|
| |
| |
| |
InZicht
Nico Groen & Erik Viskil
InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt.
Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten!
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
● Debatteren
De laatste jaren is er steeds meer belangstelling voor de kunst van het debatteren. De universiteiten hebben debatingclubs, er worden debattoernooien georganiseerd en er is zelfs een stichting voor de verbreiding van het debatspel (Holland Debate). Peter van der Geer, bestuurslid van deze stichting, schreef een boek over het moderne debatspel. Hij zet uiteen wat de onderdelen van een debat zijn, welke vormen van debatteren er bestaan, hoe een debat moet worden voorbereid, hoe het aanvallen en verdedigen in z'n werk gaat en hoe de jury bepaalt wie de winnaar is. Achter in het boek is een overzicht opgenomen van debatingclubs en debattoernooien en een woordenlijst Nederlands-Engels. Het boek is vooral bedoeld voor studenten in het hoger onderwijs en leden van debatingclubs.
Werken aan debatvaardigheden wordt uitgegeven door LEMMA en kost f 40,-. ISBN 90 5189 430 9
| |
● Schrijfvaardigheid
Antoine Braet, auteur van het veelgebruikte schoolboek Taaldaden, schreef een boek voor leraren Nederlands. Ze kunnen eruit leren hoe ze hun schrijfonderwijs, dat steeds meer in de verdrukking komt doordat het zo arbeidsintensief is, opnieuw kunnen inrichten. Braet bespreekt de didactische opvattingen en discussies over het schrijfonderwijs en beschrijft een breed scala van werkvormen. Hieruit kan de leraar zijn eigen ‘leerlijn’ voor de vierde klas tot en met het examen samenstellen. Het boek moet ertoe bijdragen dat het schrijfonderwijs aan scholen geïntensiveerd wordt zonder dat de correctielast toeneemt.
Schrijfvaardigheid Nederlands. Een praktische didactiek voor de bovenbouw van havo en vwo wordt uitgegeven door Coutinho en kost f 24,50.
ISBN 90 6283 002 1
| |
● Taalkunde in de klas
Met Kennis over taal en taalverschijnselen proberen Hans Hulshof en Ton Hendrix het vak Nederlands een nieuwe, taalkundig georiënteerde inhoud te geven. Ze menen dat de inhoud van de taalkunde van groot belang is voor de taalontwikkeling. Omdat de taalkunde, door de overvolle lesprogramma's, onmogelijk een zelfstandig onderdeel zou kunnen zijn, staan Hulshof en Hendrix een combinatie voor met het taalvaardigheidsonderwijs. Dat betekent dat ze leerlingen duidelijk willen maken hoe de taalontwikkeling verloopt of wat een dialect is door ze een tekst te laten verklaren over kindertaal of een werkstuk te laten schrijven over dialecten. Behalve een didactisch stappenplan (van tekst-met-vragen tot werkstuk) bevat het boek informatie over de ontwikkelingen in de didactiek van de taalkunde en de taalkunde als wetenschap, en een beschrijving van de eindtermen van het taalkunde-onderwijs.
Kennis over taal en taalverschijnselen. Omgaan met taalkundige onderwerpen in de klas wordt uitgegeven door Coutinho en kost f 24,50.
ISBN 90 6283 004 8
| |
● Grammatica
Het boek Grammatica goed geregeld behandelt de grammatica op een ‘communicatieve’ manier. Dat komt doordat het boek in belangrijke mate leunt op het gebruik van het zogeheten grammaticadictee. Waar in het traditionele dictee de tekst woord voor woord wordt opgeschreven, wordt bij deze dicteevorm naar de tekst als geheel geluisterd. De betekenis van de hele tekst moet uiteindelijk weergegeven worden in een eigen versie van de tekst, die de cursist in een aantal stappen moet reproduceren. Doel is de cursist voor te bereiden op leesteksten met complexe structuren. Het boek is bedoeld voor (jong)volwassen tweede-taalverwervers die al enigszins gevorderd zijn en kan naast andere boeken worden gebruikt.
Grammatica goed geregeld is geschreven door Anja Fonck, wordt uitgegeven door Amsterdam University Press en kost f 29,50.
ISBN 90 5356 193 5
| |
● Cryptogrammen
Voor sommigen zijn het ergerlijke, onmogelijk op te lossen breinbrekers, voor anderen vormen ze een heerlijke tijdsbesteding. Cryptogrammen zijn in de meeste gevallen woordraadsels die je pas na enig nadenken oplost, en daarbij komt het vooral aan op woordkennis, taalgevoel en associatievermogen. Volgens ir. D. Beekman, auteur van het Cryptogrammen ABC, is het in elk geval zo dat cryptogrammen door elke puzzelaar op te lossen zijn. In het boek zet hij eerst de ‘basisrecepten’ uiteen: ambigue woorden, samenstellingen en anagrammen. Daarna gaat hij een stapje verder door moeilijker taalvormen te behandelen, zoals invoegingen, weglatingen, retrogrades en palindromen. Hij besluit het boek met drie becommentarieerde oefeningen.
Cryptogrammen ABC wordt uitgegeven door Elmar en kost f 17,50.
ISBN 90 389 0356 1
| |
● Verkeerde-woordenboek
Aan de stroom taalpublikaties van ‘taalvirtuoos’ Driek van Wissen komt maar geen einde. Dezer dagen verschijnt zijn Groot Verkeerde-Woordenboek der Nederlandse Taal, waarin hij opnieuw de ‘ongeregeldheid’ van de regels van het Nederlands onder de loep neemt. Om het met Van Wissen zelf te zeggen: ‘Wie (...) luistert naar de nieuwsvoorlezers van de televisie of naar een vraag-en-antwoordgesprek op de radio, krijgt hersenpijn van alle verkeerde woorden. De kwaaddoeners verdienen het eigenlijk om in het aangeklaagdenbankje te verschijnen en onerbarmhartig spreekzinnelijke klappen voor hun zitronding te krijgen, maar Driek van Wissen is dit keer zo liefaardig geweest om voor hen achter zijn tekstverwerker plaats te nemen.’ Om aldus zijn verkeerde-woordenboek samen te stellen. (Kunt u het nog volgen?)
Het Groot Verkeerde-Woordenboek der Nederlandse Taal wordt uitgegeven door BZZTôH en kost f 24,50.
ISBN 90 5501 277 7
| |
| |
| |
● Alfabetten
Het Prisma-boekje Het alfabet van A tot Z gaat over het ontstaan, de ontwikkeling en het gebruik van tekensystemen. Het begint met een algemene uiteenzetting over schriftsystemen, waarin onder meer het verschil wordt uitgelegd tussen het letterschrift, waartoe ons alfabet behoort, en ideografische schriftsystemen, zoals het Chinees. Daarna worden de voorgeschiedenis en de ontwikkeling van ons eigen alfabet behandeld. In het derde hoofdstuk wordt ingegaan op ‘nazaten’ van dit zogeheten Latijnse alfabet, te weten het runenschrift, het Gotische alfabet van Wulfila en het glagolitische en het cyrillische alfabet. Het slothoofdstuk, ‘Alfabetten, maar dan anders’, gaat onder meer over morse, braille en vingerspellen.
Prisma - Het alfabet van A tot Z is geschreven door Ferrie Verouden, wordt uitgegeven door Het Spectrum en kost f 9,90.
ISBN 90 274 4144 8
| |
● Kiliaanlezing
De Kiliaanstichting is verantwoordelijk voor de samenstelling van het nog te verschijnen nieuwe grote Etymologisch Woordenboek van het Nederlands. Op woensdag 24 april van 20.15 tot 22.00 uur houdt de stichting haar jaarlijkse Kiliaanlezing voor een breed publiek. Deze lezing, die gratis toegankelijk is, zal plaatsvinden in het PC-Hoofthuis, Spuistraat 134 in Amsterdam. Sprekers zijn prof. dr. Piet van Reenen en drs. Margit Rem. De titel van hun lezing luidt: ‘Historisch-taalkundig onderzoek met behulp van een veertiende-eeuws tekstcorpus’.
In hun lezing willen de sprekers een algemene indruk geven van de opbouw en het gebruik van tekstcorpora voor historisch-taalkundig onderzoek. Daarnaast willen zij specifiek ingaan op de dialectische variatie binnen een woord en de relatie tussen klank en spelling.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd