|
| |
| |
| |
Raymond Noë
InZicht
Meertalig Nederland
‘InZicht’ licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland en België. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten. Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
Meertaligheid is niet meer weg te denken uit de hedendaagse westerse cultuur en samenleving. Niet alleen is de maatschappij zelf in korte tijd zeer veeltalig geworden - in steden als Amsterdam en Antwerpen worden tientallen talen gesproken - maar ook wordt er steeds meer waarde toegekend aan meertaligheid van de burger. De Europese Unie vindt tweetaligheid al niet genoeg meer, en stimuleert de Europeanen om naast hun moedertaal minstens twee vreemde talen (waaronder het Engels) te leren: dat komt zowel de interculturele communicatie als de internationale economie ten goede.
In haar boek Nederland meertalenland gaat Jacomine Nortier na hoe meertalig Nederland is, en hoe er tegen meertaligheid wordt aangekeken. Ze bekijkt de zaak vanuit vier invalshoeken. In het eerste gedeelte gaat het vooral over hoe de politiek met meertaligheid omgaat. Wat wil de EU? Wat doet de Nederlandse Taalunie? Hoe is de situatie in Friesland? En hoe zit het met gebieden waar naast het Standaardnederlands een streektaal wordt gesproken, zoals Twente?
Vervolgens richt ze zich op het onderwijs. Onderwerpen die hier aan bod komen zijn tweedetaalverwerving, tweetalig onderwijs, de positie van migranten, en de Nederlandse gebarentaal en het onderwijs aan doven. Dit gedeelte wordt afgesloten met een korte bespreking van het onderzoek naar de effecten van tweetaligheid op de menselijke hersenen (die voornamelijk positief lijken te zijn).
Deel drie gaat over wat meertaligheid voor gevolgen heeft voor de taal: het ontstaan van mengtalen zoals jongerentaal, en de wederzijdse beïnvloeding van in Nederland gesproken talen. Een apart hoofdstuk is gewijd aan codewisseling, waarbij sprekers twee talen naast en door elkaar gebruiken. En in het vierde gedeelte, ten slotte, komen de meertaligen zelf aan het woord, aan de hand van een eigen onderzoekje van Nortier. Hoe is het eigenlijk om twee- of meertalig te zijn? Wat zijn de voordelen, wat de nadelen?
De rode draad van dit boek is dat meertaligheid een verrijking is, en dat het niet - zoals sommige mensen wel denken - ten koste gaat van de moedertaal. Dat is een misverstand dat Nortier maar al te graag de wereld uit helpt.
Nederland meertalenland. Feiten, perspectieven en meningen over meertaligheid is een uitgave van Aksant en kost €19,90 (ingenaaid, 222 blz.) ISBN 978 90 5260 338 4
| |
■ Geschiedenis nederlands
In 1993 verscheen het succesvolle Het verhaal van een taal, van Peter Burger, Roland Willemyns en Jan de Vries, dat negen eeuwen geschiedenis van het Nederlands beschreef. Het boek is onlangs ingrijpend herzien door Roland Willemyns en Nicoline van der Sijs, en is nu verschenen onder een nieuwe titel: Het verhaal van het Nederlands. Deze nieuwe versie gaat drie eeuwen verder terug dan zijn voorganger, en er is een hoofdstuk toegevoegd over het ontstaan van de standaardtaal. Behalve de historie van onze taal komen recente ontwikkelingen aan bod - Poldernederlands, Verkavelingsvlaams, straattaal, dialectrenaissance - en ook de nabije toekomst. Lezers van Onze Taal kunnen dit boek met korting bestellen. Zie blz. 288.
Het verhaal van het Nederlands. Een geschiedenis van twaalf eeuwen is een uitgave van Bert Bakker en kost €39,95 (gebonden, 286 blz.).
ISBN 978 90 351 3282 5
| |
Broddelen
Broddelen, oftewel slordig formuleren en spreken, is een spraakstoornis die vaker voorkomt dan stotteren, en die er vaak mee wordt verward. Er is echter een duidelijk verschil, want bij stotteren is de aansturing van de spieren verstoord, en bij broddelen gaat het mis bij de planning van het spreken. In hun boek Broddelen beschrijven de logopedisten Yvonne van Zaalen en Coen Winkelman de wetenschappelijke achtergronden, en hoe broddelen herkend en behandeld kan worden. Bij het boek hoort een website met aanvullende informatie en oefeningen: www.coutinho.nl/broddelen.
