Het groote Tafereel der dwaasheid

Project van een Expeditie, Commercie en Assurantie Compagnie tot Zwol.

BUrgermeesteren, Schepenen en Raaden der Stad Zwol, bevindende dat een menigte van Steden opgerigt hebben een Compagnie van Expeditie, Commercie en Assurantie, en oordeelende dat aan alle en een ider genoegsaam bekend is de avantagieuse situatie van hun Stad (als zeer na aan de Zuider Zee en Tessei, en aan de Rivier het Swarte Water en tusschen den Yssel en de Vegt gelegen) de daar reeds gedreven wordende en bloeijende Negotie, de groote Factoryen en Expeditien op Munsterland en geheel Duitsland, die alhier meerder als over alle andere Steden te samen gaat, en die door de Compagnie nog veel kragtiger als ooit, kan worden gemaakt, met eigen Voerluiden, Wagens, Paarden, &c. toe te stellen, vaste reglementen te maken, dat alle goederen van Steden op alle tyden over dese Stad kunnen worden geassureerd en verzonden, zoodanig echter dat gemelde Goederen als van outs zullen worden geexpedieert; voorts om alle Goederen en Koopmanschappen uit Duitsland en elders komende insgelyks te Assureeren en te Beleenen. Wyders om Postwagens op geheel Duytsland, en selfs verders na Italien op te regten, en dat alle Negotie, soo te Water als te Lande, op alle Gewesten, Ryken en Landen, met allerhande Waren derwaarts te brengen, en van daar te haalen, met seer groote voordeelen kan worden voortgezet, en dat tot alle handel, met veel minder kosten, als op andere plaatsen, welgelegen Pakhuysen kunnen worden opgeregt, Zoo is 't, dat Burgermeesteren, Schepenen en Raaden voornoemd, met ingenomen adv ys en consent van hun Gesworen Gemeente, goedgevonden hebben mede een Compagnie van Expeditie Commercie en Assurantie op te regten, en zulks op de volgende Conditien.

1. Dat het geheele Capitaal sal bestaan uyt 10. millioenen, en uit 1000. Actien, ieder à 1000 gl.

2. Dat men daar mede overal (als de Stad van Zwol daar toe, als in 't hoofd gesegt zeer gelegen zynde) zal handelen in allerhande Waaren, ook Manufacturen, en de reets hier in train zynde, tot meer avantagie van de Compagnie, beneficeeren, en alle Actien, Obligatien en Vastigheden Assureeren en Beleenen, Wissels Disconteeren, en voorts alles zodanig als aan te stellene Directeurs ten meesten dienste van de Compagnie zullen oordeelen te behooren.

3. Dat de intekening sal worden gedaan by Commissarissen door de Heeren van de Magistraat te verkiesen, en benoeming der woonplaatsen van de Intekenaars, by welke intekening aanstonds voor 't verleenen van het opregten deser Compagnie, beneficeren van Wegen, bruggen, Vaarwater, en alle hindernissen, die in deselve mogten voorkomen, weg te nemen, en wyders voor alle vordere avantages, die van tyd tot tyt door de Heeren van de Magistraat aan de Compagnie sullen worden verleent, ter Secretarie zal betaalt worden een per cent, en aan de Intekenaars te gelyk gedrukte Acte van Actie, door deselve met hun Naam, Stad en Woonplaats te vervullen, gegeven worden, om daar mede ook aanstonts te kunnen handelen, van welke Acten, tot commoditeyt van de Actie handelaars, by Verkoop, de Endorsementen op de rug zullen valideeren, zoo dik-en menigmaal als sulks geschied, zullende by 't Transport echter van ieder Endorsement betaalt worden, als hier na volgt.

4. Dat niemand meer als dertig Actien zal mogen inschryven, dog naderhand wel meer in mogen kopen, zonder dat daar door egter meer als een stemme zal mogen hebben in eenige zaak.

