|
| |
| |
| |
InZicht
Nico Groen & Erik Viskil
InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt.
Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten!
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
● Namen
Oost Nederlandse familienamen van B.J. Hekket is een heruitgave in één band van het gelijknamige boek uit 1975 en van het vervolg hierop uit 1983. Het bevat een boeiende inleiding over de herkomst van de Oost-Nederlandse familienamen en een namenlijst waarin zó veel mooie, grappige en intrigerende namen worden verklaard dat menig lezer zichzelf er snel in zal verliezen. Terecht merkt Hekket op dat de namen doen denken aan de romans van Bordewijk. Wat te denken van namen als Jonge Poerink, Leurink, Leusink, Weyschede, Asbreuk, Aanstoot, Dronkelaar, Dreteler en Draafsel?
Oost Nederlandse familienamen. Hun ontstaan en betekenis wordt uitgegeven door Van de Berg en kost f 75,-.
ISBN 90 70986 92 2
| |
● Taal van kempenland
Taaldocent en -publicist Cor Hoppenbrouwers heeft inmiddels een behoorlijk aantal publicaties over dialecten en jongerentaal op zijn naam staan. Hij is bovendien al zeven jaar lang auteur van de rubriek ‘Van ààwbätte tot zwiemele’, die deel uitmaakt van de serie Kroniek van de Kempen. In deze rubriek behandelt Hoppenbrouwers uitvoerig de dialecten die in de Kempen worden gesproken. Hoppenbrouwers' rubriek vormt de basis van zijn onlangs verschenen boek De taal van Kempenland, dat een woordenboek is van de Kempense dialecten. Het bevat, naar trefwoord gerangschikt, meer dan 10.000 dialectwoorden, waarvan een flink aantal verwijst naar een schat aan uitdrukkingen, zegswijzen, spotnamen, plaagzinnen en anekdotes. Het boek is voorzien van verhelderende dialectkaartjes en van historische ansichten.
De taal van Kempenland. Van ààwbätte tot zwiemele wordt uitgegeven door Kempen Uitgevers en kost f 39,- (ingenaaid; ISBN 90 74271 86 3) of f 49,00 (gebonden; ISBN 90 74271 87 1).
| |
● Vaartterminologie
Een aalsgeweer is een visnet voor de aalvangst, de Achille Lauro een Italiaans cruiseschip dat op 8 juni 1985 gekaapt werd, de noordoost-moessondrift een stroom om de west die in de Noord-Indische Oceaan ontstaat en grote snelheden bereikt. Dit soort wetenswaardigheden staat vermeld in het lijvige Lexicon van de watersport, visserij, koopvaardij, marine en bruine vloot van Jaap van der Wijk. Behalve een uitgebreide woordenlijst bevat het een overzicht van spreekwoorden en gezegden, en een meertalige woordenlijst voor ‘charterschippers’. Alleen op enkele onderdelen (zeilsport, scheepsonderdelen) is naar volledigheid gestreefd. Bij de meeste onderwerpen (navigatie, marifoonverkeer, zeiltechniek, verkeersreglementen, meteorologie) zijn alleen de belangrijkste termen opgenomen.
Het Lexicon van de watersport, visserij, koopvaardij, marine en bruine vloot wordt uitgegeven door Balans en kost f 49,50.
ISBN 90 5018 370 0
| |
● Journalistiek
Op het omslag van De keuken van Argus staat een foto van een tafel met zes kerels, gekleed volgens de mode van de jaren dertig. De tafel is gevuld met flessen, koffiebekers, asbakken, telefoons en pakjes sigaretten. Op de openstaande deur prijkt een bordje: ‘press room’. Een toepasselijker beeld hadden de samenstellers van deze bundel (Liesbeth Koenen, Rik Smits en Mans Kuipers) zich niet kunnen wensen: De keuken van Argus moet duidelijk maken wat er waar is van de heldhaftige mythen over de journalistiek. De 22 bijdragen geven inzicht in alle belangrijke facetten van de journalistiek, van het maken van reportages en het afnemen van interviews tot het bedenken van koppen en het berekenen van de financiële vergoeding voor freelance opdrachten. Uit de grote verschillen in opbouw, toon en stijl tussen de bijdragen kan worden afgeleid dat er niet één ‘ware’ manier is van journalistiek bedrijven. Van het intrigerende beeld van het omslag blijft na lezing uiteraard weinig over.
De keuken van Argus. Achter de schermen van de journalistiek wordt uitgegeven door Atlas en kost f 29,90.
