Hom of kuit
Hun hebben een mooie verhaal niet tegenhouden
Frank Jansen
Er zijn taalkwesties waarover heel verschillend kan worden gedacht. Taalkundige Frank Jansen behandelt maandelijks zo'n kwestie. Hij steekt daarbij zijn eigen mening niet onder stoelen of banken, en eindigt telkens met een stelling, waarop u kunt reageren.
Jan Stroop, Nederlands bekendste dialectoloog en de ontdekker van het Poldernederlands, is met pensioen. Ter gelegenheid daarvan heeft hij een bundel artikelen over de toekomst van het Nederlands samengesteld, die ruim aandacht heeft gekregen in de publiciteit. Er viel namelijk in te lezen dat evident foute constructies als een leuke verhaal en hun hebben binnenkort tot het Standaardnederlands zouden gaan behoren, uiteraard een schandelijke kniebuiging voor de gemakzucht.
Nu was deze commotie een tikje ironisch voor wie beseft waar Jan Stroop voor staat. De eerste aflevering van deze rubriek (vorig jaar, in het februari/maartnummer) was gewijd aan zijn pogen om het moedertaalonderwijs te laten terugkeren op zijn communicatieve schreden ten gunste van de meer traditionele grammatica en literatuur. Daar zat onder meer het idee achter dat onderwijs en de schrijftaaltraditie de belangrijkste tegenkrachten van taalverandering zijn.
Het is alleen wel de vraag of het mobiliseren van die tegenkrachten rendabel is. De leraar Nederlands zal dan echt al zijn tijd (dat is overigens maar twee uur per week) moeten gaan besteden aan het wieden van de onaanvaardbaar geachte constructies. Dus geen letterkunde meer, en ook geen training in de voor een maatschappelijke carrière zo broodnodige taalvaardigheden. Of het aantal uren Nederlands zou ten minste verdubbeld moeten worden. En ik ben nu al een beetje moe en doof van het geloei van de bètalobby.
Bovendien zullen die hoge kosten een Pyrrusresultaat baren. Natuurlijk blijven de niet-standaardvarianten zich ongestoord verder ontwikkelen, buiten de school en onder ongeschoolden. Tussen de formele (schrijf)taal en de omgangstaal ontstaat dan een even grote kloof als in Frankrijk. Dat is voor de toekomst van een iets minder grote taal als het Nederlands pas echt bedreigend.
Daarom luidt de stelling deze keer:
Taalveranderingen als hun hebben een mooie verhaal moeten niet bestreden worden.
Bent u het eens of oneens met deze stelling? Breng voor 22 december uw stem uit op onze website: www.onzetaal.nl. U kunt ook per post reageren; stuur een briefkaart met ‘Taalveranderingen als hun hebben een mooie verhaal moeten niet bestreden worden’ of ‘Taalveranderingen als hun hebben een mooie verhaal moeten wel bestreden worden’ naar de redactie van Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag. In de volgende aflevering de uitslag van de stemming.
Op onze website staat een verwijzing naar achtergrondinformatie over dit onderwerp.
Auteursrechtelijk beschermd