Onze Taal. Jaargang 77

[p. 187]

Gesignaleerd

Bekerfinale 2008: ‘De KNVB feliciteerd Feyenoord.’
RTL₄

‘KNVB feliciteerd Feyenoord’
Arie Snoek - Rotterdam

Het is zondagavond 27 april en zojuist heeft Feyenoord in De Kuip de bekerfinale gewonnen. Als tv-verslaggever Jan Joost van Gangelen op het veld de zichtbaar opgeluchte Feyenoord-trainer Bert van Marwijk interviewt, is op de achtergrond de stadionlichtkrant te zien, waarop in grote oranje letters de tekst ‘De KNVB feliciteerd Feyenoord met de KNVB-beker’ voorbijkomt. Ik wrijf mijn ogen uit. Zou ik het verkeerd hebben gelezen? Stond er eigenlijk niet iets als ‘Gefeliciteerd Feyenoord met de KNVB-beker’? Nee, tegenwoordig is alles op internet terug te zien, en het was toch werkelijk: ‘De KNVB feliciteerd Feyenoord’.

Er wordt veel geklaagd over de achteruithollende werkwoordspelling, en om te zien dat die klachten zeker niet ongegrond zijn, hoef je ook alleen maar even op internet te kijken. Maar nu de officiële Koninklijke Nederlandse Voetbalbond na afloop van de officiële Nederlandse bekerfinale de officiële winnaar niet meer feliciteert maar ‘feliciteerd’, lijkt er duidelijk een zeker punt te zijn bereikt: het punt waarop je moeilijk meer kunt spreken van een aantal incidenten.

Wijzigen
R.W. Asser - Amstelveen

We weten dat wijzigen tegenwoordig ook onovergankelijk wordt gebruikt (dus zonder dat er een lijdend voorwerp nodig is: ‘Mijn adres wijzigt en is nu...’). Maar zoals ik het nu in een document van mijn zorgverzekeraar tegenkom: ‘Ik ben gewijzigd van zorgverzekeraar’ - nee, dat is wéér iets nieuws!

Ach, onze taal blijft wijzigen, nietwaar?

De drieluik
C.B. Derlagen - Lochem

Op de gevel van een kunsthandel in Lochem prijkt fier de naam: De drieluik. Fout!, was mijn eerste reactie, het moet zijn hét drieluik. En Van Dale viel me gelukkig bij. Toen ik de drieluik googelde, bemerkte ik tot mijn verrassing dat de drieluik vaak voorkomt. Zelfs een enkele school heeft zich met deze naam getooid. Het gevolg is dat ik nu wat minder zeker ‘fout’ mompelend langs de galerie wandel. Ten onrechte?

Verjijing
L.A. van Nigtevegt - Huissen

Onlangs kocht ik een TomTom, die het navigeren in vreemde steden zeer makkelijk maakt. In de gebruiksaanwijzing (alleen op cd!) wordt er tegen de Nederlandse koper weer eens gejijd en gejoud, wat op zichzelf geheel past bij de verjijing in Nederland, ook wel bekend als de ‘IKEA-benadering’, naar de bekende meubelwinkel die zijn klanten steevast met je aanspreekt. Even kijken hoe ze het met hun buitenlandse klanten doen. Niets hoor. In het Duits is het Sie, in het Frans vous.

Vreemd genoeg is het in het Italiaans weer te, op de IKEA-manier dus, maar ik weet te weinig van het Italiaans om te weten of dit door Italianen ook als impertinent wordt ervaren.

Andere spanning?
Henk Harmsen - Stokkum (GLD.)

In de gebruiksaanwijzing van onze nieuwe tondeuse (merk Carmen) staat: ‘de lichtnetadapter mag alleen op een andere spanning aangesloten worden’. Vreemd, wat bedoelen ze daar nou mee?

Even kijken wat er in het Frans staat. En wat blijkt? Het is al te letterlijk vertaald. Bij de Franse tekst staat namelijk: ‘ne doit être branché qu'au du courant alternatif’. Courant alternatif: gewoon ‘wisselstroom’ dus, en geen ‘alternatieve stroom’ zoals de vertalers kennelijk dachten.

Enalaatste
W. Helmink - Oss

In De Paardenkrant stond half maart: ‘Het leek kat in het bakkie voor Meredith Michaels. Als enalaatste starter met haar vechter Checkmate nam ze de leiding (...).’

‘Enalaatste?’ Een nieuw telwoord? Het geeft op Google al meer dan 2000 hits.

Singersong-writers
Samon Nokema - Den Haag

Onlangs attendeerde een kunstgezelschap mij via een e-mailbericht op een bijeenkomst in Haarlem waar niet alleen dichters maar ook ‘singersong-writers’ aanwezig waren. Eerst dacht ik nog aan een tikfout, maar later in het bericht zag ik het weer: ‘Singersong-writer’, met een streepje na song in plaats van na singer. Zou de opsteller van het bericht bij singersong hebben gedacht aan sing a song, waarbij hij dus de artiest in kwestie moet hebben gezien als een schrijver die ook af en toe een liedje zingt?

Die opsteller is overigens niet alleen: minstens 999 anderen schrijven het ook zo, blijkt uit een snelle inventarisatie op internet. Hoelang duurt het nog voor we het moeten hebben over ‘secret-arisgeneraals’ of ‘mini-sterpresidenten’?

Bob Dylan: ‘singersong-writer’, zoals het tegenwoordig ook wel wordt geschreven.