Onze Taal. Jaargang 81

[p. 324]

Redactie Onze Taal
Tamtam
De Morgen schrapt allochtoon

Het Belgische dagblad De Morgen zal de aanduiding allochtoon niet meer gebruiken. Volgens hoofdredacteur Wouter Verschelden werkt het woord stigmatiserend en sluit het mensen uit, en is het veel te vaag. ‘Hoewel het per definitie mensen zijn die “niet van hier” zijn, gebruiken we het in de praktijk niet voor Nederlanders, Fransen of Duitsers’, aldus Verschelden. ‘Het is een codewoord, een containerbegrip, waar een niet gelimiteerd aantal kwalificaties in past. Moslim. Laagopgeleid. Kansarm. Arabier. Noord-Afrikaan. Niet-Europeaan.’

Het initiatief kreeg veel steun, van onder anderen premier Elio Di Rupo en minister van Gelijke Kansen Joëlle Milquet. Milquet heeft zelfs alle Belgische kranten, weekbladen en radio- en tv-omroepen gevraagd het voorbeeld van De Morgen te volgen.

Ook in Nederland is verschillende keren geprobeerd de term allochtoon in de ban te doen. In 2008 stelde toenmalig minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin dit voor, en dit jaar nog, in mei, adviseerde de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) demissionair minister voor Immigratie en Asiel Gerd Leers allochtoon te schrappen uit het woordenboek van de overheid (zie ook ‘Tamtam’ in het juninummer). Hirsch Ballin ging het destijds vooral om de negatieve associaties van het woord; de RMO was het meer te doen om de problematische definitie ervan. Beide voorstellen hebben het niet gehaald.

Petitie voor Vlaams dialectonderzoek

Door het wegvallen van subsidies ziet het er slecht uit voor het onderzoek naar en de vastlegging van de Vlaamse dialecten. Zo kon Variaties vzw, de koepelorganisatie voor dialecten en oraal erfgoed in Vlaanderen, haar enige stafmedewerker niet langer behouden, en wordt het Woordenboek van de Vlaamse dialecten misschien wel nooit afgemaakt. Ook een voorstel tot het oprichten van een opvolger van Variaties vzw werd tot tweemaal toe door de Vlaamse regering afgekeurd.

Om hier iets tegen te doen is Jacques Van Keymeulen, voorzitter van Variaties vzw en hoogleraar Nederlandse taalkunde aan de Universiteit Gent, een petitie begonnen op Dialecterfgoed.be. Tot nu toe hebben ruim zevenduizend mensen, ook uit Nederland, hun handtekening gezet. De petitie zal te zijner tijd aan de Vlaamse overheid overhandigd worden.

L.H. Wiener bij de presentatie van zijn roman Shanghai massage.
Foto: Coen Peppelen bos

Tzum-prijs voor L.H. Wiener

De Tzum-prijs 2012 is gewonnen door L.H. Wiener. De prijs is een jaarlijkse onderscheiding van het literaire tijdschrift Tzum voor de mooiste literaire zin van het afgelopen jaar.

De winnende zin komt uit Wieners roman Shanghai massage en luidt: ‘Ik zou mijn moeder nog wel eens in die dikke Velsense vissersneus van haar willen knijpen, een neus die van geen ophouden wist, in tegenstelling tot mijn moeders nieren, die het begaven onder de druk van alle medicijnen - nu ja, niet echt knijpen, want een beetje zoon die knijpt zijn moeder niet, die eert het wijf dat moeder heet, maar die dikke kokkerd van een gok van haar, dus, tussen mijn wijs- en middelvinger en duim pakken, zoals ik vroeger vaak deed, om te plagen, als een soortement van liefkneuzing, dat zou ik graag nog eens een keertje doen.’

Wiener krijgt 99 euro, één euro voor elk woord, en een beker. Niet eerder viel een Tzum-prijs zo hoog uit.

En verder:

Spreekstijl Vrouwen hebben een betrokken spreekstijl, met relatief veel werkwoorden en veelvoorkomende woorden. Mannen praten juist informatiever en gebruiken meer zelfstandige naamwoorden en unieke woorden. Dat concludeert Karen Keune in haar proefschrift op basis van het Corpus Gesproken Nederlands.

Vreemde taal Europese kinderen beginnen op steeds jongere leeftijd met het leren van een vreemde taal, zo blijkt uit het rapport Key Data on Teaching Languages at School in Europe 2012. De Duitstalige gemeenschap in België spant de kroon: daar krijgen peuters van tweeënhalf al les in een vreemde taal.

Chinees De eerste Leidse lichting docenten Chinees is onlangs afgestudeerd. De eerstegraadslerarenopleiding is in 2011 bij het Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding Onderwijsontwikkeling en Nascholing (ICLON) van start gegaan.

Zesentwintigste Volgens de jaarlijkse ranglijst Times Higher Education is de Universiteit Leiden, net als vorig jaar, de beste Nederlandse alfa-universiteit (26ste plaats). Eerder dit jaar verscheen de QS World University Rankings. Daar stond Leiden op de 41ste plaats.

Woordenschat Bij intelligentietesten scoren Vlamingen in alle leeftijdscategorieën op het onderdeel woordenschat beter dan Nederlanders. Dat blijkt uit onderzoek van Pearson Assessment and Information onder ruim vijftienhonderd mensen.

Taalles De gemeente Den Haag trekt ruim twee miljoen euro uit om ervoor te zorgen dat 7540 Hagenaars de komende twee jaar Nederlandse taallessen kunnen blijven volgen. Hiermee vangt de gemeente een deel van de bezuinigingen van het Rijk op.

Rechten De rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden gaat bij tentamens strenger controleren op taalbeheersing. Daarnaast komt er een algemene taaltoets, en wordt ernaar gestreefd studenten meer feedback te geven op taalfouten.

Meer informatie: www.onzetaal.nl/tamtam.