Horstlog
Zwanenzang
Arno Schrauwers heeft het bijltje erbij neergegooid. Tien jaar lang is hij voorzitter geweest van de stichting Nederlands, maar nu stopt hij ermee. Het doel, de oprukkende verengelsing tegengaan, is volgens hem niet bereikt. Op de website van de stichting Nederlands kan men zijn afscheidswoorden nog eens nalezen. Onduidelijk blijft voorlopig of alleen Schrauwers zich teleurgesteld terugtrekt, of dat meteen de hele stichting opgeheven wordt.
De stichting Nederlands is opgericht in 1998 om het verzet te organiseren tegen het toenemend gebruik van het Engels. Schrauwers hoopte op een brede en massale volksbeweging, maar nee, ‘het volk laat zich weinig horen’. De vroegere minister Ritzen is en blijft de kwaaie pier, en ook het Genootschap Onze Taal krijgt een veeg uit de pan.
In sommige talen bestaat de mooie uitdrukking ‘Het volk stemt met zijn voeten’, en je zou kunnen betogen dat dat nu precies is wat hier gebeurt, maar Schrauwers ziet het, geloof ik, anders. Dat zie je wel vaker. De wil van het volk is een ijzersterk argument zolang dat volk inderdaad wil wat die voormannen willen; als het volk toevallig iets anders wil of helemaal niets wil, dan is dat heel dom van het volk.
In elk geval hebben Martin Luther King, Gandhi en Marianne Thieme hun idealisme langer volgehouden dan Schrauwers. Ik geef toe dat het frustrerend is als bijna niemand naar je boodschap wil luisteren, maar als je echt overtuigd bent van het belang van wat je te zeggen hebt, geef je niet gauw op. Kan Schrauwers niet nog een poosje doorgaan? Echt last hadden we er niet van.
Intussen kun je je afvragen of het falen van de stichting, of preciezer van Schrauwers als voorzitter, alleen maar komt door de domheid van het volk, dat zijn eigen belangen niet beseft. Is het mogelijk dat er met de boodschap iets mis is? Is dat volk echt wel zo dom?
Schrauwers en zijn stichting lijken op het soort dierenliefhebber dat dol is op zijn eigen kat maar gerust de hond van de buren een schop verkoopt. Taalminnaars zijn bij mij aan het goede adres, in alle soorten en maten. Of het nu om het Nederlands gaat of om het Frans, het Latijn of het Engels. Desnoods het Esperanto. Maar de exclusieve liefde voor één taal is me volstrekt vreemd. Vooral als die liefde in feite neerkomt op het bestrijden van andere talen. Meer is het echt niet.
En zelfs die liefde voor het Nederlands is maar apenliefde. Lees maar eens aandachtig de zwanenzang van de voorzitter, met kromme zinnen zoals ‘[toen] brak er een storm van protest op’, ‘er is een proces op gang gezet’ en ‘bij wijze van ongenoegen’. Nee, daaruit spreekt niet veel betrokkenheid bij het Nederlands.
In België had je ook zo'n situatie. Vlamingen stelt men ons graag ten voorbeeld, omdat ze zo militant het Nederlands verdedigden, en sommigen doen dat nog. Inderdaad. Zodra het Frans in de buurt komt, zet de Vlaming zijn stekels op. Maar naar binnen toe, wat de taal zelf betreft, ho maar.
Kortom: wat mij betreft is er dus aan dat aftreden van Schrauwers of aan het verdwijnen van zijn stichting weinig verloren. Maar ik ben natuurlijk het volk niet.
Joop van der Horst