Schouwhengst
C. Kostelijk - Alkmaar
In Afscheid van Leiden van Karel van het Reve (1991) komt op pagina 240 het Russische woord probnik ter sprake, dat zoveel betekent als ‘een hengst die men in de nabijheid van een merrie brengt om die in de goede stemming te krijgen, waarna de eigenlijke dekhengst op haar wordt losgelaten’. Van het Reve vertaalt het Russische woord met schouwhengst. Maar is die vertaling wel helemaal juist?
In het Woordenboek der Nederlandsche Taal en andere woordenboeken komt schouwhengst niet voor. Volgens een naamgenoot van mij, de paardenfokker P. Kostelijk, wordt een schouwhengst niet gebruikt om een merrie in de stemming te brengen, maar om hengstige merries te selecteren. Op deze wijze wordt de drift van de goedgekeurde hengst - de enige hengst die mag dekken - gespaard en worden brokken voorkomen. Een merrie die niet hengstig is, kan zich namelijk behoorlijk agressief gedragen tegenover een hengst. Rake klappen tegen benen en edele delen zijn dan niet ongebruikelijk. Aangezien een goedgekeurde hengst een waarde kan hebben van f 500.000,- wordt hij voorzichtig behandeld. De fokkers laten daarom liever een schouwhengst, meestal een ponyhengst of een afgekeurde hengst, de klappen opvangen. Soms wordt de schouwhengst beschermd door een muurtje dat tussen hem en de merrie in staat, zodat zij elkaar alleen maar kunnen ‘schouwen’.
Het woord schouwhengst is bij fokkers en in vakliteratuur een bekend begrip, maar kennelijk niet bij vertalers van Engelse paardenboeken. In de boeken die ik inzag, trof ik fophengst aan, en ook probeerhengst. Aardige vondsten, die de fokker zelf echter nooit gebruikt.
Auteursrechtelijk beschermd