Raarwoord
Ziektehelling
Op 11 oktober 2014 schreef Pieter Steinz in NRC Handelsblad een stuk over zijn 51ste verjaardag. Tot zijn verbazing, want hij had niet gedacht die nog te kunnen vieren. Steinz kreeg in 2013 te horen dat hij de spierziekte ALS heeft, en zijn toestand ging in de eerste helft van 2014 hard achteruit. Maar daarna was er toch een verbetering ingetreden. Dat wil zeggen: de achteruitgang was vertraagd, mede dankzij de hulp van een longventilatiemachine en een maagsonde. Zodoende kon hij toch nog, en zelfs betrekkelijk ‘kalm en rimpelloos’, zijn 51ste verjaardag vieren, en er daarna in de krant over schrijven: ‘De “ziektehelling” is afgevlakt.’
Mooi woord: ziektehelling. Het leek me een woord dat alleen dokters gebruiken - een vakterm, zoals beloop of remissie. Ik kon ziektehelling in geen enkel medisch woordenboek en via geen enkele zoekmachine vinden. Bij navraag, bij Steinz zelf, bleek het een woord van eigen vinding te zijn. De betekenis is wel duidelijk: de ziektehelling is de mate van ziekteverslechtering. Die kan snel of langzaam gaan, zoals een helling steil of minder steil kan zijn.
Toen ik er wat langer bij stil had gestaan, kon ik niet anders dan bedenken dat wij ons eigenlijk allemaal op een ziektehelling bevinden, vanaf de geboorte. De helling is nu weer eens steil, dan weer eens vlak, maar het gaat niettemin, van een afstandje bekeken, met alle mensen in alle gevallen bergafwaarts. Ziektehelling: het is een ander woord voor het leven zelf, die lange en in sommige gevallen helaas wat minder lange glijbaan van de wieg tot aan het graf.
GUUS MIDDAG
Pieter Steinz.
Foto: Bert Nienhuis