Van Aaf tot z
Foutjes
Ietwat doelloos liep ik door de boekwinkel, op zoek naar een cadeau of iets voor mezelf. Wat bleek: de boekenmarkt, die al tijden op zijn gat schijnt te liggen - want wie koopt er nou een boek als het crisis is? - is vergeven van de boeken over taalfouten.
In de ene hoek van de winkel lag, hoog opgetast, Taalvoutjes, volgens de uitgever een ‘achtbaan van hilarische verschrijvingen’. Op de toonbank, wat de allerbeste plek is voor een boek in de verkoop, lag Geen hond die ernaar kraait, een boek van een ex-NRC-eindredacteur over alle fouten die ze aantrof tijdens haar werk - een educatievere versie van Taalvoutjes, voor de mensen die hunkeren naar het antwoord op de vraag: is het meervoud van paus pausen of pauzen? (Gelukkig is er meestal maar één paus tegelijk. Dat scheelt.) En dan lag elders nog 30 Ways to Save Your Ass in English, over Engelse taalblunders.
Deze boeken borduren voort op eerdere, vergelijkbare uitgaven, want mensen krijgen nooit genoeg van voutjes en blunders van anderen.
Wat is dat toch? Waarom is het zo heerlijk om fouten van anderen te lezen? Ten eerste zijn ze, inderdaad, soms grappig. Ik vind het door het Taalvoutjesteam opgespoorde ‘ultra observerend keukenpapier’ bijvoorbeeld leuk. Maar taalfouten als ‘gekaktballen’, daar kan ik niet diep gelukkig van worden.
Vele anderen wel. Die kopen die boeken. Ik vermoed dat de taalfoutenboekenmarkt een niche, of eigenlijk een groot deel van de consumenten, bedient die eigenlijk door de afdeling zelfhulpboeken bediend zou moeten worden. Deze mensen zijn opgestaan met een rothumeur, voelen zich niet prettig omdat hun haar niet goed zit, of omdat ze straks naar een functioneringsgesprek met hun nare chef moeten, maar dan zitten ze in de trein naar hun werk en lezen ze in een van de delen van Stonecoal English over de Nederlander die, serieus, ‘Make that the cat wise’ heeft gezegd tegen een Engelsman, en dan lachen ze. Zo'n diepe, intens gevoelde buiklach. En denken ze: zo dom ben ik dus niet! En dan voelen ze zich weer een stuk beter over zichzelf.
Het gaat dus niet om de fouten an sich, of over de wil om iets over spelling te leren, maar over gelukkig zijn met jezelf. Gelukkig zijn met jezelf omdat jij die fouten niet maakt.
Ik zie nu een hele markt voor me, want er zijn natuurlijk veel meer gebieden waarop mensen fouten maken. We hebben al succesvolle tv-programma's over fouten in het verkeer, maar wat te denken van een inventarisatie van huishoudelijke fouten? Fouten die mensen maken bij het cadeautjes geven? Alle fouten die je kunt maken tijdens de wc-gang, vooral in het buitenland? Fouten tijdens het koken? Fouten tijdens het tuinieren? Fouten tijdens seks?
Een zee van fouten is er nog, en daardoor een zee van diep gevoeld geluk.
AAF BRANDT CORSTIUS