Amsterdam den 20 Augustus. 1720.
Memorie, om aan Haar Ed. Groot Agb. de Heeren Burgermeesteren dezer Stadt met alle gehoorsaamheyt en schuldige eerbied te deduceeren, wat quaad en nadeel dese Stadt Amsterdam reeds heeft geleeden, en noch staat te verwagten uyt alle de Societyten der Binnelandsche Steeden, veroorzaakt door eenige Contramineurs, die haar Edele Groot Agtb. ten onregten tegens het Project van Assurantie, in dato den 10 Juny laastleden, hebben tragten te imbuëren, om hun particulier belang, en ambitie: Namentlyk,
IN dien Haar Ed. Groot Agtbaarhedens voor een Maand 't Project hadden gelieven te amplecteeren, en niet waren gedisanimeert door die Contramineurs, zoo had men voorgekomen, dat na Rotterdam, geen een Stad (gelyk zy alle zelf betuygen) tot die Resolutie zoude hebben gekomen, om eenige Compagnie van Commercie, of Monopolien, Navigatie, Assurantie, of Beleeninge op te regten, wyl zy alle bedugt waren, als Amsterdam een Compagnie van Assurantie oprechtede, zy alle als afgelege Lichamen zynde, niemant om haar zoude denken, nog speculatie vinden.
Maar terwyl Amsterdam niet resolveerde, zo is hun tyd tot dat werk gebooren geweest, wyl zy niets daar by waagden of hadden te verliezen, brengende daar door hunne Steden in staat, krygende met alle kragt eenige Millioenen Contanten, Gelderen van de Beurs van Amsterdam, en derselver Inwoonders derwaarts, waar uyt te wagten is, dat zy tot nadeel van Amsterdam, door die kragtige Beurs, daar geen particulier Koopman tegen kan.
Zullen ondernemen de Navigate op Groenland, Straad Davids, de Negotie op de Oostzee en elders. Wyders aldaar opkoopen, door hunne groote kas, al de Hennip, Vlas, Teer, Yser, en zoo van alle soorten van goederen, dat naderhand Amsterdam uyt hunne handen zal moeten zoeken.
In Amsterdam kunnen sy ook alle dagen met een Massa vallen op eenige Koopmanschappen, daar sy maar Concept van krygen, koopende alles op, en brengen de prys aanstonds 50 per cent hooger, al was het self van Zout, en Graaneu, insonderheid by Mediocre of geringe Recolte, daar een groote Consumptie in is, en men niet kan missen, tot ruine van veele Negotianten en particulieren Ingesetenen, waar van men een exempel maar zal aantoonen.
De Prys van het Zout is present 60 Pond Vlaams; laten sy maar vier à ses Tonnen Gouds daar in aanleggen, zoo loopt deselve aanstonds op 80 Pond Vlaams. Gelyk mede de Brande wynen, Teer, Pik, &c. alle tegenwoordig in zeer laage Prysen wee@ende.
Alle de Beleninge en discontes in Amsterdam, sullen sy mede weg sleepen: dat niet te vreezen is van 't voorsz. Project van dato den 10 Juny, vermits 't @elve met geen oogmerk van Monopolien, of om eenig Particulier te benadeelen, maar alleen om te versekeren, is aangelegt.
Zo zullen sy dan ook kunnen wegnemen de Assurantien wyl sy Directeurs hebben, die dagelyks in dese Stadt komen bequame Luydens, en bevorens reets by yder een in Assurantien geestimeert, door hunne gemakkelykheid en promptitudo; ook andere hier in deese Stadt authoriseeren, gelyk ook reets by veelen werd gedaan: hier uyt volgt dan, dat die Contramineurs hunne Neering ook selfs quyt raaken zullen, behalven dat de mee@te Kooplieden malcontent syn, over hunne onrechte tegenstreevinge, met hun niet sullen willen te doen hebben; daar by, zullen in 't vervolg alle ordres van buyten tot de Assurantie werden gegeeven, om by de Compagnien te laaten versekeren, alsoo veele Particulieren, gelyk by hun is geëclatteert, niet te vertrouwen zyn, door dien zy presumeeren veele van haar Actionisten syn geworden, en by een Compagnie daar een zoo importante Fonds is, zyn secuur; daar by krygen sy in kas van schade, 100 per cent, en binnen een Maand geld, zonder Cretique of ophoudinge.
Van de Compagnie van Munnikendam is te vreesen, dat zy door de Haven van Nieuwendam, zoo onder haare directie forteert, en 't recht op den Y-stoom te halver weg hebben, Amsterdam veel nadeel sullen doen, in 't faciliteeren der Convoygelden, en veele andere Ongelden: Mitsgaders van Hoorn, Edam, Medenblik, Alkmaar, Gouda, Dort, Gelderland, en meer andere Steeden, dat men in der daad te laat sal sien, om te konnen redresseeren, en als dan onmoogelyk sal syn, of men sal met de andere Steden in groote differentie koomen.
