|
| |
| |
| |
Raymond Noë
InZicht
‘InZicht’ licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland en België. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten. Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
Ander taalonderwijs
Wie Nederlands leert aan anderstaligen, zal op een zeker moment zijn leerlingen een lijstje voorleggen met makkelijk te verwarren woorden, zoals achter en na, zij en zei, als en of, zien en kijken en jou en jouw. Het is immers goed dat ze het onderscheid leren? Nee, dus. Het is juist beter om die lijst maar niet te gebruiken, want door de woorden op die manier - naast elkaar - aan te bieden, vergróót je juist de kans op verwarring. Onderzoek heeft aangetoond dat de hersenen de woorden in zo'n geval met elkaar associëren in plaats van ze van elkaar te onderscheiden.
Het bovenstaande is een van de bijna twintig ‘stellingen en praktijken in het vreemdetalenonderwijs’ die taaldidacticus Frank Boers behandelt in zijn boek Ben je zeker? Boers, van huis uit leraar Engels, maar ook al lange tijd bezig met onderzoek naar vreemdetalenonderwijs, merkte door de jaren heen dat zijn collega-docenten vaak uitgaan van opvattingen over (vreemde)taaldidactiek waar wel het een en ander op valt af te dingen, zoals het bovengenoemde geval van de lijsten met makkelijk verwarbare woorden. Andere ‘vreemdetalenaxioma's’ die hij bespreekt: ‘het is zinvol leerlingen de inhoud van een tekst in hun eigen woorden te laten uitleggen’, ‘met het aanleren van een vreemde taal kun je niet vroeg genoeg beginnen’ en ‘het hardop voorlezen van een tekst is een goede leesvaardigheidsoefening’ - het zijn stuk voor stuk stellingen die in het boek genuanceerd worden op basis van wetenschappelijk onderzoek.
Ben je zeker? is in eerste instantie gericht op (toekomstige) leraren, omdat Boers hen wil laten nadenken over zaken waar ze ‘een uitgesproken mening over hebben’, zoals het toetsen van grammaticaregels, het aanbieden van idioom en het corrigeren van fouten. De beste aanpak, aldus Boers, is vaak net even anders dan de gebruikelijke.
Ben je zeker? Nieuwe en achterhaalde stellingen en praktijken in het vreemdetalenonderwijs is een uitgave van Acco en kost €16,50 (gelijmd, 87 blz.). ISBN 978 90 334 85121
| |
■ Redigeren
Niet iedereen kan even goed schrijven. Om die mensen te helpen, zijn er boekjes met schrijftips en -cursussen... en redacteuren. Maar redigeren, het bewerken en publicabel maken van teksten, is ook iets wat je moet leren, want je moet fouten niet alleen herkennen, je moet ook nog weten waarom ze fout zijn en hoe je ze kunt verbeteren.
Voor iedereen die weleens de tekst van een ander onder handen moet nemen, is er de handleiding Teksten redigeren van taalkundige en taalpublicist Wim Daniëls. In dit boekje laat hij stap voor stap zien waar je bij het redigeren van teksten op moet letten. Hij hanteert hiervoor het zogeheten RED-model (waarbij RED staat voor ‘regels’, ‘eenheid’ en ‘doelgroep’), bestaande uit 25 ijkpunten voor taalregels (spelling, interpunctie, zinsbouw, enz.), tekstuele eenheid (consequente toepassing van regels, perspectief en tekstsoort) en doelgroepgerichtheid (moeilijkheid van de tekst). De behandelde onderwerpen worden veelal besproken aan de hand van voorbeelden.
Teksten redigeren is een uitgave van Prisma (Unieboek | Het Spectrum) en kost €17,99 (gelijmd, 160 blz.). ISBN 978 90 4910 713 0
| |
■ Noorderwoorden
Noorderlands is een verzamelterm voor woorden en uitdrukkingen waarin het Nederlands van noorderlingen (Friezen, Groningers en Drenten) zich onderscheidt van al het andere Nederlands, zoals slaanderij (‘vechtpartij’), nuver (in Friesland ‘vreemd’, in Groningen ‘mooi’) en pakjedrager (‘bagagedrager’). Journalist Erwin Boers schreef er een serie columns over in de Leeuwarder Courant, en deze zijn nu gebundeld in Noorderlands. De columns gaan vooral over allerlei Noorderwoorden (weduwefiets, pommerant, ferdivedaasje, sloffe koekjes, etc.), maar ook over grammatica en uitspraak. Het boekje kan besteld worden in de webwinkel van de Leeuwarder Courant: Webwinkel.lc.nl.
Noorderlands. Taal van de sleef en het neefje is een uitgave van de Leeuwarder Courant en kost €10, - excl. porto (gelijmd, 67 blz.).
ISBN 978 90 816217 3 1
| |
■ Engels voor jonge kinderen
Nu de gedachte dat kinderen zo jong mogelijk een vreemde taal (lees: Engels) moeten leren steeds breder ingang vindt, springen tal van uitgevers daarop in met les- en leesmateriaal. Bij Prisma zijn onlangs twee woordenboeken Engels voor jonge kinderen verschenen. Het Beeldwoordenboek Engels is bedoeld voor kinderen vanaf drie jaar. Het boek bevat 28 thematische tekeningen (‘In de keuken’, ‘Bij de dokter’, ‘In het aquarium’), waarbij dan alle dingen die op de tekening te zien zijn in het Nederlands en het Engels benoemd worden. Het boek bevat een register.
Mijn eerste woordenboek Engels is gericht op kinderen vanaf zes jaar, en heeft in grote lijnen dezelfde opzet. Ook in dit boek zijn thematische tekeningen opgenomen, maar de woorden worden verduidelijkt met voorbeeldzinnetjes. In sommige gevallen zijn er bij het thema passende dialoogjes opgenomen, en de taallesstof wordt afgewisseld met culturele informatie (onder meer over links rijden, schooluniformen, Pancake Day en ‘oudejaarsavond in Schotland’). Het boek bevat een register en de dialoogjes zijn te beluisteren met een bijgeleverde audio-cd.
• Beeldwoordenboek Engels met illustraties van Sandra Schmidt is een uitgave van Prisma (Unieboek | Het Spectrum) en kost €12,99 (gebonden, 64 blz.). ISBN 978 90 4910 805 2
• Mijn eerste woordenboek Engels is een uitgave van Prisma (Unieboek | Het Spectrum) en kost €14,99 (gebonden, 160 blz.).
ISBN 978 90 4910 806 9
| |
| |
| |
■ Debatvaardigheden
Maatschappelijk succes hangt sterk samen met overtuigingskracht, want ‘feitenkennis is niet genoeg, je moet die feiten ook kunnen verkopen’. Dat is de boodschap van Debatteren om te winnen, een boek waarin wordt uitgelegd hoe je overtuigender kunt presenteren, argumenteren en debatteren. Het is in feite een korte cursus toegepaste retorica, waarbij de lezer ook de nodige tips en trucs krijgt aangereikt. Ter afwisseling en ter inspiratie nemen de auteurs, alle drie werkzaam bij het Nederlands Debat Instituut, ook nog de retoriek van de ‘great communicators’ Obama, Merkel, Sarkozy, Berlusconi en Rutte onder de loep.
Debatteren om te winnen. De kunst van het overtuigen van Roderik van Grieken e.a. is een uitgave van Haystack en kost €24,50 (gebonden, 168 blz.). ISBN 978 90 7788 138 5
| |
En verder
■ Commercieel en creatief schrijven van Ellis Buis. Handleiding voor het schrijven van aantrekkelijke wervende teksten. Met voorbeelden, tips en een stappenplan. Thema, €22,95 (gelijmd, 125 blz.).
ISBN 978 90 5871 435 0
■ Als u begrijpt wat ik bedoel van Marion Nieuwenhuizen. Deeltje uit de ‘TaalAnker’-reeks, over communicatiestoornissen en hoe je die kunt voorkomen door helder te communiceren. Kluwer, €39,95 (gelijmd, 95 blz.). ISBN 978 90 13 08691 1
| |
Agenda
■ Nog te zien tot 23 september: de tentoon-stelling Ach schrijf mij toch! Brieven als venster op het (taal)verleden in de universiteitsbibliotheek van Leiden. Zie ook Hum.leidenuniv.nl/nieuws/actueel/brievententoonstelling.html.
■ 5 t/m 11 september: Week van de alfabetisering. Voor alle activiteiten (onder meer meeschrijven aan ‘het langste gedicht’) zie Weekvandealfabetisering.nl.
■ 19 september: Talk Like a Pirate Day. Zie Talklikeapirate.com.
■ 26 september: Europese Dag van de Talen (maar in Nederland wordt daar meestal niet veel aan gedaan). Zie Edl.ecml.at.
■ 30 september, Den Haag: symposium ‘Meertaligheid bij jonge kinderen - last of luxe?’, met lezingen, praktijksessies en een informatiemarkt. Kosten: €245, -. Zie Cursussenencongressen.nl.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd