Het Taelverbond. Jaargang 2

Kunst- en letternieuws.

- De familie Diercxsens heeft aen onze stadsbibliotheek twee kistjes HS. geschonken, voortkomende van den geleerden Diercxsens, pastor van St-Elizabeths gasthuis, en schryver van het werk getiteld Antverpia Christo nascens et crescens. Onder de HS. bevindt zich dat van genoemd werk, als ook nog kopyen van een groot getal onuitgegeven stukken.

- De beroemde kunstschilder Eug. De Block is door Z.M. den koning der Franschen tot ridder van het eerelegioen benoemd.

- Op den 25 october jl. is er te Eecloo, onder het voorzitterschap van den heer Ecrevisse, een vlaemsch lettergenootschap opgerigt, onder kenzin: Mocd en vlyt. Moge dit voorbeeld overal navolging vinden!

- Eenige dagbladen hebben aengekondigd dat de uitgave der Oude Vlaemsche Liederen, door wylen den heer J.F. Willems verzameld, zou worden voortgezet, met medehulp, voor wat de muziek betreft, van den heer R. Van Maldeghem. Wy zyn gemagtigd te verklaren dat deze uitgave door onzen medewerker Snellaert alléén zal worden bezorgd, naer de grondslagen, door den verzamelaer nagelaten.

- Het toeval heeft den heer Jan Theys, leerling-archivist ten stadhuize van Leuven den naem des Bouwmeesters van dit stadhuis doen kennen. Deze bouwkundige was Matheus De Layens, metsersbaes te Leuven, die gedurende dertig jaren, tegen vier stuivers in den zomer, en wat min dan dry stuivers in den winter, ten dienste van het magistraet dier stad, het truweel hanteerde Hy ontving, als toelage voor het voltrekken van dit prachtig gebouw, vyf guldens, of vyf peters en tien stuivers.

Verschenen werken.

- By J.E. Buschmann te Antwerpen: Natuerkundige lessen, door d^r F.J. Matthyssens, 3^de aflevering.

[p. 311]

Deze aflevering handelt over de volgende stoffen: over de stoomwerktuigen; over de zeilsteen of magneetkracht; over de barnkracht of electriciteit. Het werk is versierd met de noodige platen die tot opheldering van den tekst dienen.

- Geschiedenis van Antwerpen, uitgegeven door de Rederykkamer de Olyflak en opgesteld door de heeren H.F. Mertens en K.L. Torfs. III^e deel, 1^e stuk.

Zeer belangryke stoffen zyn in deze afleveringen behandeld en de schryvers stellen onder een geheel nieuw daglicht sommige zaken die tot heden in het donker zyn gebleven; onder deze zullen wy melden, de byzonderheden omtrent de St-Michiels abtdy en het onderzoek over de echtheid van het Preputium: In de beknopte geschiedenis van O.L.V. kerk vindt men vele onbekende byzonderheden omtrent een der schoonste monumenten van Europa, ook houden wy dit kapittel voor een der best behandelde van het werk. Het VIII^e hoofdstuk is betrekkelyk tot de handelgeschiedenis van Antwerpen daer ook nog zullen wy een nieuw bewys vinden der vermaerdheid onzer stad. Dry platen versieren deze aflevering.

- By de wed^e Van Mol en Schoesetters: Van alles wat, dagklapper voor 1847, I deel in-12^o; 120 bladz., prys 60 c. Zoo als wy in ons vorig nummer gezegd hebben, hebben de byzonderste letterkundigen onzer stad bydragen aen dit bundeltje geleverd.

- Te Gent, by de gebroeders Busscher: Lees-Museum, verzameling van fraeije en aengename vertellingen. 2 deelen in-8^o (I deel 112 blz., II deel 182 blz.), fr. 1 50. De meeste stukken zyn vertalingen, die over 't algemeen zuiver van tael zyn. Voor zoo ver wy weten, is er nog geen boek verschenen dat zoo veel lectuer tegen zulken geringen prys opleverde. De fransche herdrukken zelven zyn zoo goedkoop niet. Van slechts twee vlaemsche schryvers treft men bydragen aen, te weten, van de heer Van Duyse en Ecrevisse.

- By F. en E. Gyselynck, de heerlyke en vrolyke daden van keizer Karel. fr. 1. Dit werk maekt het eerste nummer uit der Volksboeken, aenvankelyk aengekondigd als te zullen worden uitgegeven door J.F. Willems en F.A. Snellaert, en met welker uitgave laestgemelde, uit hoofde van den dood des eersten, zich thans alleen zal belasten. - De volksboeken zullen op ongelyke tyden dusdanig verschynen dat, zoo veel mogelyk, ernst en luim worden afgewisseld. Ze bestaen uit ridderromans, reisverhalen, vertellingen, spreuken, volksliederen, enz, mestendeels naer de uitgaven, welke door den kanonnik van Eynaten werden nagezien. Deze werken worden uitgegeven in 12^o formaet, met fraeije platen. - N^r 2: De Ridder met de Zwane, is ter pers. Daer de deeltjes ongelyk van omvang zyn, kan ook derzelver prys niet gelyk gesteld worden: echter zal de prys van ieder werk niet hooger komen dan tot nog toe die der volksboeken is, zullende dus de schael zelden tot een frank stygen. - De inteekenaren zullen deze werken op schoon velin papier ontvangen, zonder verhooging van prys.

- By H. Hoste: Quelques Observations Critiques sur les dix-sept premières pages du Dictionnaire complet français-flamand, de MM. Sleeckx, Vande Velde etc. suivies d'un choix d'expressions familières, populaires, pittoresques et autres, puisées dans les lettres A, B, C, pour servir de spécimen de l'Atticisme des auteurs. Première partie. - Prys: 20 centimen. Dit opstel is bestemd om deel te maken van de vierde aflevering der Cronique contemporaine et rétrospective, organe de la Littérature néerlandaise et de la Littérature belge-française, etc., een maendschrift dat slechts 6 fr. 's jaers zal kosten, en waervan de eerste afleveringen eerlang zullen verschynen. Het kantoor der redactie is gevestigd, Predikheerenlei, n^r 33, te Gent.

- By C. Annoot-Braeckman: Verhael der Reformatie van de abtdy van Maegdendale, voorheen een vrouwenklooster, binnen de stad Audenaerde in 1468.

Deze uitgave hebben wy aen den heer D^r D.J. Vander Meersch te danken, en maekt het N. 10 uit der uitgaven der Vlaemsche bibliophilen. De uitgever heeft zyn werk met de noodige notas en ophelderingen verrykt. Zulks moeten wy ook

[p. 312]

zeggen van het volgende werk dat den heer Blommaert toevertrouwd is geweest, en dat het N. 11, der bovengemelde uitgaven vormt. Gewoonten, vryheden en privilegien der stad Sint-Truyen. Uitgegeven door de vlaemsche bibliophilen, met voorrede en aenteekeningen van Ph. Blommaert. Slechts een klein getal exemplaren van die werken zyn in den boekhandel.

- By G. Jacqmain. De Gentsche Jongens, koddige almanak voor het jaer 1847, door eene maetschappy vieze letterkundigen, bevattende kluchtige verhalen en liedekens, geschiedenissen, aenmerkingen, gentsche volksschetsen en verders al wat burger en werkman tot nut kan strekken in zynen dagelykschen handel, nering en bedryf. 1^e jaer. - Prys: 20 centimen.

- By J. Van den Branden en De Schuytter: De heer Van Trazegnies, historisch-romantische episode uit den eersten kruistogt, 1096-1099; door C.-H. Van Boekel. - Dichtstuk in groot 8^o, met 3 steendruk-platen, geteekend door de schilders F. de Vigne en F. Boulanger. - Prys: 2 franken.

- Vlaemsche volks-almanak, letterkundig jaerboek, uitgegeven door C.-H. Van Boekel. 3^e jaergang, 1817. - Prys fr. 1.

- Te Brussel, by C.-J.-A. Greuse: Handboek voor veld- en boschwachters, bevattende de wetten op de jagt en buertwegen met derzelver uitleggingen en aenmerkingen, nuttig aen allen die met de politie belast zyn, door C.-F.-A. Piron, kommissaris van politie te Vilvoorde. - Prys: fr. 2.

- Te Amsterdam, by H. Frylink: België sedert de omwenteling van 1830. Naar het hoogduitsch van Ignaz Kuranda. 1 deel in-8^o; met gelitografieerde titels, platen en vignetten. - Prys: fl. 5 90.

- By de gebroeders Diedericks. Vergeet mij niet, Jaarboekje voor 1847, met zeven staelgravuren. f. 3.50. De voornaemste hedendaegsche noordnederlandsche dichters hebben bydragen aen dit bundeltje geleverd.

- By G. Portielje: Hendrik van Brederode te Amsterdam, in 1567; door G. Scheltima. 1 deel in-8^o, 128 blz. en portret. Prys: f. 2.

- Te Zutphen, by W.J. Thieme: Willem, graaf Vanden Berg en zyne tijdgenooten; door R.W. Tadama. (1 deel in-8^o, IV^e deel; 230 bladz.). - Prys: f. 1 80.

Beide deze werken zyn zeer belangryk voor de geschiedenis van den tachtigjarigen oorlog, en zyn gestaefd met een groot getal onuitgegeven en authentieke stukken. Het laetste alleen bevat 140 bylagen, getrokken uit het archief van Heerenberg.

Aengekondigde werken.

By Karel Oberts, te Antwerpen: De Letterbode, nederduitsch-letterkundig album. De Letterbode zal jaerlyks vier boekdeelen uitmaken, elk van ongeveêr 150 blz., alle dry maenden zal er een boekdeel verschynen. - Prys der inschryving voor Antwerpen: fr. 4 per jaergang.

- By C.J.A. Greuze, te Brussel. Maria van Bourgonje, een tydvak uit de vaderlandshe geschiedenis; door Michiel Van der Voort. Het werk zal een boekdeel uitmaken van ongeveer 300 blz. in-8^o, op fraei papier. De prys van inschryving is op 2 fr. 50 bepaeld.