Of die Contramineurs al voorwerpen, dat alle Societeyten maar wind zyn, en dat zy van zelfs wel zullen vervallen, dat den een den ander in de grond zal booren, sal men anders bevinden, want zy sullen, gelyk boven gezegt is, alles inspannen, om haar begonne werk te maintineren, en alle Maatregels nemen en practiseeren, om de Negotie en Navigatie van Amsterdam af te trekken, hunne Compagnien ondersteunen en toe voegen meer voordeelen van Impositien als andersints, en blyven alsoo Possesseurs van alle die considerable contante Penningen van de Beurs van Amsterdam.
De zelve Contramineurs geven voor. Men behoeft de Societeyt van Rotterdam mede niet te apprehenderen, die zal insgelyks wel van selfs vervallen.
Zulks zal men mede ter contrary sien, en dat deselve hoe langer hoe meer sal floreeren, gelyk reets by haar nieuwe Inscriptie consteert, nademaal de Regeering der selver Stadt die met alle kracht ondersteunt, en alles toevoegt en nog meer sal doen om deselve te maintineeren tot voordeel van haar Burgers, en zonder dien was de Beurs van Rotterdam geruineert, alwaar, @oo U Ed. Groot Agtb. niet zyn te disponeeren, tot het permitteren van 't Project, van dit Jaar nog de Acties op 150. à 200, per cento avans zullen loopen. En Amsterdam ten uiterste hinderlyk zyn en naddel toe brengen in zeer veel gevallen.
Dus is klaar reets te sien en zal men in 't kort nog verder ontdekken, wat nadeel die Contramineurs aan deze Stadt van Amsterdam en derselver Inwoonders komen te veroorsaken, met haar Ed: Groot Agtbaarhedens ten onrechte en mogelyk uit eigen belang, in een ander sentiment te brengen, door het acces dat zy by haar Ed: Groot Agtbaarhedens hebben, waar op zy zelf trotseeren, en zich beroemen, van in staat te zyn dit gantsche werk onder de voet te kunnen stooten, door dien niet anders als de Wind-Negoties daar uit zullen spruiten, en dat een verderf voor Amsterdam is, en 't is vreemt dat men die Contramineurs kan aantoonen dat zy zich zelf daar mede dagelyks engageeren en hunne faict van maken, ja selfs direct of indirect op harer en andere namen in andere Compagnien deel nemen.
Dit alles hebbe ik niet konnen nalaten als een oprecht Patriot van deze Stadt U Ed: Groot Agtb: aan de hand te geven en verlang daar voor geen de minste Honneur douceurs of voordeel; maar wy zien met smerte ieder dag, wat groot nadeel aan deze Stadt door die Societeyten werden toegebracht dat noch maar eerst een begin is en tienmaal slimmer is te duchten, en onmoogelyk zal zyn, te beletten als het wat dieper ingewortelt is. Den Schryver deser is zelf van dat sentiment dat alle die Monopolien zeer quaad en nadeelig voor de Negotie zyn, maar geen Societeyt van Assurantie, daar in ieder zyn vryheid behoud, en dat het best was dat alle de Monopolien wierden gesupprimeert dat 'er geen een was.
Zullende in allen gevallen door 't permitteeren van de bekende Societeyt, door den ondergesz, geprojecteerd, werden te weege gebracht, dat het contante geld niet noch verder en voor het grootste gedeelte van hier na andere Steeden zal werden overgebracht.
Wanneer vervolgens door de Kas van deze Societeyt indien de nood zulks vereist, en haar Ed: Groot Agtb: zulks komen goed te vinden, de Intentien van de Societeyten der Buitensteeden om Monopolien te dryven zullen kunnen werden tegen gegaan, en vereideld, waar toe of ten welke einde overvloedige Middelen tot voordeel dienende aan de hand gegeven kunnen werden.
Men zal hier byvoegen dat 't remarquabel is dat reets eenige van die Contramineurs die haar Ed: Groot Agtb: 't Project onsmakelyk hebben willen maken 't zelve reeds hebben geamplecteert, als ziende dat hunne ongegronde tegenwerpinge niet anders komen voort te brengen als een groot nadeel voor de Stadt Amsterdam, en dat zulks hoe langer hoe meer is te duchten, door alderhande practyken direct en indirect van andere Steden, die men U Ed: Groot Agtbaare, genoeg kan aantoonen, en dat
Auteursrechtvrij