Broddelen. Een (on)begrepen stoornis is een uitgave van Coutinho en kost €24,50 (ingenaaid, 200 blz.).
ISBN 978 90 469 0145 8
| |
Gebarentaalwetenschap
De gebarentaalwetenschap bestudeert onder meer hoe gebarentalen in elkaar zitten, hoe ze geleerd worden en wat de verschillen zijn met gesproken taal. Daarbij bedient ze zich van een (deels) eigen terminologie. Jan Nijen Twilhaar, medewerker van het Lectoraat Dovenstudies van de Universiteit Utrecht, stelde een lexicon samen waarin zeer veel begrippen uit de gebarentaal-taal verklaard worden, zoals ‘actieve hand’, ‘fonotaxis’, ‘fluisterruimte’, ‘lexicaal gebaar’, ‘mondbeeld’ en ‘orale component’ - om er maar een paar te noemen. In veel lemma's wordt een vergelijking gemaakt met gesproken talen, niet alleen om de overeenkomsten te benoemen, maar juist ook de verschillen. Het boek bevat een lijst met de Engelse vertaling van alle trefwoorden.
Lexicon van de gebarentaalwetenschap is verschenen bij Van Tricht uitgeverij en kost €37,50 (ingenaaid, 260 blz.). ISBN 978 90 73460 68 3
| |
| |
| |
Frans voor Nederlanders
Nederlanders die Frans leren, hebben al snel het idee dat het allemaal heel aardig klinkt wat ze zeggen, maar voor de Fransman blijft het tot wanhoop stemmend gebrabbel. Dat is althans de ervaring van de Nederlandse vertaalster Marion Everink, die al een paar jaar in Frankrijk woont. De ‘faux amis’ en andere struikelblokken en valkuilen van het Frans beschrijft ze in lichtvoetige stukjes, waar ook nog wat van te leren valt. De stukjes zijn gebundeld in twee boeken, Meer sjans met Frans! (2007) en Da's nou Frans! (2008), en ze zijn nu ook te beluisteren op twee cd's, verschenen onder de titel Luister eens Frans, waarop ze worden voorgelezen door Everink zelf.
Luister eens Frans. Verrassende taalroutes door Frankrijk is een uitgave van Scriptum en kost €22,50. ISBN 978 90 5594 674 7
| |
Frans woordenboek voor kinderen
De nieuwste uitgave in het kinderwoordenboekenfonds van Van Dale is het Basiswoordenboek Frans. Dit met tekeningetjes geïllustreerde boek is bedoeld voor kinderen van acht tot twaalf jaar, en geeft van zo'n zesduizend woorden een eenvoudige Franse dan wel Nederlandse vertaling, die telkens verduidelijkt wordt met een voorbeeldzin. De uitspraak wordt weergegeven in vereenvoudigd fonetisch schrift, en sommige onderwerpen worden in kadertekstjes iets verder uitgediept.
Basiswoordenboek Frans is een uitgave van Van Dale en kost €29,50 (gebonden, 480 blz.).
ISBN 978 90 6648 046 9
| |
Harry Potter-lexicon
De Amerikaan Steve Vander Ark is een groot fan van Harry Potter en heeft een encyclopedische kennis van diens avonturen. Mensen die dat niet hebben en die dus niet uit hun hoofd weten wat confringo en confundo voor spreuken zijn, en wie ook alweer Groemp en Greta Grijpkerker waren, kunnen nu terecht in Vander Arks Het lexicon. Het boek - een niet door J.K. Rowling en haar vertegenwoordigers geautoriseerde uitgave, zoals het omslag uitvoerig vermeldt - beschrijft alle namen en begrippen uit de Harry Potterboeken die toelichting behoeven, van aardmannetjes en Sextus Aardveil tot ‘zwiepbeheksing’ en ‘zwijmzuurtjes’.
Het lexicon is vertaald door Femke Brouwer e.a. Het is een uitgave van Het Spectrum en kost €19,90 (gebonden, 371 blz.).
