Tabu-special ‘Logische Semantiek’
Introductie van de redactie
Dit nummer van TABU staat geheel in het teken van de logische semantiek. Voor veel lezers is het formalisme misschien aanleiding om voortijdig af te haken (of er zelfs niet eens aan te beginnen...). Het is echter juist onze bedoeling om recente ontwikkelingen in de formele semantiek dichter bij de lezer te brengen. De artikelen in dit nummer moeten aantonen dat semantische problemen niet noodzakelijkerwijs onleesbare stukken opleveren.
Het eerste artikel is het meest formele van de drie. Hierin geven Wilma Sonder en Henriëtte de Swart een overzicht van de theorie van Gegeneraliseerde Kwantoren. Na een korte uitleg van kwantoren in intransitieve zinnen wordt het klassieke kader uitgebreid tot een interpretatie van kwantoren in transitieve zinnen. De problemen die deze uitbreiding met zich meebrengt en de oplossingen die daarvoor zijn aangedragen in de literatuur vormen de kern van dit artikel.
Eén aspect van de kwantoren in transitieve zinnen vinden we in het artikel ‘Reciprociteit’ van Trea Pestman en Magdalien de Planque. Reciprociteit, opgevat als een eigenschap van tweeplaatsige relaties tussen individuen, is typisch een verschijnsel in de natuurlijke taal waarvoor we een goede beschrijving kunnen geven in semantische termen. Aangezien Trea Pestman en Magdalien de Planque kiezen voor een informele benadering is hun stuk goed leesbaar zonder kennis van de formele achtergronden geschetst door Wilma Sonder en Henriëtte Swart.
Het artikel van Sjaak de Mey betreft de relatie tussen syntaxis en semantiek. Er wordt gepleit voor een nieuwe benadering van de grammatika gebaseerd op begrippen uit de logische semantiek. Hoofdthema's zijn de vraag naar de status van de NP en bereiksrelaties tussen kwantoren.
Ondanks het eigen karakter van elk van de bijdragen in dit nummer, zijn er duidelijke dwarsverbanden aan te wijzen. Hiermee schetst deze TABU een samenhangend beeld van de thematiek in het hedendaags semantisch onderzoek.