristal op een marmeren tafel, krassen van verroeste nagels in hard hout, fluiten scherp en schel lijk straatjongens doen op hun vingers, rammelen met marbels, giechelen van meisjes die gekitteld worden, scheuren van zijde en scheuren van katoen, schaterlachen om een grap die eindeloos duurt; dan plots een stilte, tot weer al die kreten van vreugde en liefde en wee openrellen in den zonneschoonen dag, met ergens, heel ver, het melancholisch gekreun van een die moe is liefde te vragen en niets meer kan dan weenen, weenen...

Ontroerd, van een wondere ontroering, staat de eik daar:

- Heer, laat het eeuwig duren, uw schoonheid over de wereld! denkt hij; en hij luistert, en geniet, en blijft stil heel dien heerlijken ochtend lang.

Daarboven hangen de leeuweriken langs alle kanten hun zaligheid uit te jubelen, een diadeem van parels, een apotheoze van zilvermuziek. Hoog in de blauwe lucht hangen ze, met niets om hen heen dan het goddelijke zonnelicht, en van weelde dronken, zingen ze hun begeestering uit. Een hymne tot de schoone, schitterende zon.

- O zonne! juichen ze, gegroet, o heerlijk licht! Door wie alles op aarde leven krijgt, en schoonheid en vreugd! O zonne, wij bezingen u! Want groot zijt gij boven ons allen, en schoon en goed! O licht, dat duister en nacht verdrijft, en haat en lafheid in liefde verandert, wij loven u! Heil, als de zon rijst, want dan is het geluk nabij! O Zon, door wie ieder wezen leeft, o licht dat van een grassprietje een wonder maakt en van het armste diertje een heerlijkheid van vreugde! Gegroet, o eeuwig, eenig Licht!