|
| |
| |
| |
De oude bedelaer, door J.A. Staes.
I.
't Zonlicht schoot zyn laetste glansen
Op 't insluimrend bloemenheir;
Vuerrood glom 't aen 's hemels transen
En zonk zacht in 't westen neêr.
't Kwelend lied der nachtegalen
Klonk betoovrend langs de dalen
Op 't bekoorlyk avonduer;
De echo deed het wedergalmen;
Wonderschoon was de natuer!
't Windje ruischte in kruid en halmen.
Ik, met myne ziel alleen,
Stapte langs de velden heen.
Daer, waer 't beekje kabblend stroomde
Langs de vlakte, in stillen spoed,
Zat ik eenzaem... en ik droomde,
O dit deed myn ziele goed.
Hoe verrukkend was de weide,
Waer der bloemen geur zich spreidde!
| |
| |
En die hemel dáér omhoog!
En het ritselen der bladeren
Die de zefier zacht bewoog!.....
Eensklaps zie 'k een gryzaerd naderen,
Die vermoeid en zuchtend trad
Tot de plaetse waer ik zat.
'k Spoedde me om hem te ondersteunen,
Naer hem heen, voor ramp beducht,
'k Liet hem op myn schouders leunen:
Hy was dankbaer met een zucht....
O die zucht sneed my door 't harte;
Ik verstond zyn bittre smarte,
'k Had zyn zielezucht gehoord;
Tot de plaets, waer ik gezeten
Was, leidde ik hem zachtjes voort.
Droom en mymring was vergeten
'k Leî hem op de zode neêr,
'k Hoorde thans zyn zucht niet meer.
Roerloos lag daer de onbekende,
Ik zocht hulp, maer vond er geen:
Hy was wis aen 's levens ende
En ik was met hem alleen!......
Ik kon zyne wezenstrekken,
Hoe ik poogde, niet ontdekken:
't Avondkleed had de aerde omvat;
Toch 'k verfrisch zyn doodskoud aenzigt
Daer verscheen het lieve maenlicht
Aen de azuren hemeltrans,
En ik zag myn lyder thans.
| |
| |
God! het was de stramme Peter
Dien ik dikwerf had ontmoet,
En een aelmoes gaf...... Nu gleed er
My een huivring door 't gemoed;
'k Was met hem in 't diepst der weide,
'k Schreeuwde luid - om niet - ik schreide;
'k Wilde in 't ronde om hulp gaen zien;
Maer - zou ik alleen hem laten?
Neen, ô neen! hy stierf misschien
In myn afzyn...... zou 't dan baten
Zoo 'k met redding wederkeer? -
'k Bleef en zat mistroostig neêr.
Hy ontsloot zyn stervende oogen
Roerden zich; hy sprak bewogen:
‘Vriend, heb dank! myn kracht is heen.
'k Voel het, 'k ben aen 't end van 't leven,
Dra zal de adem my begeven;
En toch ik verlang naer 't graf.
Daer zie ik de rust my wenken,
Die het leven nimmer gaf......
Luister, 't zy u een herdenken,’ -
Deedt hy 't roerende verhael.
| |
II.
'k Was eens jong - hoe zalig was ik
Toen! Helaes te ras voorby!
En toch in de toekomst las ik
Liefde en heil..... zoo schoon voor my!
'k Minde, ja, 'k aenbad Lenore;
Nog schiet my haer beeld te voren,
| |
| |
Nog hoor ik haer liefdezucht
Om my ruischen. Ach! zy minde!
Zy de schoonste van 't gehucht!
Minde me ook?.... 'k weet nog de linde
Waer ik 't eerste liefdewoord
Heb uit haren mond gehoord.
Zy was schoon! haer zachte blikken
Vielen balsmend op my neêr,
'k Voelde my het hart verkwikken;
Zóó beminlyk!..... op haer wezen
Kon ik zielevreugde lezen,
En zy minde my zoo trouw.
'k Mogt haer naer het outer leiden;
Daer, vóór God, werd zy myn vrouw,
Nimmer zou ik van haer scheiden,
Nimmer..... Ach! ik dankte God
Voor het my zoo zalig lot.
O ons leven vlood zoo blyde
Heen; ik won het daeglyksch brood,
's Avonds zat ik aen de zyde
Van myn dierbare echtgenoot,
En dan koutten wy te samen -
Wen wy 'd avonddissche namen -
Van heur liefde. - Ach! waerom toch
Moest ons heil verbroken worden?
En zoodra? O 't heugt my nog,
God, er rukten woeste horden
Van den vreemde op Vlaendrens grond
God, hoe hachlyk was dien stond!
| |
| |
't Was gedaen met liefde en blyheid! -
Op ons dorp verschenen zy;
Hun geroep was vryheid! vryheid!
Dwinglandy!.... ja, slavenboeijen
Deden ze om onz' lenden plooijen.
Zy ontroofden eerst ons goed,
God! en als zy 't al bezaten,
Dan..... dan eischten zy nog bloed!
Want de keizer vroeg soldaten,
Offers die zyn trotsch geweld
Slagten deed op 't oorlogsveld.
Ik ook moest ons dorp begeven,
Met het moordtuig in de vuist;
'k Ging wis voor den dwingland sneven
Die ons vryheid had vergruisd.....
O, Lenore deed my vreezen:
Weldra moest zy moeder wezen;
'k Wachtte reeds dien zaelgen dag.
Thans zag ik dit heil me ontvlieden;
O, zy weende bitter..... Ach!
En ik mogt geen troost haer bieden!
God! wy mengden onze smart
Weenend aen elkanders hart.
Dra was 't afscheidsuer verschenen,
Ik moest met het leger voort;
'k Liet Lenore alléén thans weenen;
Ik, ik had myn leed gesmoord.
'k Troostte haer by 't pynlyk scheiden,
Deed haer 't spoedig weêrzien beiden
En vertrok. Zy snikte luid
My 't vaerwel. De krygers snelden
| |
| |
Voort, verhit op moord en buit,
Voort, naer Spanjes bloedge velden.
O daer baedden we' in het bloed,
En dit heette heldenmoed......
Ach! ik dweepte als een ontzinde;
In het hevigst van den stryd
Dacht 'k aen haer, die ik beminde,
'k Zag haer minlyk beeld altyd.
's Nachts in myn nare droomen
Zag ik ze aen myn sponde komen,
En dan kloeg ze luid en naer. -
Eens kwam men een brief my brengen -
'k Open, God! hy kwam van haer!
Gansch doorweekt door 't tranenplengen,
Die ze er schryvende op vergoot,
Neêrgedrukt door smart en nood.
Zy leed honger!... o die klagten
Sneden pynlyk door myn ziel,
'k Mogt het lyden niet verzachten
Dat op haer, onschuldge, viel.....
Zy was moeder - bitter kloeg ze
My heur smarte. Ach! my vroeg ze
Voedzel voor myn kind...... haer borst
Bood geen troost meer voor zyn kermen,
Schonk geen laefnis voor zyn dorst......
Zy bad my myn kind te erbarmen,
En ik - 'k zwoer haer weêr te zien,
En hun beide hulp te biên.
Met de wanhoop in het harte
Vluchtte ik naer het vaderoord:
'k Zag myn dorp reeds in de verte....
Ach!..... myn vlugt was opgespoord,
| |
| |
'k Werd vervolgd, weldra gegrepen,
In een donker hol geslepen,
Waerin 't daglicht nimmer scheen -
Zeg, verdiende ik al dat lyden,
Almagt?..... 'k had zooveel geleên!
Wie? wie zou hen thans bevryden
Voor den honger?..... o ik dacht
Aen myn dierbren dag en nacht.
Mel zyn vloekbre dwinglandy;
Hy der volkren boeijensmeder
Viel...... en toen liet men my vry.
'k Ging - neen 'k vloog naer 't land der vaderen;
Bruisend vloot my 't bloed in de aderen
Wen ik 't lieve dorpje vond,
Waer myn jeugd is heen gevaren,
Waer eens myne wiege stond......
'k Mogt Lenore niet ontwaren;
'k Vroeg myn gade aen iedereen,
God! men wees naer 't kerkhof heen......
Lang reeds was zy 't leed ontheven
Met haer kind; ze misten brood......
Beedlend liet men beide sneven,
Sneven!..... zy.... myn echtgenoot
Mogt van niemand troost verwerven!
Honger..... God! - Hier zeeg hy neêr,
Zyne stem werd doof en doover,
En hy snikte en was niet meer. -
't Windje ruischte lief door 't loover,
En het maenlicht glom zoo zacht
Op het uer van middernacht.
|
|
Auteursrechtvrij