Onze Taal. Jaargang 77

[p. 258]

Taalergernissen

Hoort of ziet u taalverschijnselen die u lelijk, verwerpelijk, leuk, nieuw of anderszins opmerkelijk vindt? Laat het ons dan weten. Liefst per e-mail ([e-mail], met vermelding van uw adres) of anders per reguliere post (Redactie Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag).

Zoals het ernaar uitziet
L. van Kampen

De laatste tijd valt me een uitdrukking op die een flinke uitglijder kan worden genoemd. Men zegt dan: ‘zoals het ernaar uitziet, zal het wel lukken’ in plaats van ‘Het ziet ernaar uit dat het wel zal lukken’ of ‘Zoals het er nu uitziet, zal het wel lukken.’ Ik heb deze contaminatie zelfs al op de radio gehoord.

‘Genootschap, doe er wat aan!’

Heel BMW
Paul Weller - den Haag

De reclamejongens hebben weer eens iets nieuws bedacht, en nemen het klakkeloos van elkaar over - eerst op de radio: ‘en dat is dus wel weer heel BMW’, en nu ook al bij de pompstations: ‘scherpe prijzen en toch heel Shell’.

Sorry?
Anneke Brandsma - Sneek

In plaats van ‘Wat zegt u?’ of ‘Ik begrijp het niet’ roepen steeds meer mensen slechts: ‘Sorry?’ Ik krijg er de kriebels van en denk erover voortaan te reageren met: ‘Wat zegt u?’, en daarbij m'n meest neutrale gezicht te trekken. Volgens mij kan het bijna niet anders dan dat de ander vervolgens gaat vertellen, in gewoon Nederlands, dat zij/hij me niet verstond. En dan kunnen we weer vooruit!

Komaf
S.C. Walland - Amsterdam

Wat is er toch gebeurd met het woord afkomst (in de betekenis van wie je voorouders waren)? Ik kom het zowel in gesproken als in geschreven gedaante vaak tegen als komaf. Dit was ooit de onofficiële, wat besmuikte maar lelijke vorm die gebruikt werd om de indruk te vermijden dat je afkomst belangrijk vond. In Van Dale werd er tot 1999 het label ‘ironisch’ aan toegevoegd. Vanaf die tijd staat het zonder label in het woordenboek; en inderdaad: komaf lijkt nu het oorspronkelijke woord helemaal te verdringen.

De handdoek gooien?
Frans Lisman - Velp

De uitdrukking de handdoek inde ring werpen is algemeen bekend. Van Dale meldt dat het gezegd wordt van een bokser die de strijd opgeeft, met als figuurlijke betekenis: ‘iets opgeven’.

Tegenwoordig schrijven sportjournalisten steeds vaker ‘de handdoek gooien’. Over werpen of gooien wil ik niet vallen, maar wat is het toch jammer dat door het weglaten van in de ring de ontstaansgrond van deze uitdrukking verloren dreigt te gaan.

Nú gebeurt het nog uit laksheid, stráks echter uit onwetendheid, en daarna komt het zó in Van Dale en is de verloedering in mijn ogen compleet.

Vaak nog korter
Jaap Brugman - Dokkum

In de Volkskrant van vrijdag 30 mei verklaart Bert Klerk, bestuursvoorzitter van spoorbeheerder ProRail: ‘In feite ontstaat een soort metro-achtig systeem, waarbij de reiziger nooit langer dan tien minuten op een volgende sneltrein of intercity hoeft te wachten, en vaak nog korter.’ Die laatste frase lijkt mij totaal overbodig. Nooit langer dan tien minuten is toch altijd korter?

Een incident lijkt deze manier van zeggen al niet meer. Ook op internet komt de constructie voor:

-	[Mijn baby's] hebben vanaf een maand of 2 nooit langer dan 5 minuten over een borst gedaan, vaak nog minder.
-	Ze werkt haast nooit minder dan 10 à 11 uur per dag, en vaak nog meer.
-	Dat wil zeggen dat zij niet meer mogen drinken dan 1,5 liter per 24 uur en vaak nog minder.