Dag zeik niet
Jan Kuitenbrouwer
Kent u Philips FreeSpeech?
‘Eindelijk kunt u de computer vertellen wat hij moet doen. Gebruik de kracht van uw stem om uw productiviteit te verhogen. Met Philips FreeSpeech 98 hoeft u de computer alleen nog maar te vertellen wat er gedaan moet worden en het is af. De software van FreeSpeech is makkelijk te installeren en eenvoudig in het gebruik.’
Ik citeer de doos. Dinsdag gekocht. 49 gulden, bij Dynabyte. Ik heb de instructies opgevolgd, de computer voldoet ruim aan de systeemeisen. Kortom: klaar voor de start. Dacht ik dinsdag.
Inmiddels is het woensdag, vertoont de pc Alzheimer-symptomen (het kan ook Korsakov zijn, de pc-dokter is nog niet geweest), en tuur ik naar een door FreeSpeech opgenomen dictaat dat afkomstig zou kunnen zijn van een in zijn slaap sprekende afasiepatiënt.
Het plan was de werking van deze doorbraak op het gebied van user friendly speech recognition aanschouwelijk te maken door mijn column van deze week ermee te dicteren. Ter waarschuwing wilde ik beginnen met de woorden: ‘Dit stukje is een puinhoop.’ Niet dat ik geen vertrouwen had in dit product, maar na zo'n waarschuwing kan het nog meevallen.
Ik pakte de microfoon op en zei dus: ‘Dit stukje is een puinhoop.’ Op het scherm verscheen: Dit stukje is wanhopig.
Ik: Bijna goed.
Pc: Wij 10.000.000.
Hè?
Er.
Wat is dit?
Nog iets te herinneren.
Opnieuw.
Opnieuw.
Kijk eens aan!, dat klopt.
Bekken slaan, mat klopt.
Ik begon opnieuw.
Ik: Dit stukje is een puinhoop.
Pc: Dit stukje missen buikloop.
Nee!
Heeft!
Niet heeft, néé!
Annemie. Nee!
Hèhè.
Hij hem.
Ja 't is goed.
Jaar hoed.
Goed, jaar hoed. Jij je zin.
Hoed haar hoed, zei je ik.
Beetje doof misschien?
Eet je doos. Ik zien.
Op dit punt was het plan nog steeds alleen FreeSpeech te gebruiken en niets te redigeren, dus het leek me tijd worden voor een verontschuldiging.
Ik: Sorry lezers...
Pc: Zou die lezers.
Sórry.
Zo'n 3.
Sórrrry!
Sorry.
Oké.
Hoofdpijn.
Laat maar.
Plaats waar.
Misschien deed ik te veel m'n best. Spreek vooral op normale conversatietoon, zegt de handleiding. Ik sprak een hele zin ineens in: ‘Ik AANHALINGSTEKENS OPENEN schrijf AANHALINGSTEKENS SLUITEN dit stukje met FreeSpeech.’
Pc: Ik ‘schrijft’ dit stukje met euforie Speech.
Ik: FreeSpeech.
Wie fiets.
Frrrie... spíetschj.
Vies pies.
Hoe beter je articuleert, hoe meer fouten, lijkt het wel. Logisch misschien, als de ijk-tekst wel op normale toon is ingesproken. ‘FreeSpeech is een programma voor spraakherkenning van Philips’, ging ik verder.
Pc: FreeSpeech is een programma voor spraakherkenning van Philips.
Het werkt!
Bed kerk.
Het systeem is ingesteld om de namen van leestekens om te zetten in het leesteken zelf. Je zult dus nooit teksten kunnen dicteren waar woorden als punt, komma en aanhalingsteken in voorkomen (welke gek wil dat ook), en omgekeerd kan komen worden opgevat als komma, aansteken als vraagteken, maak die aanmaning even open als aanhalingsteken-open.
Het systeem heeft vaak lange denkpauzes nodig. ‘Tering, wat duurt het allemaal lang’, liet ik me op een gegeven moment ontvallen. Pc, na enig nadenken: En de tering van duurzaamheid van Bach.
‘Ja neem me niet kwalijk’, mopperde ik voort, ‘nu articuleer ik toch heel duidelijk, spreek rustig en recht in de microfoon en er komt niets dan totale onzin uit.’ Pc: Helemaal niet kwalijk, nu particuliere toch heel huiselijk, lustig berechting microfoon en er komt iets van totale omzet aan.
Maar goed, misschien doe ik wel iets helemaal verkeerd.
Ik: Ik hou u op de hoogte.
Pc: En kou nu op de hoop ze.
Dat zei ik niet!
Dag zeik niet.
Deze column verscheen eerder in de Volkskrant van 17 juni 1999. Inmiddels is FreeSpeech 2000 op de markt.
Auteursrechtelijk beschermd