5. Dat deze Inschryving zal beginnen Maandag den 23. September op 't Stadhuis aldaar.

6. Dat het juiste getal der Actien en voor gemelde Kapitale somme val zynde de voorschreven Commissarissen by Biljetten of Courant de Hoofd-participanten zullen by een roëpen.

7. Dat voor Hoofd-participanten eerst alleen zullen gerekend worden die 30. Actien hebben, en naderhand ook voor Hoofdparticipanten gehouden worden, die by transport zoo veele of meer hebben verkregen en inderdaad bezitten, welke van elders komende alle met het Burger-regt zullen worden vereerd.

8. Dat de voorsz. eerste Hoofd-participanten by een zynde de Heeren van de Magistraat aan dezelve zullen bekend maken, dat drie en welke Directeurs hebben benoemd, om by meerderheid van stemmen door gemelde Hoofd-participanten nog daar by benoemd te worden, mits dat van deze negen vyf binnen de Stad hun Domicilie zullen moeten houden, alle en een ieder hebbende 30. Actien.

9. Dat deze Directeurs, gedurende hun bediening, 30 Actien zullen moeten behouden of de facto van 't Directeurschap vervallen zyn, en de Vacante plaatzen op de eerste by eenkomste

[p. 14]

der Hoofd-participanten, door dezelve met de Directeurs gesuppleert worden.

10. Dat aan de voorsz. Directeurs op de eerste Maandag in November, door de Intekenaars weder zal worden ingelegt een per cent, en dus op gelyke Maandag van Maand tot Maand nog een per cent tot ses Maanden, en alzo tot Maart 1721, incluis.

11. Dat de Directeurs meerder penningen tot voortzetting van den handel nodig oordelende daar toe de Hoofd-participanten, zodanige vordere inleg ordonneren, als ten meesten dienste van de Compagnie zullen oordelen te behoren, om binnen acht of langer weken na de bekendmaking nog 4. per cent ingelegt te worden op sodanige sortable termynen als gemelde Directeurs en Hoofd-participanten zullen goedvinden.

12. Dat een ieder Intekenaar de tweede, derde, of vordere inleg manquerende te doen, daar door van zyn Actie ten profyte van de Compagnie zal vervallen zyn.

13. Dat door de Directeurs jaarlyks aan de Hoofd-participanten, een Maand van te voren daar van te adverteren, rekening zal worden gedaan, en met dezelve met meerderheid van stemmen de uitdeeling gereguleerd.

14. Dat door de Directeurs en Hoofd-participanten zullen aangesteld worden twee Cassiers, een Boekhouder en een Contrarolleur, die voor zo veele sommen borg zullen moeten stellen als by de Directeurs en Hoofd-participanten zal worden geoordeeld.

15. Dat de Tractamenten van de Directeurs, Cassiers, Boekhouder en Contrarolleur by de Hoofd-participanten zullen gereguleerd worden.

16. Dat de mindere Bedienden by de Directeurs zullen worden aangesteld en alle andere zaken en ordres by de zelve beraamd worden; dat ook elders Comptoiren zullen mogen aanleggen, en generalyk alles wat hier voor aan de Hoofd-participanten niet is gereserveerd, versorgen en uitvoeren.

17. Dat de Compagnie alleen te tyd van 20. Jaren het recht zal hebben van Loteryen in de Stad op te rechten.

18. Dat voor transport van ieder Actie, voor de Directeurs te doen, tot verval der onsten, tractamenten &c. betaald zal worden een Caroli gulden, half by de Verkoper en half by de Koper te betalen, half by de Stad en half by Compagnie te profiteren, gelyk mede by ieder 2. stuivers voor den Armen dezer Stadt.

19. Dat alle questien, uit hoofde van deze Compagnie spruitende, tusschen Koopluiden, Schippers, Voerluiden, &c. by de Directeurs zullen worden gedecideert, zonder eenig appel of vordere Provocatie.

NB. De penningen moeten franco geaddresseert werden aan de Secretarye der Stad Zwolle.