Website
Dicteesites
De historie van het Groot Dictee - dat op 15 december wordt uitgezonden - gaat terug tot ergens rond 1860, toen de Franse schrijver Prosper Mérimée een dictee schreef voor Napoleon III en zijn gasten. Dit dictee is in Frankrijk beroemd, niet het minst doordat de keizer er 45 fouten in maakte. Pas in 1985 kreeg het dictee een opvolger: Les Dicos d'Or (ook wel het ‘Dictée de Pivot’, naar Bernard Pivot, een populaire tv-presentator, die het dictee op tv voorleest), dat onmiddellijk een groot succes was. Informatie over dit dictee is te vinden op Pivots website dicosdor.com, en op de website van tv-station France 3. Inmiddels is er ook een Dictée des Amériques, dat in de Franstalige Canadese provincie Québec gehouden wordt.
De Nederlandse programmamaker Jef Rademakers wist de NOS over te halen om het Franse idee over te nemen, en zo werd in 1990 het eerste Groot Dictee (toen nog ‘Nationaal Dictee der Nederlandse taal’ geheten) uitgezonden. De NPS heeft een begeleidende website opgezet waarop veel informatie te vinden is: niet alleen gegevens over de uitzendingen, de deelnemers en de regels, maar ook oefendictees, de teksten van alle vorige edities, audio- en videobestanden van alle uitzendingen, en lijsten van alle winnaars, alle juryleden en alle moeilijke woorden. Bovendien is er een gastenboek dat de mogelijkheid biedt om vragen te stellen en over het dictee te discussiëren.
Het Groot Dictee der Nederlandse taal mag dan het bekendste dictee zijn, voor de echte liefhebbers gaat er niets boven het Groot Nederlands Dictee, dat ieder voorjaar in Brussel wordt gehouden. Het is het grootste Nederlandstalige dictee (10.000 schrijvende deelnemers) en het moeilijkste. Informatie hierover is (mondjesmaat) te vinden op de website van het Davidsfonds.
Er bestaan overigens ook nog andere spelwedstrijden dan dictees, bijvoorbeeld die waarbij deelnemers mondeling woorden moeten spellen. Per ronde krijgt men een woord voorgeschoteld, en wie het correct spelt, mag door naar de volgende ronde, totdat er uiteindelijk een winnaar overblijft. Dergelijke wedstrijden zijn zeer populair in de Verenigde Staten, waar ze ‘spelling bees’ heten. De belangrijkste wedstrijd van het jaar is de Scripps Howard National Spelling Bee, waarbij forse geldprijzen te verdienen zijn. Maar de Amerikanen vinden spelwedstrijden blijkbaar niet iets voor volwassenen: aan de National Spelling Bee nemen alleen middelbare scholieren deel.
Dicos D'or: www.dicosdor.com; www.france3.fr/semiStatic/ 42-223-NIL-37708.html Dictée des Amériques: www.dicteedesameriques.com Groot dictee: www.omroep.nl/nps/grootdictee Groot Nederlands dictee: www.davidsfonds.be National Spelling Bee: www.spellingbee.com