ISBN 90 254 0528 2
| |
● Taalnieuws op cassette
Speciaal voor studenten en docenten Nederlands in den vreemde is er sinds kort een taalprogramma op audiocassette op de markt: Taalnieuws uit Nederland en Vlaanderen. Wie echter de eerste aflevering van Taalnieuws beluistert, zal inzien dat dit nieuwe uitgeefproduct elke taalliefhebber wel iets te bieden heeft. Deze eerste aflevering (het maartnummer) bevat een studiogesprek met Marlies Philippa over de etymologie van het woord maart, een weergave van de telefonische beantwoording van twee taalvragen door professionele taaladviseurs, een boekbespreking, een gesproken column van Joop van der Horst en een debat over de spellingherziening. Het geheel duurt ruim 50 minuten.
Men kan voor een jaar abonnee van Taalnieuws worden door f 200,- over te maken op gironummer 3174535, ten name van EP Media Produkties te Amsterdam, onder vermelding van ‘Taalnieuws Taalunie’. Voor dat bedrag krijgt u twee cassettes per aflevering en een schriftelijke samenvatting van de tekst. Elke drie maanden verschijnt er een aflevering van Taalnieuws.
| |
● Stemgeluid
Tongval van Marc van Oostendorp gaat over de klanken van het Nederlands. Van Oostendorp zet uiteen welke klanken Nederlanders voortbrengen als ze spreken, en waarom ze dat doen. Een interessant onderwerp, zeker omdat Van Oostendorp ook aandacht besteedt aan recentelijk tot ontwikkeling gekomen varianten, zoals het Surinaams-Nederlands en de Turks-Nederlandse tongval. Niet alle aspecten van klank krijgen evenveel aandacht. Centraal staat de psychologie van de klank (de fonologie). De natuurkundige en fysiologische aspecten (de fonetiek) komen zijdelings ter sprake. Hoewel Van Oostendorp veelvuldig gebruikmaakt van theoretische en wetenschappelijke inzichten (hij gaat uit van de generatieve grammatica), weet hij zijn boeiende verhaal ook voor de leek steeds helder en toegankelijk te houden.
Tongval. Hoe klinken Nederlanders?
wordt uitgegeven door Prometheus en kost f 29,90.
ISBN 90 5333 451 3
| |
● Nederlands voor anderstaligen
Onlangs verscheen een multimediale leermethode Nederlands voor geschoolde anderstaligen, die bestaat uit een tekstboek, een werkboek, een woorden- | |
| |
lijst en een set met twee videocassettes en drie audiocassettes. In Vanzelfsprekend worden aan de hand van korte leseenheden de circa 2000 meest gebruikte woorden van het Nederlands, de basisgrammatica en een flink aantal nuttige uitdrukkingen aangeboden (welke laatste de voor linguïsten nogal verwarrende benaming ‘taalhandelingen’ hebben gekregen). Volwassenen met een middelbare of hogere opleiding kunnen met de methode door zelfstudie het Nederlands onder de knie krijgen, maar Vanzelfsprekend is ook geschikt voor gebruik in lessituaties. De methode heeft Engels als hulptaal.
Vanzelfsprekend. Nederlands voor anderstaligen is ontwikkeld door Rita Devos en Han Fraeters. De methode wordt uitgegeven door Acco (Leuven en Amersfoort). Het werkboek (ISBN 90 334 3557 8) kost f 74,25, het tekstboek (ISBN 90 334 3556 X) f 88,- en de woordenlijst (ISBN 90 334 3558 6) f 23,25. De twee videocassettes (ISBN 90 334 3577 2) kosten samen f 126,50, de drie audiocassettes (ISBN 90 334 3578 0) f 70,75.
| |
● Finesses van het Nederlands
Eveneens bedoeld voor anderstaligen is het boek De finesses van het Nederlands. Het is erop gericht de gebruiker te leren een gesprek of tekst levendiger, genuanceerder, beleefder, enzovoort te maken. Er wordt een aantal vormen van taalgebruik (zoals tegenspreken, instemmen of gebieden) besproken, waarna de lezer deze ‘taalvormen’ kan oefenen. Het boek is geschreven voor hen die een basiskennis hebben van het Nederlands als tweede of vreemde taal en die beschikken over een basiswoordenschat van meer dan 2000 woorden. Het boek kan dienen als aanvulling op elke cursus Nederlands voor anderstaligen.
De finesses van het Nederlands. Oefenboek voor anderstaligen is geschreven door Kris Van de Poel en Sven Van Elst; het kost f 49,75 en wordt uitgegeven door Acco (Leuven en Amersfoort). ISBN 90 334 3367 2
|
|
Auteursrechtelijk beschermd