ISBN 978 90 491 0232 6
| |
Zingend Spaans leren
Docent Spaans Sandra Alvarez ontwikkelde een cursus Spaans waarbij je de eerste beginselen van deze taal leert aan de hand van liedjes van beroemde Spaanstalige artiesten als Mocedades, Ricky Martin en David Bisbal. Het boek bevat tien hoofdstukken waarin steeds eerst wordt uitgelegd wat je gaat leren (uitspraak, grammatica, woordenschat). Vervolgens kun je luisteren naar het liedje waar het geleerde in voorkomt, en daarna moeten er oefeningen gemaakt worden. Op de bijbehorende cd staan niet alleen de tien behandelde liedjes, maar ook dialogen tussen Sandra Alvarez en cursist Paul de Leeuw. Lezers van Onze Taal kunnen dit boek met korting bestellen. Zie de aanbieding op blz. 289.
Zingend Spaans leren is een uitgave van Nijgh & Van Ditmar en kost €24,90 (ingenaaid, 176 blz.). ISBN 978 90 338 9116 3
| |
Nederlands in Amerika
Het kan u haast niet zijn ontgaan: vorige maand werd gevierd dat vierhonderd jaar geleden de nederzetting Nieuw-Amsterdam, nu New York, door Nederlandse kolonisten werd gesticht. Ter gelegenheid hiervan verscheen Yankees, cookies en dollars, waarin Nicoline van der Sijs nagaat welke sporen het Nederlands heeft achtergelaten in de talen van Noord-Amerika - het Engels en de indianentalen - én in het Noord-Amerikaanse landschap (geografische namen). Van het boek verscheen ook een Engelstalige versie onder de titel Cookies, Coleslaw, and Stoops. In het juli/augustusnummer van Onze Taal ging Van der Sijs al op haar boek in. Lezers van Onze Taal kunnen het met korting bestellen, zie blz. 289.
Yankees, cookies en dollars. De invloed van het Nederlands op de Noord-Amerikaanse talen is een uitgave van Amsterdam University Press en kost €34,50 (ingenaaid, 326 blz.).
ISBN 978 90 8964 130 4
| |
Schrijfwedstrijd voor ambtenaren
Communicatiebureau Schouten & Nelissen houdt voor de vijfde maal de landelijke schrijfwedstrijd voor ambtenaren ‘De overheid schrijft stukken beter’. Het wedstrijdthema is ‘brieven en e-mails aan de burger’. Deelnemen kan tot 1 november; op 3 december zal minister Verburg de Gouden Veer uitreiken aan de winnaar. Meer bijzonderheden vindt u op www.deoverheidschrijftstukkenbeter.nl.
| |
En verder
■ Het woord is nu aan u! Over spreken in het openbaar van Theo IJzermans en Lex Eckhardt. Herziene uitgave van handboekje dat de lezer voorbereidt op het spreken in het openbaar. Onderwerpen: soorten toespraken, voorbereiding, hulpmiddelen, presentatie, stemgebruik, omgaan met zenuwen, en meer. Thema, €19,95 (gelijmd, 104 blz.). ISBN 978 90 5871 561 6
■ Waar komen onze namen vandaan. Oorsprong van de naamgeving in een mozaïek van de Bijbels-Joodse geschiedenis van Willemien Babeliowsky-Weertman. Eigenzinnige poging duizenden voornamelijk West-Europese familienamen te herleiden tot oude plaats- en waternamen. Kirjaboek, €31,50 (gelijmd, 697 blz.).
ISBN 978 94 6008 035 7
| |
Contributie Onze Taal 2010
De diverse tarieven voor 2010 zijn als volgt vastgesteld:
| • Nederland, België, Ned. Antillen, Aruba, Suriname |
€29,50 |
| • buitenland binnen Europa |
€42,- |
| • buitenland binnen Europa per luchtpost |
€44,- |
| • buitenland buiten Europa |
€52,- |
| • CJP |
€24,50 |
| • collectief abonnement |
|
| |
- basisabonnement |
€50,- |
| |
- alle volgende |
€14,- |
| • los nummer |
€5,- |
| • digitaal abonnement |
€29,50 |
| • aanvullend digitaal abonnement voor postabonnees |
€13,50 |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd