Het Taelverbond. Jaargang 4

[p. 603]

Kunst- en letternieuws.

De heer Van Mighem die zich door eenige niet onverdienstelyke verzen in het letterkundig jaerboekje van den heer Fr. Rens, alsook door eene beknopte geschiedenis van België heeft bekend gemaekt, is te Beveren, in den weinig gevorderden ouderdom van 40 jaren, overleden.

- Op 1 augusty overleed te Gent, de meer dan tachentigjarige Norbert Cornelissen; een geleerde die zich door menig kundig en nuttig werk heeft beroemd gemaekt, en die door zyne verkleefdheid aen de tael onzer vaderen de toegeneheid van iederen vlaming ingewonnen had.

- Holland heeft ook een zwaer verlies geleden. - De heer Lulofs, een zyner byzonderste geleerden, heeft het tydelyke met het eeuwige verwisseld. Hy was hoogleeraer by de hoogeschool te Groeningen, lid van 't instituet en ridder van den Nederlandschen Leeuw.

- Onze verdienstelyke medewerker de heer Snellaert is tot ridder der Leopoldsorde benoemd.

- Het vlaemsch is weêr geheel en al in het hooger onderwys miskend. Niettegenstaende al hetgeen er ook door sommige volksvertegenwoordigers aengewend is om aen onze moedertael regt te doen wedervaren, is hunne moeite nutteloos geweest, en is het vlaemsch weer met de vreemde talen op gelyken voet gesteld. Om tegen deze nieuwe miskenning te protesteren, heeft de Maetschappy ter bevordering der nederduitsche tael en letterkunde, met kenspreuk Voor tael en kunst, te Antwerpen, eene petitie aen de Kamer der Volksvertegenwoordigers en aen het Senaet gestuerd, en een afschrift dezer petitie aen al de maetschappyen des lands ter onderteekening rond gezonden. - In deze petitie worden in eene krachtige, hoewel bedaerde tael, de regten der Vlamingen afgeëischt. Wy hopen dat ieder opregt Vlaming dit algemeen petitionnement zal ondersteunen en dat wy er met voldoening den uitslag zullen kunnen van vermelden, als wy in eene volgende aflevering aen deze taelkwestie een artikel zullen wyden.

- Den 26 dezer heeft de opening van het nederlandsch Taelcongres in de promotiezael der hoogeschool te Gent plaets gehad. - Wy zullen later op die vlaemsche plegtigheid terug komen.

- De heer F. Rens heeft ons den volgenden omzendbrief toegestuerd:

Gent, Hooimaend 1849.

Wel Edele Heer!

De zeer uiteenloopende beoordeelingen, over den zestienden jaergang van het Nederduitsch Letterkundig Jaerboekje verschenen, ver van ons tot de staking dier uitgave, welke wy voortdurend als hoogstnuttig beschouwen, te doen

[p. 604]

besluiten, schynen ons, integendeel, ten spoorslag te moeten verstrekken om de onderneming krachtdadig voort te zetten, en door de plaetsing van verdienstelyke stukken de toenadering der beoordeelaren van verschillende tint te bevorderen; hetgeen niet onmogelyk is, wanneer men zich, zooals het trouwens behoort en wy het innig wenschen, overtuigd houdt dat een nauwkeurig overzicht op waerheid, regtzinnigheid en onpartytigheid moet gegrond zyn, zonder overdrevene begunstiging van de éene, of stelselmatige laekzucht van de andere zyde. Zoo doende, zou men geene medewerkers afschrikken, en minder reden geven om te doen gelooven dat hunne oogenblikkelyke onthouding aen andere, dikwyls hersenschimmige, oorzaken moet worden toegeschreven.

Hoe het zy, met vertrouwen wenden wy ons tot U, Wel Edele Heer, om den zeventienden jaergang der verzameling, voor 1850, tot stand te helpen brengen. De tyd, die tot den 15ⁿ September aenstaende te verstryken blyft, zal, naer wy hopen, volstaen om in den voorraed uwer lettervruchten, hetzy in dichtmaet of proza, eene of meer bydragen, uwen naem waerdig, uit te kippen. Wy zullen dezelve dus tegen, of zelfs voor dit tydstip, indien Gy het verkiest, inwachten, om ze naer den eisch der onderwerpen te kunnen rangschikken. Luimige, of liever humoristische, maer immer in de grenzen der welvoegelykheid blyvende, opstellen, zullen ons niet onwelkom wezen.

Moge men dan ook aen het Jaerboekje de, vroeger niet betwistte, hoedanigheid ontzeggen van jaerlyks een getrouwen spiegel des voortgangs, zoo niet van de vlaemsche letterkunde in het algemeen, hetgeen by derzelver tegenwoordige uitgebreidheid moeijelyk ware, dan toch van de vlaemsche dichtoefening te bieden: steeds zal het eene niet onbelangryke galery blyven van voortbrengselen, waerin liefde tot den geboortegrond, zuivere gevoelens van menschelykheid en handhaving van het nederduitsche volksbestaen in België zullen ademen.

In de vaste overtuiging dat Gy dezer betrachtingen uwe goedkeuring en vooral uwe medewerking niet zult weigeren, bidden wy U, Wel Edele Heer, de verzekering onzer opregte hoogachting te aenvaerden.

Verschenen werken.

Te Antwerpen by J.E. Buschmann, Ossenmarkt: Kort begrip eener geschiedenis der nederduitsche letterkunde, door F.A. Snellaert. - Dit boekdeel van 160 blz. bevat in zynen samenhang al de artikelen welke, onder denzelfden titel, in het Taelverbond zyn verschenen.

[p. 605]

- By Aug. Jans, Kaesstraet: Iets over vlaemsche beschaving, door Eug. Zetternam. Ter gelegenheid van een artikel der Revue des deux mondes, over Hendrik Conscience.

- By Jos. Van Ishoven: Voor 't Volk, volksverhalen door P.F. Van Kerckhoven. 5^e stuk, inhoudende: 1^o Iets dat alle dagen gebeurt; 2^o Het kasteel van Schricknacht. - Prys 25 centimen.

- Te Lier by J.A. Rompay: Bydrage tot de algemeene verbetering van den Gregoriaenschen zang en het kerkmuziek in België, byzonderlyk opgedragen aen de heeren onderwyzers en organisten, door Eduard Gregoir.

- Te Gent by P. Van Hifte, Drapstraet: Bedenkingen over het Christendom, bewyzen zyner waerheid, door Jozef Droz, lid der fransche Akademie.

- Te Gent by J.B. Merry, uitgever, Botermerkt. Te Brussel en te Leipzig by Mucquardt, en by de byzonderste boekhandelaers van het ryk en van den vreemde: Over de Cholera-Morbus, door doctor J.G. De Block, Professor aen de Hoogeschool van Gent. - Derde uitgaef. - De twee vroegere uitgaven van dit werkje waren in het fransch opgesteld. De geleerde schryver heeft door deze vlaemsche uitgave, in eene wezenlyke behoefte voorzien.

- By De Busscher, frères, Savaenstraet: De Zang des Germaenschen slaefs, door Pr. Van Duyse, bekroond met den gouden eerpenning door de koninglyke Maetschappy ter aenmoediging der schoone kunsten te Antwerpen. Tweede uitgaef. - Blykens de voorrede, in vorm van brief aen den Wel Eerwaerden heer Cracco, Professor der Poësis aen het collegie te Kortryk, geschreven, is dit gedicht door den Professor bestemd om zyne leerlingen met de poogingen der Vlaemsche Dichters bekend te maken.

- By C. Gysdaele, Slypstraet: Het Werkmansleven, een zedentafereel, door Pieter Geiregat, lid van het Vlaemsch Gezelschap te Gent. - Prys: 75 centimen.

- Te St-Nikolaes by Landrien-Fovel, Nieuwstraet: Leerboek der geschiedenis van België, van de vroegste tyden tot onze dagen, door E.J. Landrien. Met goedkeuring.

- By denzelfden: Vlaemsche en Fransche Opstellen, met de noodige taelregels en verklaringen; ten gebruike der vlaemsche franschleerende jeugd, door E.J. Landrien. (Eerste deel). Tweede uitgave.

- Te Leuven by Van Linthout en Vanden Zande: Een staetsgevangen onder Alva, eene alleenspraek opgedragen aen de Leuvensche Rederykkamer, de Roos, door P.F. Philipsen. 7 bladz.

- Te Worteghem by Ch. De Vrieze: Verstandsoefeningen voor kinderen om dezelve tot nadenken te gewennen; gevolgd van eene kleine spraekkunst met oefeningen, door E. De Vrieze. - 87 blz. in-12. - Een praktisch boeksken dat, onzes dunkens, menigen onderwyzer van pas zal komen.

[p. 606]

Aengekondigde Werken.

Te Zomergem by P. De Smet, boekhandelaer: De Geheimen van Gent, roman uit onzen tyd, door Emile Dobbelaere, Postoverste, Geheimschryver en Schatmeester van 't Vlaemsch Gezelschap, te Zomerghem. In 2 boekdeelen, met zorg gedrukt. - Prys fr. 1-50. (In den handel zal dit werk aen fr. 2-50 verkocht worden).

- Te Antwerpen by P.J. Van Dieren en C^e: Volledige werken van Th. Van Ryswyck, uitgegeven door de antwerpsche Rederykkamer, de Olyftak, onder medewerking van het Taelverbond, ten voordeele der weduwe en kinderen van den schryver. - Het werk zal een prachtig boekdeel, groot in-8^o, uitmaken, met veel zorg op twee kolommen gedrukt, en versierd zyn met het op koper gegraveerde portret des schryvers. - Het werk zal bevatten: 1. Eigenaerdige verhalen; 2. Eppenstein; 3. Antigonus; 4. Poëtische luimen; 5. Dichterlyke bespiegeling op het Onze Vader; 6. Godgewyde gezangen; 7. Balladen; 8. Politieke refereinen; 9. Volksliedjes; 10. Mengelingen. - De geheele uitgave zal den inteekenaren in acht afleveringen, tegen den prys van een franc per aflevering, toegezonden worden. - Het fraeije bustje in plaester, door den beeldhouwer L. De Kuyper vervaerdigd, hetwelk zoo getrouw en kunstvol de trekken van den onvergetelyken volksdichter weêrgeeft, zal gratis by de laetste aflevering gevoegd worden. De inschryvers alleen zullen dit voordeel genieten. - De eerste aflevering verschynt onmiddelyk, nadat een voldoende getal inschryvingen zal ingekomen zyn.

Einde van het 5^de deel.